Belleğimizde: 22 Ağustos

1642- İngiltere iç savaşı başladı.
1791- Haiti’de kölelerin ilk ayaklanması.
1812- Ürdün’deki arkeolojik sit alanı Petra’nın keşfi.
1829- Ruslar, Edirne’yi işgal etti.
1848 – ABD, New Mexico’yu ilhak etti (topraklarına kattı).
1849– Tarihteki ilk askerî hava hücumu gerçekleşti. Avusturya, İtalya’nın Venedik kentine pilotsuz hava balonları yolladı.
1864 – 12 devlet İlk Cenevre Konvansiyonu’nu imzaladı: Kızılhaç’ın oluşturulması.
1876- Osmanlı’da feshane işçisi kadınlar Babıâli’ye yürüdü; Rum ve Ermeni Feshane işçisi kadınlar, dönemin başbakanlık ve bakanlık makamlarının bulunduğu Babıâli’ye yürüyerek sadrazama bir dilekçe ile ödenmeyen ücretlerinin ödenmesini istediler.
1910 – Japonya, Kore’yi ilhak etti.
1926- Yunanistan’da Theodoros Pangalos yönetimi Yorgos Kondilis’in yönettiği bir darbeyle devrildi.
– Şair Ümit Yaşar Oğuzcan doğdu.
1935- Türk Tarihi Tetkik Cemiyetince ilk arkeoloji kazısı Çorum Alacahöyük’te başlatıldı.
1940- Milli Savunma Bakanlığı’nın gereksinimlerini sağlayan sekiz fabrikada fazla mesai yapılması kararı alındı.
1941- Leningrad yakınlarına ulaşan Nazi orduları şehri kuşatmaya başladı.
1942- Brezilya, Almanya ve İtalya’ya savaş açtı.
– Gazeteci- yazar Uğur Mumcu doğdu.
1946- Sovyet Rusya’nın Boğazlar’ın savunmasına katılma isteğini Türkiye reddetti.
1951- Yaşar Kemal’in “Kaçakçılar Arasında 25 Gün”adlı röportaj dizisi Cumhuriyet’te yayınlanmaya başlandı. Yaşar Kemal kendisini ”hapisten yeni çıkan Adanalı kaçakçı Hasan” olarak tanıtıp Antepli kaçakçılarla bir gece Suriye hududundan geçerek Halep’e gidip geri dönmüştü.
1952 – Henri Charrière’nin Kelebek romanına ve filmine de konu olan Fransa’ya ait cezaevi tesisleri tamamen kapatıldı.
1961- Tanin gazetesinde yayınlanan yazılardan dolayı eski yayın müdürü İhsan Ada ile yazar Aziz Nesin’in “komünizm propagandası”ndan yargılanmalarına devam edildi.
1962- İlk atom denizaltısı NS Savannah açılış yolculuğu yaptı.
1966- Düzce’ye ulaşan Çorum Belediyesi temizlik işçileri “48 saat öncesinden haber vermedikleri” gerekçesiyle Kaymakam tarafından ilçeye sokulmadı.
1970- Yapı İşçileri Sendikası Başkanı Necmettin Giritlioğlu grevdeki Aliağa Rafinerisi’ne girmek isteyen bir servis şoförüne engel olmak isterken şoförün silahından çıkan kurşunlarla hayatını kaybetti. Kanlı Pazar’dan 15/16 Haziran işçi direnişine kadar hep ön saflardaydı. İşçiler tarafından yakalanan şoförün AP’li olduğu ve işveren tarafından yönlendirildiği açıklandı.
1971- Başbakan Nihat Erim, işçi temsilcileriyle bir araya geldi. Başbakan Nihat Erim “Emek, sermaye ve teşebbüs arasında denge sağlanırsa kalkınma devam eder” dedi.
1972- Japonya’da solcu öğrenciler, tank taşıyan bir Amerikan askeri aracının önüne yatıp trafiği saatlerce aksattı.
– Beş Hececiler olarak anılan grubun önemli isimlerinden şair ve yazar Orhan Seyfi Orhon öldü.
1974- Kıbrıs’ta Rumların eline düşen 13 Türkiyeli gazeteciden onbiri sonraki gün serbest bırakıldı. Adem Yavuz ve Ergin Konuksever’in hastanede olduğu açıklandı. Gazeteci Adem Yavuz öldü.
1975- Bakanlar Kurulu, Shell ve MKE Antalya Kuru Pil fabrikası işyerlerindeki grevi 2 ay daha erteledi.
-Karadeniz bakır izabe tesislerinde direniş yaptıkları gerekçesiyle 123 mühendis, tekniker ve işçinin işten çıkarılması üzerine 100 işçi direnişe geçti.
1978- Mussolini İtalyası’nda güneyli fakir köylüleri anlattığı romanlarıyla ünlenen Ignazio Silone hayata veda etti.
1979- Türkiye Cenevre Başkonsolosu Niyazi Adalı’nın aracına Ermeni militanlar tarafından bomba atıldı.
1980- Kayseri’de ÇİNKUR Başmühendisi Münir Topkan ülkücülerin silahlı saldırısında hayatını kaybetti. Son 3 aydaki saldırılarda DİSK/Maden-İş üyesi 5 işçi hayatını kaybetmişti.
– Tarsus’tan Pozantı’ya giderken trende, jandarma tarafından yakalanan Devrimci Yol militanı Ali Uygur’un cesedi, Mersin Kimsesizler Mezarlığı’nda Ali Bütün adıyla gömülmüş olarak bulundu. 10 Temmuz’da, Mersin 1.Şube Müdürü Ömer Güven ve yardımcısı Hanifi Avcı’yla görüşen ailesi, “Ali Uygur’un ellerinde olmadıkları” cevabını alırken; Ali Uygur’un bulunması için yaplan eylemler sonucu, Mersin Emniyeti “Ali Uygur, 9 Temmuz’da Demirtaş Mahallesi’nde yer gösterme yaparken kaçtı.” açıklaması yapar. Aynı tarihlerde Mersin 1.Şubede gözaltında bulunan Haşim Aslan, sorgu hakimliğinden verdiği ifadede “Ali’den örgüte ait bilgiler istetip alamayan komiser muavini Adem Sarı”nın, kürekle başına vurması sonucu yaşamını yitirdiğini açıklamasına karşın, 12 Eylül sonrasında dosyanın takipsizlikle sonuçlandığı açıklandı.
– TRT ile Türkiye Müzisyenler Sendikası arasında Türk Halk, Sanat ve Hafif Müzik sanatçılarını kapsayan toplu iş sözleşmesi imzalandı.
1981- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında, Genel Başkan Abdullah Baştürk ve 8 Yürütme Kurulu üyesi tahliye edildi. Baştürk hakkında devam eden başka bir dava nedeniyle serbest bırakılmadı.
– TCK’ya 1981’de eklenen hükümle “ideolojik amaçlı slogan yazmaktan hükümlü olanlar” Milletvekili Genel Seçimi’nde aday olamayacak
1985- Turgut Uyar 58 yaşında hayata veda etti.
1986- Üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 80 yılı siyasi mücadeleyle geçen yaşamına, İstanbul’da 103 yaşında veda etti.
1987- Özal hükümeti Bursaspor, Antalyaspor, Kocaelispor ve Diyarbakırspor’un yeniden Türkiye 1. Ligi’ne alınması için emir verdi. Bu kararın, siyasal yasakların kaldırılması için yapılacak referandumda ‘hayır’ oylarını arttırmak amacıyla alındığı yorumları yapıldı.
– Sağmalcılar’da 45 gündür ölüm orucundaki 5 tutuklu adına Ertuğrul Mavioğlu: “Tek tip elbise ve sevk zincirinden vazgeçilsin.”
1988- Bursa Özel Tip’te tek tip elbise uygulamasına başlandı; sadece dinci-itirafçı 8 kişiyle kaçakçılık mahkumu 7 kişi tek tipi kabul etti. Çanakkale E Tipi Cezaevi’nde tek tip elbise uygulamasına karşı çıkan 175 hükümlüye mektuplaşma ve kınama cezası verildi.
1989- Bir grup sanatçı, İHD ile birlikte geliri cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlülere bırakılacak bir konser düzenleyecek.
– Neptün gezegeninin ilk halkasının keşfi.
1990- Ali Özgentürk’ün “At” filminin TRT’de gösterilmesi talebi 4.kez reddedildi.
1992- 055-Polis İmdat’ın “ihbarcılığı meşrulaştırmasına karşı” Sultanahmet’te basın açıklaması yapmak isteyen 55 kişi gözaltına alındı.
– 68’liler Vakfı’nın Sultanahmet Cezaevi’nde düzenlediği “Cezaevleri ve Siyasal Mücadele” konulu forumda konuşan Mihri Belli: ”Sultanahmet Cezaevi, memleket özgür olduğunda özgür olur”
1993- 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar için doğum yeri olan Umurbey beldesinde yapılan anıt mezar açıldı. Açılışı Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel yaptı.
1994- SEKA’da çalışan 7 bin işçi, toplu sözleşme gereği 5. dönem enflasyon farkı olan yüzde 61.1’lik zammın ödenmemesi üzerine işveren ve hükümeti mahkemeye verdi.
1997- Türkiye, Brüksel’den Diyarbakır’a gitmesi planlanan “Musa Anter Barış Treni”ne ülkeye giriş izni vermeyeceğini açıkladı.
1998- 171 haftadır toplanan Cumartesi Anneleri’ne polis “yasa dışı eylem yapıldığı” gerekçesiyle müdahale etti: 30 gözaltı.
– İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı R.Tayyip Erdoğan 4 Aralık 1994’fe Refah Partisi Ümraniye İlçe Binası açılışındaki konuşması nedeniyle “halkı din ve mezhep farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik ettiği” gerekçesiyle DGM’de ifade verdi.
– Ordu/ Mesudiye’de 2 çocuğu “hataen” öldüren 2 özel timci, İl İdare Kurulu Raporu 1 yıldır yazılmadığından yargılanamıyor.
2000- Belediye-İş’e üye 500’e yakın işçi, grevlerinin 8.gününde Üsküdar Belediyesi önünde oturma eylemi yaptı.
– Azerbaycan’ın eski Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, tedavi gördüğü Ankara’da öldü.
2001- NATO Konseyi, Makedonya’ya 3 bin 500 askerin konuşlanmasını onayladı. NATO güçleri Arnavut gerillaları silahsızlandıracak.
2002- F Tipi cezaevlerinde tecride karşı Malatya Cezaevi’nde ölüm orucuna başlayan Melek Birsen Hoşver (23) 330.günde hayatını kaybetti.
– Filipinler’e karşı bağımsızlık mücadelesi yürüten Ebu Sayyaf örgütü, kaçırdığı altı Yahova Şahidi’nden ikisini başını keserek öldürdü.
2003- Arjantin’de 1976-1983 yılları arasında ülkeyi yöneten eski cuntacıların yargılanmasına olanak sağlayan yasa meclisten sonra senatoda da kabul edildi.
– EMEP, KESK, Temel Hak ve Özgürler Derneği’nin de aralarında bulunduğu örgütler Irak’a asker gönderme girişimini protesto etti.
2005- 50 Kürt yazar, sanatçı ve düşünür, Kürt sorununa çözüm bulmak amacıyla yayımladığı bildiride; “şiddet kayıtsız ve koşulsuz şekilde sona erdirilmeli” dedi.
– Hükümetle memur konfederasyonları arasındaki toplu görüşmelerin 2.turu öncesi KESK’liler Milli Eğitim Bakanlığı’na yürüdü.
– Harbiye Açıkhava Tiyatrosu’ndaki “Hey Gidi Karadeniz” konserinde Kazım Koyuncu anıldı.
– Seferihisar ilçesine bağlı Ürkmez beldesinde gözaltına alınan Siirt ve Diyarbakırlı beş kişi, kalabalık bir grup tarafından “PKK’lı diye” linç edilmek istendi.
– Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin’in görevden alınmasının ardından genel müdürlük çalışanları ve 12 ildeki bütün bölge müdürleri istifa etti.
– Venezuela Devlet Başkanı Chavez Küba ziyaretinde bölgedeki demokrasilere asıl tehdidin ABD olduğunu söyledi.
2006- Rusya’nın tatil kenti Anapa’dan St. Petersburg’a giden yolcu uçağı Ukrayna üzerindeyken düştü; 170 kişi yaşamını kaybetti.
2007- Alevi Bektaşi Federasyonu üyeleri Yusuf Halaçoğlu’nun “Türkiye’de Kürt yok; Sünni Kürtler Türkmen, Alevi Kürtler ise Ermeni dönmesidir” sözlerini TTK önüne siyah çelenk koyarak protesto etti.
– Rusya Federasyonu, Erdoğan’ın “ricası”na rağmen Fethullah Gülen bağlantılı 16.okulu da devlet yönetimine geçirdi.
2010- İstanbul’da Referandum’da “hayır” için stand açıp bildiri-broşür dağıtan TKP’lilere zabıta saldırısı protesto edildi, ÖDP de destek verdi.
2012- Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliği resmen başladı.
2013- Gezi Direnişi için Antalya’dan İstanbul’a “Adalet Yürüyüşü” yapan gençlere uygulanan polis şiddeti Eskişehir’de protesto edildi.
2017- Gazi Üniversitesi Emekli Öğretim üyesi, Türkiye’nin önde gelen vergi uzmanlarından Prof. Dr. Şükrü Kızılot yaşamını yitirdi.