1401- Moğol İmparatoru Timur’un orduları, Bağdat’ı ele geçirdi.
1816- Arjantin, İspanya’dan bağımsızlığını kazandı.
1872- İbret gazetesi, Namık Kemal’in ‘Garaz Marazdır’ yazısı nedeniyle kapatıldı. Namık Kemal sürgüne gönderildi.
1898- Kürt Şerif Xendan Paşa Osmanlı İmparatorluğunun elçisi olarak İsveç’e gitti. Şerif Paşa daha öncede Osmanlı Devletinde birçok görev üstlenmişti.
1932- Türkiye Milletler Cemiyeti’ne üye oldu.
1937- Dersim’de Seyid Rıza’dan sonraki en önemli önderi Alişer, eşi Zarife’yle birlikte Rehber ve ekibi tarafından öldürüldü. Sekiz-dokuz kişilik bu ekibe Hıde Pırço (Pırço’nun oğlu Hıdır) da katılır. Alişer ve eşinin kesik başları Elazığ’daki “Dersim Fatihi“ Abdullah Alpdoğan‘a yollanır.
– Ankara’da motorlu tayyarecilik okulu açıldı.
1945- İşçi Sigortaları Genel Müdürlüğü’nün kuruluşuna ilişkin kanun kabul edildi.
– Ormanlar devlet mülkiyetine geçti.
1946- Ankara Valisi Nevzat Tandoğan intihar etti.
1948- Gizli oy, açık sayım sistemini getiren yeni Seçim Kanunu çıktı.
1949- Çorum gemisi İstanbul Galata rıhtımında yandı; 56 ölü, 30 yaralı.
1952- İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon laboratuvarı, ilk televizyon yayınını basın önünde yaptı.
1953- ABD’li dedektif romanları yazarı Dashiell Hammett (Malta Şahini vb.), anti-komünist soruşturmalarda ifade vermeyi reddettiği için altı ay hapse mahkûm oldu.
– Yerli Film Yapanlar Cemiyeti ilk resmi film yarışmasını düzenledi.
– Millet gazetesi başyazarı Nurettin Ardıçoğlu tutuklandı.
1954- Büyük Doğu dergisi toplatıldı. Gerekçe; cumhuriyet ve demokrasi ilkelerine aykırı yayım yapmak.
1955- Fidel Castro ile Che Guevara ortak bir dostun Mexico City’deki evinde ilk kez bir araya gelip tanıştı. Fidel savaş için donatılmış bir yatla Küba’ya gitme projesinden bahsetti. Che gecenin sonunda Küba Devrimi’ne giden yolda 26 Temmuz Hareketi’ne katıldı.
1961- Anayasa referandumu yapıldı. Anayasa yüzde 61,5 “evet” oyuyla kabul edildi.
1962- Emekli Albay Talat Aydemir açıklamaları nedeniyle tutuklandı. Açıklamaları yayımlayan 7 gazeteye soruşturma açıldı.
1968- 4 Temmuz’da başlayan Derby Lastik Fabrikası’ndaki işgal ve boykot, tarafların anlaşmaya varmasıyla sona erdi. Taraflar Lastik-İş Sendikası’nın biran önce toplu sözleşme görüşmelerine başlamasında ayrıca işgale katılan işçilerden hiçbirinin işten çıkarılmamasında anlaştılar.
1970- Ordu’da fındık ve çay alım fiyatlarının yetersizliğini protesto eylemi, 1 ölü.
– Milli Eğitim Bakanlığı önüne siyah çelenk koyan Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) üyesi öğretmenlerden 5’i gözaltına alındı
1971- Yaşar Kemal, Emile Burns’un “Marksizmin Temel Kitabı”nı takma adla çevirmek suretiyle komünizm propagandası yapmaktan 1,5 yıl hapse mahkum oldu.
1972- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit “CHP Marksist değildir” dedi.
1973- 17 şeker fabrikasında Şeker-İş üyesi 18.500 işçi için grev kararı alındı.
– Dünyaca ünlü keman virtüözü Yehudi Menuhin İstanbul’a geldi.
1976- DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler: “Devlet Güvenlik Mahkemeleri tüm ilericileri ezmeyi hedefliyor. Direneceğiz.”
– Şirinyer Çocuk Ceza ve Islahevi’nde şiddetle bastırılan isyanın soruşturmasında, isyan nedenleri arasında “tecavüz” etkeninin de var olduğu anlaşıldı.
1977- AET, Türk tekstil ürünlerine yarı yarıya kısıtlama koydu.
– Teksif, Sümerbank Malatya Fabrikası’nda grev başlattı.
1978- Paris Büyükelçiliği Çalışma Ataşeliği ve Türkiye Turizm Bürosuna patlayıcı maddeler atıldı. Saldırıyı “Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları” üstlendi.
1979- Sağlık kuruluşlarında tam gün çalışma uygulaması başladı.
1980- Dün Çorum, Merzifon, Amasya’ya giden Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, bugün Ordu/ Fatsa ve Samsun’daydı.
Fatsa Bağımsız Belediye Başkanı Fikri Sönmez: “Olayların tırmanmasında asıl sorumlu Ordu Valisi Reşat Akkaya’dır” dedi.
– Ankara Dikmen’de, Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu öğrencisi ve Devrimci Yol militanı Oğuz Bengi, ülkücüler tarafından vuruldu. Yaralı haldeyken polis tarafından sorgulanan Oğuz Bengi, kan kaybından can verdi.
İstanbul Zeytinburnu’nda, devrimci Recai Öz, ülkücüler tarafından öldürüldü.
Samsun/Bafra’da bir kıraathanede aynı masada oturan 3 solcu öğretmen silahla taranarak öldürüldü.
– 1978’de çekilen, senaryosunu cezaevindeki Yılmaz Güney’in yazdığı ve Zeki Ökten’in yönettiği “Sürü” filmi Paris’te 7 sinemada birden gösterime girdi.
– Ankara Sıkyönetim Komutanlığı “Demokrat” gazetesinin Ankara Bölgesi’ne sokulması ve dağıtımını yasakladı.
1982- Devlet Başkanı Kenan Evren’in emriyle televizyondaki banka reklamları yasaklandı.
1985- ABD Başkanı Reagan’ın Küba, Nikaragua, Kuzey Kore, İran ve Libya’yı “terörist devletler federasyonu” kurmakla suçlamasına karşı Castro: “Reagan bir manyak, bir geri zekalı serseridir” dedi.
1987- Limon Dergisi’nin 18.sayısında çizilen karikatürlerle Başbakan Özal’a hakaret edildiği gerekçesiyle Sorumlu Müdür Kemal Murat Kürüz ile karikatüristler Ahmet Şükrü Yavuz ve Birol Vural 11 ay 2 gün hapis 55.416 TL ağır para cezasına çarptırıldı.
– Bir haberde Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e hakaret edildiği iddiasıyla yargılanan 2000’e Doğru Dergisi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Fatma Yazıcı 1 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1989- Likat-İş Sendikası tarafından Mersin’de düzenlenen “Grup Yorum Konseri” başlama saatine az bir süre kala Emniyet’çe yasaklandı. Gelen izleyicilere salon önünde dinleti sergilemek isteyen Grup Yorum’un 9 üyesi ile 20 kadar izleyici coplanarak gözaltına alındı.
1990- “Lebleci Horhor”, “Saz Caz” gibi operetlerle tanınan oyuncu ve yönetmen Reşit Gürzap öldü.
1991- Öldürülen Halkın Emek Partisi (HEP) D.Bakır İl Başkanı Vedat Aydın’ı anmak isteyen 14 HEP Milletvekili birlikte 150 araçlık konvoyun Diyarbakır’a girişine izin verilmedi.
Uluslararası Af Örgütü açıklama yaptı: “Vedat Aydın’ın öldürülmesi, hiç bir mahkeme kararına dayanmayan gelişigüzel bir idamdır.” Vedat Aydın’ın eşi Şükran Aydın, eşinin 5 Temmuz gecesi eve gelen sivil kişileri tanıdığı için itiraz etmeden gittiğini söyledi.
– Felsefe alanındaki çalışmalarıyla tanınan yazar Orhan Hançerlioğlu yaşamını yitirdi.
1992- Fatih Parkı’nda toplanan 1.000’i aşkın memur “Sadaka değil toplu sözleşme” pankartıyla Unkapanı Bölge Çalışma’ya yürüdü.
1993- Sivas’ta Madımak Oteli yangınında ağır yaralanan şair-felsefeci Metin Altıok, tedavi edildiği Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde öldü. Böylece katiamda ölenlerin sayısı 36’dan 37’e yükseldi.
1996- Adalet Bakanı Şevket Kazan’ın yayımladığı genelge, 20 Mayıs günü; cezaevi koşullarının iyileştirilmesi talebiyle açlık grevleri başlayan açlık grevleri ve ölüm oruçlarının yaygınlaşmasına neden oldu. Grevler önceki Adalet Bakanı Mehmet Ağar’ın, 6 Mayıs 1996’da çıkardığı hükümlü haklarına kısıtlamalar getiren “Mayıs Genelgesi”nden sonra başlamıştı. Yeni Adalet Bakanı Şevket Kazan, Mehmet Ağar’ınkiler dahil tüm cezaevi genelgelerinin iptal edildiğini, ancak Eskişehir E Tipi Cezaevi’nin kalacağını açıkladı. Ölüm orucundaki mahkumlar ise “Eskişehir tabutluğu kapatılıncaya kadar eylemi sürdüreceklerini” bildirdi.
1997- Avrupa’ya kaçak gitmek isteyen Kuzey Iraklı Türkmenleri taşıyan tekne alabora oldu; 19 ölü, 6 yaralı, 15 kayıp.
– Örtülü ödenekten dönemin başbakanı Çiller’i dolandırdıkları gerekçesiyle yargılanan Selçuk Parsadan ve 2 kişi 6 yıl 3’er ay ağır hapis ve 13 milyar 750’şer bin TL para cezasına çarptırıldı. Kararla birlikte Çiller’in Parsadan’a 5.5 milyar TL kaptırdığı kanıtlandı.
1998- İstanbul Mısır Çarşısı girişinde bulunan Ünlüoğlu büfede saat 14.00’de meydana gelen patlamada 7 kişi öldü, aralarında turistlerin de bulunduğu 5’i ağır 118 kişi yaralandı. Tüp patlaması mı, PKK bombası mı tartışmaları 4 yıl sürdü. Sonunda bilirkişi raporlarıyla tüp patladığına karar verildi.
1999- DİSK ve KESK yöneticileri ile çalışanlar “Mezarda Emeklilik”e karşı Bostancı’dan Kartal’a yürüdü.
2000- İsrail’de koalisyon ortaklarından Be’akiye Partisi lideri ve İçişleri Bakanı Natan Şaranski istifa ederken, koalisyonda 17 sandalyesi bulunan aşırı dinci Şas partisi de hükümetten çekildi.
– ÖDP Ankara/Tandoğan’da IMF politikaları ve yoksullaşmaya karşı “Hükümete Uyarı Mitingi” yaptı.
2001- Ölüm oruçlarında 28 kişinin ölümüne karşı İHD İstanbul Şb.önünde 150 kişi “Siyah, Sessiz Tepki” eylemi yaptı.
2002- “Stajyer Avukatlar”, avukatlık sınavının yasa ile ÖSYM’ye devrini Sultanahmet Adliyesi önünde protesto etti.
2003- Hizbullah üyesi Zübeyir Timur Konya’da yakalandı. ‘İslamcı feminist yazar’ Konca Kuriş’in de aralarında bulunduğu Çok sayıda kişiyi kaçırıp öldürülmesine karıştığı iddiasıyla aranıyordu.
– İHD verilerine göre, kaldırılan “Olağanüstü Hal” döneminde yalnızca Diyarbakır’da: 33 kamu görevlisi faili meçhul saldırılarda hayatını kaybetti, 265 kamu görevlisi bölge dışına sürüldü, 2.585 kişi idari/adli soruşturmaya tabi tutuldu, 20 kişi ceza aldı.
2004- Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Batı Şeria’daki güvenlik duvarının yasadışı olduğuna ve yıkılması gerektiğine karar verdi. ve yıkılmalıdır. BM Güvenlik Konseyi, bunu için harekete geçmelidir’ kararını aldı.
– Amerikan iş çevrelerinin dergisi Forbes’un Rusya yayınının editörü Paul Klebrikov öldürüldü. Klebrikov, Rus oligarklarına karşı eleştirel yazılarıyla tanınıyordu.
– Yazar, çevirmen, eleştirmen ve yayıncı Vedat Günyol hayata veda etti.
2005- İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi Irak’taki 3 bin İtalyan askerini kısmi çekme kararı aldı.
2007- KKTC’de “Bu Memleket Bizim Platformu’ndan” 27 sendika ve örgüt, Cumhuriyet Meclisi’ni yumurta yağmuruna tuttu. BMBP, hükümetin meclisten geçirmek istediği Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı’nı geri çekilmesini istedi. Sendikalar, yasanın Ankara’nın bir dayatması olduğunu savundu.
– Sabiha Gökçen Havalimanı dış hatlar terminalinin yapım ve 20 yıllık işletmesini öngören ihaleyi 1 milyar 932 milyon euro bedelle Zimak konsorsiyumu aldı. İhalede elde edilen gelirin savunma sanayiinin ihtiyaçlarının giderilmesi ve TSK’nin modernazisyonu için kullanılacağı açıklandı.
2008 – ABD İstanbul Başkonsolosluğu’na yönelik saldırı gerçekleştirildi. Saldırıyı gerçekleştiren 3 kişi ile 3 polis öldü.
2011- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, varlığı resmen kabul edilmeyen JİTEM’in [Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele] Jandarma Genel Komutanlığı’nın inisiyatifiyle kurulduğu sonucuna vardı.
– Başbakan Erdoğan, Haziran Genel seçimleri öncesi açıkladığı “Kanal İstanbul” ve “İki Yakaya İki Kent” projelerinin etüd çalışmalarının en kısa sürede başlayacağını bildirdi.
– Güney Sudan, çeyrek yüzyıl süren iç savaşın ardından bağımsızlığını ilan ederek, dünyanın 193. Afrika’nın ise 54. bağımsız ülkesi oldu.
2012- İnsan Hakları Derneği raporuna göre, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 2012’in ilk yarısında 15 bin 109 hak ihlali yaşandı. 56 güvenlik görevlisi, 122 PKK’li öldü, 123 kişi yaralandı.
2013- Anti-kapitalist Müslümanlar’ın öncülüğünde Galatasaray’dan Taksim girişine kadar Yeryüzü Sofrası kuruldu. Polis ablukası gece 23:45’de kaldırılarak Gezi Parkı’na girişler serbest bırakıldı, Park’a giren bir grup “Taksim Şehitleri Parkı” pankartı astı. Gezi Parkı’nın yeşillendirilen bir alanına sembolik mezar taşları konulup üzerlerine Gezi Direnişi’nde hayatını kaybedenlerin adları yazıldı. Taksim Dayanışması bileşenleri ile TKP, EMEP, EHP ve HDK’lılardan 28 kişi gözaltına alındı. Polis, gözaltına alınan Taksim Dayanışması üyelerinden Mücella Yapıcı, Arzu Çerkezoğlu, B.Metin, Erdal İmrek ve H.Alaybeyoğlu’nun evlerinde arama yaptı. 31 Mayıs’ta Taksim’de gözüne saplanıp kalan plastik mermi için geçirdiği 2.ameliyatta Volkan Kesanbilici’nin sinüs boşluğuna dağılan yüzlerce saçma parçası çıkarıldı, beyne yakın olanlar şimdilik bırakıldı.
2015- Cumhurbaşkanı Erdoğan genel seçimden 32 gün sonra Ahmet Davutoğlu’nu hükümeti kurmakla görevlendirdi. Davutoğlu görüşmelere Kılıçdaroğlu ile başlayacak.
2017- CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, 25 gün süren Adalet Yürüyüşü’nü Maltepe mitingiyle tamamladı.
Yorumlar kapatıldı.