Belleğimizde: 21 Şubat

1431 – Jeanne d’Arc’ın (Jan Dark) yargılanma süreci başladı.
1440 – Prusya Konfederasyonu oluşturuldu.
1677 – Hollandalı filozof Baruch Spinoza öldü.
1848 – Karl Marx ve Friedrich Engels’in yazdıkları Komünist Partisi Manifestosu’nun ilk Almanca baskısı yayınlandı.
1910 – Ahali Fırkası kuruldu.
1919- Urfa, Antep, Maraş, Adana ve çevresi İngilizler tarafından işgal edildi.
1925- Şeyh Sait’e bağlı güçler Dersim’e bağlı Kıs ovasında hükümet güçleriyle çarpıştı. Doğu illerinde sıkıyönetim ilan edildi.
– Eskişehir Milletvekili Abdullah Azmi Efendi’nin sunduğu önerge ile Kur’an-ı Kerim’in Türkçe’ye çevrilmesi için Diyanet İşleri bütçesine 20.000 liralık bir tahsisat kondu.
1934 – Balkan Hekimler Birliği kuruldu.
1935 – Türkiye’de Fransız misyonerlerinin işlettiği bazı okullar millileştirildi.
1939 – Türkiye, İspanya’daki Franco rejimini resmen tanıdı.
1944- Fransa’nın Nazi işgaline karşı göçmen işçilerden oluşan bir partizan grubu olan L’affiche Rouge (Kırmızı Afiş) önderi, Adıyaman doğumlu Ermeni şair Misak Manuşyan, yoldaşlarıyla birlikte idam edildi.
1952 – Türkiye Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı’nın (NATO) bir üyesi oldu; Lizbon’da yapılan toplantıya ilk defa katıldı.
1953 – Francis Crick ve James D. Watson, DNA molekülünün yapısını keşfettiler.
1958 – Barış sembolü, Gerald Holtom tarafından nükleer silahlanmayı protesto amacıyla tasarlandı.
1960 – Fidel Castro, Küba’daki tüm işletmeleri devletleştirdi.
1963 – Eski Milli Birlik Komitesi üyelerinden Alpaslan Türkeş ve Numan Esin sürgünden Türkiye’ye döndüler.
– Kavel Kablo Fabrikası’nda 7 işçi “greve teşvik”ten, 16 işçi “polise mukavemet”ten yargılanıyor.
1964- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı ve Başbakan İsmet İnönü’ye bir suikast girişiminde bulunuldu. Suikastçı olay yerinde yakalandı ve herhangi bir örgüte mensup olmadığı, kendi başına hareket ettiği açıklandı.
1965 – Amerikalı siyah Müslüman lider Malcolm X (Malik El Şahbaz) bir toplantıda konuşma yaptığı sırada vurularak öldürüldü.
1968 – Milli Eğitim Bakanı İlhami Ertem, “Gayemiz her ilde bir imam-hatip okulu açmaktır” dedi.
1969 – Personel Kanunu’nun mali hükümlerini iki yıl erteleyen kanun tasarısı Millet Meclisi’nde görüşülerek kabul edildi.
1970 – İsviçre havayollarına ait bir uçakta Zürih yakınlarında havada patlayan bomba sonucu 38 yolcu ve 9 mürettebat öldü.
– İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi öğrencileri Boğaz Köprüsü’nü protesto ettiler. Temeli atılan Boğaz Köprüsü’ne karşı Öğrenci Birliği Başkanı Ersin Kaya basın toplantısı yaptı: “1973 yılında halkımızın içecek ayranı kalmayacak, fakat geçecek köprüsü olacak” Boğaz Köprüsü’nün temeli 20 Şubat günü atılmıştı.
1971 – Yaşar Kemal Türkiye İşçi Partisi’nden (TİP) istifa etti.
– Petrol-İş Sendikası ile üç yabancı petrol şirketi arasında devam etmekte olan toplu sözleşme görüşmeleri olumlu şekilde sonuçlandı.
1972- “Silahlı eylem yoluyla anayasal düzeni değiştirmek istedikleri” iddia edilen Dev-Genç’li 226 sanığın ilk duruşması yapıldı.
1973 – Bir İsrail savaş uçağı, Libya havayollarına ait bir yolcu uçağını Sina çölü üzerinde düşürdü: 108 kişi öldü.
1974 – Yaşar Kemal Türkiye Yazarlar Sendikası başkanlığına seçildi. Türkiye Yazarlar Sendikası aynı yılın 6 Şubat günü kurulmuştu.
1977 – DİSK Yönetim Kurulu ve Başkanlar Konseyi’nin ortak toplantısında Haziran ayında yapılacak genel seçimlerde CHP’nin desteklenmesi kararı alındı.
– Törenle toprağa verilen CHP’li ODTÜ öğrencisi Ahmet Ağaoğlu’nu öldürdükleri iddiasıyla MHP Fatih İlçe Gençlik Kolları’ndan 2 kişi gözaltına alındı.
– Amerikan Hastanesi’nin hastabakıcı ve hemşireleri, toplu sözleşme görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanmasını protesto etti.
– Daha önce yasaklanan Emanuelle adlı film Danıştay kararıyla yeniden gösterime girdi.
1978- Yahya Demirel ve ortağı Z. Hakkı Alpaz, vergi kaçırdıkları iddiasıyla yargılandıkları Ankara 1. Asliye Ceza Mahkemesinde 17 ay hapse mahkum edildiler.
1979 – CHP Genel Merkezi bombalandı. Adana, Ankara ve Kars’ta meydana gelen olaylarda toplam 7 kişi öldü.
1980 – Tekel’de ve tekstil işkolunda grevler başladı.
1984- Sovyet yazar Mihail Şolohov (79) hayata veda etti. 14 yılda yazdığı, bir Don Kazak ailesinin Çarlık döneminden Ekim Devrimi’ne ve İç Savaş sonuna kadar bölge ile birlikte dönüşümünü anlattığı ”Ve Durgun Akardı Don” adlı romanı ile 1965’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı.
1988- Yazar, çevirmen ve yönetmen Atilla Tokatlı (54) hayata veda etti.
1989 – Sovyetler Birliği’nin Çekoslavakya’yı işgalini protesto etmek için kendini yakan Çek öğrencinin mezarına çiçek koyan yazar Vaclav Havel 1989’da 9 ay hapse mahkum oldu.
1990- ASELSAN’da bağımsız Otomobil-İş’in toplu sözleşme yetkisi alma girişimlerine işveren itirazı ve ardından “reorganizasyon yapılacağı” gerekçesiyle işçilerin ücretli izinli sayılacağı bildiriminin ardından, sabah işçiler fabrikaya geldiler ancak içeri alınmadılar.
1992- Haftalık Kürtçe gazete “Welat” (Yurt) yayın hayatına başladı.
1998- Susurluk Raporu’nun sansürlenen bölümleri ortaya çıktı: Abdullah Çatlı Kenan Evren’in emriyle ASALA’ya karşı kullanıldı; Sabah Gazetesi muhabiri İzzet Kezer Cizre’de “hedef gözetilerek” öldürüldü.
2000 – 27 Eylül 1999’da 10 siyasi tutuklu ve hükümlünün öldüğü yüzlercesinin yaralandığı Ulucanlar Cezaevi operasyon davasında operasyondan sağ kurtulan 86 tutuklu hakkında ‘adam öldürme’nin de bulunduğu ithamlarla toplam 12 bin yıl hapis cezası istendi.
– İspanya’da Bask bölgesinin başkenti Vitoria’da Bask Alara Bölgesi Sosyalist Parti Genel Sekreteri Fernando Buesa Blanco ile koruması bombalı saldırıda öldü. Başbakan Jose Maria Aznar bombalamadan ETA’yı sorumlu tuttu.
2001 – Türkiye kamuoyunda “Kara Çarşamba” olarak adlandırılan büyük bir ekonomik kriz patlak verdi. Repo faizleri yüzde 7 bin 500’ü buldu.
2002 – Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde (AİHS) idam cezasının “savaş halleri dışında” kaldırılmasını öngören 6 no’lu protokolün kapsamını genişletti. İdamın her koşulda kaldırıldığına ilişkin 13 no’lu protokolün AİHS’e eklenmesine karar verdi.
– Filistin lideri Yaser Arafat, İsrail’in Ramallah’tan çıkabilmesi için koştuğu şartı kabul ederek üç kişiyi tutuklattı. Tutuklananlar arasında Marksist Filistin Kurtuluş Cephesi’nin askeri liderlerinden Ahid Ebu Golmi de var.
2003- Savaş karşıtları Ankara Yüksel Caddesi ve İzmir/Kemeraltı’nda ABD’nin Irak’a olası müdahalesini protesto etti.
2004 – Uganda’da “Rabbin Direniş Ordusu” üyeleri bir mülteci kampına saldırdı; 170’den fazla mülteci öldürüldü.
– Kamu emekçileri Ankara, Antalya, Adana, Samsun ve Diyarbakır’da “Kamu Yönetimi Temel Yasa Tasarısı”nı protesto etti.
– Başbakan Erdoğan’ın da aralarında olduğu devlet yöneticileri hakkında “İnsan hakları ihlallelerinden sorumlu oldukları” iddiasıyla Şişli Adliyesi’ne suç duyurusunda bulunan 25 TAYAD’lı, duyurunun ardından afiş asmak isteyince dövülerek gözaltına alındı.
– Afrika sinemasının babası olarak bilinen Fransız yönetmen Jean Rouch, 86 yaşında trafik kazasında öldü. Antropolojik klasik sayılan “Çılgın Efendiler”, “Kendim, Bir Siyah” önemli yapımları arasında bulunan Rouch 120 filme imza attı.
2005 – Ankara 2. İş Mahkemesi, tüzüğünde anadilde eğitimi savunduğu için Eğitim-Sen’in kapatılmasına ikinci kez karşı çıktı. Mahkemenin ilk kararı, Yargıtay tarafından Eğitim-Sen aleyhine bozulmuştu. Son sözü Yargıtay Hukuk Genel Kurulu söyleyecek.
– Ahmet Kaymaz ve oğlu Uğur Kaymaz’ın Kızıltepe’de öldürülmesiyle ilgili suçlanan polislerin duruşması -polisler katılmadan- başladı. Tahir Elçi’nin de aralarında bulunduğu avukatların, polislerin tutuklanması ve duruşmalarda hazır bulundurulması talepleri reddedildi.
– İstanbul’da Emekçi Kadınlar Birliği üyeleri, 8 Mart’ın ücretli izin günü ve tatil olarak kabulü için Bakanlığa dilekçe gönderdi.
2006- Irak’ın başkenti Bağdat’da Şii’lerin yoğun olarak yaşadığı Dora semtinde pazar yerinde bomba yüklü bir araç patlatıldı; 22 kişi öldü, 28 kişi yaralandı.
2009- Dünyada ekonomik kriz: ABD’nin iki büyük bankasının kamulaştırılacağı söylentileri Bank of America’nın hisselerini 1984’ten, Citigroup’un ise 1990’dan bu yana en düşük seviyesine geriletti.
2012- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, Yargıçlar ve Savcılar Sendikası’nın (YARGI-SEN) kapatılmasına ilişkin Ankara 15.İş Mahkemesi kararını “yargıç ve savcıların tek başlarına meslek esasına göre sendika kuramayacağı” gerekçesiyle onadı. Sendika AİHM’e başvuracak.
2016- Suriye’nin başkenti Şam’ın güneyindeki Seyyide Zeyneb beldesinde bomba yüklü üç araçla düzenlenen saldırıda 83 kişi hayatını kaybetti, saldırıyı IŞİD üstlendi.
– Mardin’in Nusaybin ilçesinde PKK’lılar tarafından önceki gün kaçırılan Anadolu Ajansı muhabiri Rauf Maltaş, fotomuhabiri Onur Çoban ve kameraman Kenan Yeşilyurt serbest bırakıldı
2007- Zeytinburnu’nda 5 katlı bir bina çöktü; 2 kişi öldü, 28 kişi yaralandı.
2011- Libya’da petrol rafinerisi ve petrokimya tesislerinin bulunduğu Ras Lanuf bölgesinde hükümet karşıtı protestolar düzenlendi.
2013- 13 Eylül 1980’de gözaltında alındıktan sonra kaybolan oğlu Cemil Kırbayır’ın bulunması için yıllardır mücadele eden ve kayıp yakınlarının sembolü ”Berfo Ana” olarak tanınan Berfo Kırbayır, 105 yaşında İstanbul’daki evinde vefat etti.
– Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü 28 Şubat Soruşturması kapsamında mahkemeye sevk edilen emekli Orgeneral Şükrü Sarıışık tutuklandı, emekli Korgeneral Doğan Temel, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
2014- TBMM Genel Kurulunda özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasını da içeren Yeni “Demokratikleşme Paketi” kabul edildi.
2017- Ankara’da gözaltına alınan HDP Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken tutuklandı; HDP Van Milletvekili Figen Yüksekdağ’ın milletvekilliği düşürüldü.
2018- AKP-MHP ittifak yapıyor. Cumhur İttifakı olarak adlandırılan ittifak için zemin hazırlanıyor. Siyasi partilerin seçim ittifakına ilişkin düzenleme 26 maddelik kanun teklifi şeklinde, AKP ve MHP’nin ortak imzasıyla TBMM Başkanlığına sunuldu.