Belleğimizde: 23 Mart

625 – Arabistan’da Müslümanlarla Kureyşler arasında Uhud Savaşı başladı.
1781- Güneş sisteminin dokuzuncu gezegeni Uranüs keşfedildi.
1791 – Hollandalı kadın hakları savunucusu Etta Palm “Gerçeğin Dostları Konfederasyonu” olarak bilinen kadın kulüplerini kurdu.
1837- Osmanlı Devleti döneminde, günümüzdeki Yargıtay ve Danıştay’ın görevlerini üstlenen Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye teşkilatı kuruldu.
1842- Stendhal takma adıyla bilinen Fransız romancı Marie-Henri Beyle öldü. Gerçekçiliğin ilk öncülerinden olan yazarın ünlü romanları Kırmızı ve Siyah ile Parma Manastırı Türkçe’ye de çevrilmişti.
1848 – Macaristan, Avusturya’dan bağımsızlığını ilan etti.
1919 – Benito Mussolini, İtalya’da Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı (Fasci Italiani di Combattimento) partisini kurdu. 9 Kasım 1921’de ise Ulusal Faşist Parti kuruldu.
1931- İlköğrenimin Türk okullarında yapılmasını zorunlu kılan kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi. Kanunda, “ilk tahsil çağındaki çocukların bu terbiye ve tahsili ecnebi mekteplerinde almaları”nın yanlış ve zararlı olduğu ifade ediliyordu.
1933 – Alman Milli Meclisi Reichstag, Adolf Hitler’e kararnamelerle ülkeyi yönetme yetkisi verdi
1946 – Zekeriya ve Sabiha Sertel, Cami Baykut ve Halil Lütfi Dördüncü, elli altı yıl önce bugün, çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı. Daha sonra dava Yargıtay’ca bozuldu ve gazeteciler serbest bırakıldılar.
1959- Ankara’da yayınlanan Öncü gazetesi süresiz olarak kapatıldı.
1960- Nurculuk olarak bilinen İslamcı akımın kurucusu Said-i Nursi, Urfa’da öldü. Halilülrahman Camii mezarlığına gömülü kemikleri 27 Mayıs 1960 darbesi sonrasında Isparta yakınlarında bilinmeyen bir yere taşındı.
1964- Bir grup üniversiteli, bir gün önce sağcı bir grubun baskınına uğrayan, Brecht’in “Sezuan’ın İyi İnsanları”nın oyuncularına destek ziyareti yaptı ve getirdikleri pankartları kapıya astı.
1971 – Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu liderlerinden Hüseyin İnan ve Mehmet Nakipoğlu Kayseri/ Pınarbaşı’nda saklandıkları İnan’ın dayısının evinde yakınlarının ihbarı sonucu yakalandı. Toplanan ailesi ve yakınlarının “teslim edildiğinde cezasının hafifletileceği” kanaatine varmalarının ardından, evde uyumakta olan Hüseyin İnan ve arkadaşı için polise ihbar yapıldı. Sabah Kayseri’ye getirilen Hüseyin İnan, Kayseri Valisi’nin makam odasında “Ne yaptığınızın farkında mısınız?” sorusuna şu karşılığı verdi: “Ya sizler, emperyalistlere uşaklık yaptığınızın farkında mısınız?”
1972 – Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 146. maddesini ihlal ettikleri ileri sürülerek verilen idam cezalarını onayladı.
1974- Hükümet, İmralı adasında gömülü olan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın mezarlarının başka bir yere taşınabilmesine izin verdi.
1975 – İzmir’deki Teksif-İş Sendikası üyeler, işverenin aldığı “lokavt kararını” bir yürüyüş ve mitingle protesto ettiler.
1976- Van, Muş, Hilvan, Siverek ve Bismil’de aralarında yöneticilerin de bulunduğu 12 TÖB-DER’li öğretmen “komünizm ve kürtçülük propagandası yaptıkları” suçlamasıyla Diyarbakır DGM tarafından tutuklandı.
1977- Liselerde okutulan “Felsefeye Başlangıç” adlı kitabın yazarı Prof. Nebahat Küyel, Aleviler’i küçük düşürme iddiasıyla yargılandı.
– Çorum’da ülkücülerin ateşiyle hayatını kaybeden TÖB-DER üyesi öğretmen Abidin Baş’ın kızı Ergül Baş CHP’li Belediye Başkanı ve CHP milletvekillerinin de katıldığı törenle toprağa verildi.
1979 – MHP eski milletvekili Halit Kahraman eroin kaçırırken Yunanistan’da yakalandı.
1980- CHP Gençlik Kolları üyesi Cemal Keçeli, kendisine ait mobilya dükkanında, ülkücüler tarafından öldürüldü.
1983- Sıkıyönetim Komutanlığı’ndan “nişan töreni” adı altında izin alıp “çay partisi” düzenleyen 9 lise öğrencisinin yargılanmasına Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Numaralı Mahkemesi’nde başlandı; haklarında 1 ile 6 ay arası hapis cezası isteniyor.
1986- İnfaz İndirimi Yasası’ndan yararlanan 12 Mart dönemi mahkumlarından Ertuğrul Kürkçü, Nahit Töre ve Oktay Etiman dahil 14 kişi Gaziantep Özel Tip Cezaevi’nden salıverildi
1988- 3 yıl önce sansüre takılıp gösterilemeyen B.Bertolucci’nin”1900″ filmi Danıştay kararıyla gösterime girdi.
1989 – Cizre’nin Yeşilyurt köyünde köylülere dışkı yedirdiği iddia edilen Jandarma Tabur Komutanı Cafer Tayyar Çağlayan hakkında üç yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.
1990 – Cizre’de binlerce kişi yürüyüş yaptı.
– Duvara “Kahrolsun faşizm, tek yol devrim” yazdığı iddiasıyla 1 yıldır yargılanan 15 yaşındaki T.Y.’nin 10 yıl hapsi isteniyor.
1992- Cizre’de kaldıkları otelden sabah beyaz bayraklarla sokağa çıkan 4 gazeteciye bir panzerden açılan ateşte Sabah Gazetesi foto-muhabiri İzzet Kezer hayatını kaybetti.
Şırnak’ta sabaha kadar süren “çatışma” sonrasında, “evlerinizden çıkmazsanız bombalanacak” anonsunun ardından halk Stadyum’da toplandı.
1996 – Harçları protesto için Kızılay’da 2 bin kişinin katıldığı, kitle örgütlerinin desteklediği eylemin ardından Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne dönen 500 öğrenciden 150’si 1 katı işgal etti; 1.5 saatlik çatışmanın ardından polisçe binadan çıkartıldı, 127’si gözaltına alındı. İşgal sırasında ”Öğrenci Dernekleri Federasyonu” yazılı pankart açan öğrencilerin binaya çağırdığı öğrencileri polis cop, tekme-yumruklarla engelledi, işgalci öğrenciler için ise göz yaşartıcı bomba ve tazyikli su kullandı. İç kanama geçiren E.Saraç adlı öğrenci ameliyata alındı.
1998 – Bakanlar Kurulunda irticayla mücadelede alınması gereken önlemleri içeren yasa tasarılarının büyük bölümü imzalandı.
1999 – Paraguay Başkan yardımcısı Luis María Argaña suikast sonucu öldürüldü.
2001 – NATO, Kosova savaşında “seyreltilmiş uranyum” mermisi kullandığını itiraf etti.
– Meksika Kongresi Zapatista gerillalarının lideri Subcomandante Marcos’un Kongre’de konuşmasını 210’a karşı 220 oyla kabul etti. Marcos’un resmi olmayan ve en az 100 kongre üyesinin katılacağı oturumda konuşması öngörüldü. Zapatistalar Kongre’nin kararını kabul etti.
2002 – İtalya’nın başkenti Roma’da Başbakan Silvio Berlusconi hükümetinin sosyal hakları budayan reformunu protesto eden 2 milyon işçi gösteri yaptı.
2003- Irak’ı güneyden işgali sürdüren ABD güçleri Basra çevresi ve Necef’e 70 kilometre kala Irak güçlerince durduruldu. Hava saldırıları sürüyor.
ABD, TBMM’nin karadan Irak’a geçişine izin vermemesi üzerine Türkiye’deki güçlerini götürmeye başladı. Akdeniz’deki 12 Amerikan gemisi Süveyş Kanalı’ndan geçerek Kızıldeniz’e gitti.
2005 – Hindistan’da parlamento, dev ilaç firmalarının baskısı sonucu, ilaç üretiminde patent sınırlamasını kabul ederek patentli ilaçların kopyalanmasını yasakladı. Hindistan ilaç sektörü sayesinde yoksul ülkelerde bir AIDS hastasının yıllık ilaç gideri 15 binden 200 dolara düşmüştü.
– Başbakan Erdoğan, “Erdoğan kafalı kedi” çiziminden ceza alan Cumhuriyet gazetesi çizeri Musa Kart’a destek için “Tayyipler Alemi” kapağı yapan Penguen Dergisi’ne dava açtı.
2006 – İstanbul/ Sarıyer’de Derbentliler Dayanışma Derneği’nin bulunduğu tek katlı binanın “uzun süredir faaliyet göstermediği ve kaçak olduğu” gerekçesiyle “Sağlık Ocağı” yapımı için yıkımına direnen yaklaşık 500 kişi polisle çatıştı.
– Diyarbakır’da Gün ve Söz TV ile Şanlıurfa merkezli Medya FM, Kürtçenin Kırmançi lehçelerinde yayına başladı.
2007- Birtan Altınbaş’ın 1991’de gözaltında işkenceyle öldürülmesinden yargılanan 6 polisten 4’ü “işkence ile kastı aşan öldürme”den 8 yıl 10 ay 20’şer gün hapse mahkum edildi.
– Fransa’da mahkeme, önceki yıl Hz. Muhammed karikatürlerine yer veren haftalık “Charlie Hebdo” mizah dergisi yayın müdürü Philippe Val hakkında, karikatürlerin ifade özgürlüğü gereği yayımlandığına ve İslamı değil, aşırı dinciliği hedef aldığı gerekçesiyle beraat kararı verdi.
2008 – Ergenekon soruşturması kapsamında gözaltına alınan İlhan Selçuk, savcılık sorgusunun ardından serbest bırakıldı ve yurt dışına çıkışı yasaklandı.
2009- PKK yetkililerinden Murat Karayılan’la Kandil Dağı’nda yaptığı röportaj nedeniyle gazeteci ve aktivist Hakan Tahmaz ile Birgün gazetesi imtiyaz sahibi Bülent Yılmaz ve sorumlu müdürü İbrahim Çeşmecioğlu hakkında dava açıldı.
2010- İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, Doç. Dr. Necip Hablemitoğlu’un sekiz yıl önce Ankara’da öldürülmesiyle ilgili başlattığı soruşturmada iki kişi gözaltına alındı.
2011- Portekiz Başbakanı Jose Socrates ekonomik krize karşı hükümetinin aldığı yeni önlemlerin mecliste yapılan oylamada reddedilmesi üzerine istifa etti.
– İsrail parlamentosu, İsrail devletinin varlığını sorgulayan kurumlara kaynak sağlanmasını yasaklayan bir yasa tasarısını kabul etti. Nakba gününü anma etkinlikleri de yasa kapsamına alındı.
2012- Avukat Ahmet Hilmi Feyzioğlu’nun 2 Ekim 1980’de Bursa Emniyet Müdürlüğü’nün 5. katından atılarak öldürüldüğü gerekçesiyle başlatılan soruşturmada, zamanaşımı sebebiyle takipsizlik kararı verildi.
– Zorunlu eğitimi 4+4+4 şeklinde kademelendirerek 12 yıla çıkartan yasa teklifi, Meclis Başkanı Cemil Çiçek tarafından meclis genel kuruluna gönderildi.
2014 – Hatay’ın Yayladağ ilçesi üzerinden Türkiye hava sahası sınırlarını ihlal ettiği gerekçesiyle Suriye uçağı Türkiye F16 savaş uçakları tarafından düşürüldü.
2015- Hükümet sözcüsü ve Başbakan yardımcısı Bülent Arınç Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası, “İstifa et” diyen İ.Melih Gökçek’e: “Benim görevden alınmamı isteyecek kadar haysiyetli bir insan değildir.” dedi ve devam etti: “Ankara’yı parsel parsel satmıştır.”
2016- Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Yardım Koordinatörü Jamie McGoldrick, son bir yılda Yemen’de 6 bin kişinin öldüğünü, 30 binden fazlasının yaralandığını söyledi.
– AKP’nin Torba Yasa Tasarısı ile Kanal İstanbul projesine yasal statü sağlanıyor. Proje alanındaki park, dinlenme tesisi vb. yapılar “Düzenleme Ortaklık Payı” kapsamına alınarak özel mülkiyet sahiplerinden alınacak, arazilerin yaklaşık % 40’ına bedelsiz el konulacak.