Belleğimizde: 28 Ağustos

1682- Evliya Çelebi İstanbul’da 71 yaşında öldü.
1794- “Faust”un yaratıcısı Alman şair ve oyun yazarı Johan Wolfgang Goethe doğdu.
1910- Karadağ, Osmanlı devletinden bağımsızlığını ilan etti.
1916 – Almanya Romanya’ya; İtalya, Almanya’ya savaş ilan etti.
1924 – Gürcistan’da muhalefet SSCB’ye karşı isyan başlattı.
1930- Edirne’de Türk Cumhuriyet Amele ve Çiftçi Partisi kuruldu. Hükümet partinin faaliyete geçmesine izin vermedi.
1954- Emekli General Sadık Aldoğan tutuklandı. Gerekçe; Millet gazetesine yazdığı bir yazıda adliyenin manevi kişiliğine hakaret etmek.
– Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Savarona yatı ile Yugoslavya’ya gitti.
1963- Amerika Birleşik Devletleri’nde Güney’den başlayan, aralarında Marlon Brando, Bob Dylan ve Burt Lancaster gibi ünlülerin de bulunduğu “Sivil Haklar Yürüyüşü” Washington’da Lincoln anıtı önünde son buldu. Dr. Martin Luther King, alanda 300 bin kişiye hitaben “I have a dream – bir hayalim var-” diye başlayan ünlü konuşmasını yaptı.
1964- Ankara’da 20 bin genç Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliği’ne yürüdü, Yunanistan Büyükelçiliği taşlandı.
1966- İstanbul’a yürüyen Çorum Belediyesi temizlik işçileri geceyi Hereke’de geçirdi.
1969- Tunceli’de tutuklu olanların dışında Ankara’ya dönen Halk Oyuncuları basın toplantısında: “Karakolda taciz ve işkence gördük.”
1970- Türk lirası, 9 Ağustos 1970’de yüzde 66 oranında devalüe edilmişti. Merkez Bankası’nın devalüasyon öncesi bazı kişilere döviz sattığı ileri sürüldü. Bülent Ecevit “hükümet istifayı düşünsün” dedi.
1971- Yunan Cuntası’nın görevlendirdiği Grivas, Kıbrıs’a çıkarak EOKA-B’yi kurdu ve Makarios’a cephe aldı. Bu örgüt, Enosis’in hemen gerçekleşmesini öngörüyordu
1974- Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralı elektrik üretmeye başladı.
– “Bir Avuç Gökyüzü” adlı kitabı 23 Haziran’da toplatılan Çetin Altan’ın “müstehcen yazı yazmak”tan yargılanmasına başlandı.Ç.Altan, 2 sayfasından dolayı 360 sayfalık kitabının toplatılması ve yargılanmasını kabul etmediğini söyledi.
1976- Konya Yol-İş grevinde çıkan olayda 18 işçi yaralandı.
– Malatya’da “duvardaki MSP sloganlarının silinmesi” gerekçesiyle “Akıncılar”ın şiş, sopa ve bıçaklı saldırısında 1 ölü 1 ağır yaralı.
1978- İran’da Şah’ın “İslami kuralların uygulanmasına öncelik tanınacak” açıklamasının ardından tüm gazino ve kumarhaneler kapatılmaya başlandı.
1979- Adana Kanal semtinde, ülkücülerin saldırısı sonrası çıkan kavgada Sadullah Dokur, ülkücü Bayram Ali Sarı tarafından yakın mesafeden silahla vurularak öldürüldü. O sırada Sadullah Dokur’un yanında bulunan yeğeni Atilla Yazal da başına aldığı sopa darbeleri sonucu ağır yaralı olarak kaldırıldığı hastahanede 5 Eylül’de yaşamını yitirdi.
– Sovyet savaş muhabiri, şair ve yazar Konstantin Simonov (64) hayata veda etti.
1980- Türkiye İsrail’in Kudüs’ü başkent yapmasını protesto etti. Türkiye Kudüs’teki başkonsolosluğunu kapatma kararı aldı.
– Ordu Ünye’de hastahane çıkışı, ülkücülerin silahlı saldırısı sonucu Ali Irgat yaşamını yitirirken, abisi Besim yaralandı (Besim Irgat, 12 Eylül sonrasında da Ünye- Fatsa Devrimci Yol davasından tutuklu olarak yargılandı).
-Ankara Savcılığı, Erbakan’ın dokunulmazlığının kaldırılmasını istedi.
1982- “Bölücü, ideolojik ve politik” oldukları gerekçesiyle 272 kitabın okullarda bulundurulması yasaklandı. Aynı gün, Talim ve Terbiye Kurulu ilk ve orta okullarda din ve ahlak derslerinin zorunlu olmasını kararlaştırdı.
– Halkoyuna sunulacak 12 Eylül Anayasası için Uğur Mumcu’nun Cumhuriyet’teki yazısından: “Başkancı sisteme kayma çok büyük olasılık.”
1987- 2.Boğaziçi Köprüsü’nün çevre yolu yapımında çalışan 700’e yakın işçi 45 çalışanın işten çıkarılmasını protesto için işbaşı yapmadı.
1989- Migros’un İstanbul ve İzmir’deki 58 işyerinde 1.200 işçi için 7 Eylül’de başlatılacak grev kararı işyerlerine asıldı.
1990 – Irak, Kuveyt’i yeni bölgesi ilan etti.
– İstanbul Adalar’da toplu sözleşme farkını ve Ağustos ücretlerini alamayan temizlik işçilerinin iş bırakma eylemi 8.gününde.
– Bakırköy’de “Emek Çocuk Kulübü” üyesi çocukların savaş protestosuna polis müdahale etti: 5’i çocuk 10 gözaltı.
– Cumhuriyet yazarı İlhan Selçuk ve Yazı İşleri Müdürü Okay Gönensin’in iki makalede “Cumhurbaşkanı Turgut Özal’a hakaret edildiği” iddiasıyla Basın Savcılığı’nca açılan davada sorgulanmalarına başlandı.
1991- Kartal/ Segura Tekstil’de 4 işçinin atılması üzerine direnişe geçen 365 işçi işyerine alınmayınca oturma eylemi yaptı.
1992- 7 SHP ve 1 DYP milletvekilinin Şırnak için Başbakan Demirel’e mektubu: “Resmi binalarda güvenlik güçleriyle PKK’nın çatışma izi yok”.
1994- Ankara Aras Kargo’da DİSK/Nakliyat-İş’li 60’a yakın işçi, işçi kıyımı yapıldığı gerekçesiyle Ana Dağıtım Merkezi deposunu işgal etti. Nakliyat-İş’in örgütlenme çalışmalarına başladığı Aras Kargo’da üye işçiler işten çıkarıldı. İşverenin bu hukuksuz davranışı üzerine Ankara Merkez Dağıtım Deposu işçileri direnişe geçti. İşverenin tavrında bir değişiklik olmaması üzerine DİSK ve üye sendikaların yöneticileri 1 Eylül’de şirketin İstanbul bürosu önünde bir basın açıklaması yaptı. İşten çıkarmaların İstanbul’da da sürmesi üzerine, şirketin Alibeyköy’deki aktarma istasyonunda direniş başladı. DİSK Genel Başkanı Rıdvan Budak, direnişteki işçileri 10 Kasım’da ziyaret etti. Bir süre sonra Bakanlık, Aras Kargo’da Nakliyat-İş’in sözleşme yetkisine sahip olduğunu açıkladı. Ancak işveren yapılan hiçbir çağrıya yanıt vermedi. Ve Nakliyat-İş üyeleri greve başladı. Taşeron uygulamasının tipik bir örneği olan Aras Kargo’da işveren hukuku hiçe sayarak her yöntemle grevi önlemeye çalıştı. DİSK Genel Başkanı Rıdvan Budak 18 Ağustos 1995’te grevdeki işçileri ziyaret etti. Emniyet yetkililerini yasaları uygulamaları konusunda uyardı. Aras Kargo işvereni greve rağmen kaçak işçilerle çalışmasını sürdürmeye devam etti. Bunun üzerine DİSK Genel Sekreteri Mehmet Atay 27 Ekim’de Mecidiyeköy’deki Aras Kargo önünde bir basın açıklaması düzenleyerek, şirketi boykot çağrısı yaptı. İşveren son yol olarak yine yasalara aykırı biçimde Ayazağa’da yeni bir aktarma istasyonu açmaya kalkınca Nakliyat-İş tarafından durumu tespit edildi ve DİSK Genel Sekreteri Mehmet Atay’ın da nezaretiyle bu işyeri 14 Kasım’da mühürlendi.
– DYP-SHP koalisyon hükümetinin SHP’li Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Nihat Matkap, Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı Münir Ceylan’ı Tekirdağ /Saray Cezaevi’nde ziyaret etti.
– İstanbul’da yapılan Dünya Güreş Şampiyonası’nda Serbest Güreş Milli Takımı 28 yıl sonra dünya birincisi oldu.
1995- Sırplar Saraybosna’ya havan topu saldırısında bulundular; pazar yerinin isabet alması sonucu 45 kişi öldü, 85 kişi yaralandı.
1996- Türkiye – İsrail Savunma Sanayii ve Askeri İşbirliği Antlaşması imzalandı.
– TBMM, çalışanlardan yapılmakta olan zorunlu tasarruf kesintilerinin kaldırılmasına ilişkin yasa teklifini kabul etti.
1998- Greenpeace üyeleri Enerji Bakanlığı binası üzerine “Cumhur Ersümer: Atoma Hayır” yazılı bir pankart sarkıttı, 11 kişi gözaltına alındı.
1999- Af tasarısı Meclis’ten geçti. Cezaevlerindeki 70 bin tutuklu ve hükümlüden 26 bin 500’ü hemen serbest kalacak. 58 bin 518 kişiyi kapsayan “Rahşan Affı”ndan 36 milletvekili, Mehmet Ağar, Sedat Bucak ve çok sayıda ülkücü katil ve çete sanığı da yararlanacak.
– Profesyonel ağır sıklet boksörü Sinan Şamil Sam, Dünya Şampiyonu oldu.
2000- İstanbul 2 no’lu DGM, Ankara 2 no’lu DGM’nin Fethullah Gülen hakkında 11 Ağustos’ta aldığı “gıyabi tutuklama” kararını kaldırdı.
– DİSK/Genel-İş üyesi 346 işçi Eminönü Belediyesi’nde greve çıktı.
2001 – Üzeyir Garih’in öldürülmesiyle ilgili aranan İstanbul Hasdal Mekanize Alay Komutanlığı’nda askerliğini yapan er Yener Yermez firar etti.
– ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell’ın BM Irkçılığa Karşı Dünya Konferansı’na katılmayacağı açıklandı. Bunun nedeni Arap ülkelerinin “siyonist hareketin ırk üstünlüğüne dayandığı” ifadesinde diretmeleri.
2002- 4 çocuğunu da yurtdışında işadamlarının parasıyla okuttuğu ortaya çıkan AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan: “Benim çocuklarım avanta almıyor, burs alıyor.”
– “‘Sosyalist Demokrasi Partisi İçin Girişim” partileşti. Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP), Türkiye’nin 50. partisi oldu. Genel başkanlığa Akın Birdal seçildi.
– Afganistan’da Hint filmleri ve radyolarda da kadınların şarkı söylemesi yasaklandı.
2004- Şehit Ömer Muhtar Tugayları adlı bir örgüt internette yayımladığı mesajında Türkiye’nin işgal güçlerine silah ve malzeme taşımamasını aksi halde bedelini ödeyeceği tehdidini yaptı.
– ABD’de 5 bin bisikletçi, Bush ve savaş karşıtı gösteri yaptı. Union Meydanı’ndan başlayan protesto iki saat boyunca Manhattan trafiğini kilitledi. 264 bisikletçi tutuklandı.
2005- “Barışarock”da 2 günde 50 bine yakın izleyici “savaşa karşı bir ses” çıkardı.
– “Irak’ta Savaşa Hayır Koordinasyonu”nun İncirlik Üssü’nün kapatılması için başlattığı yürüyüş, Mersin’de bir araya gelen kitlenin Adana’ya hareket edip İncirlik girişine yaptığı 2 saatlik yürüyüşle son buldu.
– İskenderun Limanı’nın özelleştirilmesine karşı TKP ile Emek ve Demokrasi Platformu Liman kapısında eylem yaptı.
– Yurtsever Cephe TÜPRAŞ’ın özelleştirilmesine karşı Derince Açık Hava Tiyatrosu’nda bir etkinlik düzenledi.
– 5 şiddetindeki Katrina kasırgası ABD’nin New Orleans kentini vurdu.
2006- Antalya Kalekapısı’ndaki patlamada 3 kişi öldü, 14’ü turist 87 kişi yaralandı. Uzaktan kumandalı bombalı saldırı sonucu İlter Avşar (18), İmran Arık (20) ve Baki Baykurt adlı kişiler yaşamını yitirdi.
– Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Lübnan’a asker gönderilmesi için karar aldı.
– Yurtsever Cephe üyeleri, 15 Temmuz’da İncirlik Üssü’nden başlatılan “ABD defol bu memleket bizim” yürüyüşünde İstanbul’a ulaştı.
– Türbanın Sümerler’den uygulamasını da anlattığı “Vatandaşlık Tepkilerim” adlı kitabından dolayı Muazzez İlmiye Çığ (93) ve kitabın yayıncısı hakkında 9 Aydan 1.5 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.
2008 – Şair İlhan Berk (d. 1918) Bodrum’da tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.
2010- Zina suçlamasıyla recm cezasına çarptırılan İranlı Aştiyani’ye destek için dünyanın 110 kentinde protestolar düzenlendi.
– Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Galatasaray’da 12 Eylül Anayasa değişikliği referandumunu boykot çağrısı yaptı.
– Genç-Sen, Eğitim Emekçileri Derneği ve İşsiz ve Güvencesiz Eğitimciler Platformu KPSS kopya skandalını protesto etti.
2011- Van Depremi sonrası yerleştikleri konteynırları boşaltmadıkları için elektrik ve suları kesilen aileler açlık grevine başladı.
2013- Ali İsmail Korkmaz’ın, Harman Fırın’ın önünde dövülmesinden önce ve sonra birer kez daha dövüldüğü ortaya çıktı.
– Türkiye Atletizm Federasyonu Disiplin Kurulu, Avrupa şampiyonu milli atlet Nevin Yanıt’a doping kullandığı için 2 yıl men cezası verdi.
2015- 60 gün görev yapacak seçim hükümeti kuruldu. CHP ve MHP’nin bakan vermediği 26 kişilik kabinede AKP kontenjanından 12 kişiyle HDP’li 2 bakan da görev alacak. Teamül gereği tarafsız olması gereken İçişleri Bakanlığı’na İstanbul Emniyet Müdürü S.Altınok getirildi.
2016- Rus hükümeti, uçak krizinin ardından getirilen, Türkiye ile charter uçuşlarına yönelik yasağı kaldırdı.