869- İslam bilgini Buhari öldü.
1867- Fransız şair Charles Baudlaire öldü.
1868- Galatasaray Lisesi “Mektebi Sultani” adıyla kuruldu.
1876 – V. Murat tahttan indirildi; yerine kardeşi II. Abdülhamit padişah oldu.
1879 – Thomas Edison elektrik ampulunu kamuya tanıttı.
1886- Charleston-Güney Carolina’da deprem; 100 kişi öldü.
1890- Brüksel Genel Senedi ile köle ticareti yasaklandı.
1918- Vahdettin padişah oldu. O gün, Osmanlı tarihindeki son kılıç kuşanma töreni yapılmış oldu.
1921 – Mustafa Kemal, Çerkez Ethem güçlerinin dağıtılması için Batı Cephesi Komutanlığı’na talimat verdi.
1928- Bertolt Brecht’in Üç Kuruşluk Opera adlı oyununun ilk gösterimi Berlin’de yapıldı.
1930- Vilayet ve şehremanetinin birleştirilmesine karar verildi. Valiler, aynı zamanda belediye başkanı oldu.
1939 – İstanbul-Berlin arası düzenli uçak seferleri başladı. Almanya’da yaptırılan Batıray denizaltısı denize indirildi.
1940- Türk-Alman Ticaret Antlaşması yürürlüğe girdi.
1945- Cumhuriyet Halk Partili Fevzi Lütfü Karaosmanoğlu, Vatan gazetesinde “Münevver İstibdat” başlıklı bir yazı yazdı. Karaosmanoğlu yazısında, Cumhuriyet Halk Partisi iktidarını aydınların diktatörlüğü olarak niteliyordu.
1946 – ABD başkanı Harry Truman II. Dünya Savaşının bittiğini resmen açıkladı.
1951- 40. Dünya Parlamentolar Konferansı İstanbul’da toplandı.
1957- Malezya bağımsızlığını kazandı.
1959- Yurt gazetesi Musa Anter’in şiirini Kürtçe yayımladı.
1966- Çorum Belediyesi’nin Genel-İş üyesi 52 temizlik işçisi 2 hafta süren 730 km’lik yürüyüşün sonunda Ankara’dan İstanbul’a ulaştı. TİP Üsküdar İlçe Sekreteri Deniz Gezmiş Çorum Belediyesi işçileriyle birlikte Taksim’de Türk-İş yöneticilerini protesto etti, gözaltına alındı.
– Eskişehir’de TİP bildirisi dağıtan döküm ustası, marangoz, lokantacı, seyyar satıcı ve lise öğrencisi “Komünizm propaganası”ndan tutuklandı.
1967- Paris Düşerken, Fırtına, Dipten Gelen Dalga’ların Sovyet yazarı İlya Ehrenburg öldü.
– Tania (Haydée Tamara Bunke Bider) Che’nin birliğinde savaştığı Bolivya’da pusuda hayatını kaybetti.1961’de DAC’tan Küba’ya yerleşmişti.
– TİP Genel Başkanı ve Russell Mahkemesi Soruşturma Komisyonu üyesi Aybar Türkiye’ye dönüşte basın toplantısı düzenledi:”ABD Vietnam’da bilyalı bombalarla sivilleri hedef alıyor. Amerika Vietnam’da yenilmedikçe, Türkiye’den Amerika’yı atmak mümkün olmayacaktır.”
1972- Amerikalı yüzücü Mark Spitz Münih olimpiyatlarında 7 altın madalya kazandı.
1973 – ABD’li film yönetmeni John Ford öldü.
1975- Ünlü işadamı Vehbi Koç, CHP lideri Ecevit ve Başbakan Demirel’e yolladığı mektuplarla CHP ile AP’nin koalisyon yapmasını önerdi. Bunun zaruret haline geldiğini belirten Koç’a verdiği cevapta Ecevit, “Böyle bir koalisyon bugünkü koşullar altında olanaksızdır” dedi.
– Adana’da “Tam Bağımsız ve Bloksuz Türkiye için İncirlik Yürüyüşü”ne katılanlara MHP İl Binası damından dinamit atıldı.
1977 – Türkiye’de ilk kez gensoruyla hükümet düşürüldü: 218 güvenoyuna karşılık 228 güvensizlik oyuyla İkinci Milliyetçi Cephe (MC) iktidarı devrildi.
1979 – İspanya’da Katalonya Özerk Bölgesi kuruldu.
1980- Değeri sabit kur rejimiyle belirlenen TL’nin yabancı paralar karşısında serbest dalgalanmaya bırakılması kararı alındı. Karar, Demirel hükümetinde DPT ve Başbakanlık Müsteşarı olan Turgut Özal’ın başkanlığında 1 haftadır Londra’da IMF ile yapılan görüşmelerde alındı. Merkez Bankası’nın kamuya açacağı kredilerin arttırılması karşılığında TL’nin ABD Dolarına karşı devalüe edilmesini öneren IMF’ye karşı Turgut Özal’ın “sürekli devalüasyon” anlamına gelen dalgalı kuru önerdiği ve kabul edildiği öğrenildi.
– Yalçın Küçük, “Bir Yeni Cumhuriyet İçin” adlı kitabında yayın yoluyla komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nde yargılanmaya başlandı.
1983- Charles Bettelheim’in son kitabı “Nazizm Döneminde Alman Ekonomisi” Kenan Somer’in çevirisiyle yayınlandı.
– 1977’de darbeyle gelen Pakistan Devlet Başkanı General Ziya Ül Hak’a Ankara Üniversitesi tarafından “Fahri Felsefe Doktoru” ünvanı verildi.
1986 – Karadeniz’de bir Sovyet yolcu gemisi, bir tanker ile çarpışarak battı: 423 kişi öldü.
1987- “Cezaevlerindeki baskı ve işkenceleri protesto etmek ve talepleri TBMM’ye bildirmek için” İstanbul’dan Ankara’ya yürüyen yaklaşık 100 tutuklu-hükümlü yakını 2.günde Bursa üzerinden Eskişehir’e ulaştı; otobüslerden inmelerine izin verilen 29 kişi SHP İl Binası’na yürüdü
– 2.Boğaz Köprü inşaatında 45 işçinin atılması üzerine 4 gündür çalışmayan 1.300 işçi Yol-İş Şube Başkanı’nca ikna edildi ve işbaşı yapıldı.
1988 – Türkiye ile Gürcistan arasında Sarp Sınır Kapısı açıldı.
1989- MHP Davası’nda “Gerekçeli Karar” 2.5 yıl sonra açıklandı: “Suç işleyen ülkücülere arka çıkıldı ve desteklendi.”
1991- Kırgızistan, SSCB’den bağımsızlığını ilan etti.
1993- 5 kişinin öldürüldüğü “Perpa Operasyonu” sonrası eşi Erdoğan Şakar’ın gözaltında kaybedildiğini öne süren eşi Hanım Şakar Sosyalist Türkiye Partisi (STP) İl binasında açlık grevine başladı.
– Torbalı kaymakamı Aziz Nesin, İlhan Selçuk, Müjdat Gezen, Mustafa Ekmekçi, Ahmet İsvan ve Feyzi Hepşenkal’ın katılacağı “Demokrasi ve Gülmece Paneli”ni iptal etti.
1994- Aras Kargo Ankara Aktarma Merkezi’nde işgal sürerken, İstanbul’da Nakliyat-İş’li yaklaşık 50 işçi öğle saatlerinde Mecidiyeköy Aras Kargo binası önünde gösteri yaptı.
İzmir Aras Kargo’da 30 işçi destek için toplu vizite eylemi yaptı.
1995- Keçiören Belediye Başkanı MHP’li Turgut Altınok’un “A Takımı” oluşturduğu bilinen çetenin Keçiören-Ovacık Kendinyap sitesinde, Fen İşleri’ne ait araçla Ovacık’a gelerek, 20’ye yakın insanı silahla taraması sonucu Erdal Yıldırım (1975-Mazgirt) öldürüldü. Erdal’ın cenazesi, geniş bir katılımla, büyük bir tepkiyle toprağa verildi.
1996- 68.haftasına giren eylemlerinde Cumartesi Anneleri bu hafta “barış” istedi.
– İktidarın zorunlu tasarruf fonu kesintilerine elkoyma girişimini önlemek amacıyla “Yağma Yok!” kampanyası düzenlendi. Kampanya, 31 Ağustos’ta DİSK Genel Başkanı Rıdvan Budak’ın genel merkezde düzenlediği basın toplantısıyla başladı. Kampanya çerçevesinde ilk eylem 4 Eylül’de Bakırköy Özgürlük Meydanı’nda yapıldı. Eylemler 6 Eylül’de İzmir’de, 10 Eylül’de İstanbul, Taksim Meydanı’nda sürdürüldü. DİSK, “Yağma Yok!” kampanyası çerçevesinde 14-15 Eylül, 21-22 Eylül tarihlerinde Bölge Temsilciler Kurulu toplantıları yapıldı.
– Irak ordusu, Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (KYB) elindeki Erbil kentini ele geçirdi. Irak ordusu, Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi’ni (KDP) destekliyordu. Olay, Amerika Birleşik devletleri ile Irak arasındaki gerginliği tırmandırdı.
1997- Sekiz yıllık kesintisiz eğitimi protesto eden 150 kişilik grup ATV’nin Kasımpaşa Stüdyoları’na saldırdı.
– İstanbul Kadıköy’de Dünya Barış Günü için Diyarbakır’a gidecek olanları uğurlamaya yaklaşık 10 bin kişi katıldı. Diyarbakır’a yola çıkanları ve Kadıköy’den uğurlamaları engellemek için Boğaz Köprüsü kapatıldı, vapur-minibüs seferleri iptal edildi. İstanbul’daki uğurlamaya katılanlar ile Diyarbakır’da karşılamaya gelenlerden yaklaşık 150 kişi gözaltına alındı.
1998 – Danıştay, Sincan’da düzenlenen Kudüs Gecesinin ardından İçişleri Bakanlığınca görevden alınan ve yargılama sonucunda 4 yıl 7 ay ağır hapis cezasına çarptırılan eski Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın belediye başkanlığını düşürdü.
– “Barış Otobüsü” ile İstanbul’dan Diyarbakır’a gitmek isteyen İHD, HADEP, EMEP ve KESK’li 127 kişi Tepebaşı’nda gözaltına alındı.
1999 – Rusya devlet başkanı Boris Yeltsin ani bir kararla istifa etti ve görevini başbakan Vladimir Putin’e devredeceğini söyledi.
– Boeing 737-200 tipi bir yolcu uçağı Buenos Aires’ten kalkışı sırasında düştü; 67 kişi öldü.
2000- 1.5 yıldır F.Gülen örgütüne ilişkin soruşturmayı sürdüren Ankara DGM Cumhuriyet Savcısı Nuh Mete Yüksel, Nurcu cemaat lideri Fettullah Gülen’e Terörle Mücadele Yasası’nın 7. maddesine dayanarak, “Laik devlet yapısını değiştirerek yerine dini kurallara dayalı bir devlet kurmak amacıyla yasadışı örgüt kurup bu amaca yönelik faaliyet”ten 10 yıla kadar hapis talebiyle dava açtı.
2001- F tipi cezaevlerine karşı başlatılan ölüm oruçları 317. güne girerken cezaevinden bir süre önce tahliye edilen Hülya Şimşek ölüm orucunun 286. gününde Küçükarmutlu’da hayatını kaybetti.
– HADEP’in “Barış Mitingi”ne izin verilmezken Diyarbakır ve Batman’dan Ankara’ya gitmek isteyen 4 bin kişi engellendi.
– Polisin HADEP/ Zeytinburnu İlçe’ye düzenlediği baskında 5.kattan başka bir binaya atlarken düşen 19 yaşındaki genç hayatını kaybetti.
2002- Okmeydanı’nda bir kıraathanede ÖDP’nin bildirisini dağıtmak isteyen gençlerle kıraathane sahibi arasında çıkan kavgada ÖDP’li tekstil işçisi Sinan Kayış (22) hayatını kaybetti, Yalçın Köse yaralandı. Kaçan kıraathane sahibi 2 Eylül’de teslim oldu.
– F tipi cezaevlerini protesto amacıyla sürdürülen ölüm orucu eyleminde 39 yaşındaki Fatma Tokay Köse yaşamını yitirdi.
2003- Paris’teki Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Süreyya Ayhan, 1500 metre kadınlarda dünya ikincisi oldu.
2004- Bergama’nın Ovacık Köyü yakınlarındaki altın madeninin kapatılmasıyla açıkta kalan işçiler eylem yaptı. Erkekler saçlarını kazıttı, kadınlar kırmızıya boyattı. Kapatılan madende çalışan işçilerden 97’sinin iş akti feshedildi.
– Irak’ta 20 Ağustos’ta kaçırılan 12 Nepalli işçi öldürüldü. Kaide bağlantılı Ensar El Sünnet Ordusu’nun internet sitesinde infaz görüntüleri yayımlandı. Nepalliler, Ürdünlü bir firmada aşçı ve temizlik işçisi olarak çalışıyordu.
– İsrail’in güneyinde Berşeba’da aynı anda iki intihar saldırısı yapıldı; 15 kişi öldü, 80 kişi yaralandı.Hedef otobüslerde öğrenci ve veliler vardı.
– Moskova’da metro yakınlarındaki Çeçen intihar saldırısında 10 kişi öldü.
2005- Bağdat’ta 1 milyon Şii, ölüm yıldönümünde yedinci imamları Musa Kazım’ın türbesine yürürken, dört havan topu ve bir roket atıldı, panik çıktı; çoğu kadın ve çocuk 965 kişi öldü, 815 kişi yaralandı. Şii Başbakan İbrahim Caferi üç günlük yas ilan etti.
2006- İstanbul’da Lübnan’a asker gönderilmesini protesto eden dört üniversiteli genç linç edilmek istendi. Polis gençleri gözaltına aldı. İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah olayı “güzel ve haklı bir tepki” olarak değerlendirdi.
2010- Irak Savaşı, ABD başkanı Barack Obama’nın konuşmasıyla resmen bitti.
2016- ABD ile Küba arasında 1961’de kesilen tarifeli ticari uçuşlar, iki ülkenin ilişkileri normalleştirme kararının ardından yeniden başladı.
Yorumlar kapatıldı.