Belleğimizde: 11 Ağustos

1473- Fatih Sultan Mehmet’in komuta ettiği Osmanlı ordusu, Otlukbeli Savaşı’nda Uzun Hasan komutasındaki orduyu yenerek Akkoyunlu Beyliği’ne son verdi.
1908- İstanbul Paşabahçe Cam İmalathanesi’nde çalışan işçiler % 12.5’luk bir ücret artışı istemiyle greve gitti. İşçiler, merkezi Trieste’de bulunan şirketin tutumunu protesto için akşamüstü Paşabahçe sokaklarında gösteri yürüyüşü gerçekleştirdi.
1914- Birinci Dünya Savaşı’nda İngiliz donanmasından kaçarken Çanakkale Boğazı’ndan geçerek Osmanlı devletine sığınan Alman zırhlıları ‘Goeben’ ve ‘Breslau’nun satın alındığı açıklandı.
1925- Doğu İstiklal Mahkemesi gazetecileri yargılamaya başladı. Mahkeme Vatan gazetesini kapattı.
1934- “Alcatraz Kuşçusu” filmine konu olan, ABD’de San Francisco’daki Alcatraz Adası Hapisanesi açıldı.
1936- İstanbul Tiyatro festivali başladı.
1940- Bakanlar Kurulu, Cumhuriyet gazetesini kapattı.
1950- DP, Kore’ye asker gönderme kararı ve NATO’ya üyelik adımlarının ardından her alanda “anti-komünizm seferberliği” başlattı. Yeni Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri teşkilatın komünistlerden temizleneceğini söyledi.
1951- Demokrat Parti iktidarının oylarıyla “Türkocakları’nın malvarlığı gaspedilerek açıldığı ve CHP’nin yan teşkilatı olduğu” gerekçesiyle il ve ilçelerdeki yaklaşık 500 Halkevi ile köylerdeki 4.000 Halkodası’nı kapatıp binaları Hazine’ye devreden Kanun yürürlüğe girdi.
1952- Ürdün’de, şizofreni nedeniyle tahtta kalması sakıncalı görülen Kral Tallal’ın yerine oğlu Prens Hüseyin kral seçildi.
1960- Fransız sömürgesi Çad bağımsızlığını ilan etti.
1961- Yassıada duruşmaları, 9 ay 25 gün sonra sona erdi.
– İstanbul’da 1871 yılından bu yana atlı, sonra elektrikli (1914) olarak hizmet veren tramvaylar yavaş gidip trafiği aksattıkları gerekçesiyle ulaşımdan kaldırıldı. Anadolu yakasındaki tramvaylar ise 1966 yılına kadar çalışmaya devam edecektir.
1962- Türk Parasını Koruma Kararnamesi kısmen kaldırıldı.
1963- Kıbrıs’ta Türk jet uçaklarının Rum mevzilerini bombalaması devam ediyor. Başbakan İsmet İnönü adanın silahtan arındırılması ve işgal altındaki Türk köylerinin boşaltılması koşuluyla bombardımana son verileceğini açıkladı. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios teklifi reddetti.
– Çatalhöyük’te MÖ 8000’den kalan buluntulara rastlandı.
1965 – Hendek Tatarköy (Nüzhetiye)’de meydana gelen trafik kazasında, yolcu otobüsünün asit yüklü tanker ile çarpışması sonucu 25 yolcu asitle yanarak hayatını kaybetti.
1966- Dünya Bankası Türkiye’ye 15 yıl vadeli yüzde 6 faizli 25 milyon dolarlık kredi açtı. Krediyle ilgili anlaşma Washington’da imzalandı.
– 3 yıldır süren Malezya-Endonezya savaşı sona erdi.
1968- TİP (Türkiye İşçi Partisi) Genel Sekreteri ve Milletvekili Rıza Kuas, “Ekmeğe yapılacak zamma hayır kampanyası”nı başlattı.
1969- CHP Genel Sekreteri Ecevit seçim bildirgesinde köylüye yönelik programı anlattı: “Toprak işleyenin, su kullananındır.”
1971- Aralarında eski Milli Birlik Komitesi üyesi İrfan Solmazer, Deniz Üsteğmen Sarp Kuray ve Dev-Genç Genel Sekreteri Ruhi Koç’un da bulunduğu, çoğunluğu emekli edilmiş subaylardan oluşan 83 kişinin yargılanmasına başlandı.
1972 – Hollanda’da Türklerle Hollandalılar çatıştı, Türklerin evleri taşlandı. Çıkan olaylarda 100’e yakın kişi de yaralandı.
1975- Cevher-İş Sendikası’ndan ayrılarak DİSK’e bağlı Maden-İş Sendikası’na geçmek isteyen Alibeyköy’deki Sungurlar Fabrikası işçileri işveren bu isteklerini kabul etmeyince işyerinin büyük bölümünü işgal etti. 600 işçinin çalıştığı fabrikada üretim durdu. İşveren fabrikada çalıştırdığı kimi MHP’lieri silahlandırarak işçilerin üzerine saldırttı. Demir çubuk ve tabancaların kullanıldığı saldırı sırasında üç işçi yaralandı. Üç ay süren direnişin sonunda işveren büyük bir dayanışma örneği gösteren işçilerin taleplerini kabul etti ve 26 Kasım’da bir protokol imzalandı Direniş sürecinde işçiler ve aileleri yaptıkları çeşitli gösteri ve toplantılarla etkili bir mücadele sergiledi.
– Eyüp/ Berec Pil fabrikasında Petkim-İş üyesi 500 kadar işçi Disiplin Kurulu’nda işçileri temsil eden arkadaşlarının işten atılması ve başka birçok şikayetlerle iş bıraktı.
– 30 imam-hatip lisesi daha açılacağı açıklandı.
– Yumurtalık hakimini öldürdüğü iddiasıyla tutuklu bulunan Yılmaz Güney’in Ankara’daki duruşmasına gelip salonu dolduran kalabalık kitle “Yılmaz’a özgürlük” sloganı attı. 2 dakika süren duruşma görgü tanıklarının dinlenmesi için 26 Eylül’e ertelendi.
1976- Filistinli iki gerilla, Yeşilköy Havaalanı’nda İsrail uçağına binenlere ateş açtı: 4 ölü, 20 yaralı.
– Melike Demirağ “Ninni” adlı şarkısının Danıştay’a rağmen TRT’de çalınmaması vb. yasakları Cumhurbaşkanı F.Korutürk’e şikayet etti.
– 1.470 üyeli Yeraltı ve Yerüstü Devrimci Maden İşçileri Sendikası (Yeraltı Maden-İş) DİSK’e katılma kararını DİSK’e iletti. 20 Temmuz 1975’de kurulan Yeraltı Maden-İş’in 9 gün sonra DİSK’e katılma başvurusu “usulüne uygun yapılmadığı” gerekçesiyle geri çevrilmişti.
1978- Sağmalcılar Cezaevi’nde ülkücüler solculara saldırdı; 1 ölü.
Zeytinburnu/Yeşiltepe’de duvarlara yazılan sloganları silen belediye zabıtalarına MHP İlçe binasından çıkıp saldıran ve kaçan grubun ardından binada arama yapan polis, gizli bir geçitte otomatik tüfek mermileri ve dinamit lokumları buldu, 16 kişi gözaltına alındı.
Kayseri’de TSİP (Türkiye Sosyalist İşçi Partisi) il binası bombalandı, TÖB-DER binası 2.kez taş yağmuruna tutuldu.
– THKP-C mahkumları Yusuf Küpeli ve Nahit Tören: “Bireysel terörün mahkum edilmesi şart, bu mücadele yeterince verilmiyor.” (Uğur Mumcu’nun Niğde Cezaevi’ndeki devrimci mahpuslarla röportajından-Cumhuriyet)
1979- Nikaragua’da Devrim Hükümeti, diktatör Somoza ve yakınlarının 85 şirketine ve 2 milyon dönüm toprağına el koydu.
– Bossa Fabrikası’ndaki direnişte gözaltına alınıp Ceyhan yolu üzerindeki polis okulunda tutulan 900’e yakın işçi kimlik kontrollerinin ardından serbest bırakıldı.
– “Atlının Türküsü” ile 5.uzunçalarını yayınlayan Z.Livaneli: “Türkülerimiz binlerce yıl yeraltında kalmış tarihsel yapıtlar gibi gün ışığına çıkarılmayı ve kirden-pastan ayıklanmayı bekliyor. Halk ve müziği yaşıyor, halk nasıl dondurulamazsa müziği de dondurulamaz.”
1980- DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk (Cumhuriyet Röp.): “CHP’nin faşist cephe karşısında tarafsız kalmaya çalışması sorumsuzluktur”.
– Çin’de “Komünist” Partisi, Mao ile ilgili tüm resim, demeç ve afişleri yasakladı.
– Ankara’da komiser yardımcılığı kursuna girecek polis memurlarına yönelik sözlü sınavda dinle ilgili sorular soruldu.
1981- Partizan Dergisi Yazı İşleri Müdürü İ.Aşık, “Yayın yoluyla komünizm propagandası yapmak”tan Askeri Mahkeme’ce 7.5 yıl hapse mahkum edildi.
1982- Valiliklere gönderilen genelge ile Doğu-Güneydoğu halkoyunlarının “Türkçe’den başka bir dile yer verilmeden söyletilmesi” istendi.
1984- Uluslararası Para Fonu, IMF’nin isteği doğrultusunda faiz oranları değiştirildi, üç aylık faiz yüzde 53 oldu.
1987- Koşulların iyileştirilmesi, baskıcı yönetimin terkedilmesi vb. taleplerle Bursa, Eskişehir ve Gaziantep Cezaevlerinden sonra Erzincan ve Çanakkale Cezaevlerinde de 300’e yakın tutuklu ve hükümlü açlık grevine başladı.
– G.Afrika’da beyazların altıda biri kadar ücret alan 340 bin maden işçisinin 44 altın ve kömür madenindeki grevi sürüyor.
1988- Nusaybin’de Abdulvahap Kurt, jandarmanın 20 yaşındaki oğlu Bilal Kurt’un sebepsiz yere öldürdüğünü SHP heyetine anlattı.
– Dev-Yol davası duruşmasında Oğuzhan Müftüoğlu ortak savunmayı okumaya devam etti. İzleyiciler alkışlı tempo tuttu.
– Yakınları, Buca Cezaevi’ndeki tutuklu ve hükümlülere tek tip elbise giymedikleri için işkence yapıldığını söyledi.
1990- TİP (Türkiye İşçi Partisi) eski Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar: “Asıl üzerine gidilmesi gereken Leninist parti modeli; demokrasisiz sosyalizm olmuyor.” (Cumhuriyet’te Uğur Mumcu söyleşisi)
1991- Grevlerinin 81.gününde Kartal ve E.Kapı Halk Ekmek fabrikalarındaki 500 işçi Ankara’ya gidip E.İnönü’yle görüşmek için yola çıktı.
1993- Özgür Gündem Gazetesi Bitlis muhabiri Ferhat Tepe’nin kaçırılarak öldürülmesini protesto için İzmir ve Adana’da vilayet binalarına siyah çelenk bırakmak isteyen Özgür Gündem çalışanları polislerce engellendi.
1994- İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nce kapatılan Suser A.Ş.çalışanı 1.200 işçi başka bir birimde istihdam edilmeleri talebiyle Belediye’ye yürüdü.
1995- Suudi Arabistan’da dört Türk vatandaşı kılıçla başı kesilerek idam edildi. 14 ağustosta iki Türk vatandaşı daha aynı yöntemle idam edildi. 17 ağustosta Başbakan Tansu Çiller, idamların durdurulması için Prof.Dr. Nevzat Yalçıntaş’ı Suudi Arabistan’a özel elçi olarak gönderdi. 20 ağustosta Suudi Hükümeti, Türkiye’nin girişimiyle idamları durdurduğunu açıkladı.
1996- Kıbrıs’ta motosikletli Rumlar sınır delme eylemi yapmak istedi. Eyleme Türkiye’den giden “ülkücü”ler müdahale etti: 1 Rum eylemci öldü.
– 12 Eylül 1980 darbesinden sonraki 16 yılda 3 bin 27 yeni vakıf kuruldu. Eğitim veren 773 vakıftan 477 adedi dini amaç güdüyor.
1998- Halkevleri Dikmen Şubesi Başkanı ve 4 Yönetim Kurulu üyesi düzenlenen bir konserdeki sloganlar ve konuşmalardan dolayı 1’er yıl hapse mahkum oldu. Ayrıca Halkevleri Dikmen Şubesi’nin kapatılmasına karar verildi.
1999- DİSK/Nakliyat-İş, Uluslarası Tahkim’e destek veren Ecevit, Bahçeli, Yılmaz, Bakanlar Kurulu ve Milletvekilleri hakkında suç duyurusunda bulundu.
– Binyılın son güneş tutulması gerçekleşti.
2000- Ankara DGM, Fethullah Gülen’in tutuklanmasına karar verdi. Nur Cemaatı lideri Fettullah Gülen hakkında ‘çete kurmak ve yönetmek’ iddiasıyla gıyabi tutuklama kararı verildi. Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Fettullah Gülen için Kırmızı Bülten çıkartılması istendi.
– Eski Bosna Sırp lideri Radovan Karaciç ABD’de gıyabında ilk kez resmi mahkum edildi. Tecavüze uğrayan 12 Boşnak kadının açtığı davada 745 milyon dolar tazminat cezası aldı.
– YÖK’ü ve Ağırlıklı Orta Öğrenim Başarı Puanı uygulamasını İstanbul/Aksaray ÖSYM binası önünde protesto etmek isteyen İDLB üyeleri gözaltına alındı.
2001- F Tipi cezaevlerinde tecrite karşı 297.güne giren ölüm oruçlarına K.Armutlu’daki evlerde destek verenler kitle örgütlerince ziyaret edildi.
2002- 1991’de Azerbaycan’dan tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Dağlık Karabağ’da üçüncü kez devlet başkanlığı seçimi yapıldı. Arkadi Gukasyan yeniden devlet başkanı seçildi.
2003- NATO, Afganistan’daki ISAF’ın (Uluslararası Güvenlik Destek Gücü) komutasını törenle devraldı. Kuruluş, 54 yıllık tarihinde ilk kez Avrupa-Atlantik dışında operasyonel bir görev üstlendi.
2004- Başkent Ekspresi ile Adapazarı Ekspresi,Tavşancıl yakınlarında sinyalizasyon hatası nedeniyle kafa kafaya çarpıştı; en az 9 kişi öldü, 74 kişi yaralı.
2005- Pakistan konvansiyonel ve nükleer başlık taşıma kapasiteli 500 km mevzilli bir cruise füze denemesi yaptı.
– TÖB-DER’in son genel başkanı Gültekin Gazioğlu’nun cenazesi düzenlenen törenin ardından alkışlarla memleketi Trabzon’a gönderildi.
2006- BM, İsrail ve Hizbullah’ın saldırılarını karşılıklı durdurmalarını öngören tasarıyı nihayet kabul etti. Lübnan Başbakanı Fuad Sinyora karara destek verdi.
– İran’da, 12 kişinin öldüğü saldırıya katılmaktan ölüm cezasına çarptırılan Necip Karzahi idam edildi. Karzahi Cundullah örgütü üyesiydi.
2008 – DHKP-C lideri Dursun Karataş’ın (d. 1952) kanser tedavisi gördüğü Hollanda’da yaşamını yitirdiği açıklandı.
– Erzincan’ın Kemah İlçesi’nde, Acemoğlu Köprüsü yakınında yola döşenen mayın patladı. Patlamada ilk belirlemelere göre biri yüzbaşı 9 asker öldü.
2009- Sinema ve tiyatro oyuncusu Aykut Oray, Köyceğiz’de kaldığı otelde ölü bulundu.
2015- Son AKP-CHP görüşmesine 1 gün kala Cumhurbaşkanı Erdoğan, CHP ile koalisyonun uzak olduğu, MHP ile de görüşülmesi gerektiği vb. açıklamalarla koalisyon umutlarını boşa çıkardı. Davutoğlu “Görüşmeden mucize beklemeyin” derken, Kılıçdaroğlu (STK’lara): ”Bence olmayacak” dedi.
– HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ, Temmuz’un son haftası içinde 9 kişinin yargısız infaz ve faili meçhul biçimde öldürüldüğü iddiasıyla Birleşmiş Milletler’e başvurdu.
– Yunan hükümetinin 86 milyar avroluk “Üçüncü Kurtarma Paketi”yle ilgili Avrupalı kurumlarla sürdürdüğü müzakerelerde anlaşmaya varıldı.
2016- Niğde’de Kınık Höyük’te yapılan kazı çalışmalarında Pers dönemine ait 2 bin 500 yıllık tapınak bulundu.
– Sakarya’da, 15 Temmuz darbe girişimine ilişkin soruşturma kapsamında eski milletvekili Hakan Şükür hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan resen yakalama kararı çıkarıldı.
2017- Trabzon’un Maçka ilçesi kırsalında PKK’lılarla çıkan çatışmada, askerlerin yanında operasyona katılan 16 yaşındaki Eren Bülbül yaşamını yitirdi.