Belleğimizde: 11 Nisan

1905 – Einstein, İzafiyet Teorisini açıkladı.
1911- Rıfat Ilgaz doğdu.
1917- “1.Tüm Rusya İşçi ve Asker Sovyetleri Konferansı” 480 delege ile toplandı ve 16 Nisana kadar sürdü; delegeler arasında askerler çoğunlukta.
1919 – Uluslararası Çalışma Örgütü kuruldu.
– Singapur, Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı’ndan bağımsızlığını ilân etti.
1920- Son Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı dağıldı.
1930 – Sultanahmet’te büyük kadın mitingi yapıldı. Türk Kadınlar Birliği’nin düzenlediği mitingde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınması kutlandı. Adı kadın olan mitinge katılanların çoğu erkekti.
1941 – Zagreb’de Hırvatistan Bağımsız Devleti’nin kuruluşu ilân edildi. Ante Paveliç önderliğindeki Ustaşa rejimi, Ortodoks Sırplara karşı soykırım kampanyası başlattı. Hırvatistan bağımsızlığını ilan etti. Yugoslavya’yı işgal eden İtalyan faşist ve Alman Nazi orduları Hırvatistan’da kurdukları kukla rejimi Yugoslavya’dan ayırdılar.
1950- Açlık grevini erteleyen Nazım Hikmet, Cerrahpaşa Hastanesi’ne götürülerek muayene edildi. Muayene sonucunda kalbinden ve karaciğerinden rahatsız olduğu kesinleşti.
1956- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Kasım Gülek, ütüsüz eski bir pantolon ve yırtık ayakkabılarla halkın karşısına çıktı. Gülek, Başbakan Adnan Menderes’i eleştirdi. “Barajların temellerinde çok haram para var. Açılışlara harcanan parayla en az 80 köy ilkokulu yapılırdı” dedi.
1957 – Halk gazetesi sahibi Ratip Tahir Burak, bir karikatürü nedeniyle tutuklandı.
– İngiltere, Singapur’un bağımsızlığını tanıdı.
1965- TIME dergisi Atatürk’ü küçük düşürdüğü iddia edilen yazıları nedeniyle toplatıldı.
– Kıbrıs’ta Komünist Parti (AKEL) üyeleri Derviş Ali Kavazoğlu ile Kostas Mişaulis silahlı saldırıda öldürüldü. İki yakın arkadaş “Barış içinde bir arada yaşama” konulu bir toplantıda Kıbrıs’lı Türkler ile buluşmak için otomobille Lefkoşa’dan Larnaka’ya gidiyordu.
1966- 35 gündür tutuklu olan Orhan Kemal ve 2 arkadaşının evlerinde yapılan arama sonucunda alıkonan kitaplarda bilirkişi heyeti suç unsuru bulmadı.
1967- “Müstehcen olduğu” gerekçesiyle sahneden kaldırtılan “Kadınlar I-ıh Derse”nin baş oyuncusu Lale Oraloğlu açlık grevine başladı.
1968 – Yazar Şule Yüksel Şenler, “Kocaların karılarını dövmesi caizdir; yalnız yüzüne vurulmaz” dedi.
– Ankara’da Valilikçe yasaklanıp Danıştay kararıyla oynanan Halk Oyuncuları’nın “Devr-i Süleyman” adlı oyununu üniformalı olarak eşleriyle birlikte izleyen 200 kadar subay, oyun bitiminde topluca ayağa kalkarak oyuncuları alkışladı ve çiçek buketi verdi.
1969 – Ankara Cumhuriyet Savcılığı, işgal altında bulunan ODTÜ’de silah araması yapılması kararı alıp Emniyet’e tebliğ etti. Bir forum düzenleyen ODTÜ asistanları bir bildiri ile Akademik Konsey’in Üniversite’yi kapatması halinde derslere girerek öğretimi sürdüreceklerini açıkladı.
İşgaldeki Ankara Üniversitesi SBF dekanı ve Basın Yayın Y.O. müdürü savcılığa çağrıldı.
İstanbul Üniversitesi Disiplin Yönetmeliği’nin 9.maddesinin kaldırılmamasını protesto için Hukuk ve İktisat fakültelerinin öğrencileri yaptıkları forumların ardından boykot kararı aldı.
1971 – Ankara’da Genelkurmay Plan ve Prensipler Başkanı Korgeneral Atıf Erçıkan’ın evine gece patlayıcı madde atıldı, binada hasar oluştu. Olaydan 2 saat sonra emekli Deniz Teğmeni Sarp Kuray ve Dev-Genç yöneticilerinden Ruhi Koç yakalanarak gözaltına alındı.
1972- ABD’nin B-52 ağır bombardıman uçakları Kasım 1967’den sonra Vietnam’ı ilk kez yeniden bombalamaya başladı.
1976- MHP Genel Başkanı Türkeş, SBF’de Hakan Yurdakuler’in öldürülmesine yol açan olayların 1-2 yıldır ülkücü öğrencilerin solcularca derslere sokulmaması ve öğretim üyelerinin aşırı solcu olmasından ileri geldiğini, bu yüzden SBF ve ODTÜ’de anarşi yaşandığını ileri sürdü.
– Cem Karaca: “Amacım emekçi kesime devrimci mesajı müzik yolu ile iletmek.”
1980 – Yazar Ümit Kaftancıoğlu İstanbul’da öldürüldü. Kaftancıoğlu, İstanbul Radyosu Eğitim-Kültür Yayınları’nda programcıydı. Romanlarında, Doğu Anadolu bölgesini anlatan yazar insanın insanla ve doğayla mücadelesine önem verdi. Alevilikteki dedelik kurumunu sorguladığı “Hakullah” röportajıyla Milliyet- Karacan Armağanı’nı kazandı. Ümit Kaftancıoğlu, öldürülen Prof.Cavit Orhan Tütengil’in 09 Aralık 1979’da Şişli Camii’ndeki cenaze töreninde ağır biçimde dövülmüştü.
– CHP’li İstanbul Belediyesi Tanzim Satış Mağazaları Müdürü: ”Ucuz temel mal bulmakta büyük zorluklarla karşılaşıyoruz. Bulduğumuz malları da öylesine düşük fiyatlarla satıyoruz ki, semt bakkalları kendileri veya yakınlarına bu malları aldırdığından 1-2 saat içinde yok oluyor.”
1983- Zonguldak Kozlu Kömür Üretim bölgesinin İhsaniye ocağında onarım çalışmaları sırasındaki patlamada biri mühendis 10 madenci öldü, dokuz kişi yaralandı.
1984 – Tek tip elbiseye direnişle birlikte dayak, hücre cezası, işkence, sevk zinciri vb.ne karşı ilk ölüm oruçları, Metris’te Dev-Sol ve TİKB’lilerin tecrit koğuşlarında başlatıldı. Ardından 2 gün içinde Metris’in diğer kısımları ile Sağmalcılar Özel Tip’e yayıldı. Ölüm oruçlarına başlayan mahpusların talepleri arasında tek tip elbise ve sevk zincirinin kaldırılmasının yanısıra işkencelere, hücre cezalarına son verilmesi ve devrimci tutuklu ve hükümlülere “siyasi tutuklu statüsü” tanınması da yer alıyordu.
– Halkevleri yöneticileri hakkında açılan davada tüm sanıklar beraat etti, Halkevleri’nin kapatılması talebi de reddedildi.
1985 – Arnavutluk Halk Cumhuriyeti’nin lideri ve Arnavutluk Emek Partisi’nin Genel Sekreteri Enver Hoca (77) öldü.
1989- Kamu işyerlerindeki toplu sözleşme görüşmelerinin uzaması gerekçesiyle yüz bine yakın işçi toplu vizite, yemek boykotu, servislerden erken inip işyerine topluca yürüme vb. pasif direniş yaptı.
1991- Terörle Mücadele Yasası kabul edildi.
TBMM TCK’nın 141, 142 ve 163. maddelerini kaldırdı. 125. ve 146. maddelerden hüküm giyenler ise düzenlemeden “şartlı” yararlanacak. Cezaevlerinde yalnızca, TCK’nın 125. ve 146. maddelerinden dolayı tutuklu ve hükümlü olan yaklaşık 2.500 kişi kalacak.
Şartla tahliyeyi de içeren Terörle Mücadele Yasası ile Yargıtay’da olan DİSK davası da düştü, 12 Eylül darbesi sonrası faaliyeti durdurulan DİSK tekrar açılabilecek. DİSK’in kayyumdaki malvarlığı ise ANAP’ın yasada son dakika değişikliğiyle Hazine’ye devredilecek.
Yeni yasayla,1983’de çıkarılan 2932 sayılı kanun da kaldırılarak anadil kabul edilen Türkçe dışında Kürtçe dahil herhangi bir dille kamuya açık yerlerde konuşma, her türlü yayın yapma, toplantı ve gösterilerde başka dilden pankart, döviz vb. taşıma yasağı kaldırıldı.
“Devrimci Yol Davası Yargılananları” adına Oğuzhan Müftüoğlu “Şartlı Salıverme’deki adaletsizliklerin giderilmesi ve 12 Eylül hukukunun tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldırılması” üzerine bir çağrı metni yayınladı.
– İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi’nde 300’ü aşkın kamu emekçisi, sendikalarının mühürlenmesini protesto etti.
– Sultanahmet Parkı’nda toplanan İHD ve kitle örgütleri üyeleri, Irak yönetiminin Kürtler ve Türkmenlere baskılarını protesto etti.
1994 – THY’de görevli 650 pilot, uygulanan yeni yönetmenlikle “Can ve mal güvenliğinin kalmadığını”, uçuş sürelerinin fazla olduğu gerekçesiyle uçmayı reddettiler. Direniş nedeniyle başta İstanbul olmak üzere tüm havaalanlarında uçaklar kalkmadı, yolcular perişan oldu.
– Zam paketinin geri alınması için İstanbul’da TEKEL’in Bomonti Likör Cibali Tütün Fabrikaları’ndan yaklaşık 1.000 işçi Tek Gıda-İş Sendikası’nın Levent’teki genel merkezi önünde; Ankara’da 63 kamu ve işçi sendikası üyesi 2 bin emekçi Sakarya Caddesi’nde gösteri yaptı.
1995- Gazi Mahallesi ve Ümraniye’de öldürülen 18 kişinin otopsi raporları tamamlandı. Raporlara göre 15 kişinin ölüm nedeni, ateşli silahtan atılan kurşunla baş, göğüs gibi hayati organların hedef alınması. Ancak, cesetlerde yalnızca 4 adet mermi çekirdeği bulunabildi.
– Aylık çalışma süreleri 65 saatten 80 saate çıkarılan Türk Hava Yolları pilotları sefere çıkmadı.
– İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi yönetiminin her fırsatta öğrenci eylemlerine karşı soruşturma açma silahını kullanmasını protesto için bir grup öğrenci ağızlarını bantlayarak gösteri yaptı.
– Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında Fırat nehrinin suyu Harran Ovası’na verilmeye başlandı.
1996- Şişli Belediyesi tarafından hazırlanıp gökdelenlere yer verdiği için “Manhattan Projesi” olarak bilinen “Şişli 2020 Kentsel Dönüşüm Planı”na Başbakan Mesut Yılmaz’ın desteğini eleştiren İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı R.Tayyip Erdoğan: ”Manhattan yapmak 3-5 tane sermayeye hizmettir.”
1998- 158.kez buluşan Cumartesi Anneleri 12 Nisan 1981’de gözaltında kaybedilen Nurettin Yedigöl’ü andı.
2001 – Ölüm orucu eylemcileri Nergis Gülmez (TKP/ML), Fatma Ersoy (DHKP-C davası tutuklusu) ve Tuncay Günel (TİKB davası tutuklusu) yaşamını yitirdi. F tipi cezaevi uygulamasını protesto için devam eden ölüm oruçlarında yedi kişi yaşamını kaybetti.
– Ankara’da ekonomik krizi protesto eden 70 bin esnaf polisle çatıştı, araçlar ve binalar tahrip edildi. Ankara’da gösteriler 6 ay süreyle yasaklandı.
– Amerika Birleşik Devletleri’nde de silahsız bir siyah, beyaz polisler tarafından öldürüldü. Cincinnati kentinde siyahlar sokağa döküldü, isyan çıktı. Kentte son altı yılda polis 15 siyah insanı öldürdü.
– İran’da 150’den fazla milletvekili, devrim mahkemesinin tutukladığı muhaliflere yönelik kötü muameleyi protesto etti.
– Güney Afrika’da bir futbol maçında taraftarlar arasında arbede çıktı; 43 kişi öldü, 100 kişi yaralandı.
2002 – Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (ICC) kuruluşu onaylandı. Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail çıkarlarına uygun bulmadıkları için anlaşmaya katılmadı. Türkiye, Avrupa Konseyi’nde tüzüğü onaylamayan tek ülke. Mahkeme 1 Temmuz’da resmen göreve başlayacak.
– Tunus’ta bir Sinagog bombalandı; 21 kişi öldü.
2003 – İsrail askerleri Gazze Şeridi’nde Filistinli çocuklara ateş açtı. Uluslararası Dayanışma Hareketi üyesi Britanyalı Tom Handoll’u öldürdü.
– Ordu/ Mesudiye’nin Güneyce köyünde 23 Ağustos 1997’de hayvanları ahıra bıraktıktan sonra evlerine dönen 3 çocuğu ”terörist sandıkları için” kurşun yağmuruna tutarak 2’sini öldüren ve 1 hafta tutuklu kalıp bırakılan özel timcilerden 4’ü 10’ar yıl hapse mahkum oldu.
– Küba’da, 2 Nisan’da bir yolcu gemisini kaçırarak Amerika Birleşik Devletleri’ne gitmeye zorlamaktan hüküm giyen üç kişi idam edildi. Uluslararası Af Örgütü idamları protesto etti.
– Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Savcılığın temyize götürdüğü Devrimci Sol ana davasına ait 100 “klasörün mahkemeler arasında kaybolması” nedeniyle, temyiz mercii olarak inceleme yapacak Yargıtay 11.Ceza Dairesi’ne tebliğname göndererek kararın bozulmasını istedi.
– İHD İzmir Şubesi önünde basın açıklaması yapmak isterken polislerce coplanan öğrenciler, AKP Konak İlçe binasına girerek kendilerini bir odaya kilitledi. Bir süre sonra dışarı çıkan 20 öğrenci ile 3 İHD yöneticisi gözaltına alındı.
2006- İran Devlet Başkanı Mahmut Ahmedinejad, uranyum zenginleştirdiklerini açıkladı.
– Marmara depreminde Yalova’da yaptırdığı bazı binaların yıkılması sonucu ”birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet verdiği” gerekçesiyle yargılanan Veli Göçer ile mimar İsmet Kösebalaban’a, 18’er yıl 9’ar ay hapis cezası verdi.
2007- Metin Göktepe Gazetecilik Ödülleri dağıtıldı. Ahmet Şık, Mete Çubukçu, Belma Akçura, Arif Aslan, Nail Kadirhan, Adnan Bilen ve Agos Gazetesi çalışanları ödül aldı.
– Amerikalı savaş karşıtı, hümanist yazar Kurt Vonnegut, 84 yaşında öldü. Otomatik Piyano, Gece Ana, Mezbaha No:5, Vonnegut’un eserleri arasında.
2008- Motorine son dönem tarihinin en büyük zamlarından biri gelirken, fiyatlar bir anda yüzde 5 arttı. Motorinin pompa fiyatı İstanbul’da 2.96 YTL’ye yükseldi.
2010- İstanbul İstiklal Caddesi’nde Liseli Öğrenci Birliği üyeleri, Ankara Sakarya Caddesi’nde Dev-Lis’liler intiharlara neden olan sınav sistemini ve paralı eğitimi protesto etti.
2011- Greenpeace, Fukuşima nükleer felaketini “piknik tüpü” ile karşılaştıran Erdoğan’ı Galata Kulesi’ne projeksiyonla yansıttığı bir animasyonla hicvetti.
2012- Kamuoyunda ”4+4+4” olarak bilinen ve zorunlu eğitimi, kademeli olarak 12 yıla çıkaran ”İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
2013- Anayasa Mahkemesi, Milli Savunma Bakanlığı ile (TSK) sivil memurların sendika kuramayacağı ve sendikaya üye olamayacağına ilişkin kanun hükmünü iptal etti. Sivil memurlar, sendika kurabilecek ve sendikaya üye olabilecek.
2014- UNESCO, Ahmet Şık’ın “Guillermo Cano Dünya Basın Özgürlüğü 2014 Yılı Ödülü”ne layık görüldüğünü açıkladı. Kolombiya’da uyuşturucu çeteleri ve yolsuzluklarla ilgili haberlere imza atan Guillermo Cano, 17 Aralık 1986’da silahlı saldırıda hayatını kaybetmişti.
– Anayasa Mahkemesi, BTK’ye, elektronik haberleşme sektörüyle ilgili kişisel verilerin işlenmesi ve gizliliğinin korunmasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi veren Kanun hükmünü iptal etti.
2015- Ağrı’da “Bahar Şenliği” adıyla düzenlenen etkinlikte, uzun süren çatışmasızlık döneminin ardından yaşanan çatışmada dört askerin yaralandığı, beş militanın öldürüldüğü açıklandı.
2016- Üniversite öğrencisi Özgecan Aslan’ın öldürülmesiyle ilgili müebbet hapis cezasına çarptırılan Ahmet Suphi Altındöken, cezaevinde uğradığı silahlı saldırıda öldü, babası Necmettin Altındöken de yaralandı.
2018- Cezayir’in kuzeyindeki Blida kentinde bir askeri nakliye uçağının düşmesi sonucu 257 kişi hayatını kaybetti.