Belleğimizde 12 Ağustos

1281– Kubilay Han’ın donanması Japonya’ya yaklaştığı sırada çıkan bir tayfun neticesinde battı.
1601- Anadolu’da isyan çıkaran Celali reisi Karayazıcı Halim Şah, bir çatışmada mağlup edilerek Celali isyanları bastırıldı.
1908- Aksaray, Şişli ve Beşiktaş hatları tramvay işçileri ücret yetersizliği gerekçesiyle sefere çıkmadı.
1910- İstanbul Moda’da ilk tenis kortu açıldı.
1913- Alman sosyal demokrat ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin kurucularından olan August Bebel 73 yaşında öldü. Almanya’da işçi sınıfı ve kadınların özgürlük mücadelesi denilince en çok dikkat çeken isimlerden biridir.
1924- Cumhuriyet Türkiye‘sinin ilk işçi kuruluşlarından biri olan Amele Teali Cemiyeti kuruldu.
1927- Bolivya’da 80 bin yerli hükümete başkaldırdı.
1930- Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu. Fethi Okyar başkanlığa getirildi.
1944- Tan gazetesi kapatıldı.
1954- Birleşmiş Milletler askerleri Kore’den çekilmeye başladı.
1955- Alman yazar Thomas Mann öldü.
1964- Türkiye Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi çağrısı üzerine Kıbrıs üzerindeki jet uçuşlarına son verdi. Konsey, adada iki toplum arasında, Barış Gücü’nün tampon bölge oluşturmasını kararlaştırdı.
– Good Year Lastik Fabrikası’nda işçiler greve gittiler.
1971- 3 günlük açlık grevine başlayan Deniz Gezmiş’in hazırladığı bildirinin THKO dava dosyasına konulması talebini Mahkeme reddetti
– ODTÜ’nün yeni Disiplin Yönetmeliği’nde üniversitede izinsiz gösteri, afiş-pankart asmak, bildiri dağıtmak vb. eylemler yasaklandı.
– Asistanlar Dr.Bülent Tanör ve Dr.Yücel Sayman “Malkara köylerinde İşçi-Köylü gazetesi dağıtmak”vb. gerekçelerle İÜ’nden ihraç edildi.
1973- Zülfikar Ali Butto, Pakistan başbakanı seçildi.
1975- Otomobil-İş Sendikası Kartal’da Demak Demir Makine Sanayi işyerinde işveren toplu sözleşme görüşmelerine gelmediği için grev kararı aldı.
– Iğdır’da akşam saatlerinde çıkan bir kavganın ardından ülkücüler gece CHP’lilere ait 33 dükkanı tahrip etti, 13 kişi yaralandı.
1976- Tel El-Zaatar Katliamı: Lübnan’da İsrail müttefiki Falanjist milisler kuşattıkları Filistin Mülteci Kampı’nda silahsız 3 bin sivili katletti. 53 gündür ablukadaki Tel El-Zaatar Mülteci Kampı’ndan çıkmakta olan sivillere ateş açıldı,ardından kamp yerle bir edildi.
1977- Döviz darlığı nedeniyle petrol ithalatında aksamalar oldu. Türkiye ev ve işyerlerinde soğuk bir kış geçirdiler. Nakil araçları için de akaryakıt kuyrukları oluştu. Sıkıntılar 1980 yılına kadar devam etti.
– Doğubeyazıt’da pirinç dağıtımı vesikaya bağlandı.
– Türkiye sosyalist hareketinin tarihine dair yayınlar üreten Kerim Sadi (Ahmet Nevzat Cerrahoğlu) hayata veda etti.
1978- Sağmalcılar Cezaevi’nde kabinde eşiyle görüşen solcu tutukluya ülkücülerin saldırısının ardından koğuş kapıları kırılarak çatışıldı: 1 ölü.
– İstanbul Gültepe’de 2 gün önce öldürülen işçi Hüseyin Ceylan’ın cenazesine katılan kitleye ülkücülerden silahla ateş edildi: 1 yaralı. Sloganlarla Beşiktaş’a yürümek isteyenler Gültepe/Levent kavşağında polisçe durduruldu, çıkan arbedede polis cop kullandı.
– Tosya’da CHP İlçe binasının yanındaki Abdürrezzak Camii’nin avlusuna gece 22:00’de ses bombası atılmasının ardından namazdan çıkan cemaat ülkücülerin tahrikiyle büyüyerek CHP İlçe binası, TÖB-DER, kaymakam lojmanı ve çok sayıda işyerini tahrip etti: 19 yaralı.
1979- Eskişehir’de DİSK’in “Demokratik Platform” çağrısıyla toplanan 9 kitle ve meslek örgütü DİSK ile birlikte “faşizme ve emperyalizme karşı eylem birliği” yapma kararı aldı. Örgütler: TMMOB, TTB, ÇHD, Halkevleri, TÖB-DER, TÜM-DER, TÜS-DER, TÜTED ve Köy-Koop.
– Bingöl’de Milliyetçi Hareket Partili (MHP)’li Belediye Başkanı Hasan Tekin ve kardeşi öldürüldü.
1984- Yayıncı İlhan Erdost’un askeri araç içinde dövülerek öldürülmesi davasında, olay sırasında şoför mahallinde olup 10 yıl 8 ay hapse mahkum olan Astsubay Şükrü Bağ’ın “yargılanmanın yenilenmesi” talebi Askeri Yargıtay’ca kabul edildi.
1986- Behice Boran: “Polonya’da SSCB’nin müdahalesi yok, yardımı var. Afganistan’daki de askeri müdahale değil, askeri yardım”
1987- Güney Afrika Cumhuriyeti’nde 340 bin siyah işçinin altın ve kömür madenlerinde başlattığı grevin 4.gününde 86 sendikacı tutuklandı.
– Cezaevlerindeki açlık grevlerine ve mahpus taleplerine dikkat çekmek için Yaşar Kemal, Adalet Ağaoğlu, Tarık Akan, Edip Akbayram, Sadık Gürbüz, Müştak Erenus ve İldeniz Kurtulan Bayrampaşa Cezaevi önünde açıklama yaptı.
1988- Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi, kanserli hastalar üzerinde zakkum deneyine katılacak doktorlar hakkında soruşturma açılacağını açıkladı.
1989- Cezaevlerindeki açlık grevinin 45. gününde 4 hükümlü hastaneye kaldırıldı.
3 gün önce İstanbul Tünel’de cezaevi uygulamalarını siyahlar giyerek protesto eden kadınlardan 11’i tutuklandı.
Cezaevlerine yönelik 1 Ağustos (1988) Genelgesi’nin iptali için Adana’da oturma eylemi yapan 25 kişi gözaltına alındı.
SHP Milletvekili Kamer Genç, görüştüğü açlık grevi yapan mahpusların, savcının ve cezaevi doktorunun gözü önünde ağır biçimde dövüldüklerini söylediklerini açıkladı.
1990- Meclisin yaptığı gizli oturumda olası bir savaş durumunda hükümete müdahale izni verildi.
– İstanbul, Ankara, Adana, İzmir ve Trabzon’da 43 bin belediye işçisinin 30 Ağustos 1990’da başlattığı grev, “halk sağlığı için tehlike oluşturduğu” gerekçesiyle 60 gün ertelendi.
1996- İstanbul’un en merkezi yerlerine vatandaşın, yöre esnafının vb. polis teşkilatına desteğinin vurgulandığı pankartlar asılmaya başlandı.
– Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, basında promosyonu sınırlayan yasayı veto etti.
– Türkiye ile İran arasında 2 trilyon tutarında doğalgaz anlaşması imzalandı.
1997- İstanbul Büyükşehir Belediyesi‘nin, Şişli Büyükdere Caddesi üzerindeki 3.820 m2’lik imarlı arsasını Kasım 1996’da değerinin çok altında bir fiyatla Kombassan Holding’e satmış olduğu ortaya çıktı.
– Sırtına “Allah” yazılı dövme yaptırdığı için TV’de hedef gösterilip öldürülen barmenin katillerinin duruşmasına sanatçılar da katıldı.
1998- Alevi dernekleri yöneticilerinin Trabzon’dan Ankara’ya başlattığı “Hacı Bektaş Sevgi, Barış ve Hoşgörü Yürüyüşü” sürüyor.
1999- Emek Platformu, Uluslararası Tahkim ve Sosyal Güvenlik yasa tasarılarının Meclis’ten geri çekilmesi talebiyle Türkiye genelinde eylemler yaptı.
İstanbul’daki eylem Osmanlı döneminde Düyun-u Umumiye binası olarak kullanılan İstanbul Erkek Lisesi önünde yapıldı.
Ankara’da Kızılay’a gidişlerine engel olunan emekçiler 2 saat süreyle trafiği kapattı, polis gaz ve copla müdahale etti.
– Şair, çevirmen Can Yücel öldü. Her zaman politik kimliğini de belli eden Can Yücel, Che Guevera tarafından kaleme alınan ” Gerilla Savaşı” ve ” İnsan ve Sosyalizm” adlı yapıtları dilimize aktarmış ve bundan dolayı 15 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Can Yücel, bir dönem ÖDP (Özgürlük ve Dayanışma Partisi)nin İzmir 1. sıra milletvekili adayı da olmuştur.
– Yazar, şair, ressam Abbas Sayar öldü. 1970 yılında TRT Sanat Ödülleri Yarışması’nda derece alan ilk romanı Yılkı Atı’ndan sonra yazdığı Çelo (1972) romanı 1973 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü’nü, Can Şenliği (1974) romanı ise 1975 Madaralı Roman Ödülü’nü getirdi.
2000- Galatasaray’da F Tipi cezaevlerini protesto etmek isteyen TAYAD’lıların da bulunduğu 60 kişi gözaltına alındı.
– Başbakan B.Ecevit (gıyabi tutuklama kararı için): “Sayın Fethullah Gülen hakkında böyle bir karara varılmasından üzüntü duydum”.
– Rusya Federasyonu Deniz Kuvvetleri’ne ait Kursk adlı nükleer denizaltı Barents Denizi’nde 108 metre derinlikte battı. Denizaltıda 118 denizci var.
2003- Irak’a asker gönderme kararı için Çankaya Köşkü’nde zirve yapıldı. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, BM veya NATO kararı gerekir ısrarından vazgeçti. Zirve’de Irak’a asker gönderilip gönderilmemesi ile ilgili ölçüt ‘Türkiye’nin çıkarı’ olarak belirlendi.
Türkiye’nin Irak’a asker gönderme ihtimaline karşı ÖDP’li 4 kişi Cumhurbaşkanlığı Köşkü önünde eylem yaptı.
2004- F Tipi cezaevlerine karşı sürdürülen ölüm orucunda Selami Kurnaz eyleminin 300. günüde yaşamını kaybetti. Ölüm orucunda ölenlerin sayısı 117’ye ulaştı.
– 156 Kongo’lu Tutsi mülteci, Burundi’deki Gatumba mülteci kampında öldürüldü.
– DİSK İstanbul belediyelerindeki toplu sözleşme görüşmelerinde kazanılmış hakların gasp girişimlerini protesto etti.
– AKP’nin İlçe’deki yeşil alanları satma planına karşı Kadıköy Kent Konseyi üyeleri Bağdat Caddesi’nde gösteri yaptı.
– Amerikan ordusu Irak’ın Necef kentindeki Şii isyanını bastırmak ve Mukteda Sadr’a bağlı Mehdi Ordusu’nu yok etmek için hava ve karadan büyük taaruz başlattı. Hz. Muhammed’in damadı Hz. İmam Ali Türbesi kuşatıldı.
2005- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Diyarbakır’da yaptığı konuşmada; “Kürt sorunu hepimizin sorunu. Geçmişte yapılan hataları yok saymak büyük devletlere yakışmaz. Çözüm, daha çok demokrasi, daha çok vatandaşlık hakkı, daha çok refah” dedi. Başbakan’ın konuşmasını eleştiren ANAP Genel Başkanı Erkan Mumcu “Hiç bir Türkiye Başbakan’ın söylemediği sözler Diyarbakır’da dile getirildi. ‘Kürt Sorunu’ lafı bölücü örgütün patentli lafıdır” dedi.
– Sri Lanka’da Dışişleri Bakanı Lakshman Kadirgamar silahlı saldırıda öldü.
– Yönetmen Yılmaz Arslan ‘Kardeş Katli’ filmiyle 58. Locarno Film Festivali’nde Gümüş Leopar ödülü aldı.
2006- Adana’da çeşitli partiler ve kitle örgütleri F tipi cezaevlerinde tecrit uygulamalarına karşı İHD önünde oturma eylemi yaptı.
– Nobel edebiyat ödüllü Alman romancı Günter Grass, 17 yaşındayken Nazi örgütü Waffen SS’te yer aldığını itiraf etti. Waffen SS, fanatik gönüllülerden oluşan bir savaş gücüydü.
– Hindistan’ın güneyinde Kamataka Eyaleti, zararlı madde içeren içecek satmakla suçladığı Coca-Cola şirketi aleyhine dava açtı.
2009- Öğrenci Kolektifleri, Başbakan Erdoğan’ın “Gençleri adaba davet ediyorum” sözüne Taksim’de yanıt verdi.
2011- 8.Halkevleri Hopa-Kemalpaşa Halk Festivali Metin Lokumcu’ya adandı.
– “Devrimci Karargah” Davası’nda yargılanan Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) Genel Başkanı Rıdvan Turan savunma yaptı.
2012- Ücret ve kıdem tazminat alamadıkları için 187 gündür direnen Hey Tekstil işçileri Bakırköy’de eylem yaptı.
2013- Gezi Direnişi’ne destek veren 100’e yakın müzisyen “Gezici Müzisyenler Platformu” çatısı altında bir araya geldi.
2015- Erdoğan’ı AKP-CHP arasındaki görüşmeleri sabote etmekle suçlayan Devlet Bahçeli AKP-MHP koalisyonu iddialarına ilişkin de “Erdoğan’ın telkin ve tavsiyesiyle Davutoğlu’nun partimizi ziyareti planlanıyorsa, bilinsin ki bu gerçekleşmeyecek” dedi.
– HDP, yaşanan sivil kayıpları ve yargısız infazlar nedeniyle savaş ve insanlığa karşı işlenen suçlar kapsamında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne başvurarak soruşturma başlatılmasını istedi. Bu, HDP’nin BM’ye 2. başvurusu.
– Cumhurbaşkanı Erdoğan muhtarları Saray’da toplayarak Doğu-Güneydoğu’daki seferberliğe destek kapsamında “hangi evde kim var, nedir, ne değildir” mülki makamlara bildirmelerini istedi.