İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 12 EYLÜL

1624- Dünyanın ilk denizaltısı Londra’da test edildi.

1937- Seyit Rıza teslim oldu. Seyit Rıza, 15 Kasım’da idam edildi.

1940 – Fransa’da 4 genç, 17 bin yıllık resimlerin bulunduğu Lascaux Mağarası’nı keşfetti.

1943- Almanlar Benito Mussolini’yi hapishaneden kaçırdı.

1944- 2. Dünya Savaşı sırasında Amerikan birlikleri Almanya’ya girdi.

1953- Sovyetler Birliği’nde Nikita Kruşçev Komünist Partisi 1. sekreterliğine seçildi.

1956- 6-7 Eylül Olayları davası başladı.

1959- Sovyetler Birliği Luna II roketini aya fırlattı. Ruslar tarafından içinde insan olmadan fırlatılan uzay gemisi Luna 16, aya iniş yaptı ve uzaktan kontrol vasıtasıyla aydan toprak numuneleri alarak, 24 Eylül’de başarıyla geri döndü.

1963- Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık antlaşması imzalandı.

1969- Türkiye İşçi Partisi, Adıyaman’da bir toprak ağası ve Alevi dedesi olan Sabri Tanrıverdi’yi aday gösterdi. Tanrıverdi’nin adaylığı parti içinde rahatsızlık yarattı.

– Kanlı Pazar, Konya ve Kayseri olaylarındaki dinci-milliyetçi saldırıları öven bildiriler yayınlayan, Genel Merkezi Konya’da bulunan “Mücadele Birliği” yöneticilerinin yargılanmasına Konya’da başlandı. Savcı Yardımcısı Doğan Öz, Mücadele Birliği’nin kapatılmasını istedi.

1970- Filistinli gerillalar, Amerika Birleşik Devletleri, İsviçre, İngiltere ve Almanya’ya ait dört uçağı kaçırdılar. Gerillalar uçaklardan üçünü Ürdün çölünde havaya uçurdular; yolcuları rehin aldılar.

1972- 9 ilde deprem nedeniyle konulan grev ve lokavt yasağı Burdur ve Bingöl dışındaki illerde kaldırıldı.

1973- DİSK, 14 Ekim’de yapılacak genel seçimlerde CHP’yi destekleme kararı aldı. DİSK’in bu çağrısı nedeniyle İstanbul Cumhuriyet Savcılığı’nca soruşturma açıldı.

1975- Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu Kıbrıs konusunda Türkiye aleyhine karar verdi.

1977- Güney Afrika’da Siyah hakları için mücadele eden Steve Biko gözaltında öldürüldü.

– 32. Uluslararası Halk Oyunları Yarışması Fransa’nın Dijon kentinde yapıldı. Türkiye 48 ülke arasında birinci oldu.

1980- DARBE: Ordu yönetime el koydu. Milli Güvenlik Konseyi’nin yaptığı açıklama ile, Hükümet, Senato ve Parlamento feshedildi. Siyasi Partilerin faaliyetleri durduruldu. Milletvekilleri ve Senatörlerin dokunulmazlıkları kaldırıldı. Tüm yurtta saat 05.00’den itibaren sokağa çıkma yasağı kondu. Anayasa yürürlükten kaldırıldı. Tüm sendikalar faaliyetten men edildi. Tüm dernekler kapatıldı. Yurtdışına çıkışlar yasaklandı. 12 Eylül askeri darbesi sonrasında 7 bin kişinin idamı istendi. Askeri Yargıtay 124 idam cezasını onayladı. 50 kişi idam edildi. Askeri yönetimde, gözaltında ya da hapishanelerde, “doğal olmayan ölüm” sayısı 229 oldu. İnsan Hakları Derneği’nin kayıtlarına göre 12 Eylül döneminde: 650 bin kişi gözaltına alındı. 230 bin kişi yargılandı. 1 milyon 683 kişi fişlendi. 141,142 ve 163. maddelerden 71 bin kişi, yasadışı örgüt üyesi olma iddiasıyla da 98 bin 404 kişi yargılandı.

1982- Yeni Anayasa tasarısının görüşüldüğü Danışma Meclisi’nde verilen önerge ile 167.maddeki “Çağdaş” sözcüğü metinden çıkarıldı.

1983- Cumhurbaşkanı Kenan Evren: “Dünyanın hiçbir ülkesinde bizdeki gibi yumuşak bir askeri idarenin sürdürüldüğü görülmemiştir”.

– “Süperstar” Ajda Pekkan Rotaryenlere konuştu: “12 Eylül’ün üçüncü yıldönümünde müziğimizin sorunlarını dile getirmek bana kıvanç veriyor.”

1985- Askeri Yargıtay’da bozulup yeniden görülen İlhan Erdost davasında Askeri Mahkeme, astsubay Şükrü Bağ’ı “kastı olmaksızın müessir fiil ile ölüme göz yumduğu” gerekçesiyle yeniden 10 yıl 8 ay ağır hapis cezasına çarptırdı.

1986- Zülfü Livaneli ile birlikte yaptıkları “Güneş Topla Benim İçin” ile Türkiye’de “altın plak” ödülü kazanan Mikis Theodorakis ilk kez Türkiye’ye geldi.

– Taksim’e cami yapılmasını isteyenler Cuma namazını yine caddede kıldı.

1987- Metris Askeri Cezaevi yönetimi tutuklu ve mahkumların isteklerini kabul etti; 63 siyasi tutuklu 30 gündür sürdürdükleri açlık grevine son verdi.

1989- İzmir Fuarı’ndaki konserinde “izleyicilerin sol ellerini havaya kaldırtıp ideolojik konuşma yapmak suretiyle tahrik ettiği” gerekçesiyle Ahmet Kaya hakkında soruşturma açıldı.

– TAYAD üyesi bir grup mahpus yakını, 12 Eylül uygulamalarının tüm sonuçlarıyla kaldırılması talebiyle Sultanahmet Meydanı’nda sessiz gösteri yaptı.

1992- Peru’da Maocu gerilla örgütü “Aydınlık Yol”un lideri Abimael Guzman ve 9 yönetici Lima’da Merkez Komite toplantısı sırasında yakalandı. Eski felsefe profesörü Guzman (57) 1971’de Peru Komünist Partisi’nden ayrılan bir grupla birlikte Aydınlık Yol’u kurmuştu.

– 12 Eylül darbesinin 12. yılında, birçok DİSK yöneticisini “misafir eden” eski Sultanahmet Cezaevi’nde bir toplantı düzenlendi. “12 Eylül’den 12 Eylül’e” başlığıyla düzenlenen toplantıda 12 Eylül’ün kara günlerinde DİSK’le dayanışma içinde olan işçi sınıfı dostlarına plaket verildi.

Aynı etkinlik çerçevesinde Karikatürcüler Derneği’nin katkılarıyla “12×12 Eylül Karikatür Sergisi” açıldı.

1993- Ormaniçi köylülerinin bireysel başvuruları Avrupa İnsan Hakları Komisyonu’nca incelemeye alındı, Komisyon Türk hükümetinden (DYP-SHP koalisyonu) savunma yapmasını istedi. Avukat Tahir Elçi, Şubat’ta evleri yakılan köylülerin hala çadırlarda yaşadığını söyledi. 

– DEP Genel Başkanı Yaşar Kaya: “Sincar’ların evine yapılan bombalı saldırıda asıl hedef, o sırada evde taziyede bulunan Leyla Zana idi.”

1994- Hükümetle Türk-İş, kamu kesimi, toplu iş sözleşmelerinin enflasyona endeksli 4. ve 5. dilim zamlarının uygulanması konusunda anlaştı. Ancak işçilere fark ödemeleri para yerine bono ile yapılacak.

1996- Türkiye, 2 bin 500 “Iraklı” Kürt’ün ülkeye girmesine izin verdi.

– Ankara’ın Batıkent semtinde meydana gelen bombalı saldırıda Ankara’nın Beypazarı kütüğüne bağlı Serkan Geniş olay sırasında yaşamını yitirdi.

– Amerika’daki Bridgestone fabrikalarında Birleşik Lastik ve Çelik İşçileri sendikası (USWA)’nın sürdürdüğü grevle dayanışma amacıyla aynı şirketin Türkiye’deki ortak yatırımı olan Brisa fabrikasında bir dayanışma eylemi gerçekleştirildi. 12 Eylül’deki dayanışma eylemine Lastik-İş üyesi bin iki yüz işçi katıldı.

1997- “Susurluk davası” sanığı İbrahim Şahin ile 2 özel tim mensubu ve “köstebek davası” sanığı Bülent Orakoğlu tahliye edildi. “Cürüm işlemek amacıyla teşekkül oluşturmak” suçundan dava açılan 8’i özel timci 11 sanığın yargılandığı davanın 3.oturumunda, tutuklu 6 sanığın tahliyesine karar verildi. Metris’ten tahliye edilen İbrahim Şahin ve 2 özel timciyi karşılayan ülkücüler kurban kesti

2000- Mülkiye müfettişleri, Batman Valiliği’ne silah ithalatı için verilen 165 milyar liranın 92 milyar 455 milyonun kayıp olduğunu belirledi ve eski Batman Valisi Salih Sarman’ın 13 ayrı suçtan yargılanmasını istedi.  

2002- Yunanistan’da Angeliki Sotiropulu, 17 Kasım örgütünün silah dolu hücre evlerinde parmak izine rastlandığı gerekçesiyle tutuklandı.

– Avusturya’da koalisyon ortağı aşırı sağcı Özgürlük Partisi (FPÖ) Merkez Komitesi,  uluslararası tepkiler sonucu istifa eden Nazi hayranı lider Jörg Haider’i tekrar başkanlığa getirme kararı aldı.

– Filistin lideri Yaser Arafat’ın kabinesi Filistin meclisinden güvenoyu alamayacağını anlayınca istifa etti. Yaser Arafat 15 gün içinde yeni bir kabine kurmak ve meclis onayını almak zorunda.

2003- Irak’ın başkenti Bağdat’ın batısındaki Felluce’de Amerikan askerleri “yanlışlıkla” 10 Iraklı güvenlik görevlisini öldürdü. Kentte ABD karşıtı gösteriler yapıldı.

– İsrail kabinesinin  Filistin lideri Yaser Arafat’ı sürgüne göndermek üzere prensip kararı alması üzerine binlerce Filistinli Arafat’ın Ramallah kentindeki karargahına akın etti.  BM, AB ve ABD dahil tüm ülkeler bu kararı eleştirdi.

– Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) İran’a gizli nükleer silah programı yürütmediğini kanıtlamak için 31 Ekim’e dek süre tanıdı. Uranyum zenginleştirme denemelerini askıya almasını istedi.

– BM Güvenlik Konseyi, Libya’ya 11 yıldır uygulanan ambargoyu ABD ve Fransa’nın katılmadığı toplantıda 13 oyla kaldırdı.

– Amerikalı country müzisyeni John Cash, 71 yaşında öldü.  Cash 11 kez Grammy ödülü kazandı.

2004- Irak’ın başkenti Bağdat’ta ABD’yi protesto eden sivillere Amerikan helikopterlerinden roket atıldı. Canlı yayın yapan El Arabiya ve El Ekberiye televizyonları muhabiri Filistinli Mazen El Tomaizi dahil 19 kişi öldü, 80 kişi yaralandı.

– Irak’ta “Bağdat için Köprü” adlı yardım kuruluşunda çalışan İtalyan Simona Pari ve Simona Toretta’yı kaçıran İslami Cihat örgütü, İtalyan askerlerin 24 saatte çekilmemesi halinde rehineleri öldüreceğini açıkladı.

– Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis, hava kuvvetleri komutanı korgeneral Panayotis Papanikolau’yu görevden aldı. Nedeni, iki gün önce Ege’de meydana gelen 17 kişinin öldüğü helikopter kazasıyla ilgili hükümete geç bilgi vermesi. Kazada İskenderiye Patriği Petros da ölmüştü.  

2005- Tüpraş’ın yüzde 51 hissesini özelleştirmek için açılan ihaleyi 10. turda 4 milyon 140 milyon dolara Koç-Shell konsorsiyumu kazandı. 2003’de gerçekleşen ilk özelleştirme ihalesinde Tatneft-Zorlu Grubuna satışını açtığı davayla iptal ettiren Petrol-İş Sendikası bu ihale için de dava açacağını açıkladı.

TÜPRAŞ’ın özelleştirilmesine karşı çıkan emekçiler işbaşı yapmadı, ülke genelinde AKP’yi protesto etti

– Başbakan Tayyip Erdoğan Kütahya’da daha önce Diyarbakır’da kullandığı “Kürt sorunu” ifadesi ve çözüm mesajları nedeniyle eleştirildi. Toplantı sonrası Başbakan’ın otobüsünün önüne atlayarak “Daha dün beş şehit verdik ulan!” diye bağıran kişinin poşetindeki ekmeğin içinde silah bulundu. Başsavcı; suikast girişimi dedi.

– İsrail ordusu, 1. 4 milyon Filistinlinin yaşadığı Gazze Şeridi’nde 9 bin Yahudi’nin bulunduğu yerleşimlerin tahliyesinin ardından 38 yıllık işgaline resmen son verdi.  Filistinliler Yahudilerden boşalan yerleşimlere akın edip Filistin bayrağı astı ve sinagogları yaktı.

2006- Marksist Leninist Komünist Partisi’ne (MLKP) yönelik “Gaye” operasyonunda, örgüt yöneticisi ve üyesi oldukları öne sürülen 23 kişinin yakandığı açıklandı.  

– Irak’ta devrik lider Saddam Hüseyin yargılandığı Enfal davasında “Kürt militanlar yönetime karşı ayaklandı. Ayaklanma patlak verip de ordunun müdahale etmediği bir ülke var mı?” diye savunma yaptı. Irak’ta 1987-1988’de 182 bin Kürt Saddam güçlerince katledilmişti.  

– Diyarbakır’ın Bağlar beldesinde meydana gelen bombalı saldırıda, 8’i çocuk olmak üzere 10 kişi öldü ve 15 kişi yaralandı.

2010- 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un değişikliği için halk oylaması yapıldı. Sandıkta sonuç olarak ‘evet’ kararı çıktı.

– Seren Yüce’nin “Çoğunluk” filmi Venedik Film Festivali’nde ilk filmlere verilen “Geleceğin Aslanı” ödülünü aldı.

2012- Güney Marmara Doğal ve Kültürel Çevreyi Koruma Derneği (GÜMÇED) Sözcüsü Akif Öznal: ”Kaz Dağları Havran bölgesindeki orman yangınından etkilenen 500 hektarlık bölgenin 300 hektarında Özdoğu Madencilik altın, bakır ve molibden arıyor, daha şimdiden 5 bin ağacı kestiler.”

2015- AKP Kongresi’nde Binali Yıldırım, Bekir Bozdağ gibi Erdoğan’a sadık isimler MKYK’ya seçildi, Ahmet Davutoğlu yeniden Genel Başkan seçilse de güç kaybetti.

2016- Van’da AK Parti İl Başkanlığı önündeki polis noktasına bomba yüklü araçla saldırı düzenlendi. Saldırıda 46’sı sivil, 50 kişi yaralandı.

2017- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rus yapımı S-400 füze savunma sisteminin satın alınması konusunda imzaların atıldığını ve Türkiye’nin kaparo ödemesini Moskova’ya gönderdiğini açıkladı. S-400 füze savunma sistemi olan NATO üyesi bulunmuyor.

– Irak Meclisi, yaptığı oylamada Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) 25 Eylül’de gerçekleştireceği “bağımsızlık referandumunu” reddetti.

Paylaş

Yorumlar kapatıldı.