Belleğimizde: 13 Nisan

1204 – 4. Haçlı Seferi’nde Kostantinopolis yağmalandı.
1695– Fablleriyle ünlü Fransız şair Jean de La Fontaine öldü.
1839 – El Salvador bağımsızlığını ilan etti.
1849 – Macaristan cumhuriyet rejimine geçti.
1871- Paris Komün Yönetimi, “Gezici hastane hizmetleri ve komünal yardım kurulları oluşturulmasını” kararlaştırdı.
1875- Bosna– Hersek’te Osmanlı’ya karşı isyan başlatıldı.
1909 – 31 Mart Olayı meydana geldi. Osmanlı Devleti’nde, 1908 yılında ikinci defa ilan edilen Meşrutiyet’ten sonra yönetime karşı ayaklanma başlatıldı.
1914- ‘Garip’ şiirinin öncüsü Orhan Veli Kanık İstanbul’da doğdu.
1919- İngilizler, Türkler tarafından Kars’ta kurulan Şura’yı basarak dağıttılar ve bölgenin idaresini ellerine aldılar.
– Amritsar katliamı: Britanya askeri birlikleri, Amritsar’da (Hindistan) 379 silahsız göstericiyi öldürdü.
1921 – İspanya Komünist İşçi Partisi kuruldu.
1925- Ankara İstiklal Mahkemesi, Terakkiperver Cumhuriyet Fıkrası ileri gelenlerinin evlerini arattı.
1937- Adolf Hitler’in İspanya’da ayaklanan Falanjist güçlerin lideri Francisco Franco’ya gönderdiği uçaklar Guernica’yı bombalamayı sürdürdü.
1941 – Sovyetler Birliği Japonya’yla saldırmazlık paktı imzaladı.
1945 – Alman askeri birlikleri, 1000’den fazla politik ve askeri mahkumu öldürdü.
1961- Milli Birlik Komitesi 147’ler olarak tanımlanan ve 27 Mayıs 1960 askeri darbesinden sonra üniversiteden uzaklaştırılan öğretim görevlilerinin tekrar üniversiteye dönemeyeceklerini açıkladı.
1965- Amerika’nın Vietnam Savaşı’na giderek artan bir şekilde katılması Fransa’da Paris sokaklarında protesto edildi.
1966- 35 gündür tutuklu olan Orhan Kemal ve 2 TİP’li tahliye edildi.
1969- Rektör Kemal Kurdaş’ın izniyle sabaha karşı 2 bine yakın polis ve jandarma ODTÜ’ye girerek işgali sonlandırdı. Sabaha karşı basılan ODTÜ’de önceden hazırlanan kaçış planları gereği ilk çatışmaların ardından Rektörlük binasının altından merkezi ısıtma tünellerine giren işgalci öğrencilerden bir kısmı menhollerden yeryüzüne çıkarken jandarmalara yakalandı, bir kısmı kaçmayı başardı.
Fikir Kulüpleri Federasyonu’nun “Anayasa Nizamını Koruma Kanunu Tasarısı”na karşı Diyarbakır’da düzenlediği mitinge 3 bin kişi katıldı.
1970 – Silahlı ülkücüler sabah Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesini bastı. Kaçarken rastgele açtıkları ateşte başından vurulan Tabip Asteğmen Necdet Güçlü hayatını kaybetti. Dr.Necdet Güçlü’nün ölümüne sebep olan silah Ülkü Ocakları’nda bulundu, Ocak Başkanı İbrahim Doğan silahı ateşlediğini itiraf etti. Cinayetten 12 yıl ceza alan Ülkü Ocakları Başkanı İbrahim Doğan 1974 Affı ile çıktı. Yıllar sonra “Meclis doktoru” oldu. Dr.Necdet Güçlü’nün öldürülmesiyle ilgili davada yargılanan ülkücülerden MHP milletvekili Osman Durmuş DSP-MHP-ANAP koalisyonunda Sağlık Bakanı, Ramazan Mirzaoğlu da Devlet Bakanı oldu. Dr.Necdet Güçlü cinayetinde kullanılan iki silahtan birinin sahibi olduğu ortaya çıkan Teğmen Fehmi Altınbilek 1972’de Kızıldere Operasyonunu, ardından 1973’de İbrahim Kaypakkaya’nın yaralı olarak yakalandığı operasyonu yönetti ve Kaypakkaya’nın işkenceden katline adı karıştı.
Dr.Necdet Güçlü’nün Ankara’da ülkücülerce öldürülmesini protesto için İstanbul Orduevi önünde toplanmak isteyen İTÜ’lüler dövülerek gözaltına alındı.
1971 – İstanbul’da kapıcılar İş Kanunu kapsamına alındı.
1975 – 4 Hıristiyan Falanjiste karşılık 27 Filistinlinin öldürülmesiyle Lübnan İç Savaşı başladı.
1976- İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü’nde sopa ve bıçaklarla saldıran ülkücüler 18 öğrenciyi yaraladı.
– Unkapanı Dershanesi öğrencileri, “kötü öğretim şartları ve alınan fazla ücretler”den dolayı boykot düzenledi.
1977- Ziraatçılar Derneği yararına konser vermek için Urfa’da bulunan Cem Karaca orkestrası elemanlarından 3’ü (Mithat Körler, Taner Öngür ve Sefa Ulaştır) ülkücülerin saldırısında yaralandı; 4 saldırgan yakalandı.
– ODTÜ rektörü Hasan Tan’ın hazırladığı ”Akademik Takvim”, öğrencilerin açtığı dava sonucu Danıştay’ca durduruldu. 4 bin öğrencinin takvime göre düzenlenen sınavlara girmeyip sömestr kaybına uğramasından dolayı rektöre maddi-manevi tazminat davaları açılacağı bildirildi.
– Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Behice Boran CHP ve AP dahil tüm partilerin seçim kampanyalarını “komünizm tehlikesi korkusuna dayandırdıklarını” söyledi.
1978-Ankara Valisi Tekin Alp, Ülkü Ocakları’nın kapatılması istemiyle Cumhuriyet Savcılığına başvurdu. Vali Tekin Alp, Ülkü Ocakları’nın tüm yurtta yasadışı faaliyetlerde bulunduğunu ve Milliyetçi Hareket Partisi’yle ilişkisinin belgelerle saptandığını bildirdi.
– 16 Mart’tan bu yana kapalı olan İstanbul Üniversitesi açıldı, öğrenciler katledilen arkadaşlarını andı.
– Afganistan’da Devlet Başkanı Muhammed Davud Sovyetler Birliği’nin desteklediği bir darbeyle iktidardan uzaklaştırıldı.
1982 – Eski sosyal güvenlik bakanlarından Hilmi İşgüzar, yolsuzluk iddialarıyla Yüce Divan’da 9 yıl 8 ay hapse mahkum oldu.
1983- Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, Türkiye’ye yapılacak yardımı azaltırken, Yunanistan’a yapılacak yardımı artırdı.
1985 – Arnavutluk’ta yönetime Enver Hoca’dan sonra Ramiz Alia geldi.
1987 – Profesör Doktor Ekrem Akurgal, Aziz Nesin, Profesör Rona Aybay, Panayot Abacı ve Oğuz Aral Türkiye-Yunanistan Dostluk Derneği’ni kurdular.
– Türkiye’de yaklaşık 300 bin kişi pasaport alamadığı için yurtdışına çıkamıyor. 20 bin kadarı vergi borcundan engelli, yasal kısıtlamalara takılan 280 bin kişiden 6 bin 680’i hakkında ise hiç bir yasal kısıtlama yok, İçişleri Bakanlığı ”takdir yetkisi”ni kullanıyor.
1989- İşçi eylemleri hız kesmiyor. Haliç Tersanesi işçileri “toplu vizite” eylemine karşı kurulan polis barikatını aşınca polis cop kullandı.
1990- 18 bin işçinin katıldığı çimento grevlerinin ANAP hükümeti Bakanlar Kurulu’nca 60 gün süreyle ertelenmesi üzerine işçiler fabrikalara girdi, ancak çalışmadı.
– İstanbul’da 70 kadar üniversite öğrencisi ANAP hükümetinin Başbakanı Yıldırım Akbulut’a bir mektup göndererek “sizin başbakanlığınıza alışamadık” dedi. Öğrenciler daha sonra Cerrahpaşa Tıp Fak.Psikiyatri Kliniği’ne giderek asistanlara”acil demokrasi”reçetesi yazdırdı.
1991- Dargeçit/Tanyeri köyünde gözaltına alınan 15 yaşındaki Ş.Akıncı köz ateşin üstüne yatırılıp işkence gördüğünü söyledi.
1992- Sırbistan ve Karadağ Yeni Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ni ilan ettiler.
– ABD’nin San Fransisco eyaletinin Los Angeles kentinde bir siyah şoförü dövmekten yargılanan 4 polis beraat etti. Bu karar üzerine siyahlar ayaklandı. Olaylar sonucu 13 kişi öldü, 170 kişi yaralandı.
1993- Yakılan Dicle/Kelekçi köyüne İHD heyeti ile giden gazeteciler ve kitle örgütleri üyeleri köylülerle görüştü. Köylüler, “Güvenlik güçlerinin köylerini yaktıklarını ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvuracaklar”ını söylediler.
– Refah Parti’li Kağıthane Belediyesi’nden 96 gün önce atılan 340 işçiden 120’si, yürüyerek Ankara’ya gitmelerine polis engel olunca, tutulan otobüslerle İstanbul’dan Ankara’ya hareket etti.
1994 – İstanbul’da Taksim Meydanında 10 Nisan 1994’de yapılan Sırp katliamını kınama mitinginin laiklik karşıtı gösteriye dönüşmesi üzerine, RP lideri Necmettin Erbakan partisinin grup toplantısında bu gösteriyi halk ayaklanması olarak değerlendirdi. Erbakan; “RP birgün mutlaka iktidara gelecek ama bu geçiş dönemi tatlı mı olacak, kanlı mı olacak buna halk karar verecek” dedi.
– Sümerbank Bakırköy Konfeksiyon Sanayi çalışanları “5 Nisan Ekonomik İstikrar Paketi”ni protesto etti.
– TYT Bank Hükümet tarafından kapatıldı.
1995- Kayıp yakınlarının CHP İstanbul İl Başkanlığı’nda başlattıkları açlık grevi 11.gününe girdi.
1996- Onbinlerce kamu çalışanı 6Mart’ta kurulan ANAP-DYP (ANAYOL) koalisyon hükümetinden grevli-toplu sözleşmeli sendika hakkı talebiyle 12 ilde alanlara çıktı. Diyarbakır ve Samsun’da planlanan yürüyüşlere valilikler izin vermedi.
– Yargıtay 8.Dairesi, “İnsan, Militan ve Sanatçı” adlı kitabından dolayı Fatoş Güney’e açılan davada İstanbul DGM tarafından verilen beraat kararını onayladı.
– Cumartesi Annelerinin G.Saray’daki 47. oturma eylemine 2 CHP milletvekili, İstanbul İl Başkanı ve PM üyesinden oluşan 4 kişilik grup da destek verdi. Yakınlarının CHP’li koalisyon hükümeti zamanında kaybedildiğini söyleyen bazı aileler gruptakilere tepki gösterdi.
1997- Türkiye’ye gelen eski Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde öğrenciler tarafından üzerine yumurta atılarak protesto edildi. Gorbaçov konuşmasının ardından arka kapıdan kaçırıldı. Protestocu öğrencilerden 8’i gözaltına alındı.
1998 – PKK’lı Şemdin Sakık ile kardeşi Arif Sakık yakalanıp Türkiye’ye getirildi.
1999 – Yugoslavya ordusu ilk kez Arnavutluk sınırını geçerek köylere saldırdı.
2001 – Devlet Bakanı Kemal Derviş yeni ekonomik programı Şubat krizinden tam 52 gün sonra açıkladı. Bugün için programın sosyal adaleti sağlayamadığını; yarın sağlayacağını söyledi.
2002 – Venezüella’da askeri darbeyle devrilen Devlet Başkanı Hugo Chavez’in yerine sağcı işadamı Pedro Carmona getirildi. Yeni başkan parlamentoyu feshetti. Ekonomide devlet kontrolünü arttıran 49 yasayı iptal etti. Amerika Birleşik Devletleri darbeden memnun.
– İsrail ordusu Filistin mimarisinin en güzel örneklerinden Sakakini Kültür Merkezi’ne girdi ve tahrip etti.
2003 – Samsun Tekkeköy ilçesinde toplanan 20 bin kişi mobil santralı protesto etti. Çevre ve insana zarar verdiği gerekçesiyle santralın kaldırılmasını istedi.
– ABD ve İngiltere’nin Irak’ı işgaline karşı Taksim-Tepebaşı bölgesinde 4 ayrı grup (Özgür Gençlik, Temel Haklar ve Özgürlükler, Savaşa ve İşgale Hayır Platformu ve ADD) gösteri yaptı. ABD konsolosluğuna yürüyen Özgür Gençlik üyesi 20 kişi dövülerek gözaltına alındı.
– TÜPRAŞ’ın satışına karşı açılan dava sonuçlanıncaya kadar satışın ertelenmesini isteyen Aliağa tesislerinde çalışan Petrol-İş üyesi işçiler sabahtan öğle saatlerine kadar çalışmadı.
İzmir’de Tabip Odası ve SES üyesi sağlık emekçileri çıkarılan Tayin Yönetmeliği’ni protesto etti.
2007- MLKP davasına destek için Beşiktaş İskele Meydanı’nda toplanan grubun basın açıklamasına polis müdahale etti.
2009- Ergenekon’da “12.Dalga” başladı: 18 ilde ÇYDD’liler ile Başkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Haberal’ında içinde bulunduğu bazı rektörlerin evleri basıldı, 60 gözaltı.
2010- Ahmet Türk’e Samsun’da yapılan yumruklu saldırı gösterilerle protesto edildi. Hakkari ve Yüksekova’da polis müdahale etti.
2011- ”Devrimci Karargah Örgütü” üyesi oldukları ve örgüte yardım ettikleri öne sürülen tutuklu eski Emniyet Müdürü Hanefi Avcı’nın da aralarında bulunduğu 22 kişinin yargılanmasına başlandı.
– Birleşik Metal’e üyelikten dolayı işten atılan 112 Düzce MAS-DAF Makina işçisi, Ataşehir’deki şirket merkezine yürüdü.
Samsun’da BAT’a ait sigara fabrikasında işten atılan işçiler servislerin önüne yatarak çalışacak işçilerin girişini engelledi.
2012- Kahramanmaraş’ta bir kot boyama fabrikasında meydana gelen patlama sonucu dört kişi öldü, dokuz kişi yaralandı.
2013- Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği “Taksim Gezi Parkı İçin Ayağa Kalk” sloganıyla Park’ta gün boyu süren bir festival düzenledi.
– Orta Afrika Cumhuriyeti’nin lideri Michel Djotodia, Ulusal Geçiş Konseyi tarafından Cumhurbaşkanı ilan edildi.
2014- Kadıköy/Feneryolu’daki Kuyubaşı Fidanlığı’nın imara açılmasına karşı Feneryolu Mahallesi sakinleri yürüdü.
– Grup Yorum’un Bakırköy’deki “Bağımsız Türkiye” konserine Gezi Direnişi damgasını vurdu.
2017- ABD’nin ilk siyahi Müslüman kadın yargıcı Sheila Abdus Salaam (65), New York ve New Jersey eyaletleri arasındaki Hudson Nehri’nde ölü bulundu.
2018- Eski Pakistan Başbakanı Navaz Şerif, 28 Temmuz 2017’de Panama belgeleriyle ortaya çıkan yolsuzluk iddiaları dolayısıyla ömür boyu siyasetten ve kamu görevlerinden men edildi.