İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 14 Şubat

496– Eski Roma’da, tanrı ve tanrıçalarının kraliçesi olan, kadınlık ve evlilik tanrıçası olarak da tanınan Juno’ya duyulan saygıdan ötürü 14 Şubatta tatil yapılırdı. Bu günü takip eden 15 Şubat gününde ise Lupercalia Bayramı başlıyordu. Lupercalia bayramı arifesinde, genç kız ve erkekler, yaptıkları bir çekilişle bayram süresince beraber oluyorlar, bu beraberlik evliliğe kadar uzanabiliyordu. İmparator II.Cladius, Romalı gençlerin aşk ve evlilik yüzünden askerlikten kaçındığını ileri sürerek evlilikleri yasakladı. bu yasağa karşın, gizlice nikah yapmayı sürdüren Valentinus adlı rahip yakalanarak, sopayla dövülerek 270 yılında öldürüldü. 226 yıl sonra 496’da ise Papa Gelasius, 14 Şubat’ı Aziz Valentin Günü ilan etti. Aziz Valentinus Yortusu, 19. yüzyıla gelindiğinde; Amerikalı Esther Howland’ın ilk Sevgililer Günü kartını göndermesinden bu yana “Sevgililer Günü” olarak kutlanmaya başlandı.
1779 – İngiliz denizci ve kaşif James Cook, Sandviç Adaları yerlileri tarafından öldürüldü.
1804 – Osmanlı İmparatorluğu’na karşı ilk Sırp ayaklanmasını Kara George başlattı.
1869-Bolşevik Partisi’nin önde gelen yöneticisi ve Sovyet eğitim sisteminin kurucularından ve Sovyet deviminin önderi Vladimir İ. Lenin’in eşi Nadejda Konstantinovna Krupskaya doğdu.
1876 – İstanbul Tramvay Şirketi işçileri greve çıktı.
– Alexander Graham Bell, telefon patenti için başvurdu.
1908 – Türk tarihinde ilk güven oylaması yapıldı. Kamik Paşa Kabinesi’nin düşürülmesi konusunda Meclis-i Mebusan’da oylama yapıldı. Kabine düşürüldü ve Hüseyin Hilmi Paşa kabinesi kuruldu.
1914- Londra Büyükelçiler Konferansı, Meis adası hariç Oniki Ada’nın İtalya’ya, İmroz (Gökçeada) ve Bozcada dışındaki bütün Ege adalarının Yunanistan’a verilmesi kararlaştırıldı.
1918 – SSCB’de Gregoryen Takvimi kullanımına geçildi.
1924- İstanbul – Ankara arası ilk uçak seferi gerçekleştirildi. Deneme seferi 3 saatte tamamlandı.
1925- TBMM’de 9 Şubat’ta vurulan Deli Halit Paşa öldü.
1945- Almanya’nın Dresden şehri İngiliz ve Amerikan hava kuvvetlerince gece ve gündüz bombalandı; değişik kaynaklar ölü sayısının 60 bin ile 130 arasında olabileceğini belirtti.
1946 – İngiltere’nin merkez bankası olan The Bank of England millileştirildi.
– İlk genel amaçlı elektronik bilgisayar ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer), Pensilvanya üniversitesinde (ABD) tanıtıldı.
1947- Türkiye Dünya Bankası’na üye oldu.
1949– Kanada’da “Asbest Grevi” olarak adlandırılan direniş başladı. Grevin başladığı bu gün Québec’teki “Sessiz Devrim”in de başlangıcı olarak kabul edilir.
– İsrail parlamentosu (Knesset) ilk toplantısını yaptı.
1951- Senaryosunu Behçet Kemal Çağlar’ın yazdığı ve Maraş’ın Kurtuluş Savaşı sırasında düşman işgalinden kurtuluşunu anlatan “Kendini Kurtaran Şehir” adlı filmin çekimi olaylara neden oldu. Rejisör Faruk Kenç ve ekibi, senaryo gereği Maraş Kalesi’ne Fransız bayrağı çekince yakalanarak mahkemeye sevk edildiler.
– Harika çocuk İdil Biret, Paris’te halk önünde ilk piyano konserini verdi. Konsere siyah bukleli saçı ve beyaz elbisesi ile çıkan çıkan Biret’in oturduğu sandalye yükseltildi.
1953- Ankara’da Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya arasında yeni Balkan Paktı imzalandı. Siyasi, sosyal ve ekonomik amaçlı işbirliği yapılması amacına yönelikti. 9 Ağustos 1954’te imzalanan ek protokol ile ortak savunma konusu ilave edildi. Anlaşma, bütün hükümleri ile 1960 Haziranında feshedildi.
1963 – İstanbul’da Kavel Kablo Fabrikası’nda eylemin 17. günü polis işçilere müdahale etti; 9 işçi yaralandı.
1969- 45 öğrenci kuruluşu Türkiye Öğretmenler Sendikası’na (TÖS) bir telgraf çekerek “Gelecek nesilleri Amerikan 6.Filosu’nun gerçek yüzünü gören, Amerikan sömürüsünü bilen, Türkiye’nin geleceği ve tam bağımsızlığı için savaşacak gençler olarak yetiştiriniz” dedi.
İstanbul Yüksek Teknik Okulu öğrencileri sabah okul bahçesinde forum düzenleyerek “Amerikan emperyalizminin ve 6.Filo’nun kovulması için savaşmaya” and içti.
İzmir’de Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) Basmane’den Atatürk Anıtı’na “Bağımsız Türkiye Yürüyüşü” yaptı.
Siirt ve Kastamonu’da da 6.Filo aleyhtarı eylemler yapıldı. Kızılay’da gösteri yaparken gözaltına alınan 12 öğrenciden 4’ü tutuklandı, diğerleri tutuksuz yargılanacak.
– 6.Filo protestolarında Beyazıt Kulesi’ne kızıl bayrak çekildiği iddiasıyla Milli Türk Talebe Birliği (MTTB), Komünizmle Mücadele Derneği ve diğer bazı kuruluşlar Beyazıt Meydanı’nda 5 bin kişinin katılımıyla “Bayrağa Saygı Mitingi” yaptı. Mitingte konuşan MTTB Başkanı İsmail Kahraman: ”Beyazıt Kulesi’ne çekilen kızıl bayrak komünizm hareketinin bir başlangıcıdır. Halk oynanan oyunu anladı.” dedi. Miting sürerken, ikindi ezanı okunduğu sırada kürsüden ”Şu anda mübarek namazdan daha önemli ödevlerimiz var. Allah’ını, dinini, milletini seven komünistlerin Taksim’de Pazar günü yapacağı mitinge gelir” anonsu yapıldı. Miting sonrasında bir grup Sultanahmet Adliye’sine giderek bina önündeki direklere bayrak çekmek istedi, savcılıkça engellendi. Adliye duvarlarına “Komünistleri koruyan hakimler ve savcılar kahrolsun” yazan grup Yargıtay Başkanı İmran Öktem aleyhine sloganlar attı. Beyazıt Kulesi’ne temsili olarak kızıl bayrak çeken gericiler, ardından bayrağı indirerek ateşe verdi ve yerine Türk bayrağı çekti. Sonra Merkez Bina’ya yönelen mitingçiler bina içinde tekbirli gösteri yaptı, 6.Filo aleyhine asılan afiş ve pankartları parçaladı. Beyazıt Kulesi’nde temsili olarak yakılacak kızıl bayrağı görmek için Beyazıt Meydanı’ndaki kitle İstanbul Üniversitesi’ne girmeye çağrıldı. Önce, üzerlerinde “kızıl köpekler, sizi öldüreceğiz” yazılı beyaz bezlere sarılı 3 köpek, bezleri çıkarılıp salıverildi. Mitingçiler “Tek Yol İslam”, “Vietnam Sizin Türkistan Bizim”, “Ana Sebep Anayasa”, “Anayasa Değişmelidir”, “Rusya’dan çok Rusya’cısınız, sizi Vietnam’a süreceğiz” gibi dövizler taşıdı.
Türkiye Komünizmle Mücadele Derneği’nden İlhan Darendelioğlu:“Hainleri toprağa gömme zamanı gelmiştir. Bayrağımızı onların pis kanları üzerine dikmeye geldik” Orhan Kilercioğlu: ”Türkiye’yi Vietnam’a çevirmek isteyen solculara dur deme zamanı gelmiştir”
MTTB’li 20-25 kadar “başlarına kalpak giyen” genç öğle saatlerinde Sultanhamam civarındaki dükkanları dolaşarak “öğrencilerin yürüyüşü var, dükkanlarınızı kapatmazsanız vitrinleriniz parçalanabilir” tehdidiyle 500’ün üzerinde esnafa kepenk kapattırdı.
– Türkiye’nin birinci, dünyanın üçüncü büyük barajının yapıldığı Keban’da 52 gün süren grevden sonra 1156 işçinin işten çıkarılmasının baraj inşaatını aksattığı ve geciktirdiği açıklandı. Bir şirket yetkilisi 1971 yılında bitirilmesi gereken inşaatın grev ve diğer nedenlerle iki yıl gecikeceğini ve maliyetin daha da artacağını açıkladı.
1971 – Türkiye İşçi Partisi’nin Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar partiden istifa etti. Amacının kendisini Haysiyet Divanı’na sevk etmek isteyen Yönetim Kurulu’nu protesto etmek olduğunu söyledi.
– CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit: “Giderek artan dinamitleme, banka soygunu vb. olaylarda devlet güçlerinin rolü olduğuna dair ciddi belirtiler var.
– Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi (AİTİA) Öğrenci Derneği, Dev-Genç ve Sosyal Demokrat Öğrenciler: “Akademi Başkanı’nın odasının önüne bomba konulması iktidarın bir tertibidir.”
1974 – Gazeteci İsmail Cem (İpekçi) TRT genel müdürlüğüne atandı.
– 5 öğretmen ve 10 öğrenci “Bolu Lisesi’nde Dev-Lis’i kurma” suçlamasından beraat etti; 3 kişi “silah bulundurmak” vb.den ceza aldı.
– Güney Amerika’da 4 ülkede (Uruguay, Şili, Arjantin ve Bolivya) yönetimlere karşı savaşan gerilla grupları “Koordinasyon Komitesi” oluşturdu
1975- Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin cumhurbaşkanlığına seçildi.
1977 – Ortadoğu Teknik Üniversitesi rektörlüğüne Prof. Hasan Tan atandı; rektörlüğe MHP eğilimli Hasan Tan’ın atanmasını protesto için öğrenciler derse girmeyip forum yaptı, jandarma öğrencileri dipçikle dağıttı. ODTÜ Öğretim Üyeleri Derneği açıklama yaptı: “Yeni rektör Hasan Tan ile işbirliği yapmayacağız.”
1978- Murat Bayrak’ın Sancak Tül Fabrikası’nda 20 yıl sonra ilk kez Teksif Sendikası üyesi işçiler greve gitti.
1979 – Türkiye, İran’daki Humeyni rejimini resmen tanıdı.
1980 – TARİŞ Çiğli İplik Fabrikası işgali, asker ve polisin çatışmalı geçen 5 saatlik operasyonu ile kırıldı, yaklaşık 1.500 işçi gözaltına alındı. Kadın ve yaşlı işçiler Soğukkuyu polis noktasında serbest bırakıldı, diğerleri Karşıyaka Stadyumu’na götürüldü. İzmir’de TARİŞ olaylarını protesto için DİSK’in örgütlü olduğu işyerlerinde 2 günlük iş bırakma eylemine başlandı, eyleme 50 binin üzerinde katılım oldu. TARİŞ zeytinyağı kombinasında başlayan grev bankalar, Sümerbank işyerleri ve belediye hizmetlerinde etkili oldu. TARİŞ olaylarını protesto eden Ege Üniversitesi öğrencileri sınavlara girmedi. Bir grup öğrenci Konak Alanı ve Varyant’ta yolu trafiğe kapattı.
– İstanbul ve Tunceli’de de dükkan kapatma eylemleri yapıldı. Dükkan sahipleri pahalılığı protesto ettiler. Sıkıyönetim altındaki İstanbul’da sol grupların yürüttüğü “pahalılığı ve zamları protesto için” kepenk kapattırma eylemi sırasında, İktisat Fakültesi’nden bir öğrenci K.Ayasofya’da askerlerle çıkan çatışmada hayatını kaybetti.
– Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, dış düşmanla değil, iç düşmanla uğraşmakta olduklarını söyledi: “Diyeceksiniz ki sıkıyönetime rağmen niye bunların hakkından gelemiyorsunuz? Şundan dolayı gelemiyoruz. Kan dökmek istemiyoruz. Yoksa meseleyi bir ayda hallederiz” dedi.
– TBMM Sanayi Komisyonu’nun toplantısında, özel sektöre sigara fabrikası kurma yetkisi veren yasa önerisi -CHP’li üyelerden 6’sı toplantıya katılmadığından- AP ve MHP’lilerin oylarıyla kabul edildi.
1981 – Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda bazı değişiklikler yapan yasa Milli Güvenlik Konseyi’nce kabul edildi. Bu yasaya göre; yurtdışında oturup Türkiye aleyhine faaliyette bulunduğu tespit edilen veya yurtiçinde bu tür faaliyetlerde bulunurken yurtdışına çıkan kişiler, yapılan duyuruya rağmen 3 ay içinde yurda dönmezlerse Türk vatandaşlığından çıkarılacaklar.
1983- Danıştay, ameliyat olarak cinsiyet değiştiren şarkıcı Bülent Ersoy’un hukuken erkek olduğuna ve dolayısıyla gazinolarda ancak erkek kıyafetiyle sahneye çıkabileceğine karar verdi.
1984 – Ege Ekici Tütün Piyasası 465 lira başfiyatla açıldı. Fiyatı az bulan üreticiler tepki gösterirken, ihracatçılar fiyattan memnun olduklarını açıkladılar.
1986- Devlet eski Bakanı İsmail Özdağlar, Yüce Divan’da “görevini kötüye kullandığı” gerekçesiyle 2 yıl hapse mahkum edildi. İsmail Özdağlar rüşvet aldığı iddiasıyla yargılanmaktaydı.
1987 – Tunceli iline bağlı 234 köyde yaşayan 50 bin kişinin Mersin, Antalya, İzmir ve Muğla’ya yerleştirilmesi kararlaştırıldı. Karar 6931 sayılı Orman Kanunu’na ve Anayasa’nın 170. Maddesine dayanılarak alındı. Bu doğrultuda muhtarlara tebliğ çıkarıldı.
– DYP Genel Başkan Yardımcısı (12 Mart döneminde Deniz Gezmiş ve arkadaşlarını yargılayan heyetten) emekli askeri savcı Baki Tuğ: “Zevk için işkenceye ben de karşıyım, ama polisimiz eşkiyayı nasıl konuşturacak?”
– NETAŞ grevinin 87. gününde fabrikadan mal çıkışına karşı çıktıkları ve güvenlik görevlileriyle tartıştıkları gerekçesiyle gözaltına alınan ve Üsküdar Karakolu’nda 11 saat hücrede tutulan Otomobil-İş üyesi 6 sendikacı savcılıktan serbest bırakıldı.
1989 – Hint asıllı İngiliz yazar Salman Rushdie’nin “Şeytan Ayetleri” adlı kitabı, İslami liderlerin büyük tepkisine yol açtı. Birçok İslam ülkesi birkaç ay sonra kitabın ülkelerine sokulmasını ve satışını yasakladı. İran İslam devriminin lideri Ayetullah Humeyni, kitabın yazarı Rushdie hakkında bir ölüm fermanı çıkardı ve yazarın yakalanıp asılmasını istedi.
– “Komünizm propagandası”ndan yargılanan 16 yaşındaki M.Ç. için düzenlendi; Adli Tıp raporunda “cezai ehliyetinin bulunmadığı” belirtildi.
1990- Yılmaz Güney’in 20 yıl önce çektiği, 80’lerde yasaklı kalan “Umut” filmi 10 yıl aradan sonra Beyoğlu Atlas’taki gala ile gösterime girdi.
– Genel Maden-İş ve Türkiye Maden-İş Sendikası üyesi işçiler Yeniçeltek grizu faciasını protesto için Zonguldak’ta 2 saat süreyle iş bıraktı. İstanbul Üniversitesi Beyazıt Kampüsü’nde öğrenciler yürüyüş yaptı.
– Karabük’te bir ortaokulda 5 öğrenciye “hırsızlık yaptıkları” iddiasıyla Müdür Yardımcısı Muharrem Yoğurtçu tarafından elektrik işkencesi yapıldığı ileri sürüldü.
1994 – Demokrasi Partisi’nin (DEP) Ankara il binasına bombalı bir saldırı yapıldı, bina ağır hasar gördü, 3 kişi yaralandı.
1995- Aziz Nesin’in, Tercüman yazarı Ergun Göze’nin 1990’daki bir yazısında kendisine hakaret ettiği gerekçesiyle açtığı tazminat davasında Yargıtay’ın ret kararı gerekçesi: ”Milli değerler ve ulusal çıkarlara ters düşen fikirlerinden dolayı Aziz Nesin’e hakaret edilebilir.”
1996- Emekli olduktan sonra Milliyetçi Hareket Partisi’ne (MHP) katılan eski Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) Savcısı Nusret Demiral “Ezan Türkçe okunmalı” deyince partiden ihraç edildi.
– İTÜ Taşkışla binasında gece toplanan 100 kadar öğrenci harçları ve paralı eğitimi protesto için okulda sabahladı; öğrenciler İTÜ’den atılan 30 öğrenci geri alınıncaya kadar eylemlerini sürdüreceklerini bildirdi. Yıldız Teknik’te de bir grup öğrenci bahçeye çadır kurdu.
– Güçlükonak’ta incelemeler yapan Barış İnsiyatifi’nin Başkanı Şanar Yurdatapan: “11 köylünün öldürülmesi PKK’nın işi değil, net olarak devletin işi.”
1997 – Yurtdışında çalışan işçilerin Türkiye’ye kesin dönüş yapma şartıyla bir günlüğü 1 dolar üzerinden emekli olma hakkı Bakanlar Kurulu kararıyla bir gün karşılığı 2.5 dolara yükseltildi. Kesin dönüş yapan işçiler, 8 Mayıs 1985 günü çıkarılan 3201 sayılı yasayla 5 bin iş günü prim ücreti ödemek koşuluyla bu haktan yararlanıyor.
– Anayasa Mahkemesi, memurlara fazla çalışma ücreti yerine izin verilmesini öngören düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.
– “Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık” eylemleri çeşitlenerek büyüyor.
1998- İstanbul Sağlık Platformu üyesi bir grup, ABD’nin Irak politikasını ABD İstanbul Başkonsolosluğu önünde protesto etti.
1999- SİP üyesi bir grup, 1969 Kanlı Pazar’ını Taksim Gezi Parkı merdivenlerine karanfil bırakarak andı.
2000 – Hizbullah cephaneliklerinin ortaya çıkışı, varlığı 1994’ten beri tartışılan JİTEM’i yeniden gündeme getirdi. Batman eski Valisi Salih Şarman “JİTEM var”, Jandarma eski Komutanı Teoman Koman ise “yok” dedi.
2001- Bahreyn’de yapılan referandumla, seçilmiş meclis ve kadın-erkek herkese seçme seçilme hakkı öngören “Ulusal Sözleşme” kabul edildi.
2002 – Devrik Sırp lideri Slobodan Miloseviç, yargılandığı Lahey Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi’nde “Ben sadece bugün ABD’nin dünyanın öbür yanında yaptığını ülkemde yapıyordum” dedi. Sırp lider, 1992-95 Bosna, 1991-95 Hırvatistan ve 1998-99 Kosova savaşlarındaki 66 soykırım, insanlığa karşı suç, etnik temizlik, işkence suçlarından yargılanıyor.
2003 – BM Silah Denetim Komisyonu Başkanları Hans Blix ve Muhammed el-Baradey, BM’e ikinci Irak raporunu sundu. “Irak’ta kitle imha silahı bulamadıklarını, denetimlerin daha fazla zamana ihtiyacı olduğunu, Irak’a son bir şans daha verilmesi gerektiğini” açıkladılar.
– Şartla salıverilme yasasından toplam 43 bin 500 tutuklu ve hükümlünün yararlandığı açıklandı.
2004 – Hamburg doğumlu Türk yönetmen Fatih Akın’ın son filmi “Gegen die Wand” (Duvara Karşı), Berlin film festivali’nde en iyi film seçilerek “Altın Ayı” ödülü aldı.
2005 – Suriye’nin Lübnan’dan elini çekmesini isteyen eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri Beyrut’ta düzenlenen bir suikastta öldü. Hariri’yle birlikte 12 kişi öldü, 100 kişi yaralandı.
2006 – Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım’ın İstanbul’da bir evde kıstırıldığı ve son anda kaçtığı ileri sürülen operasyonda oğlu Murat Yıldırım adam vurdurduğu gerekçesiyle on beş kişiyle gözaltına alındı.
2007 – Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi ve teknik araçlarla izlemeye ilişkin düzenlemelere ilişkin yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, soruşturmalarda gizli soruşturmacı görevlendirilebilecek. Gizli soruşturmacının elde ettiği kişisel bilgiler, görevlendirildiği ceza soruşturması ve kovuşturması dışında kullanılamayacak.
2008- Danıştay 1. Dairesi, Mehmet Ağar’ın, Emniyet Genel Müdürlüğü döneminde suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçundan Susurluk Davası kapsamında yargılanmasına karar verdi. Daire, Ağar’ın vali statüsünde bulunması nedeniyle yargılamasının Yargıtay’da yapılmasına hükmetti.
2011- Tunus ve Mısır’daki ayaklanmaların etkisiyle Bahreyn’de “Öfke Günü” adı verilen hükümet karşıtı gösterilerle ayaklanma başladı.
– OdaTV imtiyaz sahibi, gazeteci Soner Yalçın, gözaltına alındı.
– Bilim insanları, Van Gogh resimlerinin yıllar geçtikçe kahverengiye dönmesine gün ışığının neden olduğunu belirtti.
2012- Gazze’nin tek elektrik santralı yakıtsızlık dolayısıyla şalterlerini indirdi. Bu duruma, Mısır’da devam eden siyasi istikrarsızlığın yakıt akışını olumsuz yönde etkilemesi yol açtı.
– Halkevci Kadınlar “Sevgililer Günü”nde Cevahir AVM önünde kadına yönelik şiddete dikkat çektiler.
2013- Giresun’da Başbakan Erdoğan’ı “ampül Tayyip” pankartıyla protesto eden “Liseli Genç Umut” üyesi öğrencilere “hakaret” suçlamasıyla dava açıldı
2014- 17 Aralık soruşturması kapsamında tutuklanan Halkbank eski Genel Müdürü Süleyman Aslan’ın da aralarında olduğu 8 kişi tahliye edildi.
– Gezi eylemleri sırasında türbanlı bir kadının göstericiler tarafından taciz edildiği yolundaki “Kabataş yalanı” olaydan 9 ay sonra yayınlanan kamera görüntüleriyle ifşa oldu. Kanal D’de yayınlanan güvenlik kamerası görüntüleri, “mağdur gelin Z.D.”nin iddialarının gerçek olmadığını ortaya koydu.
2017- ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Suriye’de 15-22 Kasım 2015’te 5 bin 265 adet seyreltilmiş uranyum içeren mühimmat kullanıldığını doğruladı.
– Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un üvey ağabeyi Kim Jong-nam, Malezya’da uğradığı suikast sonucu öldü.

Paylaş

Yorumlar kapatıldı.