İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 15 EYLÜL

1821 – Guatemala bağımsızlığını ilan etti, Costa Rica İspanya’dan ayrıldı.

1890- Ünlü polisiye yazarı, dedektif ‘Hercul Poirot’nun yaratıcısı Agatha Christie doğdu.

1908- İzmir-Kasaba (Turgutlu) Demiryolu Kumpanyası’nın memur ve işçileri ücretlerinin yükseltilmesi, iş gününün kısaltılması, hafta tatilinin kabulü, ihtiyarlık sandığının kurulması, terfilerin liyakata göre yapılması talepleriyle greve gitti; 18 Eylül’de işbaşı yapıldı.
11 ve 23 Ağustos’ta greve giden İstanbul tramvay işçileri, Kumpanya Direktörü ve Yol Memuru’na işten el çektirilmesi yönündeki isteklerinin karşılanmaması üzerine 3 hatta birden tekrar greve gitti. İşçiler, Direktör’ün istifası üzerine ertesi gün işbaşı yaptı.

1910- Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu.

1914- Orhan Kemal doğdu.

1916- Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Fransa’nın Somme yöresinde kullanıldı.

1917- Başbakan Aleksandr Kerenskiy, Rusya’da cumhuriyet ilan etti.

1918 – Nuri Paşa ve Mürsel Bakü komutasındaki Osmanlı, Azeri, ve Dağıstan birliklerinden oluşan Kafkas İslam Ordusu, Bakü’yü ele geçirdi.  

1923- Lozan Antlaşması uyarınca Edirne’ye bağlı Karaağaç istasyonu Yunanlılardan teslim alındı.

1928- İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen ‘küf’ü bularak, ‘penicillium notatum’ adını verdi.

1929- Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği’nin ilk sergisi Ankara’da açıldı.

1930- Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi genel seçimde %18.3 oy ile Sosyal Demokrat Parti’den sonra 2. büyük parti oldu.

1931- Mahatma Gandhi, Londra’da yapılan toplantıda Hindistan’a bağımsızlık verilmesini istedi.

1944- 2. Dünya savaşı sırasında, Britanya savaşının en önemli günüde Kraliyet Hava Kuvvetleri 185 Alman uçağını düşürdüler.

1946- 8 Eylül’de yapılan oylamada halkın %93’ünün oyu ile monarşiye son verilen Bulgaristan’da Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşu ilan edildi.

1949 – Seçimleri kazanan Konrad Adenauer, Federal Almanya’nın ilk şansölyesi oldu.

1954 – Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink doğdu.

1955- Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi.

1961- 27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrası kurulan Yassıada Yüksek Adalet Divanı kararları açıklandı: Aralarında eski cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın da bulunduğu 15 idam, 31 ömür boyu hapis, 408 kişiye çeşitli hapis cezaları, 133 beraat.

1969- Bugün sabah tekrar greve başlayan 4.400 Ereğli Demir Çelik işçisinin grevi Bakanlar Kurulu’nca öğlen 2.kez 2 ay süreyle ertelendi.

1971- İdam istemiyle yargılanan Salman Kaya tahliye edildi.
– Greenpeace (Yeşilbarış) çevre örgütü kuruldu.

1972- Besteci Ulvi Cemal Erkin, 66 yaşında Ankara’da öldü.

1975- Beyrut’ta Hıristiyan ve Müslümanlar arasında iç savaş başladı.
– Türk-Alman tarım anlaşması Bonn’da imzalandı. Anlaşma Türkiye’de tarımsal araştırma ve eğitim merkezleri kurulmasını karşılıklı uzman ve teknisyen değişimini öngörüyor.
– Pink Floyd’un “Wish You Were Here” albümü piyasaya çıktı.

1976- Anayasa Mahkemesi CHP’nin başvurusu üzerine incelediği kamu iktisadi kuruluşlarının hisselerinin yüzde 49’una kadar olan bölümlerinin özel sektöre satılmasına ilişkin yasa maddesini iptal etti.

1980- 12 Eylül Askeri darbesini izleyen günlerde grev ve lokavtlar kaldırıldı, darbe öncesinde grevde olan yaklaşık 51 bin işçi, MGK’nın grev ve lokavt yasağı kararının ardından işbaşı yaptı; belediye başkanları görevlerinden alınmaya başladı, yerlerine çoğunlukla subaylar atandı; Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) ve Hak-İş’in bankalardaki paraları bloke edildi, sendika yöneticileri ile işyeri temsilcileri teslim olmaya başladı. Eski Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, Anayasa Mahkemesi, Danıştay ve Uyuşmazlık Mahkemesi başkanları Kenan Evren’e “başarı mesajı” gönderdi. 

1982- İsrail, Beyrut’u işgal etti. Beyrut’ta Hıristiyan Falanjistler İsrail desteğiyle Şabra ve Şatilla mülteci kampları çevresinde daha sonra katliama dönüşecek kuşatmayı başlattı.

1983– Hüseyin Karakaş’ın işkenceyle ölümüne sebep olmaktan 3 polise verilen 3’er ay hapis cezası, “önceki sicilleri dikkate alınarak” ertelendi. Karakaş Hacettepe Üniversitesi’nde bildiri dağıtırken karakola ve 1.Şube’ye götürülmüş, aynı gün kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti.
– İdamı istenen Ankara Dev-Yol sanığı Mazlum Gündoğar, 3 kahvenin bombalanması sırasında Mamak’ta tutuklu olduğu belirlenince tahliye edildi.  
– Milliyet gazetesi yazarlarından Metin Toker ve yazı işleri müdürü Doğan Heper 3’er ay hapis cezasına çarptırıldılar. Heper’in cezası paraya çevrildi.
– DİSK’e bağlı Tümka-İş’in (Tüm Kağıt ve Selülöz Sanayi İşçileri Sendikası) 10 yöneticisinin 6-20 yıl hapis istemiyle yargılanmasına başlandı. Duruşmada okunan iddianamede “Yasal olarak kurulan sendikanın yasadışı örgüte dönüştürüldüğü” ileri sürüldü.

1984- Aydınlar Ocağı’nın düzenlediği panelde konuşan Başbakan Turgut Özal:”Türkiye’yi bölmek isteyenler işe polisten başlıyorlar; Önce polisin yetersiz olduğunu kanıtlamaya çalışıyorlar. İşkence iddialarında bulunuyorlar. Sonuçta ‘polis faşisttir’ diyorlar.”
– 1.Osmanlı Sempozyumu’nda ANAP hükümetinin Milli Eğitim Bakanı Vehbi Dinçerler: “Türk-İslam sentezinin içinde yoğrulmak, evlatlarımıza öğretmek zorundayız.”

1986- Başbakanlık Başdanışmanı Adnan Kahveci “rüşvet pazarında 1 trilyon lira dönüyor” dedi.

1987- YÖK’ü protesto için 18 Haziran’da İstanbul Üniversitesi ana kapısının önüne yürüyerek siyah tabut bırakan 11 öğrencinin 2 yıla kadar hapis cezası talebiyle yargılanmasına İstanbul DGM’de devam edildi.

1989- Cizre/ Yeşilyurt Köyü halkının, binbaşı Çağlayan tarafından eziyet ettirilip insan dışkısı yedirildiği iddiasıyla Avrupa İnsan Hakları Komisyonu’na yaptıkları başvuru kabul edildi. 

1990- Türkiye, BM’de 1 yıl önce kabul edilen “Çocuk Hakları Sözleşmesi”ni, “etnik dillerin eğitimde kullanılması”na çekince koyarak imzaladı.
– İstanbul’da bir grup kadın, Medeni Kanun’un kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan 159. maddesinin kaldırılması için topladıkları 2 bin 500 imzalı dilekçeyi Sirkeci Postanesi’nden Anayasa Mahkemesi’ne gönderdi.

1997- Gazeteci Metin Göktepe’nin öldürme iddiasıyla yargılanan 9 polisten 4’ü tahliye edildi.
– Avukat Eşber Yağmurdereli’nin hakkındaki mahkumiyet kararının düzeltilmesi talebi Yargıtay’da reddedildi; 22.5 yıl hapis yatacak.
– Eski İçişleri Bakanı Meral Akşener, eski Özel Harekat Dairesi Başkanvekili İbrahim Şahin ile Eski Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanvekili Bülent Orakoğlu’nun tahliyelerinin “kendisini mutlu ettiğini” belirterek İbrahim Şahin’i telefonla aradığını söyledi.

1998- Türk Hava Yolları’nın Ankara-İstanbul seferini yapan Air Bus uçağı, 78 yolcu ve 8 mürettebatıyla Trabzona kaçırıldı. Hava korsanı İhsan Akyüz, türbanın yasaklanmasını protesto için uçağı kaçırdığını söyledi.

2000- İspanya’da Bask bölgesinin bağımsızlığı için savaşan Bask Yurdu ve Özgürlüğü Örgütü, ETA lideri Ignacio Gracia Arregui  Fransa’da yakalandı.
– Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) “Türban yasağı yeterince uygulanmıyor” uyarısı üzerine YÖK rektörlüklere genelge gönderdi: Türbana göz yuman öğretim üyelerine yasal işlem yapılacak.    
-İHD’liler, F tipi cezaevlerini protesto için Türkiye’deki tüm İHD şubelerinin önünde 5 dakika süreyle oturma eylemi yaptı.

2001- F tipi cezaevlerine karşı ölüm orucunda iken tahliye edilip,  eylemi dışarda sürdürürken hayatını kaybeden DHKP-C’li Ümit Şahingöz için Küçükarmutlu’da cenaze törenine izin vermeyen ve kurulan barikatları panzerle dağıtan polisle protestocu gruplar çatıştı: 30 gözaltı. 
– Afganistan’da Taliban karşıtı lider Ahmet Şah Mesud öldü. Tacik kökenli komutan iki hafta önce bir intihar saldırısında yaralanmıştı.    

2002- Manisa Etnografya ve Arkeoloji Müzesi soyuldu. Soygunda, Helenistik döneme ait ‘Marsyas’ ve Roma dönemine ait ‘Eros’ heykelleri çalındı.
– İsveç’te genel seçimleri Sosyal Demokratların önderliğindeki sol blokun kazanmasıyla lider Göran Persson üst üste üçüncü kez başbakan oldu.
– Tiyatro ve sinema sanatçısı Şükran Güngör, tedavi gördüğü hastanede vefat etti.

2004- Tüzüğünde anadilde eğitimi savunduğu gerekçesiyle kapatılması istenen Eğitim-Sen davası, Ankara 2. İş Mahkemesi’nce reddedildi. Mahkeme yargıcı, anadilde eğitim hakkını savunmanın suç olmadığı sonucuna vardı. Davacı başsavcılığın temyiz hakkı var.  

2005- ABD Temsilciler Meclisi Uluslararası İlişkiler Komitesi, “Ermeni Soykırımı” tasarısını onayladı. ABD hükümeti ise tasarıya karşı çıktığını bildirdi.  

2006- Gazeteci Hrant Dink’in cezasını onaylayan Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun gerekçeli kararı açıklandı: “Eleştiriler sert de olabilir, ancak hakaret kabul edilemez. Dink ustaca bir üslupla Türklüğü aşağılamıştır”. Karara karşı çıkan iki yargıç ise “Türkiye’de fikirlerin serbestçe söylenmesinden korkuluyor” dedi.
– İtalyan gazeteci ve yazar Oriana Fallaci (d. 1929) yaşamını yitirdi.

2008- ABD’de Kara Pazartesi: ABD’nin dördüncü büyük yatırım bankası durumundaki Lehman Brothers, kredi krizi nedeniyle girdiği zor durumdan kurtulamayarak iflas başvurusunda bulundu. İflas küresel krizin en önemli kilometre taşı oldu.
– Çanakkale E-Tipi Cezaevi’nde, sekiz yıl önce yapılan ve “Hayata Dönüş” adı verilen operasyonla ilgili 563 güvenlik görevlisi ve 154 siyasi hükümlünün yargılandığı davada beraat kararı çıktı.

2009- İstanbul Kadın Platformu, Pameks Tekstil çalışanı 8 kadının Halkalı’da yük taşımak için kullanılan bir servis aracının içinde sele kapılarak ölümünü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi önünde protesto etti

2010- Sabah-ATV’de TGS’nin 1 yıl önce 10 kişiyle başlattığı grev yaklaşık 7 aydır 1 kişiyle sürdürülüyor.

2011- DİSK/ Genel-İş’liler kıdem tazminatıyla ilgili düzenlemeyi protesto için Beşiktaş’tan AKP binasına yürüdü.
– İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi Koordinatörü Türkiye’de kadın cinayetlerinin sayısının son yedi yılda yüzde 1400 arttığını ve İstanbul’da boşanma başvurularının yüzde 85’inin nedenin şiddet olduğu açıkladı.
– Halk Cepheliler Susurluk Davası’nda 5 yıl hapis cezası alan Mehmet Ağar’ın “bin operasyondan” dolayı yargılanmasını istedi.

2012- Hrant Dink Vakfı, Uluslararası Hrant Dink Ödülü’nü İsmail Beşikçi ve Memorial İnsan Hakları Kurulu’na verdi.
– 390.kez Galatasaray’da bir araya gelen Cumartesi Anneleri 1980’de gözaltında kaybedilen Hayrettin Eren’i andı.
– Eğitim-Sen öncülüğünde Ankara’da bir araya gelen on binlerce kişi “4+4+4” eğitim sistemine karşı tepki göstermek için bir miting düzenledi.

2013- Gezi Direnişi’nde oğullarını yitiren Hatay/Armutlulu 3 anne çocuklarının tek suçunun “ayrımcılığa karşı durmak olduğu”nu vurguladı.
İstanbul Direniş Forumları’nın düzenlediği “Adalet, Özgürlük ve Barış İçin Eylül’de Gel” mitingi Kadıköy/ İskele’de yapıldı.
Eskişehir Direniş Forumları tarafından düzenlenen mitinge katılan yaklaşık 2 bin kişi 1 dakika boyunca “Vali istifa” dedi.

2016- Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesine bağlı Gökçebulak köyü mevkisindeki korucu noktalarında PKK’lılar tarafından düzenlenen saldırıda 7 korucu, 2 asker ve 1 emekli köy korucusu yaşamını yitirdi.

2018- Cumartesi Anneleri ve İnsanları’nın 703’üncü oturumunda, polisin engellemelerine rağmen, gözaltında kaybedilen Cemil Kırbayır’ın akıbeti soruldu.

Paylaş

Yorumlar kapatıldı.