1730 – Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa, Patrona Halil İsyanı’nı çıkaranların istekleri doğrultusunda Padişah III. Ahmet tarafından boğduruldu.
1793- Fransa kraliçesi Marie-Antoinette başı giyotinle kesilerek idam edildi.
1916- Margaret Sanger, ilk doğum kontrol kliniğini New York’ta kurdu
1924- Topkapı Sarayı müze olarak ziyarete açıldı.
1934- Mao Zedung’a bağlı 100 bin kişilik birlik, Çin’in güneydoğusundan başlayıp kuzeydoğusuna kadar sürecek 10 bin kilometrelik Uzun Yürüyüş’e başladı. Büyük kentlerdeki devrimci ayaklanmalar bozgunla sonuçlanınca Mao Zedong, Çin devrimci güçlerini kırsal bölgelere doğru yönlendirdi; kuzey batıya doğru çekilme 370 gün sürdü.
1940- Varşova gettosu Nazi SS birlikleri tarafından kuruldu.
1946- Nürnberg Duruşmaları’nda ölüme mahkum edilen 12 Nazi’den onunun cezası infaz edildi.
– Mareşal Fevzi Çakmak önderliğinde bir grup, İnsan Hakları Cemiyeti kurmak üzere başvurdu.
1949- Yunanistan İç Savaşı sona erdi.
1951- Pakistan’ın ilk başbakanı Liyakat Ali Han, Ravalpindi’de suikast sonucu öldürüldü.
1964- Çin ilk atom bombasını patlattı.
– İngiltere’de İşçi Partisi iktidara geldi. Harold Wilson başbakan oldu.
1966- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’e yazdığı mektubu kamuoyuna açıkladı. İnönü, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın idamlarının durdurulmasını istemiş.
1968- Cumhuriyet yazarı İlhan Selçuk ile Yazı İşleri Müdürü Erol Dallı, bir makalede “Başbakan Demirel’e hakaret edildiği” gerekçesiyle 3’er ay 15’er gün hapse mahkum edildi.
– Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Urfa/ Birecik Şubesi’nce bir sinema salonunda düzenlenen konferansa katılan Genel Başkan Fakir Baykurt’un konuşma yapması sağcı bir grup tarafından engellenmek istendi ve salon dışında atılan taşlardan yaralandı.
– Meksika Olimpiyatları’nda madalya kazanan ABD’li 2siyah atlet ABD milli marşı çalınırken siyah eldivenlerle ırkçılığı protesto etti. Kürsüdeki 3 atlet de (Avustralya’lı P.Norman dahil) “İnsan Hakları Olimpiyat Projesi” adlı ırkçılık karşıtı hareketin rozetini taşıdı. ABD ve Meksika Olimpiyat Komitesi’nin yoğun baskıları sonucu altın ve bronz madalyalı ABD’li 2 siyah atlet olimpiyatlardan men edildi.
– İstanbul Sirkeci’de “Türkiye Basımevi”ndeki grev 227.gününe girdi.
1969- Türkiye Müzisyenler Sendikası, sabah “Yeni Çağlar Saz” da greve başladı; uzlaşma üzerine akşam grev sonlandırıldı.
1971- Dev-Genç ve Devrimci Doğu Kültür Ocakları (DDKO) yöneticilerinden -eski TİP Milletvekili Tarık Ziya Ekinci’nin de aralarında bulunduğu- 12 kişi tutuklandı.
1974- İzmir belediye işçileri grevi sıkıyönetim tarafından durduruldu.
1978- POL-DER Genel Başkanı Kadir Boztimur: “Halkın polisi olma yolunda uğraşımızı sürdüreceğiz.”
– 4 kişinin öldürüldüğü Balgat Katliamı’ndan aranan E.Kışkış’ın bir süre MHP’li Devlet Bakanı’nın özel kaleminde çalıştığı saptandı.
– Polonyalı Kardinal Karol Wojtla Papa seçildi. Johannes Paulus II adını aldı.
1979- Başbakan Bülent Ecevit istifa etti.
1980- İtalyan komünist hareketinin öncüsü Luigi Longo yaşamını yitirdi.
1981- Milli Güvenlik Konseyi, 12 Eylül 1980’de faaliyetleri yasaklanan siyasi partilerin feshedilmesi ve malvarlıklarının Hazine’ye devrine ilişkin yasayı onayladı. Atatürk’ün vasiyetiyle CHP’ye bırakılan menkul ve gayrimenkullerin idaresi de Devlet Başkanlığı’na devroldu. Kenan Evren: “Kendi içimizde halledeceğimiz problemleri dış ülkelere jurnal etmeselerdi, siyasi partileri kapatmayabilirdik.”
– Yumurtalık yargıcını öldürmekten hükümlü oyuncu ve yönetmen Yılmaz Güney’in Isparta Yarıaçık Cezaevi’nden bayram izni bittiği halde geri dönmediği ve arandığı açıklandı. Sanat yaşamı süresince Çirkin Kral olarak adlandırılan Yılmaz Güney sosyal içerikli filmleriyle dünya sinemasının önemli isimleri arasına girmeyi başarmıştı.
– Hasan Asker Özmen’in gözaltında işkenceyle ölümüne sebep olmaktan yargılanan 1’i komiser muavini 3 polis 1’er yıl hapis, 6’şar ay memuriyetten men cezasına mahkum oldu.
1984- Türkiye yeni bir vergiyle tanışıyor. Katma Değer Vergisi (KDV) uygulamasına, 1 Ocak 1985’te başlanacak. Vergi oranı yüzde 10 olarak belirlendi.
– 3 bin imzalı “Gökova’da santrala Hayır” dilekçesi Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e iletildi.
1987- Kapatılan Türkiye İşçi Partisi (TİP) genel başkanı ve eski milletvekili Behice Boran’ın Brüksel’den Ankara’ya getirilen cenazesi için TBMM’nde tören yapıldı ve ardından cenaze İstanbul’a gönderildi. ANAP ve hükümetten kimsenin katılmadığı törene Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin gönderdiği çelenk polislerce tören alanına sokulmadı.
1988- Cumhurbaşkanı Kenan Evren Federal Almanya’da “Bir zaman gelecek Türkiye’de de komünist partisi kurulacak” dedi.
– Yalçın Küçük, avukatı Gülçin Çaylıgil’e gönderdiği mektupta Gaziantep Emniyeti’nde 18-19 Eylül’de kaba dayak-hakaret gördüğünü bildirdi.
1989- İHD eski Y.K. üyesi M.Çelikkan ve TAYAD Fahri Başkanı M.Eryüksel’in “Yaşama Hakkına Saygı” mitinginde “yasadışı slogan attırmak ve yasanın suç saydığı fiilleri övmek” suçlamasıyla yargılanmasına devam edildi. Y.Kemal, M.Ali Aybar ve E.Galip Sandalcı tanık olarak dinlendi.
1990- Sovyetler Birliği Cumhurbaşkanı Gorbaçov, ‘serbest piyasa ekonomisi’ne geçileceğini açıkladı.
1991- 20 Ekim’deki milletvekili genel seçimleri için Erbakan liderliğindeki RP’nin verdiği gazete ilanı: “Refah Partisi kadını dört duvar arasına kapatmayacak.”
– Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) İstanbul İl Örgütü milletvekilleri, belediye başkanları ve sanatçıların da katılımıyla Şişli’den Taksim’e “Demokrasi Yürüyüşü” gerçekleştirdi.
1992- TSK, Kuzey Irak’ın Haftanin bölgesinde sınır ötesi harekat başlattı.
– Balkan ülkelerindeki sendikalar arasında dayanışmanın güçlendirilmesi amacıyla ETUC’un desteği ve DİSK’in öncülüğünde İstanbul’da 14-16 Ekim tarihlerinde bir uluslararası toplantı düzenlendi. Arnavutluk, Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan gelen konfederasyon yöneticileriyle yapılan “Balkan Sendikalar Konferansı 1. Hazırlık Toplantısı” sonucunda yayınlanan bir bildiri ile bölgede barışın teminatının işçi sınıfı olacağı vurgulandı.
1993- “Öğretim Elemanları Sendikası (ÖES) adıyla kurulmasi düşünülen sendikanın Ankara’da hazırlanan tüzüğü İstanbul’da tartışmaya açıldı.
1994- İHD’nin 1993 yılı raporu: “Son 3 yıl içinde 1.334 köy yakıldı.”
– Türk asıllı Alman vatandaşları Leyla Onur ile Cem Özdemir Almanya parlamentosuna milletvekili seçildi.
1995- Dersim Hozat Seypertek’te, TKP (ML)- TİKKO üyesi olduğu açıklanan Vural Demir’in (1975- Dersim), kolluk güçleriyle çıkan çatışmada yaralı olarak yakalandığı ve işkenceyle öldürüldüğü ileri sürüldü.
1996- Guatemala’da bir stadyumda izdiham yaşandı; 78 ölü, 100 yaralı.
2000- Polonya Devlet Başkanı Lech Walesa siyaseti bıraktı. 14 Ekim’de yapılan son başkanlık seçimlerinde yüzde 1’den az oy almıştı.
– 16 Mart Katliamı Davası’nın müdahil avukatlarından Cem Alptekin, “MİT belgelerini kullandığı, emniyet kuvvetlerini tahkir ve tezyif ettiği, terörle mücadelede görev yapan kişileri açıkladığı” gerekçeleriyle yargılandığı davada beraat etti.
2001- Aydın, sanatçı ve bilim insanları Afganistan için çıkarılıp Ortadoğu’ya müdahalede de kullanılabilecek “yurtdışına asker gönderme tezkeresi”ne karşı, “savaş için haçlı ya da cihat orduları arasında bir tercihte bulunmayı” reddettiklerini açıklayan bir bildiriye imza koydu.
2002- Manisa’da çoğu liseli 16 gence işkence yapmaktan yargılanan polisler ikinci kez ceza aldı. Sekiz ay içinde cezaları onaylamazsa dava zamanaşımına uğrayarak 25 Haziran 2003’de düşecekti. Yargıtay 8. Ceza Dairesi 4 Nisan 2003’te cezaları onayladı.
– ABD başkanı George Bush, ABD kongresinin onayladığı, Irak’a savaş açma yetkisi veren kararı imzaladı.
2003- Ziya Selçuk’un başkanlığındaki Talim ve Terbiye Kurulu, aralarında Ömer Seyfettin’in Falaka ve Kaşağı, E.H.Porter’ın Pollyanna, J.Verne’in Aya Yolculuk, D.Defoe’nin Robinson Crusoe adlı eserlerinin de bulunduğu çocuk klasikleriyle bazı yardımcı kitapları yasakladı. Önceki hükümet zamanında Talim ve Terbiye Kurulu’nun kararıyla tavsiye edilen 48 eser ilköğretim okullarında kütüphanelerden kaldırılmaya başlandı.
– ABD ve eski Sovyetler Birliği’nden sonra uzaya insan gönderen üçüncü ülke Çin Halk Cumhuriyeti’nin Şensu-5 adlı uzay aracı Dünya’ya döndü.
– Ressam Avni Arbaş, 84 yaşında yaşamını yitirdi.
2004- 3. Avrupa Sosyal Forumu ‘Başka bir dünya mümkün’ sloganıyla Londra’da başladı. 20 bin kişi ve 2 bini aşkın örgüt katıldı. Che Guevara’nın kızı Aleida, IMF ve Dünya Bankası’nın Latin Amerika’ya felaket getirdiğini söyledi.
2005- Şeriat kanunları ile yönetilen Suudi Arabistan’da Ramazan bayramı boyunca halka açık bir yerde film izletilmesine izin verildi. Suudi Arabistan’da 20 yıldır sinema izlemek yasaktı.
2006- Yaklaşık 10 yıldır Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Başkanlığı’nı yürüten Dr.Füsun Sayek (59) hayata veda etti. Hasta, hekim ve kadın hakları savunuculuğunun yanısıra insan hakları mücadelesinde de ön saflarda yer aldı.
2009- Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink cinayeti öncesinde gazetecinin yaşamını korunmasında etkisiz kalmakla suçlanan Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanı Ramazan Akyürek görevinden alındı. Akyürek, 28 Ocak 2010’da, eski görevine dönmek için açtığı davayı kazandı.
– Ceylan Önkol için avukatlara iletilen bilirkişi raporunda patlamanın, Önkol’un elindeki tahra ile 40 mm’lik bombaatar mühimmatına vurmasından kaynaklandığı ileri sürüldü.
– Almanya’nın başkenti Berlin’de yaklaşık 70 yıldır kapalı olan ve İkinci Dünya Savaşı sırasında maruz kaldığı bombardımanda ağır hasar gören “Neues Museum”, 6 yıl süren restorasyon çalışmalarının ardından yeniden açıldı.
2012- Yargıtay 9. Ceza Dairesi, dokuz yıldır tutuklu yargılanan Atılım Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Hatice Duman hakkında verilen müebbet hapis cezasını onadı.
2013- İtalya/ Bologna’da üniversiteliler işgal ettikleri yatılı okul binasına “Taksim İşgali Öğrenci Evi” adını verdi.
2015- Adıyaman IŞİD dosyasındaki telefon tapelerine göre, Ankara katliamının faili Y.Emre Alagöz Suruç katliamından 2 ay önce Adıyaman’daki kardeşini arayarak canlı bomba sinyali vermiş. CHP’li Ali Şeker ve Eren Erdem 21 canlı bombanın 2013’den beri dinlendiğini açıkladı.
K.Kılıçdaroğlu, HDP Eş Genel Başkanları S.Demirtaş ve F.Yüksekdağ ile TBMM’de Demirtaş’ın makamında görüştü. Her iki partinin 1 Kasım seçimleri sonrasında da toplumsal barış için diyaloğun sürdürülmesi, daha sık fikir alışverişinde bulunmasında görüş birliğine varıldı.
CHP lideri Kılıçdaroğlu, Başbakan Davutoğlu ile yaptığı, MİT Müsteşarı Fidan’ın da bulunduğu görüşmede hangi gerekçeyle Ankara katliamına önlem alınamadığını Davutoğlu’dan öğrendiğini, açıklarsa Davutoğlu’nun çok zor durumda kalacağını, ancak açıklamayacağını söyledi.
– Türk Sinemasında birçok önemli filme imza atan Memduh Ün, 95 yaşında hayatını kaybetti.
2016- Gaziantep’in Şahinbey ilçesinde DEAŞ’ın hücre evine yönelik operasyon sırasında yakalanacağını anlayan militan, kendini patlattı. Olayda 3 polis ölürken, 4’ü Suriye uyruklu 8 kişi yaralandı.
2017- Irak güçleri, yaptıkları operasyonla Kerkük’teki askeri üs, petrol sahaları ve havalimanını ele geçirdi. Kerkük tamamen kontrol altına alındı, Kerkük’te sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
– Bilim adamları iki nötron yıldızının çarpışmasıyla oluşan katalizmik patlamada uzaya altın ve gümüş gibi değerli metallerin yayıldığını tespit etti.
2018- Cumhuriyet gazetesi yönetici ve yazarları hakkında açılan ve karara bağlanan davada firari oldukları için dosyaları ayrılan eski genel yayın yönetmeni Can Dündar ve İlhan Tanır hakkında kırmızı bülten çıkarılmasına hükmedildi.
Yorumlar kapatıldı.