1815 – Napolyon’un son zaferi Ligny meydan muharebesi ünlü Waterloo Savaşı’ndan iki gün önce gerçekleşti.
1895- Lorel-Hardy ikilisinden ABD’li komedyen ve aktör Stan Laurel doğdu.
1903- Henry Ford, Ford motor fabrikasını kurdu.
1923 – Nezihe Muhiddin önderliğinde Kadınlar Halk Fırkası kuruldu. Kadınlara siyasi haklar istenilince basında alay konusu oldu. Parti kapatalınca Nezihe Muhiddin Türk Kadınlar Birliği’ni kurdu.
1932- Almanya’da yarı askeri Nazi örgütleri SA ve SS’ler üzerindeki hükümet yasağı kaldırıldı.
1944 – Fransız tarihçi Marc Bloch öldü.
1945- Yunan İç Savaşının komutanlarından (ELAS) Aris Velouchiotis öldürüldü.
1949- Devlet Tiyatro ve Operası kuruldu.
1950- Türkçe ezanın eskiden olduğu gibi Arapça okunmasına dair kanun kabul edildi.
1952- Osmanlı hanedanının üyelerinden bazılarının, belli şartlarda Türkiye‘ye dönmelerine imkan veren 5958 sayılı kanun kabul edildi.
1958- 1956 Macar ayaklanmasının lideri İmre Nagy gizli bir yargılama sonucu idam edildi.
1959- Küba Büyükelçiliğine atanan Che, ilk resmî ziyaretini Mısır’a yaptı, Başkan Cemal Abdülnasır ile görüştü.
1960- Yassıada’da tutuklu bulunan eski Başbakan Adnan Menderes sinir krizi geçirdi, revire kaldırıldı.
1961- 27 Mayıs 1960 İhtilali yönetimi tarafından tutuklanan Demokrat Parti milletvekillerini ve DP döneminin bürokratlarını yargılayacak olan Yüksek Adalet Divanı adlı kurul oluşturuldu.
– İstanbul’daki Köyü Aydınlatma Derneği 43 köye 10 bin kitap yolladı.
– Rus balet Rudolf Nureyef Batıya iltica etti.
1963- İlk Rus kadın kozmonot Valentina Tershkova uzaya çıktı.
1964- ABD’li siyah hakları önderi Martin Luther King, Jr. Nobel Barış ödülünü kazandı.
1968- Fransa’da işgal altındaki “son kale” olan Sorbonne Üniversitesi’ne giren jandarmalar, öğrencileri “dışarı attı”.
1970- Süren işçi eylemleri nedeniyle İstanbul ile Kocaeli Merkez ve Gebze ilçesinde sıkıyönetim ilan edildi. Yaşar Yıldırım, Mustafa Bayram ve Mehmet Gıdak adlı işçilerle Yusuf kahraman adlı toplum polisi ve olayları izleyen Abdurrahman Bozkurt adlı bir esnaf öldü, 200’e yakın kişi yaralandı, yüzlerce işçi gözaltına alındı. Sıkıyönetim ilanına ve işverenlerin işbaşı yapılması konusunda askerleri yardıma çağırması, DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler’in eylemin sona erdiğini açıklamasına rağmen Türk Demir Döküm, Sungurlar, Derby, Elektrometal, Rabak, Auer, Çelik Endüstrisi, Otosan, Arçelik, Vita başta olmak üzere birçok işyerinde direnişler sürdü.
DİSK’in örgütlü olduğu fabrikalardaki işçiler -ilk gün olduğu gibi- sabah kart bastı, ancak çalışmadı.Sabah Topkapı civarındaki fabrikalardan çıkarak yürümeye başlayan binlerce işçi kurulan polis barikatlarını aştı, bu kez askeri birlikler engelleme yaptı. Topkapı’da zırhlı araçların üzerinden atlayan işçiler Fındıkzade-Vatan Caddesi-Saraçhane-Beyazıt güzergahından Vilayet’e ulaştı. Sirkeci- Karaköy yoluyla Taksim’e çıkmak isteyen işçiler, Galata ve Unkapanı Köprülerinin kapakları açıldığından Topkapı’ya geri döndü. Akşama doğru İTÜ yurdundan çıkan 100 kadar öğrenci Gümüşsuyu’ndaki Türk-İş 1.Bölge Temsilciliği’ne molotof kokteyl attı. Gebze’de AEG ve Çivi-Tırpan Fabrikaları’nda çalışan 2 bin işçinin İstanbul’a yürüyüşüne Arçelik, Demir-Döküm ve Timaş işçileri de katıldı. OTOSAN işçileri de Haydarpaşa yönünde yürüyüp Ankara asfaltında Gebze’den gelen işçilerle birleşti. Haydarpaşa kavşağında kurulan ilk polis barikatında çatışma çıktı, işçiler barikatı aşarak Üsküdar’a yürüdü. Üsküdar’dan Beylerbeyi’ne doğru yürüyen işçiler, Deniz Kuvvetleri’nin barikatıyla karşılaşınca Kadıköy’e yöneldi. Kadıköy Meydanı’na yürümek isteyen işçiler kurulan asker barikatını yaramadı ve bir süre çatışma yaşandı. Kadıköy’deki çatışma sonrasında tankın üzerine çıkan tuğgeneralin hitabı ile işçiler fabrikalarına geri dönmeye başladı. Kadıköy’de dağılmayan bir grup işçi Kartal’dan gelenlerle Yoğurtçu Parkı civarında yürümeye başlayınca askerlerle çatışma çıktı. Yoğurtçu’da barikatı aşan işçiler tekrar Kadıköy’e inmek isteyince F.Bahçe Stadyumu önündeki barikatta çok şiddetli çatışma oldu.Fenerbahçe Stadyumu önünde ve Kaymakamlık civarında silahla vurulan 2 işçi ile 1 polis hayatını kaybetti.
İşçiler Kadıköy’de Adalet Partisi ilçe binasını tahrip etti; işçilerin Avrupa Yakası’na geçişini engellemek için tüm deniz araçları seferden men edildi.Şişli-Levent hattında yürüyen işçi grubu İstinye’den gelen 2.grupla Philips fabrikası önünde birleşti. Philips fabrikası çıkışında polisin silah da kullandığı çok şiddetli bir çatışma yaşandı ve polis güçleri dağıldı. Levent çıkışında işçilerin karşısına bu kez jandarma çıktı; jandarmanın açtığı ateşle işçiler dağıtıldı.
1972- Mümtaz Soysal ve Erol Teregün birer yıl hapse mahkum oldu.
1974- İskenderun Demir Çelik Fabrikası inşaatı işçilerinin haklarının ve sendika seçme özgürlüklerinin kısıtlanması nedeniyle miting yapıldı. Yirmi bini aşkın bir işçi kitlesinin katıldığı miting sonrasında dört yüz işçi gözaltına alındı.
Aynı gün İzmir’de 60 bin işçi genel direniş yaptı.
– Mobil bazı sanayi kuruluşlarına ve bu arada Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası’na bundan böyle fuel-oil veremeyeceğini bildirdi. Bakanlığın sanayicilerin ihtiyacını Aliağa ve İpraş Rafinerileri’nden karşıladığı açıklandı.
– Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) kuruldu. Genel Başkanlığa Ahmet Kaçmaz,Genel Sekreterliğe Yalçın Yusufoğlu getirildi. 12 Mart 1971 muhtırası sonrası kurulan ilk sosyalist parti olan TSİP 12 Eylül 1980 darbesinde kapatıldı, referandum ile 3 Ocak 1993’de tekrar açıldı
1975- Milli Güvenlik Kurulu toplantısında alınan tavsiye kararını görüşen Bakanlar kurulu ABD’ye silah ambargosunu kaldırması için bir ay süre tanınmasını kararlaştırdı. Bu süre içinde ambargo kaldırılmadığı takdirde üsler kapatılacak ve ikili anlaşmalar feshedilecek. Karar bir gün sonra bir nota ile ABD’ye bildirildi.
– Türk-İş’in hükümeti uyarmak amacıyla İzmir’de düzenlediği “ekmeğe saygı” isimli genel direniş olaysız geçti. DİSK’e bağlı işçiler direnişe katılmadı.
1976- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisi ve İYÖKD-İGD üyesi Cahit Şenyüz’ü Samatya Polis Karakolu’nda döverek ölümüne sebep oldukları iddiasıyla biri komiser üç polis yargılanmaya başlandı. 26 Ocak 1976’da hastaneye kaldırılan Şenyüz 30 Ocak’ta hayatını kaybetmişti.
– Güney Afrika’da siyahların yaşadığı Soweto kasabasında Afrikaans dilinde eğitimi protesto eden öğrencilere ateş açan Güney Afrika polisi 600 öğrenciyi öldürdü.
– Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan için anma düzenleyen 45 Gençlik ve Spor Akademisi öğrencisi 8 ile 60 gün süreyle okuldan uzaklaştırıldı.
1977- Ankara Beypazarı’nda İsmail Boyunduruk, “ülkücüler” tarafından öldürüldü.
1979- Sinema oyuncusu Ayhan Işık öldü. Güzel Sanatlar Akademisi’nde resim eğitimi gördükten sonra aktörlüğe geçen Işık, 200’ü aşkın filmde başrol oynadı. Önemli filmleri arasında “Öldüren Şehir”, “Kardeş Kurşunu”, “Kanlı Firar” ve “Acı Hayat” sayılabilir. Sanatçı, “Örgüt” adlı bir film de yönetmişti.
1980- İstanbul’da 15-16 Haziran’ la ilgili yapılan gösterilerde gözaltına alınan TKP/ ML militanı Aziz Aras ile TİKB militanı Songül Kayabaşı’nın sorguda öldürüldüğü açıklandı.
Ankara Hukuk Fakültesi’nde, Devrimci Yol ve Kurtuluş grupları arasında yaşanan çatışma sürecinde vurulan Devrimci Yol militanı Şevki Tevfik Kobal (1961- Hemşin) yaşamını yitirdi.
Yeraltı Maden-İş üyesi Selahattin Erdem, Çayırhan’da “ülkücüler” tarafından öldürüldü.
– İnciraltı Katliamı’nda, G.Saray DMMO’nun eski ülkücü öğrencisi Çavuş H.Dimici’nin jandarma erlere ateş emrini verdiği saptandı
1983- Milli Güvenlik Konseyi Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nin kurulması yasasını onayladı. Devlet Güvenlik Mahkemeleri 1 Nisan 1984 günü resmen çalışmalarına başladı.
1987- İran Başbakanı Mir Hüseyin Musavi resmi bir ziyaret için Ankara’ya geldiğinde Anıtkabir ziyareti yapmadı. Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Başkanı Erdal İnönü bu davranışı protesto amacıyla Başbakanlık binası önüne siyah çelenk bıraktı.
1988- Mehmet Ali Birand’ın “İşte PKK, işte Apo” başlıklı röportajı nedeniyle Milliyet gazetesi toplatıldı.
“2000’e Doğru” dergisinin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü F.Yazıcı, Aziz Nesin ve M.Ali Aybar’ın DGM’de yargılanmasına devam edildi.
1992- Kamu çalışanları sendikalarının ‘Grevli toplu sözleşmeli sendika hakkı ve hükümeti toplu sözleşme masasına çağırmak’ amacıyla düzenlediği İstanbul-Ankara yürüyüşü başladı.
1994- Anayasa Mahkemesi, Demokrasi Partisi’nin (DEP) kapatılmasına ve bu partinin üyesi olan beşi cezaevindeki 13 milletvekilinin üyeliğinin sona ermesine karar verdi.
– 88 yayıncı düşünceyi kısıtlayan kanun maddelerinin kaldırılması için Bayrampaşa Cezaevi önünden bakanlara açık mektup gönderdi.
– Amasya Kütüphanesi’nden çalınan tarihi Kuran, Ayşegül Tecimer’in yalısının bahçesinde bulundu.
1995- İstanbul DGM Savcısı,”Düşünceye Özgürlük” kitabını yayınlayan 1080 kişiden ifadesini aldığı 99’una en az 4 yıl hapis istemiyle dava açtı.
– Kamu sendikalarının başkanları İçişleri Bakanı ile görüşerek grevli-toplu sözleşmeli sendika hakkı için “anayasal güvence” istedi.
1996- 33 cezaevinde devam eden açlık grevleri için sanatçıların Ortaköy Meydanı’nda düzenlediği etkinliğe polis müdahele etti: 44 gözaltı.
1997- “Düş ve Yaşam” adlı kitapta “Atatürk’ün hatırasına hakaret” ve “İstiklal Marşı’nı hakir gördükleri” gerekçesiyle yargılanan Yılmaz Odabaşı ile yayıncı Niyazi Koçak 2 yıl 6’şar ay hapse mahkum oldu. Odabaşı daha önce de Ankara DGM’ce 1.5 yıl hapse mahkum olmuştu.
2000- Papa suikastinden dolayı İtalya’da ömür boyu hapis cezasını çekerken İtalya Cumhurbaşkanı’nca affedilip Türkiye’ye iade edilen ülkücü M.Ali Ağca, Fruko Gazoz Fabrikası hırsızlığı ve araba gaspı sanığı olarak 21 yıl sonra Türkiye’de yeniden hakim karşısına çıktı.
– DGM 7 yıldır süren Sivas Davası’nda ikinci kez 33 sanık için idam, 15 sanık için 5 ile 25 yıl arasında değişen hapis cezası verdi.
2001- DİSK Bank-Sen Emlakbank’ın kapatılmasına karşı Şişli Abide-i Hürriyet’te 2 bin çalışanın katıldığı bir miting gerçekleştirdi.
2004- 57. Hükümet’in iki bakanı Hüsamettin Özkan ve Recep Önal, Halk Bankası’nı zarara uğratmaktan Yüce Divan’da yargılanacak. Meclis Genel Kurulu ilgili komisyon raporunu 34’e karşı 356 oyla kabul etti.
– “Anarşistanbul NATO’ya Karşı Organizasyon” üyesi 50 kişilik maskeli grup G.Saray’da açıklama sonrası dövülerek gözaltına alındı.
2005- DTCF’nde satırlı-bıçaklı ülkücü saldırısı: 1’i ağır 3 yaralı.
2006- AB tarafından Türkiye’deki kültür ve eğitim politikalarının taramasına başlanmasıyla birlikte Kürtler’inde taleplerinin değerlendirilmesi amacıyla KÜRT-KAV öncülüğünde çok sayıda Kürt kurumunun altına imza attığı bir mektup AB Türkiye Büyükelçiliği’ne verildi.
2007- Sivas’ta yapımı tamamlanan Alibaba Cemevi, törenle hizmete açıldı.
2009- Genç-sen üyeleri sendikaları hakkında kapatma davasını Sirkeci Adliyesi önünde protesto etti.
2010- İngiltere Başbakanı David Cameron, 1972’de ordunun Kuzey İrlanda’da gerçekleştirdiği “Kanlı Pazar” katliamı için Britanya devleti adına resmen özür diledi.
2011- El Kaide lideri Usame Bin Ladin’in yerine, Eymen El Zevahiri getirildi.
2012- Urfa E Tipi Cezaevi’nde çocuk koğuşunda kalanlar olumsuz cezaevi koşullarını protesto etmek amacıyla yatakları yakarak isyan başlattı, 13 kişi öldü.
– Ahmet Şık Avrupa Gazeteciler Federasyonu yıllık toplantısında konuştu: “Dört duvar arasından çıktığım yer görünmeyen duvarlara sahip, sınırları net biçimde çizilmiş daha büyük bir hapishane oldu”.
2013- Okmeydanı’nda sabah 08:00 de ekmek almak için evinden çıkan Berkin Elvan, gaz kapsülüyle başından vuruldu. Polisin tüm müdahalelerine rağmen Gezi Parkı’nın boşaltılmasını protesto için sabaha karşı Boğaz Köprüsü’nü geçen bir grup Mecidiyeköy’de dağıtıldı. Polis hayatını kaybeden Ethem Sarısülük’ün vurulduğu yerde törene izin vermedi, vurulduğu yere kırmızı karanfiller bırakıldı. Cenaze Batıkent Cemevi’nden Çorum’a gönderildi. Ethem Sarısülük’ün cenazesi Çorum’un Sungurlu İlçesi Beylice köyünde yaklaşık 5 bin kişinin katılımıyla toprağa verildi. Abdullah Cömert’in anısına Samandağ’dan Antakya/ Armutlu Mahallesi’ne “Barış ve Kardeşlik Zinciri” oluşturuldu. Gezi Parkı’na müdahaleyi protesto için Beşiktaş’ta toplanan grup yolda binlerce kişiye ulaşarak Nişantaşı yoluyla Maçka’ya yürüdü. Şişli’de gazeteci Gökhan Biçici kask numarası olmayan polislerce darp edilip sürüklenerek gözaltına alındı. Polis TOMA’ya sağlığa zararlı “OC Gaz Solüsyonu” koyarken ilk kez görüntülendi. İzmir’de olası bir polis baskınına karşı yaklaşık 2 bin kişi Gündoğdu’da sabaha kadar nöbet tuttu.
2015- Mısır mahkemesi, “Büyük Casusluk” olarak bilinen davada, darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye müebbet hapis cezası ve “Hapishaneler Baskını” davasında da idam cezası verdi.
– Çad’ın başkenti Encemine’de, Boko Haram militanlarının intihar saldırısında, 34 kişi öldü 105 kişi yaralandı.
– Filipinler’de hükümet güçleriyle Moro İsyami Kurtuluş Cephesi arasında yaklaşık 40 yıldır devam eden çatışmaları sona erdiren tarihi anlaşma kapsamında silahlar sembolik olarak bırakıldı.
2016- İsviçre Parlamentosu, Avrupa Birliği’ne 1992’de yapılan üyelik başvurusunun geri çekilmesi yönündeki tasarıyı kabul etti.
2017- ABD Başkanı Donald Trump, eski Başkan Barack Obama’nın Küba’yla başlattığı normalleşme sürecini iptal etti.
Yorumlar kapatıldı.