Belleğimizde: 17 Mart

1406 – Tunus’lu düşünür ve tarihçi İbn-i Haldun öldü.
1861 – İtalya, ulusal birliğini kurdu.
1891- Ahmed İhsan Tokgöz, Servet-i Fünun dergisini kurdu.
1901 – Van Gogh’un resimleri Paris’te Bernheim-Jeune galerisinde sergilenmeye başladı. 1890’da intihar eden sanatçı yaşamı boyunca sadece bir tane resim satabilmişti.
1921 – Londra’da ilk doğum kontrol kliniği açıldı. Kliniğe başvuranlara, düşük ücretle korunma araç gereçleri verildi.
1927 – İtalya’da müzmin bekarların ağır vergi ödemeleri için kanun çıkarıldı.
1944 – Varlık Vergisi’nin tasfiyesine ilişkin yasa yürürlüğe girdi.
1948- Belçika, Fransa, Hollanda, İngiltere ve Lüksemburg dışişleri bakanları arasında, 50 yıl süreli Brüksel Anlaşması imzalandı.
1965- Ankara SBF Fikir Kulübü üyesi öğrenciler ve Petrol-İş üyesi işçiler, 2 işçinin öldüğü Kozlu direnişinde “idari makamların” tutumunu yürüyüşle protesto etti.
– 30 milyon dolarlık hacmi olan Türk-İsrail Ticaret Antlaşması imzalandı.
1966 – ABD donanması’na ait Alvin araştırma-kurtarma denizaltısı, İspanya kıyıları açıklarında ABD’ye ait kayıp hidrojen bombası’nı buldu.
1969- İzmir/ Göllüce’de ağalar “tapu fazlası” arazilerini sürerken, ot yolarak engel olan köylülere jandarma saldırdı.
– İstanbul Üniversitesi’nde solcu öğrenciler, Üniversite’yi basmaya gelen silahlı/sopalı ülkücüler ile molotof kokteyllerle çatıştı. Bugünkü olayların, 15 Mart’ta Hukuk Fakültesi okuma salonunun duvarına devrimci öğrencilerce yazılan “Vedat Demircioğlu” yazısının ülkücülerce silinip “Ziya Gökalp” yazılmasının ardından çıkan kavgada 10 kadar öğrenci yaralanmasının devamı olduğu öğrenildi.
1970- İstanbul Üniversitesi’nde öğrenciler “Bağımsızlık Haftası”nda “Ya istiklal ya ölüm” yazılı pankartın kaldırılmasını protesto için Fen Fakültesi’nden rektörlüğe yürüdü.
– My Lai katliamı: ABD Ordusu olayı örtbas etmeye çalıştıkları için 14 subay hakkında soruşturma başlattı.
1971- Genelkurmay Başkanlığı “Görülen lüzum üzerine”, 5 general (dördü karacı, biri havacı) ve 10 albayı emekliye ayırdı. Bu kişilerin 11 Mart 1971 günü 46 subayla birlikte “Darbe” girişimi hazırlığı yaptıkları, bu nedenle emekliye sevkedildiği ileri sürülüyor.
– Kayseri’den Ankara’ya getirilen Deniz Gezmiş İçişleri Bakanlığı’na ve ardından Emniyet Müdürlüğü’ne götürülüp sorgulandı.
1975- Uğur Mumcu Cumhuriyet Gazetesinde köşe yazılarına başladı.
1976- Amerikan Northrop uçak şirketi, uçak alım satımlarıyla ilgili Türkiye’de yetkililere rüşvet dağıttığı iddialarını doğruladı.
– Ankara Cezaevi’nde yatan aktör Yılmaz Güney, cezaevi disiplinini bozduğu gerekçesiyle Kayseri’ye gönderildi.
1977 – Çimento sıkıntısı ve karaborsasını önlemek amacıyla çimento ithali kararlaştırıldı.
– Tarım orman işçileriyle ev işlerinde çalışanlar da sigorta kapsamına alındı. Millet Meclisi’nde kabul edilen tasarıya göre bu işlem 1 yıl içinde gerçekleştirilecek. Tasarı ayrıca ölen işçilerin eş ve çocuklarına bağlanan maaşı da artırdı. Eğer hak sahibi bir kişi ise alt sınır aylığın yüzde sekseninden, iki kişi ise yüzde 90’ınından az olmamak şartıyla aylık bağlanacak.
1979- İstanbul’a gelen Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, partililer tarafından benzin yokluğunu simgelemek için at arabalarıyla karşılandı.
1980- İstanbul Sefaköy’de, sıkıyönetim güçleriyle çatışmaya giren Devrimci Yol militanı Abdullah Çakıcıoğlu (Adana- Kadirli) yaşamını yitirdi.
1981 – Onur Yayınları yönetmeni İlhan Erdost’un, Mamak Askeri Cezaevi’nde 7 Kasım 1980 tarihinde öldürülmesi ile ilgili dava Sıkıyönetim Mahkemesi’nde görülmeye başladı. Sanık erler, “disiplini sağlamak ve göz korkutmak amacıyla Erdost’un bacaklarına vurduklarını, bunun her zaman yapılan rutin uygulama olduğunu” ileri sürdüler.
1983 – Vatandaşlıktan çıkarılan Yılmaz Güney, bir yazısı nedeniyle gıyabında 7,5 yıl hapse mahkum oldu.
1984- Başbakan Turgut Özal, “İnsanların birbirlerini vurmayacaklarını bilsek, silah ithalini de serbest bırakacağız” dedi.
1985 – TİKKO Üyesi olduğu açıklanan Hıdır Yıldız’ın (1968-Hozat) Hozat’a bağlı Mistiken köyünde kolluk güçleri tarafından yaralı olarak ele geçirildikten sonra kuşuna dizilerek öldürüldüğü bildirildi.
– İki ünlü oyun yazarı Artur Miller ve Harold Pinter hapiste bulunan Pen üyesi yazarları ziyaret etmek amacıyla Türkiye’ye geldi.
1988 – Başbakan Özal, fişlemenin 17 Mart’tan itibaren kaldırıldığını ve güvenlik soruşturması kapsamının da daraltıldığını söyledi.
1989- Toplu iş sözleşmelerinde uyuşmazlığa girilen ve grev yasağı bulunan askeri işyerlerinden İstanbul’daki 8.900 işçi ve sendika yöneticisi için T.Harb-İş Sendikası aralıksız yemek boykotu ve sakal bırakma eylemleri yapma kararı aldı ve karar tüm işyerlerinde uygulandı. Kara Kuvvetleri Komutanlığı Cevizli Dikimevi işçileri, 1 gün önceki eylemleri nedeniyle gözaltında olan 5 arkadaşlarının serbest bırakılması için öğlen 1.5 saat fabrika önünde bekledi, ardından E-5 Karayoluna yürüyerek 1 saat kadar trafiğe kapattı.
İskenderun ve Karabük Demir-Çelik Fabrikaları’ndaki 24 bin işçi için ilan edilen greve 4 gün kala, işçilerin yemek boykotu ve servise binmeme gibi pasif eylemleri sürüyor. Gölcük Tersanesi’nde 6 bin işçinin sürdürdüğü “viziteye çıkma” eylemi sonlandı.
1992 – İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün Gayrettepe’deki binasında, imha edilmek istenen bir bombanın patlaması sonucu 3 polis öldü, biri sivil 19 kişi yaralandı.
1993 – PKK lideri Abdullah Öcalan, Beyrut’un Zahle bölgesinde bir basın toplantısı düzenledi. Öcalan, toplantıda 20 Mart -15 Nisan arasında tek yanlı ateşkes ilan ettiğini açıkladı.
1994- Vezneciler Kız Yurdu’nda haklarında soruşturma açılan öğrenciler Sosyalist İktidar Partisi’nde basın açıklaması yaptı.
1995 – Fransa’da yayımlanan Le Monde gazetesi, Fransız şirketlerinin silah sattıkları ülkelerde rüşvet dağıttığını yazdı. Fransa’dan en çok silah alan ülkeler arasında Türkiye de vardı.
– Azerbaycan’da 13 Mart’ta başlatılan, Türkiye’nin de adının karıştığı bir darbe girişimi bastırıldı. Devlet Başkanı Haydar Aliyev’i devirmek isteyen OMON birliklerinin komutanı Albay Ruşen Cevadov öldürüldü.
1996- Eskişehir’de üniversitelilerin harçları protesto yürüyüşüne polis müdahalesi sonucu 150’ye yakın öğrenci gözaltına alındı. Bunun üzerine 50 kadar öğrenci CHP İl binasını işgal etti ve arkadaşları bırakılıncaya kadar açlık grevi yapacaklarını bildirdi.
1997- İstanbul Barosu Başkanı Yücel Sayman: ”Emniyet güçlerinin şiddet kullandığı ‘Gazi’, ‘Metin Göktepe’, ’16 Mart’ ve diğer önemli davalarda hakkında dava açılan polislerin yargılaması yapılamıyor, yargı gecikiyor, şiddet mahkûm edilmiyor.”
1998- Alibeyköy’de “Kurtuluş” gazetesi satarken öldürülen İrfan Ağdaş (17) ile ilgili sanık polislerin duruşmasına devam edildi.
2000- Afrika ülkesi Uganda’da köktendinci bir Katolik tarikatı olan “Tanrının On Emrinin Yeniden Tesisi Hareketi”nin 600 üyesi topluca intihar etti.
2001- Dünyanın en çok kullanılan “chat” (sohbet) programlarından ICQ, Kürtçeyi dil olarak tanıdı. Programın kayıt işlemleri sırasında “kullanıcının dili” bölümünde sunulan seçeneklere Kürtçe’ye de yer verildi.
2002- Yazar Yaşar Kemal, Almanya’da iktidar ortağı Birlik 90/Yeşiller Partisinin ilk onursal üyesi oldu.
2003- ABD, Britanya ve İspanya, BM’de destek bulamayınca Irak savaşıyla ilgili ikinci tasarıyı geri çekti. BM Irak’taki silah denetçilerini ve BM personelini geri çağırdı. Britanya Başbakanı Tony Blair kabineyi olağanüstü toplantıya çağırdı. Hükümetin Irak savaşını desteklemesine karşı çıkan Avam Kamarası Başkanı ve eski Dışişleri Bakanı olan Robin Cook toplantıyı terk etti ve istifa ettiğini açıkladı. “Savaş uluslararası anlaşmalara aykırı ve kamuoyu desteğinden yoksun. Böyle bir savaşa ortak olmak istemedim” dedi.
2004- Kosova’da bölünmüş kent Mitrovitsa’da Arnavutlarla Sırplar arasındaki çatışmalarda 31 kişi öldü, 500 kişi yaralandı. Sırpların yaşadığı Prizren’de Ortodoks kilisesi yakıldı.
– Irak’ın başkenti Bağdat’ta Lübnan Dağı Oteli’ne intihar saldırısı yapıldı. Beş katlı otel binası çöktü; 27 kişi yaşamını yitirdi, 41 yaralı var.
2005 – Ankara 2. İş Mahkemesi’nin, Yargıtay’ın iptaline rağmen direndiği Eğitim-Sen kapatılamaz kararının gerekçesi açıklandı; “Anadilde öğrenim ulusal bütünlüğü bölmez, pekiştirir. Mahkemeler kuşku üzerine hüküm oluşturamaz.”
– Rusya’da eski Başbakan Yardımcısı Anatoly Çubays suikast girişiminden kurtuldu. Çubays, SSCB’nin dağılmasının ardından Rusya’da olgarkların doğmasını sağlayan özelleştirmenin mimarıydı.
– Sivas’ın Koyulhisar ilçesine bağlı Sugözü köyü Kuzucu Mahallesi’ndeki toprak kayması sonucu 15 vatandaş ve 21 ev toprak altında kaldı. 23 Mart’ta aynı bölgede yeniden yaşanan heyelanda yaklaşık 5 milyon ton toprak daha kaydı. 15 vatandaşın yaşamından ümit kesildi.
2006 – Fransa’da öğrenciler ‘İlk İş Sözleşmesi Yasası’nı (CPE) protesto için 80 kent ve kasabada 200 gösteri yaptı; 300 öğrenci gözaltına alındı.
– Amerikalı barış eylemcisi Rachel Corrie’nin anısına hazırlanan tiyatro oyununun New York Tiyatro Atölyesi’ndeki gösterimi iptal edildi. Oyunun yönetmeni kararı “korkudan kaynaklanan sansür”, İngiliz oyuncu Vanessa Redgrave ise ,”bu sansürün en kötüsü, oyunu iptal etmek korkaklık” diye tepki gösterdi.
– Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi eski Sırp lideri Slobodan Miloseviç’in tam otopsi raporunu açıkladı. Zehirlenme yok, ölüm nedeni kalp krizi.
2007- ABD’nin Irak’ı işgalinin 4.yılı İstanbul, Ankara ve Adana’daki mitinglerle protesto edildi.
2010- Tayland’da hükümetin istifasını isteyen muhalifler, Başbakan Abhisit Vejjajiva’nın evine doğru yaptıkları yürüyüş sonunda başbakanın evinin önüne kan bidonları döktü.
2011- Malatya’daki Zirve Yayınevi katliamıyla ilgili olarak 20 kişi gözaltına alındı.
2012- Gezi Parkı’na Topçu Kışlası’na ve Taksim Yayalaştırma Projesi’ne karşı Taksim Dayanışma Platformu üyeleri İstiklal Caddesi’nde yürüyüş yaptı.
– Almanya’da Bochum Stadyumu’nda toplanan 25 bin kişi Erdoğan’ın Almanya ziyaretini ve Sivas Davası’nın zamanaşımından düşmesini protesto etti.
2014- Kadıköy Ahmet Sani Gezici Lisesi’nin yerine imam hatip yurdu yapılma planlarına karşı Acıbadem Dayanışması velilerle nöbet tuttu.
2016- PYD, Suriye’nin kuzeyinde kontrolünde tuttuğu bölgelerde federasyon ilan ettiğini duyurdu.
– Yemen’de Suudi Arabistan öncülüğündeki uluslararası koalisyona bağlı savaş uçakları tarafından düzenlendiği iddia edilen saldırıda Hacce kentinde, 22’si çocuk, 119 kişi öldü, 47 kişi yaralandı.
2017- HSYK, “FETÖ/PDY” soruşturmaları kapsamında, 202 hakim ve savcıyı meslekten ihraç etti.