1583- Galata’daki Saint Benoit Kilisesi’ne yerleşen Cizvitler, St. Benoit mektebini açtı.
1865- Mark Twain’in ilk öyküsü yayımlandı.
1912- İstanbul’da kolera salgını başladı.
1913- Belkıs Şevket Hanım, tek motorlu üstü açık tayyareye binme cesareti gösteren ilk kadın oldu. Belkıs Hanım İstanbul üzerinde uçarken aşağı attığı kartlarda Osmanlı Mudafaa-i Hukuk-u Nisvan Derneği üyelerine selam yolluyordu.
1922- Fransız romancı Marcel Proust öldü.
1927- Ankara Telsizi (radyosu) yayına başladı.
1928- Walt Disney’in Buharlı Gemi (Steamboat Willy) adlı ilk sesli senkronize Mickey Mouse filmi gösterime girdi.
1931- Japonlar, Mançurya’yı işgal etti.
1933- İstanbul Darülfünunu, İstanbul Üniversitesi olarak açıldı. İstanbul Üniversitesi’nde ilk öğretim yılı başladı.
1936- Adolf Hitler ve Benito Mussolini, General Fransisco Franco’nun İspanya’da kurduğu geçici hükümeti tanıdı.
1940- Bakanlar Kurulu, hava saldırılarına karşı bütün kent ve kasabalarda geceleri karartma yapılması kararı aldı.
1941- Bir denizaltı İstanbul Burgaz adası yakınlarında Yenice gemisini batırdı, 12 kişi öldü.
1945- Bulgaristan’da muhalefetin katılmadığı seçimlerde komünistlerin de yer aldığı “Vatan Cephesi” %88 oranında oy aldı.
1951- Perihan Sanerk, Emniyet Müdürlüğü’ne yükselen ilk kadın oldu.
1952- Gerçek adı Eugene Grindel olan Fransız şair Paul Eluard hayatını kaybetti. Eluard, hem aşk hem de devrim şairi olarak tanınıyordu.
1965- Haldun Taner’in Şehir Tiyatroları’nda oynanan “Eşeğin Gölgesi” adlı oyunu bilirkişi kararının ardından savcılıkça sahneden kaldırıldı.
– TOTSİS ile görüşmelerde uzlaşmaya varıldı: Sahneler perdelerini açacak ve toplu sözleşme görüşmeleri 2 gün sonra başlayacak.
1966- Londra’da J.P.Sartre’ın yönettiği ve B.Russell’ın fahri başkanı olduğu “Milletlerarası Savaş Suçlarını Yargılama Komisyonu” toplantısına katılan TİP Genel Başkanı M.Ali Aybar yurda döndü.
1967- Türk jetleri Kıbrıs üzerinde alçaktan uçtu. BM Barış Gücü denetimindeki Erenköy bölgesinde Türkler ile Rumlar arasında çıkan çatışma 7 saat sürdü.
– Kürt aydınları ve gençler “Doğudaki sefaleti ve jandarma baskısını protesto için” Ankara’da miting düzenledi.
– NATO toplantısında alınan karar: “Avrupa kıtasında bir Sovyet istilası olması halinde, çok sınırlı olmak kaydıyla nükleer silah kullanılabilir.”
1970- Maraş/Afşin’de kaymakam ile müftünün camilerden dışarıya hoparlörle ses verilmesini yasaklamasına karşı 200 kadar kişi müftülüğü basıp müftüyü tartakladı.
1972- 30 gündür gözaltında tutulan ve savcılıkça serbest bırakılan Cumhuriyet gazetesi yazarı İlhan Selçuk, Sıkıyönetim Komutanlığı’nın itirazı üzerine çıkarıldığı sıkıyönetim askeri mahkemecesince “TCK’nun 141. ve 142.maddelerini ihlal ettiği” gerekçesiyle tutuklandı.
1974- Türkiye Komünist Partisi yöneticilerinden Zeki Baştımar öldü.
1975- TİP Genel Başkanı Behice Boran: “Faşist saldırılar, solu karşılıklı silahlı çatışmaya zorlayıp açık faşizmi hedefliyor. Arada işçi sınıfı ezilmek isteniyor.”
– İmar ve İskan Bakanlığı’na bağlı İstanbul Nazım Plan Bürosu’nda çalışan 45 işçi ve teknik eleman greve başladı.
1976- Zonguldak maden işçileri direnişe geçtiler.
– Ülkücü saldırılarının sıklaştığı İstanbul Üniversitesi’nde 658 öğretim üyesi bildiri yayınladı:”Saldırganlar cesaretlendirilmesin.”
– İspanya’da 37 yıllık diktatörlüğün ardından demokrasinin kurulması kararı alındı.
– TİP Genel Başkanı Behice Boran, Şili Halkıyla Dayanışma Gecesi’ne çıkmalarına izin verilmeyen Şilili sanatçılar İsabel Parra ve Angel Parra ile P.Castillo’nun sınırdışı edilmesine karşı: “Milliyetçi Cephe iktidarı faşist Şili cuntasıyla işbirliğini ortaya koydu.”
1977- Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat İsrail’e gitti. Sedat İsrail’i ziyaret eden ilk Arap lider oldu.
1978- Bursa’da akşam bir kahvehaneyi basan ülkücüler Eğitim Enstitüsü akşam bölümü öğrencisi H.Sarbalkanlı’yı taş ve sopalarla döverek öldürdü.
– Jim Jones’un liderlik ettiği Halkın Tapınağı adlı tarikatın 913 üyesi intihar etti.
– İstanbul’da SİM-DER (Simit Satıcıları Dayanışma Derneği) kuruldu.
1979- Murgul’da, Etibank bakır işletmelerinde Yeraltı Maden-İş’in örgütlenmesine engel olmak isteyen ülkücülerin kurduğu pusuda vurulan, Halkevi eski başkanı ve Devrimci Yol militanı Rafet Yıldız hayatını yitirdi.
1983- BM Güvenlik Konseyi, KKTC’yi tanımadı.
– Laz İsmail diye tanınan Türkiye Komünist Partisi Genel Sekreteri İsmail Bilen, Demokratik Alman Cumhuriyeti’nde öldü.
1984- “Gökova’ya santral yaptırtmayız” diyen Halkçı Parti Genel Başkanı Necdet Calp’e Başbakan Özal’dan yanıt: “Köprüyü sattırmayız diyorlardı, sattık. Bu santrali de yaparız.”
1985- İstanbul’da Aralık 1978’de K.Maraş Katliamı’nın ardından uygulanmaya başlanan Sıkıyönetim, 7 yıl sonra 7 ille birlikte kaldırılıp 4 ay süreli Olağanüstü Hal uygulamasına geçildi.
1986- 12 Eylül darbesi sonrasının en büyük grevi NETAŞ’ta başladı. Greve bağımsız Otomobil-İş üyesi 2.650 işçi katılıyor.
1988- Gölcük Tersanesi’nde 4.500 işçi askeri yasalara tabi olmayı protesto için öğle yemeği yemedi ve T.Harb-İş Sendikası’na yürüdü.
– Başta tek tip elbise olmak üzere mahpuslar üzerindeki baskıları ağırlaştıran 1 Ağustos Genelgesi’ne karşı cezaevlerindeki açlık grevleri sürüyor. Halkevleri üyeleri ve Sosyalist Partililer ile mahpus yakınları da destek açlık grevinde.
– 1974-75 yıllarından itibaren işçilerin arasında siyasi faaliyet sürdüren ve ’78 yılında yurtdışına çıkmak zorunda kalan Partizan taraftarı Hıdır Utan (1956- Ovacık), trafik kazasında hayatını kaybetti.
1990- Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) toplandı; Paris Sözleşmesi imzalandı.
– ANAP’lı eski Milli Savunma Bakanı Safa Giray eski Başbakanlardan Ecevit’in “Özel Harp Dairesi’nin Kontrgerilla ile ilişkisi olabilir” tarzı açıklamaları için “O zaman ya doğru bilsin ya bilmiyorsa sussun, kapatsın ağzını. Belki biliyorsa da susması gerekiyor” dedi.
DYP Genel Başkan Yard. Selahattin Kılıç, Evren’in anılarında “Özel Harp Dairesi’nin anarşi çetelerine karşı kullanılmasını Demirel önerdi, ben karşı çıktım” açıklaması için “uyduruyor” dedi. RP Genel Sekreteri Asiltürk, gizli örgütün Türkiye’de de faaliyet gösterdiğini iddia etti.
– Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Cemil Çiçek, evlat edindirmeye ilişkin mevzuatta değişiklikler yaptırdı: Evlat edinecek ailelerin “dini ve ahlaki yapıları” mahalle imamı ve muhtardan soruşturulacak, gece ani baskınlarla ”normal ev yaşantıları” yerinde gözlenecek.
1991- Sosyalist Parti Genel Başkanı Doğu Perinçek: ”Kürt sorunu askeri yöntemlerle çözülemez. Devlet terörüne karşı demokratik bir barikat oluşturulmalıdır. Derhal bir genel af ilan edilmeli, PKK’nın yasallığı kabul edilmelidir.”
1992- Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Meclis’de oybirliğiyle kabul edildi.
– Alacakları biriken Bakırköy, Zeytinburnu, Küçük Çekmece ve Gaziosmanpaşa Belediyesi işçileri yarım gün süreyle iş bıraktı.
– Türkiye Öğrenci Dernekleri Federasyonu (TÖDEF) önderliğinde İstanbul’daki bazı üniversitelerde gözaltında kayıplar protesto edildi.
1993- Özgür Gündem gazetesine 15 gün süreyle kapatma cezası verildi. Gazetenin Yazı i̇şleri Müdürü ve İmtiyaz Sahibi de 287.5 milyon TL para cezası ödeyecek.
1995- Dersim Hozat Zımeq’te, kolluk güçleriyle çıkan çatışma sonucu, TKP(ML)- TİKKO üyesi oldukları açıklanan İsmet Pınar (1966- Kiğı), Özkan Göktaş (1975- Hozat) ve Erol Korkmaz (1977- Erzurum) öldürüldü.
– Aziz Nesin’in 7-8 Nisan 1995’de kitaplarını imzaladığı Konya’daki İlkezgi Kitabevi gece kundaklanarak yakıldı.
1998- SES üyeleri, 1999 yılı bütçesinde sağlığa % 2.8 oranında pay ayrılmasını Sultanahmet İl Sağlık Müdürlüğü önüne yürüyüşle protesto etti.
– İstanbul’da, 3 ay önce yayını durdurulan Özgür Radyo yeniden yayına başladı
1999- İstanbul’daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Zirvesi’nde, Bakü-Ceyhan petrol boru hattı ve Hazar geçişli doğal gaz projelerine ilişkin anlaşmalar, ilgili ülkelerin devlet başkanlarınca imzalandı.
– İstanbul’da ABD Başkanı Bill Clinton’ın ziyaretini protesto eden ÖDP, SİP, İP ve Öğrenci Koordinasyonu’nun eylemlerinde 70 kişi gözaltına alındı
2000- Siyasi tutuklu ve hükümlülerin “hücre tipi cezaevleri” olarak niteledikleri F tipi cezaevlerinin kapatılması talebiyle başlatılan açlık grevi bugünden itibaren ölüm orucuna çevrildi. F Tipi cezaevlerini protesto için 18.kez Galatasaray’da toplanmak isteyen tutuklu ve hükümlü yakınları gözaltına alındı.
– TMMOB MYK üyeleri, “gizli örgüt” soruşturması açılan Bergamalı köylülere destek için kendileri hakkında DGM savcılığına suç duyurusunda bulundu.
2001- Bulgaristan’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini Sosyalist Parti’nin lideri Giorgi Parvanov kazandı.
2002- Başbakan Abdullah Gül, AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan’la hazırladığı 58. Hükümet listesini Cumhurbaşkanına sundu. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Bakanlar Kurulu listesini, kritik bazı bakanlıklarda değişiklik yaparak onayladı. İDO ve İGDAŞ yolsuzluğundan yargılanmakta olan Binali Yıldırım ve Hilmi Güler ile Family Finans dahil 9 ayrı suçlamadan yargılanan Kemal Unakıtan Bakan oldu.
– İtalya’da eski başbakanlardan Giulio Andreotti, 1979’da bir gazetecinin öldürülmesine azmettirmek suçundan 24 yıl hapse mahkum oldu.
2003- RTÜK, Türkçe dışı dillerde yayını düzenleyen yönetmeliği hazırladı. Anadilde yayında hem TRT hem diğer özel yayın kuruluşlarına getirilen “ulusal” şartı kaldırıldı. Ancak RTÜK, izleyici profili belirleyene kadar yerel ve bölgesel kuruluşlar yayın yapamayacak.
– Diyarbakır’da bir akrabasının tecavüzü sonrası hamile kaldığı için ağabeyinin taşlı-satırlı saldırısı sonucu yaralanıp 5 gün sonra hastanede hayatını kaybeden 15 yaşındaki K.D. nin cenazesi, ailesi ve 15 kadın örgütü temsilcisi tarafından defnedildi.
2004- Kuzey Irak’ı yöneten Kürdistan Yurseverler Birliği (KYP) lideri Celal Talabani ile Kürdistan Demokrat partisi (KDP) lideri Mesud Barzani Saddam döneminde sürülen Kürtler geri dönene kadar Kerkük’te yerel seçim yapılmayacağını ilan ettiler.
2005- CIA’nin 1977-1981 yılları arasında başkanı olan Stansfield Turner, Bush yönetiminin “işkenceye gözyumduğunu ve onayladığını” söyledi.
– CHP’li kadınlar Başbakan Erdoğan’ın AİHM’nin türbanla ilgili kararını eleştirirken söylediği “Ulemaya sorulmalıydı” sözünü protesto etti.
– 1982’de yola koyulan Ezginin Günlüğü, İstanbul’da Feridun Düzağaç, Burhan Şeşen, Barış Akarsu ve Haluk Levent’in de katılımıyla “25.Yıla Doğru”konseri düzenledi.
– Çağan Irmak’ın “Babam ve Oğlum” adlı filmi gösterime girdi.
2007- Zasyadko maden felaketi: Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk bölgesinde meydana gelen bir maden kazasında, 101 madenci hayatını kaybetti.
– Uğur Mumcu’nun 1987’de 12 Eylülcülerle bağlantılarını ortaya çıkardığı Suudi Rabıta örgütüyle çalışan Ensar Vakfı kurucusu Alaaddin Şahin ile Ramazan Yenidede, Kemal Sandıkçı gibi bazı din adamlarını AKP’nin kamuda kilit mevkilere atadığı öğrenildi.
– ÖDP’liler, Demokratik Toplum Partisi’ne açılan kapatma davasını ve sınır ötesi operasyonları Taksim’den Tünel’e yürüyüşle protesto etti.
2009- CHP’li İzmir/Karşıyaka Belediyesi’nin işten çıkardığı Kent A.Ş. işçileri
aileleriyle birlikte Çankaya’daki CHP İl binasını işgal etti.
2012- Grup Yorum’un iki üyesinin ev hapsi cezası alması, CHP Milletvekili İlhan Cihaner ve sanatçıların katılımıyla protesto edildi.
2013- Oğulları askerde “intihar eden” aileler Meclis’te CHP Milletvekili Hüseyin Aygün ile birlikte basın toplantısı yaptı ve çocuklarının intihar ettiklerine inanmadıklarını, gerçeğin ortaya çıkarılması ve sorumluların yargılanmasını istediler.
– Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde 13 Kasım’da “yasadışı eyleme katıldıkları” gerekçesiyle işten atılan Dev-Sağlık İş üyesi 43 işçi hastane bahçesine direniş çadırı kurdu.
– Tiyatro ve sinema oyuncusu Nejat Uygur hayatını kaybetti.
2015- Nijerya’nın Adamawa eyaletinin başkenti Yola’daki patlamada 32 kişi hayatını kaybetti, 80 kişi yaralandı.
Yorumlar kapatıldı.