1630- Evliya Çelebi elli yıl sürecek seyahatlerine başladı.
1662- İlk hesap makinasını yapan Fransız filozof ve matematikçi Blaise Pascal öldü.
1692 – Salem, Massachusetts’de bir kadın ve dört erkek cadılık suçlamasıyla idam edildi.
1829- Profesör Parrot ve ekibi Ağrı dağının zirvesine ilk tırmanan ekip oldu.
1908- İstanbul’da “Mürettibin-i Osmaniye Cemiyeti” adı altında bir sendika kuran mürettiplerden (dizgiciler) Galata bölgesinde çalışanlar greve gitti. Gazete müdürleriyle uzlaşan mürettipler ertesi gün işbaşı yaptı.
1915 – Şair Tevfik Fikret (d. 1867) 48 yaşında Rumelihisarı’ndaki evi “Aşiyan” da yaşama gözlerini yumdu.
1919 – Afganistan, Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını kazandı.
1927- Ortodoks Kilisesi Sovyet yönetimini tanıdı.
1934- Başbakan Adolf Hitler, Cumhurbaşkanı Hindenburg’un ölümü üzerine yapılan referandumda %89,9 oy alarak Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı’nı temsilen “Führer” oldu.
1936- İspanyol şair, oyun yazarı, ressam ve piyanist Federico Garcia Lorca (38) İspanya İç savaşı sırasında, faşistler tarafından kurşuna dizildi.
1939- Adalet Bakanlığı bir genelge yayımladı. Buna göre boşanmak için her iki taraf da dilekçe vermek zorunda.
1940- İngiliz Somalisi İtalyanların eline geçti.
1945- Vietnam Savaşı: Ho Chi Minh iktidarda. Vietnam’da Viet Minh, Japon işgalcilerine karşı ayaklanma çağrısı yaptı; 100 bini aşkın kişi Hanoi’de toplandı. Viet Minh, 1941’de Ho Chi Minh’in öncülüğünde komünistler dahil bağımsızlık yanlısı ulusal güçlerin ittifakı olarak kurulmuştu.
– Tevfik Fikret’in “Aşiyan” (Kuş Yuvası) adını verdiği evi, müze olarak düzenlenerek, şairin 30. ölüm yıl dönümünde halka açıldı. Açılışı zamanın Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel yaptı. “Edebiyat-ı Cedide”, “Hamit” ve “Fikret” salonları da 1946’da düzenlenerek müzeye eklendi.
1946- Çin’de iç savaş başladı.
1953 – İran’da Muhammed Musaddık rejimi devrildi, Muhammed Rıza Pehlevi devri başladı.
1960- Sovyet askeri tesisleri hakkında bilgi toplamak üzere Türkiye’deki İncirlik Üssü’nden havalanıp 1 Mayıs 1960’da Sovyet hava sahasında düşürülen ABD casus uçağı U-2’nin sağ yakalanan pilotu F.G.Powers 10 yıl hapse mahkum oldu.
1961- Devlet Başkanı ve Başbakan Cemal Gürsel “eğer hürriyetler suiistimal edilirse yeni bir ihtilal olabilir,” dedi.
1965- CHP, AP, MP ve YTP’den 8 milletvekilini ”kara listeye” alıp bir basın toplantısıyla açıklayan ve yeniden seçilmemeleri çağrısı yapan Türk-İş’in Genel Merkez’i polisçe arandı ve dağıtılan liste toplatıldı. Ayrıca yöneticiler hakkında savcılık soruşturması başlatıldı.
– Türkiye’de ödenen vergiler ilk kez açıklandı. Vehbi Koç vergi rekortmeni oldu.
1966- Erzurum, Muş ve Bingöl’de Richter ölçeğine göre 6,5 şiddetinde bir deprem oldu; 2 bin 394 ölü, 1.747 yaralı.
1969- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) lideri Alparslan Türkeş, “27 Mayıs ihtilaline taraftar değildim. Fakat bunun bir partinin lehine veya aleyhine yapılmasına mani olmak, sol temayülleri önlemek maksadıyla, ihtilalin başında yer almaya çalıştım,” dedi.
– Türk Demir Döküm fabrikasında çalışan iki bin üç yüz T. Maden-İş üyesi işçi toplu sözleşme görüşmelerinin sürüncemede bırakılması nedeniyle 1 Ağustos’ta fabrikayı işgal etti. Polisin direnişi kırmak için 5 Ağustos’ta fabrikaya müdahale etmesi üzerine çatışma çıktı. Askeri birlikler fabrikayı sarınca işçiler fabrikayı terk etti. 13 Ağustos’ta direniş yeniden başladı ve 19 Ağustos’ta Koç Holding ile T. Maden-İş arasında bir protokol imzalandı.
– Milli Türk Talebe Birliği’nin kavgalı geçen 49.Kongresi’nde seçimleri “Ülkücüler”e karşı “Ümmetçiler” kazandı.
1971- Feshedilen TİP’in Genel Başkanı Behice Boran ve 19 partilinin yargılanmasına Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi’nde başlandı.
1972- Adana-Hatay Sıkıyönetim Komutanlığı, sendika ve işçi temsilcilerinin Komutanlık’tan izin almadan bildiri yayınlamasını yasakladı.
1973- Ankara Birlik Sahnesi yönetmen ve oyuncuları 6’şar yıl 8’er ay hapse mahkum oldular.
1974- Kıbrıs’taki ABD elçisi Roger Davies öldürüldü.
1975- Hilton ve Berec’te direniş bitti. T.Garanti Bankası’nın 3 büyük ildeki 41 şubesinde Gamsen grev başlattı; greve ücret anlaşmazlığı ve 24 kişinin işten çıkarılmasının neden olduğu bildirildi. İzmir BMC’de 2 işçinin işten atılması nedeniyle DİSK/ T.Maden-İş üyesi 100 kadar işçi üretimi durdurdu.
– Traktör ithali, yerli üretimin ihtiyacı karşılayamaması nedeniyle serbest bırakıldı.
– Sanayicilerin Başbakan Demirel’e bir muhtıra verdikleri açıklandı. Muhtırada, ihracatta vergi iadesi oranlarının artırılması, kredi uygulaması ve ihracat sigortası genişletilmesi istendi.
– Avignon Tiyatro Festivali’nde Mehmet Ulusoy’un Brecht’ten sahneye koyduğu “Kafkas Tebeşir Dairesi” adlı oyun büyük beğeni topladı.
1976- İskenderun’da DİSK’e bağlı Devrimci Toprak-İş üyesi 200 balıkçının 21 teknede başlattığı grev 47.gününde.
– Gazetelerin para ikramiyesi dağıtması yasaklandı.
1978- İstanbul Barosu Yönetim Kurulu, hakkında MİT mensubu olduğu ve 12 Mart rejimi döneminde gizli kontr-gerilla merkezlerinde işkenceli sorgulara katıldığı yolunda iddialar bulunan Avukat Nejdet Küçüktaşkıner’i Baro’dan ihraç etti.
– THKO (Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu) davası hükümlüsü Mustafa Yalçıner: “Çeşitli eylem biçimlerini bir kişi, grup ya da kendisine öncü adını takan bir parti yaratamaz. Silahlı mücadele dahil mücadele biçimleri, kitle mücadelesinin ortaya koyacağı biçimler olacaktır.”
– İstanbul Hilton’da DİSK/Oleyis üyesi 600 işçi bazı arkadaşlarının işten çıkarılmasını protesto için işi durdurup direnişe geçti.
– Erzurum/Hınıs’ta Jand.Üsteğmenin “oruç tutmadığı”için saldırıya uğrayıp sığındığı karakolun basılmasıyla başlayan olaylar sürüyor.
– İstanbul’daki Kariye Müzesi soyuldu.
1979- İran’da yasadışı iken Şah’ın devrildiği Şubat Devrimi sonrasında legalleşen Komünist Parti (TUDEH) Humeyni rejimince yasaklandı.
1980- Almanya’nın Acshen kentinde, 18 yeriden bıçaklanmış durumda sandalyeye olarak bulunan TKP/ML militanı Katip Saltan’ın (1952- Kars) “sivil faşistler tarafından öldürüldüğü” açıklandı.
– TTB Merkez Konseyi Başkanı Dr. Erdal Atabek sağlık emekçilerinin direnişi nedeniyle Sıkıyönetim Mahkemesi’nce tutuklandı.
1981- 587 sanıklı “MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası” başladı. Alparslan Türkeş ve 219 MHP’li için idam cezası isteniyor; sanıklar “Anayasayı tagyir, tebdil veya ilgaya teşebbüs” ve ”Halkı birbiri aleyhine silahlı isyana teşvik ve tahrik”ten yargılanıyor.
– ABD savaş uçakları, Sidra Körfezi üzerinde iki Libya savaş uçağını düşürdü.
1982- Bir kişiyi öldürmekten hükümlü Eşref Özcan idam edildi.
– Dayanışma Sendikası’ndan Tadeusz Mazowiecki’nin başbakan olmasıyla Polonya Doğu Avrupa ülkelerinden tek parti rejiminden ayılan ilk ülke oldu.
1989- Aydın Cezaevi’nde 52 gündür ölüm orucunu sürdüren tutuklu ve hükümlüler, eylemlerine son verdi. Aydın Valisi ile Adalet Bakanı: “Açlık grevi yapan mahkûmlarla herhangi bir anlaşma yapılmadı”.
1991- KGB ve ordu generalleri, Rusya’da darbe girişiminde bulundu. Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov görevinden uzaklaştırılmak istendi. Evinde göz hapsine alınan Gorbaçov’un yerine yardımcısı Yanayev’in getirildiği açıklandı.
1992- Şırnak’ta “PKK saldırısı” gerekçesiyle ev ve işyerleri tank ve ağır silahlarla tahrip edildi: 4’ü kolluk görevlisi 22 ölü. İlk 2 gün Şırnak’a kimsenin girmesine izin verilmedi. Sonraki günler kente gelen HEP Milletvekilleri ve gazeteciler sadece Vali’yle görüşebildi. Şırnak’ta 19 Ağustos’tan sonra polis eşliğinde “gezdirilen” gazetecilerin özgürce röportaj-çekim yapması, fotoğraf çekmesi vb. engellendi.
1993- İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel tutuklandı. Göknel hakkında yolsuzluk iddiaları var.
1996- Cezaevlerindeki ölüm oruçlarında hayatını kaybeden 12 kişi için RP’li Adalet Bakanı Şevket Kazan hakkında suç duyurusunda bulunmak isteyen Devrimci Tutsaklarla Dayanışma Platformu üyelerinden 2 kişi ile ÇHD’li Avukat Ahmet Düzgün Yüksel gözaltına alındı.
– Irak’a cezaevlerini inceleme heyeti gönderen RP’li Adalet Bakanı Şevket Kazan: “Bizde bir kişi önce kapalı, sonra yarı-açık ve en son açık cezaevine alınıyor. Irak’ta ise “Tövbe suresi” gibi bazı sureleri ezberleyenlerin cezaları azaltılıyor, alıp inceleriz” dedi.
1998- CHP İçel milletvekili Fikri Sağlar mevsimlik Kürt tarım işçilerini Ordu’ya sokmayan Vali Kemal Yazıcıoğlu’nun derhal görevden alınmasını istedi. Sağlar, Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit’in atadığı Yazıcıoğlu’nun, 12 Eylül öncesi ve sonrasındaki sicilini hatırlattı.
– 20’den fazla sabıkası bulunup 7 aydır”aranan” ve hakkında Interpol’ce kırmızı bülten çıkarılan ülkücü mafya lideri Sedat Peker, Emniyet ile görüşüp teslim olma şartları konusunda uzlaşmaya vardıktan sonra özel bir uçakla Bükreş’ten İstanbul’a gelerek teslim oldu.
– 10 Ağustos’ta Mecidiyeköy Polis Karakolu’nda bir polis memurunun ayakkabısını boyadıktan sonra ücretini istediği için gözaltına alınıp işkence edilen H.K.’nın (11) İHD’ye başvurup suç duyurusunda bulunduktan sonra tekrar alınıp 60 saat gözaltında tutulduğu öğrenildi.
1999 – Belgrad’da on binlerce Sırp, Devlet Başkanı Slobodan Milošević’in istifasını isteyen gösteriler yaptı.
2000- 131 Amerikalı sanatçı ve sinema oyuncusu, New York Modern Sanat Müzesi çalışanlarının grevini destekleme kararı aldı. Müzeyi boykot etme çağrısı yaptı.
2001- Altın Portakal Film Festivali, UNESCO bünyesindeki, Akdenize Kıyısı Olan Ülkelerin Kültürel İşbirliği ve Etkinlikleri Platformu’na (OCCAM) üye kabul edildi.
– Yabancı düşmanı Danimarka Halk Partisi (DF) yüksek tirajlı gazete Jyllands Posten’e yabancıları hedef gösteren bir ilan verdi. İlanda bu yıl vatandaşlığa kabul edilen 4 bin 743 kişinin ismi tek tek belirtildi. DF’nin parlamentoda vekilleri var.
2002- Nijerya’da recm (taşlanarak öldürme) cezası verilen Emine Laval, temyiz davasını kaybetti. Yüksek Şeriat Mahkemesi, Laval hakkında evlilik dışı çocuk doğurduğu gerekçesiyle verilen recm cezasını onayladı.
– Ebu Nidal kod adlı Sabri el-Benna evinde ölü bulundu. 1974’te Filistin Kurtuluş Örgütü’nden (FKÖ) ayrılarak El Fetih Devrim Konseyi’ni kuran Ebu Nidal’in intihar ettiği ileri sürüldü.
– Askeri birlik taşıyan bir Rus Mi-26 helikopteri, Çeçen birliklerince Grozni yakınlarında düşürüldü 118 asker öldü.
– Türk-İş eski Genel Başkanı ve senatör Halil Tunç (d. 1928) 74 yaşında Ankara’da öldü.
2003- Bağdat’taki BM merkezinin bulunduğu Camal Otel’e intihar saldırısı yapıldı: 20 kişi öldü, 100 kişi yaralı. Ölenler arasında BM Irak temsicisi Sergio de Mello da var.
Irak’ın devrik başkanı Sadddam Hüseyin’in 1. yardımcısı Taha Yasin Ramazan Kürdistan Yurtseverler Birliği tarafından Musul’da yakalandı.
Hamas’a bağlı bir intihar bombacısı Kudüs’te bir otobüse saldırdı yedisi çocuk 23 İsrailli öldü.
2004- Başbakan Erdoğan’ın RP İstanbul İl Başkanı olduğu 1986’da Sultanbeyli’deki orman arazisinde kaçak villa yaptırmaktan 10 ay hapis cezasına mahkum olduğu ve paraya çevrildiği, binanın yıkım kararı verildiği, hükmün ise 1998’de Adli Sicil kaydından silindiği gündeme geldi.
2005- Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin görevinden alındı. Devlet Tiyatroları’nın özerkliğini savunan Bilgin Kültür Bakanı Atilla Koç’un istediği atamalara direndiği için hakkında soruşturma açılmıştı.
– “Aşık Beyani” olarak tanınan halk ozanı H. İbrahim Güleç, Malatya’nın Darende ilçesinde, kullandığı traktörle köyüne giderken geçirdiği kaza sonucu yaşamını yitirdi.
2005- Ernesto Che Guevara’nın ölüm fotoğrafını çeken Bolivyalı fotoğrafçı Freddy Alborta, 73 yaşında öldü.
2006- Fetullah Gülen cemaatine yakınlığı ile bilinen Koza Altın’ın adamları, Dikili’de “Siyanür-Altın-Çevre Paneli”ni bastı, polis seyirci kaldı.
– Öykü ve roman yazarı Muzaffer Buyrukçu, 76 yaşında öldü; Haldun Taner Ödülü, Yunus Nadi Öykü Ödülü, Sait Faik Hikaye Armağanı sahibiydi.
2008- Abdullah Gül cumhurbaşkanlığı makamının yetkisini kullanarak, 26 Mayıs’tan beri “ev hapsinde”olan Necmettin Erbakan’ı “hastalığından dolayı” affetti. Gül’ün dokunulmazlığı nedeniyle yargılanmadığı “Kayıp Trilyon” davasında Erbakan’ın 2 yıl 4 aylık ev hapsi cezası, affedilmeseydi Eylül 2010’da bitecekti.
– Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu 1994’den AKP’nin iktidara geldiği 2002 sonuna kadar hakkında açılan 84 davanın yalnızca 1’inden beraat etti; 20 dosya ”Rahşan Affı” ile ertelendi. Kalan dosyalar ise iktidara geldikten sonra kapatıldı/ donduruldu.
– Cezayir’in başkenti Cezayir’in 35 mil doğusunda bir polis akademisine bomba yüklü araçla yapılan intihar eyleminde en az 43 kişi öldü, 38 kişi yaralandı. Pakistan’ın kuzeybatısındaki bir hastanenin acil girişinde bomba patladı: 23 kişi öldü, 15 kişi yaralandı.
2009- Memurlarla AKP hükümeti arasında başlayan toplu görüşmelere katılmayan KESK “toplu sözleşme” talebiyle Türkiye genelinde eylem yaptı.
– TPAO işçilerinin kamu toplu iş sözleşmelerinin sonuçlandırılmaması nedeniyle başlattığı “işyerini terk etmeme” eylemi sürüyor.
2010- İsrail’de 150’den fazla akademisyen işgal altındaki Batı Şeria’da kurulan Yahudi yerleşimlerinde ders vermeyeceklerini ilan etti.
– Irak’taki son Amerikan muharip birliği ülkeden ayrılmaya başladı ve ay sonunda tamamlandı
2011- Bir süredir yerel ve ulusal basında mezarı başında yapılan anma biçimleri aleyhinde kampanya başlatılan Can Yücel’in Datça’daki mermerden yapılma anıt mezarı parçalanarak tahrip edildi.
– Van’dan İstanbul’a nakledilen beş tutuklu ve hükümlünün içinde olduğu ring aracında yangın çıktı. Şoför ve askerler kurtuldu, mahkumlar yanarak hayatını kaybetti.
2013- Yol yapımı gerekçesiyle kesilecek ağaçların işaretlendiği ODTÜ’de protesto eylemi yapıldı.
– Filipinler’de bir feribotun kargo gemisiyle çarpışması sonucu meydana gelen kazada 50 kişi hayatını kaybetti.
2015- YSK 90 günlük seçim takvimini kısaltma yetkisinin kendisinde olduğuna karar vererek süreyi 60 güne çekti ve 1 Kasım’da seçimin yenilenebileceğini bildirdi.
– Siirt’te devriye gezen askeri araca uzaktan kumandalı bombalı saldırıda 8 asker hayatını kaybetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan savaşa karşı çıkan gazeteci ve yazarlar için Araf suresinde geçen ”belhüm adal“ (hayvandan da aşağı) ifadesini kullandı. Devlet Bahçeli sıkıyönetim istedi.
2017- İspanya’nın Barselona kentinde turistik bölge Las Ramblas’ta bir minibüsün kaldırıma çıkarak kalabalığın arasına dalması sonucu 13 kişi öldü, 100’e yakın kişi yaralandı. IŞİD üstlendiği saldırıyı gerçekleştirdiği belirtilen 5 kişi operasyonda öldü.
Yorumlar kapatıldı.