İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 19 Mart

1866- Osmanlı Hükümeti, Süveyş Kanalı’nın açılması konusunda izin verdi.

1877 – Osmanlı devletinin ilk Mebusan Meclisi toplandı.

1883- Siyah Amerikalı ayakkabıcı ustası Jan E.Matzeliger bir ayakkabıyı bir seferde bütünüyle imal eden ilk makineyi icat ederek ayakkabı sanayisinde bir devrim yarattı.

1903 – Türkiye’nin ilk spor klübü olan Beşiktaş JK kuruldu.

1917- Rusya’da Geçici Hükümet tüm siyasi tutuklular için af ilan etti. Sovyet Genel Kurulu da Petrograd işçilerinden çalışmaya tekrar başlamalarını talep eden bir karar aldı. (Karara rağmen birçok işçi temel talepleri olan 8 saatlik işgünü süresi dolunca işi bıraktı).

1920 – ABD Senatosu, Versay Antlaşması’nı onaylamayı redetti.

1945 – SSCB, bir nota ile 1925 tarihli Türk-Sovyet Dostluk ve Saldırmazlık Paktı’nı yenilemeyeceğini bildirdi.

1955- Agence France-Presse’in (AFP) Ankara temsilcisi Erol Güney Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlığından çıkarıldı.

1959- İstanbul Valiliği, Büyük Doğu dergisini protesto etmek için yapılacak mitinge izin vermedi ve dergi hakkında soruşturma başladığını bildirdi.

1963- Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) haftalık gazetesi “Sosyal Adalet” yayın hayatına başladı.

1964 – Hatay’da 21 Nurcu tutuklandı. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, gazetecilere yaptığı açıklamada, Nurcuları düşman bir devletin desteklediğini söyledi.

1965 – Merzifon’un Çeltek Linyit İşletmesi’ndeki grizu patlamasında 69 işçi öldü, 58 işçi yaralandı.

– Endonezya bütün yabancı petrol şirketlerini millileştirdi.

1966 – Milli Türk Talebe Birliğince düzenlenen Komünizmi Telin Mitingi İstanbul’da yapıldı.

1969- Adalet Partisi hükümetinin Meclis’e sevk ettiği yeni tasarıda TRT’nin “özerkliği” büyük ölçüde kısıtlanıyor.

1970- “Bağımsızlık Haftası” nedeniyle öğrenciler İDMMA’da bir forum düzenledi. İTÜ Öğrenci Yurtları’nda polisçe arama yapıldı; 3 gün önce Çapa Yüksek Öğretmen Okulu baskınına karışıp yurtta saklandığı ileri sürülen öğrencilerin de aralarında olduğu 6 solcu öğrenci tutuklandı.

1971- Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından Başbakan olarak görevlendirilen CHP Kocaeli milletvekili Nihat Erim partisinden istifa etti. Sunay ile görüşen Erim çıkışta gazetecilere ”milli nitelikte bir reform hükümeti” kuracağını, ilk hedefin ”huzuru sağlamak” olduğunu söyledi.

– Sivas’ta “4 Eylül Kültür Derneği” başkanı ve Sanat Enstitüsü öğretmeni Zeki Özeren “kurulu düzeni yıkmaya çalıştığı” suçlamasıyla tutuklandı. Akşam Ticaret Lisesi’nden dernek üyesi 4 öğrenci ve 4 işçinin de tutuklanmasıyla cezaevine konulanların sayısı 9’a yükseldi.

1973- Devlet güçleri tarafından Şehremini’deki bir eve yapılan baskın sırasında çıkan çatışmada TKP/ ML kadrolarından Ahmet Muharrem Çiçek ve Kutsiye Bozoklar yaralı olarak yakalandı. Çiçek’in polis arabasına binerken yaşadığı ve polis tarafından öldürüldüğü açıklanırken, Bozoklar felç kaldı.  

1975- Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk hükümeti kurma görevini  Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel’e verdi. Tarihe 1. Milliyetçi Cehpe Hükümeti (1.MC) olarak geçen, dört sağ partiden oluşan koalisyon (AP, MSP, MHP, CGP) yola çıktı. 

– Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Müdürü Oktay Kurtböke Adalet Partili gençler tarafından gazete önünde dövüldü.

1976- İÜ Hukuk Fakültesi’nden Doç.Dr.Server Tanilli hakkında, Şişli Siyasal Bilgiler Okulu’ndaki “Uygarlık Tarihi” dersinde komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla soruşturma açılması 774 öğretim üyesi, asistan, parlamenter, yazar ve sanatçı tarafından protesto edildi.

1977- Türk Hava Yollarına ait Diyarbakır uçağı iki ortaokul öğrencisi tarafından Beyrut’a kaçırıldı. 

– Adalet Partisi Gençlik Kolları üyelerinin karıştığı yolsuzluklara ilişkin haber yapan Cumhuriyet Gazetesi’ni protesto için Cağaloğlu’ndaki gazete binası önünde toplanan AP Gençlik Kolları’ndan bir grup sabah gazeteye gelen Genel Yayın Müdürü Oktay Kurtböke’ye saldırdı.

1978 – Hollanda’nın Amsterdam kentinde 50 bin kişi nötron bombasını protesto için yürüdü.  

1979- Dünya Gazetesi Sorumlu Müdürü Işık Yurtçu’nun Politika Gazetesi’nde yayınlanan “Kavel” başlıklı yazıdan dolayı Sarıyer Cumhuriyet Savcısı’na hakaretten Yargıtay’ca onaylanan 7 aylık cezası 4 ay süreyle ertelendi.

1980 – Ankara’da bir inzibat erini öldürme iddiasıyla yargılanan Erdal Eren ölüm cezasına çarptırıldı. Eren’in infazı 18 yaşından küçük olduğuna ilişkin kemik raporu nedeniyle de tartışmalara yol açtı.

– Yeraltı Maden-İş üyesi 20 işçinin yeni atanan ÜLKÜ-TEK (Ülkücü Teknik Elemanlar Derneği) başkanı müessese müdürünce işten atılması üzerine direnişe geçilen Erzurum/Aşkale Kömür Ocakları İşletmesi Sıkıyönetim Komutanlığı’nca kapatıldı, 200’e yakın işçi gözaltına alındı.

– Ülkücü militanların, gümrükte kalan otomobillerin kendilerine kalması için açık arttırma ile satışları tehditle engelleme girişimleri sürüyor.

1984- Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Newsweek dergisine verdiği demeçte genel affa karşı olduğunu söyledi.

– MEYAK kesintilerinin ödenmesine başlandı. Yüzde 60 tutarındaki faizlerinin ise haziran ayında ödeneceği açıklandı.

1985 – Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Aziz Nesin’i onur üyeliğine seçti. Onur üyeliği belgesi Artur Miller ve Harold Pinter tarafından verildi.

1986- Şehir Tiyatroları’ndaki “Binbir Gece” oyunu için Savcı’nın “edep dışı” gerekçeli para cezasını ödemeyen 4 oyuncu aleyhine dava açıldı.

1987- Rabıta örgütünün TBMM’de yaptırılacak cami için 20 milyon, Kocatepe Camii için 2 milyon ve Adana’daki sel felaketinde hasar gören bazı ibadet yerlerine 5 milyon TL yardımda bulunduğu ortaya çıktı.

Yurtdışındaki imamlardan 32’sine Rabıta’ca kadro verilip “ücretsiz izin kullanmaları” için ilk kez Demirel azınlık hükümetince 17 Ağustos 1980’de gizli bir kararname çıkarıldığı da öğrenildi.

Rabıtat-ül Alem-ül İslam’ın (Dünya İslam Birliği) yayınladığı rehberin “Ofis ve Temsilcilikler” bölümünde; Doğu Türkistan Göçmenler Derneği, İslami Araştırmalar Enstitüsü, Milli Türk Talebe Birliği, vd. örgütlerin “bağlı kuruluşlar ve temsilcilikler” olarak geçtiği görüldü.

– Barış Derneği Davası’nda Avukat Turgut Kazan: “Savunma yapmanın bir anlamı olup olmadığını kendime çok sordum.”

1989- Bille August’un 1987 yılı yapımı “Pelle Erobreren“ adlı filmi “Fatih Pelle” adıyla Türkiye’de gösterime girdi. Film, geçen yüzyılın sonunda yoksul İsveç’ten Danimarka’ya çalışmaya giden baba-oğul Pelle’lerin bir çiftlikte acımasız sömürüyle tanışmalarını konu ediniyor.

1990- TRT’de 18 Temmuz 1989 akşamı gösterilirken sonlara doğru yayını kesilen “Yasak Oyunlar” adlı filmden dolayı Turan Dursun’un TRT Genel Müdürü ve TV Daire Başkanı hakkında açtığı “görevi kötüye kullanma” ve “adli mercileri yanıltma” davası görülmeye devam edildi.

1991- Malatya E Tipi Cezaevi’ndeki açlık grevine destek için HEP Adana İl Binası’nda 60 tutuklu yakınının başlatttığı açlık grevi 6.gününde.

– Zonguldak’ta 42 bin maden işçisi toplu sözleşme farklarının ödenmemesi üzerine ocaklara 2 saat geç indi.

1992 – Cizre’de iki korucu ağızlarına para tıkılmış olarak elektrik direklerine asılmış bulundu. Bunun üzerine Dargeçitte güvenlik güçlerinin yaptığı operasyonda 14 kişi öldürüldü.

– Eminönü Belediyesi önünde Kam-Sen, Bem-Sen ve Sağlık-Sen’li memurlar Nevruz’u kutladı.

1994- Sanatçılar, SHP’den Beyoğlu Belediyesi Başkan adayı olan Halil Ergün’e destek açıklaması yaptılar.

1995- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı R.Tayyip Erdoğan: “İstanbul’a üçüncü köprü yapılması intihardır.”

1996- İstanbul DGM Cumhuriyet Savcısı A.Tolay Yargıtay’a başvurarak, İstanbul 2 no’lu DGM’ce Yaşar Kemal’e 1 yıl 8 aylık mahkumiyet ve Erdal Öz’e para cezası kararlarını “yazılanların düşünceyi ifade özgürlüğünün sınırları içinde olduğu” gerekçesiyle temyiz etti.

– İHD İstanbul Şubesi’nin 8 eski yöneticisi, bir basın açıklamasında “halkı askerlikten soğutucu propaganda yaptıkları” iddiasıyla Genelkurmay Askeri Mahkemesi’nin talimatıyla İstanbul Kuzey Deniz Saha Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nde yargılandı.

– İHD İzmir Şubesi hazırladığı 2 sayfalık raporda Manisa’lı gençlere işkence yapıldığının kanıtlandığını ayrıntılarıyla açıklayarak, raporun tüm uluslararası kuruluşlara gönderildiğini bildirdi.

– 11 öğrenci Hacettepe Beytepe Kampüsü’ndeki rektörlük binasında Edebiyat Fakültesi Dekanlığı’nın bulunduğu katın bir odasını 6 saat süreyle işgal etti. Rektör ve dekan ile telefonda görüşen öğrenciler, harç ödemeden kayıt yapılması talebinin kabulü üzerine işgali bitirdi.

– Atılım, Odak ve Ronahi dergilerinin çalışanları T.Gazeteciler Cemiyeti’nin önünde gözaltıları ve baskıları protesto etti.

1997 – Tuzla tren istasyonuna bomba koymaktan yargılanan iki PKK sanığı idama mahkum edildi.

1998 – Gazeteci Metin Göktepe’nin öldürülmesi davasında, beş polis, kastı aşan adam öldürme suçundan 7 yıl 6’şar ay hapis cezasına çarptırıldı, altı polis beraat etti.

– Ankara’da Zafer Anıtı önünde toplanan KESK’liler grev ve toplu sözleşme hakkını içermeyen kamu görevlileri yasa tasarısını protesto etti.

1999 – Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı, Fethullah Gülen hakkında, laik devlet düzenini yıkarak teokratik devlete geçmek için faaliyet gösterdiği iddiasıyla soruşturma açtı.

2000- Yargıtay Ceza Genel Kurulu, öz kızına tecavüz eden babaya yerel mahkemenin verdiği 25 yıllık hapis cezasını 1 oy farkla onadı. 13 yargıç kararı onarken, 12 yargıç “kız sesini çıkarmadığı için” cezanın indirilmesini istedi.

2001 – Norveç, Kuzey Kutup topraklarına dağılmış şekilde yaşayan ve yıllarca asimilasyona tabi tutulan Samiler için bir parlamento binası inşaa etti. Burada alınacak kararlar Norveç parlamentosu için sadece tavsiye niteliğinde. Samilerin dilinde savaşa dair bir sözcük yok.

– Şair Nazım Hikmet’in beşinci eşi Vera Tulyakova , 69 yaşında öldü.

2003 – ABD askerleri Irak-Kuveyt sınırındaki askerden arındırılmış bölgeye girdi. ABD uçakları da Irak’ın batısını bombalamaya başladı. Suriye, Iraklıların sınırlara yığılması üzerine sınırlarını kapattı. Irak da halka vize vermeyi durdurdu. Mesud Barzani denetimindeki Erbil’de Türkiye ve İran sınırına yayılan göçü durdurmak için olağanüstü hal ilan edildi. Türkiye’de Irak füze mevzilinde bulunan Doğu ve Güneydoğu’dan Batı’ya göç başladı.  

– Başbakan Erdoğan yeni “Sınırlı Tezkere”yi Meclis’e gönderdi. 1 Mart’ta Meclis’ten geçmeyen tezkeredeki “Yabancı askerlerin Türkiye’de konuşlanması ve geçişi”nin yerine “TSK’nin Kuzey Irak’a gönderilmesi ve yabancı hava güçlerine Türk hava sahasının açılması” yer aldı. Yeni tezkere ile ”ABD’nin Irak’a müdahalesinin başlaması durumunda İncirlik Üssü’nden Kuzey Irak’a uçuşların durdurulması” hükmü de yer aldı. “Sınırlı Tezkere”, ABD’nin 6 milyar $’lık yardım vaadini “şimdilik” gündemden düşürdü. ABD yönetimi AKP hükümetine IMF’i adres gösterdi.

– AKP hükümetinin Irak’a müdahaleye hazırlanan ABD’ye destek için yeni bir tezkereyi Meclis’e sunmasını protesto eden ODTÜ ve Hacettepe Üniversitesi öğrencileri ODTÜ’nün ana girişinde birleşip jandarma barikatını aşarak Eskişehir yoluna çıktı ve yolu bir süre trafiğe kapattı.
Emek Platformu bileşenlerinin de aralarında bulunduğu yaklaşık 500 kişi Kızılay SSK İşhanı önünde Irak’a müdahaleyi ve yeni tezkereyi proteto etti. DTCF ve Cebeci Yerleşkesi önünde toplanan öğrenciler de Cemal Gürsel Caddesi’ni trafiğe kapatıp 15 dakika oturma eylemi yaptı.
Taksim’de yeni tezkereyi protesto açıklaması yapan TKP’lilere müdahale eden polis çok sayıda kişiyi gözaltına aldı. Bakırköy AKP İlçe binasına giren kişiler camdan pankart sarkıtıp slogan attı: 7 gözaltı AKP Fatih İlçe önünde 250 kişi çocuklarıyla birlikte gösteri yaptı.

– AKP hükümeti, 1997’de dağılan RefahYol hükümetinin ardından 55. ve 56. hükümetlerce RP-SP kadrolaşmasına set için getirilip bütçe yasasına konulan “belediyelerden kamu kurumlarına memur nakli yapılamayacağı”hükmünü bütçe tasarısından çıkararak kadrolaşma yolunu açtı.

2004 – Adana’da, SHP seçim konvoyunda partinin seçim otobüsünün üzerinde fotoğraf çeken Evrensel gazetesi muhabiri Hasan İşler ile Dicle Haber Ajansı muhabiri Volka Eryiğit başlarını hareket halindeki otobüsün altından geçtiği köprüye çarparak can verdi.

– Kosova’da Arnavutlar kiliseleri, Sırplar ise camileri yakıyor. BM bölünmüş kent Mitrovitsa’daki personelini tahliye etti. Prizren’de dört tarihi kilise ve bir manastır yakıldı.  

– Yunanistan’da yeni oluşan parlamentoda yapılan gizli oylama sonucu ilk kez bir kadın parlamento başkanı seçildi. Yeni Demokrasi aday gösterdiği Anna Psaruda,daha önce Kültür Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı görevi yapmıştı.

– Ülkücü Haluk Kırcı İnfaz Yasası indiriminden yararlandırılarak tahliye edildi

2006- Beyaz Rusya’da yapılan devlet başkanlığı seçiminde, ülkeyi 12 yıldır yöneten Aleksander Lukaşenko yüzde 82 oyla yeniden seçildi.

2007- Rusya’nın Kemerovo bölgesinde bir kömür madeninde meydana gelen patlamada 108 madenci öldü.

– İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, üyelerine silah üzerine yemin ettirdiği belirtilen Kuvayi Milliye Derneği hakkında yasal takibat başlatıldığını açıkladı.

2008- Yunanistan’da emeklilik sistemini değiştiren sosyal güvenlik reformunu protesto etmek için milyonlarca emekçi bir günlük genel grev yaptı;  ülkede ulaşım ve kamu hizmetleri durdu.

– El Kaide lideri Usame Bin Ladin, internette yayınlanan yeni ses kaydında, İslam dünyasını “rencide eden” karikatürlerin yeniden yayınlanmasına izin veren Avrupa Birliği’ni tehdit etti.

– Pakistan’da ilk kez bir kadın, Fahmida Mirza, meclis başkanı seçildi. 

2011- Libya’da bir gün önce alınan ateşkes kararının bozulmasının ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 1973 sayılı kararı doğrultusunda koalisyon kuvetleri  hava ve füze taarruzunu başlattı.

2013- AK Parti Genel Merkezi’ne roketli saldırı düzenlendi. 7’inci kat ile 8’nci kat arasındaki bölüme isabet eden roket duvara ve pencerelere zarar verdi.

– Ankara Kızılay’da bulunan Adalet Bakanlığı’nın önünde ses bombası patladı. Patlamada 2 kişi hafif yaralandı.

– Toplumcu hekim hareketinin öncülerinden TTB eski Merkez Konseyi üyesi Dr.Ata Soyer hayata veda etti.

2014- Liseliler Beşiktaş Kartal heykelinin bulunduğu meydana “Berkin Elvan” adını verdi.

– Adana Devlet Tiyatrosu oyuncuları TÜSAK yasa tasarısını ağızlarını bantlayarak protesto etti.

– Kars’ta TÜİK Binası’na kendi personeli tarafından silahlı saldırı düzenlendi. Saldırgan 6 kişiyi öldürüp intihar etti.

2015- Tunus’ta silahlı kişilerin parlamento binasının yanındaki Bardo müzesine girerek turistleri rehin alması üzerine çıkan çatışmada 20’si turist, biri güvenlik görevlisi, 2’si saldırgan 23 kişi öldü, 47 kişi yaralandı. Saldırıyı IŞİD üstlendi.

2016- İstanbul/ Taksim İstiklal Caddesi’nde canlı bomba patladı. 5 ölü, 20 yaralı.

2020- Filipinler Komünist Partisi (CPP) MK-SB üyesi ve Yeni Halk Ordusu (NPA) komutanı Ka Nars parti isimli Julius Soriano Giron’un, yanındaki iki yoldaşıyla beraber Baguio şehrinde, devlet güçleri tarafından 13 Mart 2020’de gerçekleştirilen operasyonda öldürüldüğü açıklandı. Filipinler Komünist Partisi yaptığı açıklamada yoldaşlarının Giron’la birlikte öldürülenlerden Lourdes Tan Torres’in parti yöneticilerinden olduğu; yoldaşlarının silahsız bulunduğu ve bu operasyonun açık bir infaz yapıldığını belirtti.

Paylaş

Yorumlar kapatıldı.