İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 2 Kasım

1870- İstanbul’da ilk mizah dergisi ‘Diyojen’in birinci sayısı yayınlandı.

1914- Rusya, Osmanlı devletine savaş ilan etti.

1917- Filistin’de Yahudilere bir yurt verilmesini öngören Balfour Deklarasyonu yayınlandı.

1918- Haklarında arama ve tutuklama kararı çıkarılan, Enver, Talat ve Cemal paşalar, beraberindekilerle birlikte, bir Alman gemisi ile yurttan ayrıldı.

1920 – İlk radyo naklen yayını ABD’nin Pittsburgh şehrinde gerçekleşti.

1922- TBMM’nin gizli oturumunda Lozan Konferansı’na katılacak heyetin Hükümetçe belirlenmesi kararı alındı.

1930- Haile Selasiye Habeşistan İmparatoru olarak taç giydi.   

1934- İçişleri Bakanı Şükrü Bey (Kaya), radyo programlarından alaturka musikiyi kaldırdı.

1936- İngiltere’de BBC, düzenli televizyon yayınına başladı.

– İtalyan diktatör Benito Mussolini Roma-Berlin anlaşmasını ilan etti, böylelikle Mihver Devletleri bloğunun temelleri oluşturulmuş oluyordu.

1944- Unlu gıda maddelerinden pasta imali yasağı, hava saldırılarına karşı ışık karartma tedbirleri kaldırıldı. 8 Kasım itibariyle ışıkların yakılabileceği ilan edildi.   

1947- Kaliforniya’da, havacı iş adamı Howard Hughes o zamana kadar yapılmış en büyük sabit kanatlı uçak olan Spruce Goose‘u uçurdu. Bu, dev uçağın ilk ve son uçuşu oldu.

1950- İrlandalı eleştirmen ve Nobel ödüllü yazar George Bernard Shaw, 94 yaşında öldü.

1953- Pakistan Kurucu Meclisi aldığı bir kararla ülkenin adını Pakistan İslam Cumhuriyeti olarak değiştirdi.

1960- Penguin Books yayınevi, basmış olduğu Lady Chatterley’in Sevgilisi adlı kitabın müstehcenlik içerdiği savıyla yargılandığı davadan aklandı.

1961- Üniversiteye giremeyen 100 öğrenci İstanbul’dan Ankara’ya yürümeye başladı.   

1964- Suudi Arabistan Kralı Suud tahtan indirildi; yerine kardeşi Prens Faysal geçti.

1965 – Norman Morrison isimli ABD vatandaşı Vietnam Savaşı’nı protesto etmek için ABD Savunma Bakanlığı binasının önünde kendini ateşe verdi.

1968- “Samsun-Ankara Mustafa Kemal Yürüyüşü”nde, 17:30’da Çorum’a ulaşan gençler akşam halk ozanı Hüseyin Çırakman’ın dinletisini izledi, geceyi Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) lokalinde geçirdi.

1970- Salvador Allende, Şili Devlet Başkanı oldu. 1937’de meclise giren, 1939-42 yılları arasında Komünist, Sosyalist ve Radikal partilerden oluşan Halk Birliği (UP) hükümetinde Sağlık Bakanlığı yapan Salvador Allende; yine aynı grupların oluşturduğu birliğin adayı olarak Eylül 1970’te yapılan seçimlerde yüzde 36,3 oy aldı ve 2 Kasım’da da Başkanlık görevini aldı. Allende, Başkanlık seçimlerine ilk kez 1952’de Sosyalist ve Demokratik partilerin adayı olarak katılan, fakat dört adayın yarıştığı seçimlerde sonuncu olmuştu.  

1972- Sovyet yazar/gazeteci Aleksandr Bek (69) hayata veda etti. Askeri muhabir olarak 1945’de Kızılordu ile birlikte Berlin’e girmişti.

1975- ABD’de yapılan başkanlık seçimlerini Jimmy Carter kazandı.

1976- İstanbul Teknik Üniversitesi önünde ülkücülerin rastgele açtığı ateşte Gümüşsuyu’nda araba yıkayan 13 yaşında 1 genç öldü, 3 öğrenci yaralandı.

– Sansür Kurulu’nca 3 kez yasaklanıp Danıştay kararıyla gösterime giren “Kara Çarşaflı Gelin” İstanbul’da ülkücülerin tehditleri nedeniyle başta Beyazıt’taki Marmara Sineması olmak üzere birçok sinemada gösterilemiyor, duvarlardaki tanıtım afişleri de yırtılıyor.

1977- Milliyetçi Cephe hükümetinin MSP’li Sanayi ve Teknoloji Bakanı O.Asiltürk, sansüre karşı Ankara’ya yürüme kararı alan sinema emekçileri için:”Yürüyüş de yapsalar, oturuş da yapsalar sansür değişmez. Yok biz ahlaksızlık yapacağız diye yürüyeceklerse, yolları açık.”

1978- 13 “ülkücü” Sağmalcılar Cezaevi’nden firar etti. Firar edenler arasında Ferhat Tüysüz ve Veli Can Oduncu da var.  

1981- İkinci Türkiye İktisat Kongeresi açıldı.

1982- Milli Eğitim Bakanlığı yatılı öğrenciler için bir karar aldı. Yemekten sonra, “Tanrımıza hamd olsun, milletimiz var olsun” denecek.   

1985- Olağanüstü Kurultay’da Halkçı Parti Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) ile birleşti ve Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) doğdu. SHP, 18 Şubat 1995’de CHP ile yapılan ortak kurultayda CHP çatısı altında birleşme kararı alınması üzerine feshedildi.

1988- Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde derse sokulmayan baş örtülü kız öğrenciler ölüm orucuna başladı.  

1989- Kadınlar, cinsel tacize dikkat çekmek için “Bedenimiz Bizimdir, Cinsel Tacize Hayır” kampanyası başlattı. Karaköy-Kadıköy vapurunda yapılan basın açıklaması sonrası kadınlara mor iğne dağıtıldı. Kampanya, “Mor İğne” adıyla duyuldu.   

1990- Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Başkanı Erdal İnönü, Tunceli’de “Aranızda Kürtçe konuşmuşsunuz, anadilinizde şarkı dinlemişsiniz, bundan hiçbir şey çıkmaz ve buna kimse engel olamaz. Ama resmi diliniz de Türkçe’dir” dedi.   

– Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın (TİHV) kuruluşuna Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce yapılan itiraz Yargıtay 6.Hukuk Dairesi’nce reddedildi, TİHV tüzel kişilik kazandı. Vakıflar GM, suç olan işkencenin varlığı kabul edilerek tedavi amaçlı vakıf kurulamayacağını ileri sürmüştü.

1991- Ankara Merkez Cezaevi’nden 38 mahpus Eskişehir Özel Tip Cezaevi’ne nakledildi. 2 Dev-Sol tutuklusunun firarının ardından Ankara Merkez Cezaevi’nde baskıların arttığı gerekçesiyle bir grup mahpus açlık grevine başlamıştı. 

– Fener Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos göreve başladı.

1992- Tokat Almus Arısu köyü Eskici mezrasında, kolluk güçleriyle çıkan çatışmada, TKP/ML MK üyesi olduğu açıklanan Tuncay Çarıkçıoğlu (1962- Kastamonu) öldürüldü.

– Son 1 yıl içinde çeşitli tarihlerde gözaltına alındıktan sonra kaybolan 7 kişiden Yusuf Erişti, Hüseyin Toraman, Hasan Gülünay, Ayhan Efeoğlu ile Tuğrul Özbek’in aileleri Halkın Emek Partisi (HEP) Eminönü İlçe Merkezi’nde açlık grevine başladı.

1994- Beşiktaş, Sarıyer, Beykoz ve Üsküdar’da milyonlarca m2’lik hukuk dışı imar imkanı sağlayan Dalan dönemine ait Boğaziçi planları Yargı tarafından durdurulurken, RP’li İstanbul Büyükşehir Belediye ve bazı inşaat şirketlerinin itirazları da Bölge İdare Mahkemesi’nce reddedildi.

1997- Susurluk’ta, kazanın yıldönümünde bir araya gelen onbinler miting yaptı. Adana’da da beş bin kişi yürüdü.

– Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi eski dekanlarından ve öğretim üyesi Prof. Dr. Bahri Savcı öldü.

1998- İHD İstanbul Şubesi önünde akşam mumlarla yapılan gösteride, Susurluk kazasıyla açığa çıkan devlet/çete ilişkilerinin üzerinin örtülmek istendiği belirtildi.

2000- Leon Troçki’nin İstanbul’daki sürgün yıllarını anlatan “Büyükada’da Sürgün” belgeseli Milano Uluslararası Film Festivali’nde birinci oldu. Yapımcı Ayda Yavuz, yönetmen gazeteci Turan Yavuz.

– SİP’li öğrenciler İstanbul Üniversitesi Merkez Kapı önünde Susurluk kazasının yıldönümü nedeniyle protesto gösterisi düzenledi.

– Vladimir Kramnik Dünya Şampiyonası’nda yurttaşı Gari Kasparov’u yendi ve Dünya Satranç Şampiyonluğunu ele geçirdi. Gari Kasparov 15 yıldır şampiyonluğu elinde bulunduruyordu.   

2001- Afganistan’da devrik kral Zahir Şah yanlısı Paştun kökenli lider Hamid Karzai Uruzgan’da Taliban’a karşı silahlı mücadele başlattı.  

2003- Irak, Felluce’de 60 Amerikan askerini taşıyan bir helikopter, roketle düşürüldü: 15 ABD askeri öldü, 21 kişi yaralandı. ABD ve Britanya gazeteleri, “Vietnam hayaletinin döndüğünü” yazdı.  

– TAYAD’lılar F tipi cezaevlerindeki hücreleri simgeleyen beton bloklarla E-5 karayolunu 1 saat boyunca trafiğe kapattı.

2004- ABD’de Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush seçmen oylarının yüzde 51’ini alarak ikinci bir dönem için yeniden başkan seçildi. 44. ABD Başkanı Bush rakibi John Kerry’den 3.6 milyon fazla oy aldı. 1964’tenberi en yüksek katılım oldu: Yüzde 56.  

– Ahmet Uluçay’ın yönettiği “Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak” Fransa’da Montpellier Akdeniz Filmleri Festivali’nde büyük ödül Altın Antigone’u kazandı.

– Anayasa Mahkemesi, 11 yıl aradan sonra Yüce Divan sıfatıyla eski Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanları Cumhur Ersümer ile Zeki Çakan’ı yargılamaya başladı.

-Dersim Merkez Turüşmek köyü Robaik mezrasında, kolluk güçleriyle çıkan çatışmada TKP/ML- TİKKO üyesi Muharrem Yiğitsoy (1970- Şefaatli) öldürüldü.

2005- Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, küresel reformlar çerçevesinde 190 siyasi mahkum için af çıkardı.   

2006- Diyanet İşleri Başkanlığının ev sahipliği yaptığı “Afrika Kıtası Müslüman Ülke ve Toplulukları Dini Liderleri Toplantısı” İstanbul’da yapıldı. Afrikalı dini liderler “Dekolte giyen kadınların tecavüze uğraması normal” diyen Avustralyalı imam El-Hilali’ye destek verdi.

– Çeşitli illerden otobüslerle Ankara’ya gelen TAYAD üyeleri, Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde F tipi cezaevlerinin kaldırılması ve tecrite son verilmesini istedi. TAYAD temsilcileri de TBMM’ye giderek siyasi parti temsilcileriyle görüşmeye başladı.

2007- Türkiye’yi ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Rice, Ankara’da KESK, TMMOB ve TTB; İstanbul’da TKP, Yurtsever Cephe ve TGB’lilerce protesto edildi.

– Kitle örgütleri, Öğrenci Kolektifleri ve Grup Yorum üyeleri, Gayrettepe Müdürlüğü önünde grev yapan Türk Telekom işçilerini ziyaret etti.

2008- Halkevleri “Aklamıyoruz, Haklıyoruz” kampanyası kapsamında Ankara’daki mitingte AKP’nin IMF’e endeksli politikalarını protesto etti.

2011- İstanbul Üniversitesi Beyazıt Yerleşkesi önünde toplanan”Devrimci Anarşist Faaliyet” üyeleri YÖK’ü protesto ederek temsili olarak diplomalarını yaktı.

2012- İsrail, 24 yıllık sır perdesini aralayarak Filistin lideri Yaser Arafat’ın yardımcısı Halil El Vezir’i 1988’de Tunus’taki bir baskın sırasında öldürdüğünü kabul etti.

2016- Yargıtay 16. Ceza Dairesi, HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’a, “terör örgütü propagandası” suçundan verilen 10 aylık hapis cezasını onadı.

– Çin’de kömür madeninde meydana gelen patlamada 33 kişi öldü.

Paylaş

Yorumlar kapatıldı.