1827- İngiliz, Fransız, Rus Birleşik filosu Yunanistan açıklarında Navarin’de Osmanlı donanmasını tahrip etti.
1854 – Fransız şair Arthur Rimbaud doğdu.
1921- TBMM ile Fransa Hükümeti arasında Ankara Anlaşması imzalandı. Fransa adına Franklin Bouillon’un sürdürdüğü görüşmeler sonrasında, Fransa Anadolu’dan çekildi.
1935- Çin’de Milliyetçi hükümete karşı başlatılan ve 1 yıl süren 6 bin millik Uzun Yürüyüş sona erdi. Mao önderliğindeki Birinci Öncü Ordu Yenan’a girdi.
1940- Nüfus sayımı yapıldı. Türkiye’nin nüfusu 17.820.950
1941 – II. Dünya Savaşı: Alman işgalindeki Sırbistan’da binlerce sivil öldürüldü: Kragujevac katliamı.
1942- Ekmek karneye bağlandı. Karneler, dağıtılmaya başladı.
1944- İkinci Dünya Savaşı’nda Sovyet Kızıl Ordusu Belgrad’a girdi.
– Alman anti-faşist ve sosyal demokrat Julius Leber, Hitler’e suikast düzenlemekle suçlanarak, idam cezasına çarptırıldı.
1945- Mısır, Suriye, Irak ve Lübnan, Filistin topraklarında devlet kurmak isteyen Yahudilere karşı Arap Birliği’ni kurdu.
1954- İngiltere’de 51 bin liman işçisi greve gitti. İngiltere’nin deniz ticareti yarı yarıya durdu.
– Dünya Bankası Genel Sekreteri Türkiye’ye geldi. Genel Sekreter “Türkiye ekonomik geleceği çok parlak bir ülkedir” dedi.
1969- TWA yolcu uçağını kaçırdığı için Suriye’de tutuklu bulunan Filistin Halk Kurtuluş Cephesi üyesi Leyla Halid serbest bırakıldı
– İstedikleri zammı alamayan sinemacılar İstanbul’da sinemaları süresiz kapattılar.
– Esin Afşar Dario Moreno ödülünü aldı.
– İstanbul Belediye Meclisi halı ve kilimlerin yalnızca pazartesi günleri silkelenebileceğini açıkladı.
1970- Polis baskınıyla fabrikadan çıkarılan Gislaved işçilerinden 103’ü ihbarsız/ tazminatsız işten atıldı.
1972- Asgari ücrete yüzde 30-42 zam yapıldı. Hükümetin tespitine göre en yüksek asgari ücret 25, en düşük asgari ücret de 22 lira oldu. Bundan önceki asgari ücret 19,5-14,5 liraydı. (Aynı tarihte 24 ayar külçe altının gramı 31 liraydı).
1974- Avusturya ve Fransa yabancı işçi alımını durdurdu.
1975- İstanbul Nişantaşı Mimarlık ve Mühendislik Fakültesini işgal girişiminde bulunan ülkücüler, okulu polis eşliğinde terketti.
– Bayındırlık Bakanlığı Basımevi’nde çalışırken ”Bakana gelen bir mektubun basında yayınlanmasından” sorumlu tutularak işten çıkarılan 7 işçinin işe iadesi için 10 gün önce Bakanlık önünde çadır kurarak direnişe geçen 20 işçi gece polis baskınıyla gözaltına alındı.
1976- Başka okullara tayin edilen öğretmenler için “derse girmeme eylemi” yapılan Üsküdar Kız Lisesi 3 gün süreyle kapatıldı.
1977- Bakanlar Kurulu kamu kesiminde çalışan memurlarla, emeklilere derecelerine göre 1000-750 lira arasında “yakacak yardımı” ödenmesini kararlaştırdı.
1978- Sabah okula giderken yaylım ateşine tutulan Ordinaryüs Profesör Dr. Bedri Karafakioğlu yaşamını yitirdi. Karafakioğlu İstanbul teknik Üniversitesi Elektrik Fakültesi dekanıydı. Katilleri ortaya çıkarılamadı. 1965-69 arası İTÜ rektörlüğü de yapan Karafakioğlu, boykotlar ve 6.filo protestolarındaki tutumuyla öğrencilerin güvenini kazanmıştı. Karafakioğlu’nun öldürülmesinin ardından İTÜ’nün tüm bölümlerinde 1 günlük boykot kararı alındı ve ardından Gümüşsuyu’ndan Taksim’e yüründü. İTÜ süresiz tatil edildi.
– 1 Eylül 1978’de faşistler tarafından öldürülen iki işçinin cenazesini almak üzere İskenderun SSK Hastanesi önünde toplanan halka polisin açtığı ateşle yaralanan Mehmet Kirmit (1962- İskenderun Arsuz), elli iki gün sonra Ankara Hacettepe Hastanesinde yaşamını yitirdi.
– Kayseri kale burçlarına kızıl bayrak asan bir kişi yakalandı. Bayrağı asan kişi polis sorgusunda eylemi Büyük Ülkü Derneği’nden aldığı para karşılığında yaptığını itiraf etti.
1980- Yunanistan, NATO askeri kanadına yeniden girdi.
– Hakkında “Vur emri” ile arama kararı bulunan, Devrimci Yol militanı Alaaddin Bölükbaş’ın, Ordu Çamaş’a bağlı köyünün yakınında sağ olarak yakalanarak, bir astağmen tarafından vurularak öldürüldüğü açıklandı.
1982- Bir gün önce Anayasa metnini açıklayan Milli Güvenlik Konseyi, Devlet Başkanı Kenan Evren’in “Anayasa’yı tanıtma” konuşmaları ile Anayasa’nın Geçici Maddeleri’nin eleştirilmesini yasakladı, Referandum döneminde Evren’in yurt gezileri ile radyo ve TV’de yapacağı konuşmalar yazılı-sözlü basında hiç bir surette eleştirilemeyecek. Danışma Meclisi’nde görüşülen “12 Eylül Anayasası”na Milli Güvenlik Konseyi son şeklini verdi ve kanunlaştı. Eski siyasi parti liderlerine ve yöneticilerine 10 yıl siyaset yasağı getiren kanun kabul edildi.
1984 – Bilkent Üniversitesi kuruldu.
1985- Japonya’da Tokyo/ Narita Havaalanı’nına ikinci bir pistin inşasına karşı bir süredir eylemler yapan 5 bin kadar çevreci ve öğrenci kitlesi polisle çatıştı: 52 polis yaralandı, 200’ün üzerinde eylemci tutuklandı.
– 1979 Aralık’ta tutuklanarak yargılanan, defalarca cezaevinden alınarak sorguya alınan Kenan Özcan (1959- Fatsa), en son Fatsa’da gördüğü işkenceli sorgudan sonra getirildiği Amasya Cezaevinde yaşamına son verdi.
– 12. nüfus sayımı yapıldı. Türkiye nüfusu: 50.664.458. İstanbul nüfusu: 5.475.982.
1987- Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde bir grup öğrenci yönetmelik değişikliğiyle ders geçmenin kaldırılıp sınıf geçme mecburiyetinin getirilmesiyle 1 yıl içinde yaklaşık 400 öğrencinin okuldan atılmasını protesto için oturma eylemi yaptı.
1990- Uşak/ Banaz’da Körfez Savaşı’na karşı işyerinin camına “Savaşa hayır” yazılı bir karton asan Banazspor Kulübü Başkanı ve Serbest Muhasebeci Vedat Sümercan gece evinden gözaltına alındı ve sabah tutuklandı.
– Haftalık periyotta Pazar günleri çıkacak “Yeni Ülke” gazetesi yayın hayatına başladı. Gazetenin sahibi Yusuf Serhat Bucak, Genel Yayın Yönetmeni Günay Aslan, Yazı İşleri Müdürü Özkan Kılıç.
1991- Bugün yapılan milletvekili genel seçimlerinde, hiçbir parti tek başına hükümet kurabilecek çoğunluğu alamadı. Ancak ANAP ikinci parti oldu ve 8 yıl süren iktidarı böylece bitti. Partilerin aldıkları oy oranı ve çıkardıkları milletvekilleri şöyle DYP Yüzde 27 oy oranı ile 178 milletvekili, ANAP Yüzde 24 oy oranı ile 115 milletvekili, SHP Yüzde 20.7 oy oranı ile 88 milletvekili, Refah Partisi Yüzde 16.7 oy oranı ile 62 milletvekili DSP Yüzde 10.8 oy oranı ile 7 milletvekili-
1992- Bingöl’ün Solhan ilçesi Hazarşah köyü yakınlarında, bir otobüsü durduran kişiler 19 yolcuyu kurşuna dizerek öldürdü, 6 kişiyi yaraladı. Eylemcilerin PKK’lı oldukları iddia edildi.
– Polis Tüm Bel-Sen, Tüm Maliye-Sen ve Tüm Enerji-Sen üyesi 800’ü aşkın kamu emekçisinin DYP-SHP hükümetince açıklanan 1993 yılı Ocak zammını protesto için Tünel’den Galatasaray’a yürümesine izin vermedi; çalışanlar basın açıklaması yaptı.
1993- Lastik petrol ve kimya işkolunda çalışan DİSK’e bağlı Lastik-İş ile Paspetkim-İş sendikaları birleşme kararı aldı. Birleşen sendikaların Türkiye Petrol Kimya Lastik İşçileri Sendikası adını alacağı açıklandı.
– DGM, HEP Kurultayı’nda yaptığı konuşmada “bölücülük yaptığı” gerekçesiyle DEP Genel Başkanı Yaşar Kaya’yı 2 yıl hapse mahkum etti.
1995- Yüksek öğrenim katkı paylarına % 350’lere varan zamların geri çekilmesi için Öğrenci Koordinasyonu bünyesinde aylardır sürdürdükleri “Ferman devletinse üniversiteler bizimdir” kampanyası kapsamında çeşitli illerden binlerce öğrenci Ankara’da bir araya geldi. Trenle gelen öğrenciler Ankara Garı’nda, 49 otobüsle gelenler de Ankara Emniyet Müdürlüğü bahçesinde bekletildi. Öğle saatlerinde Kızılay’da bir araya gelen binlerce öğrenci polis çemberine alındı, 200 kadarı gözaltına alındı. 350 bin dilekçe TBMM Başkanvekili Kamer Genç’e iletildi.
– Fransa, İngiltere ve Amerika, Güney Pasifik’te atom bombası tatbikatı yaptı
1996- KESK tarafından 19-20 Ekim tarihlerinde düzenlenen “Ekonomik ve Demokratik Haklar Mitingleri” DİSK tarafından aktif olarak desteklendi. Bursa ve Samsun’daki mitingler ortak yapıldı.
– DİSK’in “Yağma Yok!” kampanyası çerçevesinde 20 Ekim’de Denizli’de bir yürüyüş düzenlendi ve halka bildiri dağıtıldı.
1997- Amasya Taşova’da, kolluk güçleri ile çıkan çatışmada TKP/ML- TİKKO üyesi Özgür Kemal Karabulut öldürüldü.
– Dün bir TV programı sonrasında çıkışta gözaltına alınan Eşber Yağmurdereli’nin hakkında yakalama emri olmadığı ortaya çıktı.
1999- Deri-İş üyesi yaklaşık 1.500 işçi Özelleştirme İdaresi’nin, 750 çalışanı bulunan Beykoz Deri ve Kundura Fabrikası’nın kapatılıp İTÜ’ye devredilmesi kararını Beykoz Meydanı’nda düzenlenen bir mitingle protesto etti.
– Uluslararası uyuşturucu kaçakçısı Abuzer Uğurlu, İstanbul’da yakalandı.
– Amerikan hükümeti, internet kullanımında çocukları korumak için yeni kurallar koyduğunu açıkladı
2000- Bergama Cezaevi hükümlüleri gördükleri işkenceyi fotoğraflarla ispatladılar. Mahkumlar fotoğrafları basına verdikleri için 15’er gün hücre cezası aldılar.
– Çankırı ve Ümraniye Cezaevleri’ndeki siyasi tutuklu ve hükümlüler F Tipi Cezaevleri’ni protesto için süresiz açlık grevi başlattılar. Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Ali Suat Ertosun ise yapımı devam eden F Tipi Cezaevleri’nden vazgeçmeyeceklerini ve bu konuyu mahkumlarla görüşmeyeceklerini söyledi.
– Yılmaz Güney’in Fransa’da 1983’de çektiği “Duvar” 17 yıl sonra Türkiye’de gösterime girdi. Senaryo, 1976’da Ankara Merkez Cezaevi Sübyan Koğuşu’nda patlak veren isyan üzerine Kayseri Cezaevi’nde yazdığı ”Soba, Pencere Camı ve İki Ekmek İstiyoruz” romanından kurgulandı.
2001- 1. yılını dolduran ölüm orucu eylemlerine ilişkin Galatasaray’da basın açıklaması yapmak isteyen gruba polis müdahale etti: 25 gözaltı.
– Hükümet Ziraat Bankası Matbaasını kapatmaya karar verince, matbaada çalışan 60 işçi tazminatlarıyla işyerlerini 810 milyara satın aldı. Grup Matbaacılık’ı kurdular.
2002- TMMOB’a bağlı 23 odanın temsilcilerinin Ankara Abdi İpekçi Parkı’nda düzenlediği, KESK ve Hak-İş’in de desteklediği “Ülkemize, Mesleğimize, Geleceğimize Sahip Çıkıyoruz” mitinginde ABD’nin Irak’a yönelik savaş hazırlıklarına karşı çıkılması çağrısı yapıldı.
– Sırbistan ile birlikte Yugoslavya’yı oluşturan Karadağ’da yapılan genel seçimlerde, devlet başkanı Milo Cukanoviç’in bağımsızlık yanlısı partisi meclis çoğunluğunu elde etti.
– Dünya Satranç Şampiyonu Vladimir Kramnik, Deep Fritz adlı bilgisayarla yaptığı satranç karşılaşmasında 4-4 berabere kaldı.Dünya şampiyonlarıyla bilgisayarlar arasında yapılan maçlarda, şampiyon ilk kez yenilmemiş oldu.
2003- Ankara Savaş Karşıtları Platformu üyeleri Başbakanlık önüne giderek AKP hükümetinin Meclis’ten asker gönderilmesi tezkeresi çıkardığı Irak işgalinde taraf olmayacaklarına dair dilekçe verdi.
TKP Diyarbakır İl binasına, tezkereyi protesto için Kürtçe pankart asıldı.
2004- F tipi cezaevlerinde tecrite karşı ölüm oruçlarında hayatını kaybeden 117 kişinin temsili tabutlarıyla Sultanahmet Parkı’nda toplanan ve Adliye’ye yürüyüp suç duyurusunda bulunmak isteyen Haklar ve Özgürlükler Cephesi üyelerine polis müdahale etti: 24 gözaltı.
– Üniversite konseyleri dernek çatısı altında birleşti; “Üniversite Konseyleri Derneği” başkanlığına Prof.Dr.İzzettin Önder seçildi.
– KKTC’de Başbakan Mehmet Ali Talat yönetimindeki Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP)-Demokrat Parti (DP) koalisyonu istifa etti. Hükümet, 50 sandalyeli Meclis’te bütçeyi onaylatmak için gerekli 26 oyu bulamamıştı.
– Türk tiyatrosunun ”Arap Bacı”sı (Bacı Kalfa) usta sanatçı Tevfik Gelenbe 73 yaşında öldü.
2005- İran’da Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad başkanlığındaki Yüksek Kültür Koruma Konseyi, feminist, laik, liberal, nihilist ve Doğu kültürünü aşağılayan filmlerin dağıtım ve gösterimini yasakladı.
2006- Halkevleri üyeleri, yumurta attıkları için 111 ay ceza alan 9 üyeye destek için Galatasaray’da “Başbakan’a yumurta gönderme” eylem yaptı.
– Eğitim-Sen’in eğitimde özelleştirmelere karşı başlattığı kampanyada Adana’da toplanan 3.600 imza Büyük Postane’den Sendika Genel Merkezi’ne gönderildi.
– Ruhi Su’nun hayat arkadaşı Sıdıka Su ile Türkiye Barolar Birliği‘nin ve Ankara Barosu’nun eski başkanlarından Teoman Evren törenlerle toprağa verildi.
– 227 T.C askeri, Osmanlı’nın 1918’de Mondros Mütarekesi ile terk ettiği Lübnan’a BM gücü olarak ayak bastı. BM Geçici Gücü’ne (UNIFIL) katıldı.
2007- Kitle örgütleri, 6 gündür grevde olan Türk Telekom işçilerine destek için Gayrettepe ve Acıbadem Müdürlükleri önündeydi.
2008- “Ergenekon” soruşturması kapsamında haklarında dava açılan, emekli Tuğgeneral Veli Küçük, İP Genel Başkanı Doğu Perinçek, Cumhuriyet gazetesi İmtiyaz Sahibi ve Başyazarı İlhan Selçuk ile eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu’nun da aralarında bulunduğu 46’sı tutuklu 86 sanığın yargılanmasına başlandı.
Halkevleri üyeleri, Ergenekon ve 16 Mart davaları öncesi Sultanahmet Adliyesi önündeki açıklamalarında, Ergenekon Davası’nın kontrgerillayı aklama davası olduğunu,kontrgerilla gerçekten çözülmek isteniyorsa 16 Mart katliamını yapanların cezalandırılması gerektiğini söyledi.
2009- AİHM, Kürt sorununu temel alan Ülkede Özgür Gündem, Gündem, Güncel ve Gerçek Demokrasi adlı dört gazetenin 26 çalışanının açtığı davalarda Türkiye’yi, ifade özgürlüğünü ihlal ettiği için 26 kişiye 10-86 bin TL maddi; 100 bin TL kadar manevi tazminat ile 8 bin 600 TL de mahkeme gideri ödemeye mahkum etti.
2010- Şair Arif Damar yaşamını yitirdi.
– YÖK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, ÖSYM tarafından yapılacak sınavlara başörtüsü ile girilebileceğini bildirdi.
2011- Libya’da yönetimi geçici olarak üstlenen Ulusal Güvenlik Konseyi, Muammer Kaddafi’yi ele geçirdi ve Kaddafi muhaliflerce “linç edildi”. Böylece 1969 yılında iktidara gelen Kaddafi’nin diktatörlük dönemi sona erdi.
– TAYAD’lılar, F tipi cezaevlerine karşı ölüm orucu eylemlerinin yıldönümünde AKP Şişli İlçe Başkanlığı önüne siyah tabut bıraktı.
2012- DİSK, KESK, TMMOB ve TTB elektrik, doğalgaz ve ulaşıma yapılan zamlara karşı ülke genelinde alanlara çıktı.
Yorumlar kapatıldı.