1557- Fas Sultanlığı Osmanlı yönetimine katıldı.
1853- Kırım Savaşı başladı.
1912 – Birinci Balkan Savaşı’nda Osmanlı ve Sırp orduları arasındaki Kumanova Muharebesi başladı.
1915 – New York’ta 25-30.000 kadın oy hakları için 5. ci caddede yürüyüş yaptı.
1917- Gizlice Bolşevik Parti M.K.toplantısına katılan Lenin’in “silahlı ayaklanmaya hazırlanma” önerisi 2’ye karşı 10 oyla kabul edildi.
1921- Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında Kars’da barış antlaşması imzalandı.
1923- Halk Fırkası’nın kuruluş dilekçesi İçişleri Bakanlığı’na verildi.
1926- Sovyetler Birliği’nde Leon Trotskiy ve Grigoriy Zinoviyev Komünist Partisi Merkez Komitesi üyeliğinden çıkarıldı.
1929 – New York Borsasında hisse senetlerinin değerindeki sürekli düşüş yavaş yavaş paniğe yol açmaya başladı (1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın ilk işaretleri).
1946- Birleşmiş Milletler, ilk genel toplantısını New York’ta yaptı
1947- Hollywood’da komünizmi soruşturma komisyonu, 79 ‘yıkıcı’ belge elde edildiği gerekçesiyle film endüstrisine karşı soruşturma başlattı
1954- Almanya’nın NATO’ya girişiyle ilgili olarak Paris Andlaşması imzalandı.
1955- Altıncı Genel Nüfus Sayımı yapıldı. Türkiye’nin nüfusu 24 milyon 64 bin 763 kişi olarak belirlendi.
1956- Macaristan/Budapeşte’de öğrencilerin yürüyüşüne polisin ateş açmasıyla gösteriler ayaklanmaya dönüştü. Bütün ülkeye yayılan gösterilerde, isyancılar Sovyet birliklerinin çekilmesini istediler. Macaristan’daki isyan, Rus ordusu tarafından bastırıldı.
1960- Genel nüfus sayımı sonuçlandı: Türkiye’nin nüfusu 27 milyon 754 bin 820.
1965- Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel hükümeti kurma görevini Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel’e verdi.
1968- Ankara Olgunlaşma Enstitüsü’nden 24 kız öğrencinin Haziran’daki boykot eyleminden ötürü yargılanmasına başlandı.
1969- “İşçi Emeklilik Kanunu” kabul edildi. 1 Mart’tan itibaren geçerli olacak yasaya göre emeklilik yaşı erkeklerde 55’e, kadınlarda 50’ye indirildi. 25 yıllık sigortalı işçi emekli olabilecek. Maluller ve çalışamayacak durumda olanlar ise bu süre dolmadan emekliliğini isteyebilecek. Yasaya göre emekli maaşının hesaplanmasında son 5 yılın en yüksek üç yılının ortalaması alınarak bunun yüzde 70’i maaş olarak bağlanacak.
1972- Zonguldak’ta iki ayrı kömür ocağında grizu patlaması: 20 işçi öldü, 76 işçi yaralandı.
1973- Toprak reformunun uygulanacağı Urfa’da toprak alım-satımı üç yıl süreyle yasaklandı.
– ABD başkanı Richard M.Nixon, Watergate skandalı ile ilgili Oval Ofis ses kayıtlarını mahkemeye teslim etmeyi kabul etti.
1975- Demirel solculuk kriterlerini açıkladı: “Marks olmadan sol olmaz. Marksçı olmayınca solcu da olunmaz. Solcu olup da Marksçı değilseniz, ne Marksçılar beğenir, ne solcular beğenir, ne de biz beğeniriz. Yani milliyetçiler beğenmeyiz.”
1976- DİSK’e bağlı tüm fabrikalardaki işyeri temsilcilerinin katıldığı toplantıda, uzayan grevler için güçlü bir “dayanışma fonu” kurma kararı alındı. Genel Başkan Kemal Türkler’in ardından, tüm sendika başkanlarının da mal varlıklarını açıklayacakları bildirildi.
1977- Kapatılan Erzurum/Aşkale kömür madenlerinde Yeraltı Maden-İş’li 387 işçi açıkta kaldı. Aşkale ilçesinin 16 köyünden kapatılan madenlerde çalışan emekçiler hem polis/jandarmaya hem de ülkücülere karşı mücadele vermişti.
– “Zamları, işsizliği ve pahalılığı protesto için” Halkın Kurtuluşu hareketi ve destekçisi 9 örgütün katılımcıları Saraçhane’den Sultanahmet’e yürüdü. Kortejin en önünde, 2 Eylül’deki kanlı polis saldırısında gecekonduları yıkılan 1 Mayıs Mahallesi çocukları yer aldı.
1978- Bursa’da Haşmet Zeybek’in “Düğün Ya da Davul” oyununda rol alan Devlet Tiyatrosu oyuncuları Ahmet Uğurlu, Metin Belgin, Mustafa Oya İnci, Hanife Şahin ve Mutlu Güney Kozahan’da ülkücülerin sopalı-zincirli saldırısına uğradı, üzerlerine silah doğrultuldu.
16 Haziran 1977’de Beypazarı’nda CHP İlçe Gençlik Kolları üyesi İsmail Boyunduruk’un öldürülmesiyle ilgili yargılanan 5 ülkücüden Z.Eken 6 yıl 8 ay, diğerleri 1 yıl 1’er ay hapis cezalarına çarptırıldi
– CHP hükümetinin Kültür Bakanı Doç.Dr.Ahmet Taner Kışlalı’nın Sovyetler Birliği’ne yaptığı 8 günlük ziyaretin sonuçları açıklandı: Ortak film yapımı ve stüdyo kurulması, yayın mübadelesi, anıtlar ve sarayların restorasyonunda Sovyet deneyiminden faydalanılması vs.
– Resmi açıklamaya göre; Türkiye’nin Avrupa Ekonomik Topluluğu’na girmesi 2000 yılına kaldı.
1979- Kahramanmaraş davasında yüzlerce ülkücü ve dinci sanık mahkeme heyetine, polislere ve basın mensuplarına küfürler etti, solcu sanıklarla müdahil avukatlarına linç girişiminde bulundu. 1 saat kadar süren taşkınlığın ardından gelen takviye jandarmalar salonu boşalttı.
1981- Danışma Meclisi ilk toplantısını yaptı. Devlet Başkanı Kenan Evren Danışma Meclisi’nin açılışında konuştu: “Devlet Başkanlığı sadece bir protokol makamı olamaz. Yargı Yürütme’yi köstekleyemez. Kişi özgürlüğü uğruna devlet güçsüz bırakılamaz.”
1983- Beyrut’ta Amerikan ve Fransız barış gücü karargahlarına patlayıcı yüklü kamyonlarla intihar saldırısı yapıldı. 241 Amerikan deniz piyadesi ve 58 Fransız paraşütçü öldü.
– Halk ozanı Feyzullah Çınar hayata veda etti.
1984- 310 sanıklı Türkiye Devrimci Komünist Partisi (TDKP) Davası’nda karar: 5 sanığa toplam 2 bin 361 yıl ve 110 sanığa 34 yıla kadar hapis cezaları, 195 sanığa beraat.
– Nikaragua’da Sandinist rejime karşı CIA’nın eğittiği kontraların lideri Chamorra: “1982’den bu yana Sandinistleri ve Kübalı danışmanları öldürdük.”
1987- Açlık grevine destek için Sağmalcılar Cezaevi önünde yaptıkları açlık grevinden dolayı yargılanan 19 tutuklu yakınından 7’si tahliye edildi.
1990- Türk Metal ve MESS arasındaki toplu sözleşme görüşmelerinin tıkanmasının ardından 10 bine yakın işçinin protesto için başlattığı “saçlarının yarısını kazıtma” eylemi gruplar halinde sürdürülüyor.
– SHP Milletvekili Tevfik Koçak, N.A.’nın tutuklanması ve dava açılmasıyla ilgili olarak Meclis’te soru önergesi verdi. Önergenin görüşülmesi sırasında kürsüye gelen ANAP hükümetinin Devlet Bakanı Cemil Çiçek: “Silahlı çete üyesi olduğu için hakkında dava açılmıştır.” dedi.
– Cezaevlerine yönelik 1 Ağustos 1988 Genelgesi’nin iptali için Avukat Şenal Saruhan’ın Danıştay’da açtığı davanın duruşmasında 10. Daire Savcısı, Genelge’nin kaldırılması yerine tek tip elbise, avukat görüşü, mektup yasağı vb. hükümlerinin iptal edilebileceğini söyledi.
– İşyerinin camına “Savaşa hayır” yazısını astığı için ”siyasi içerikli olmayan izinsiz pankart asmak” tan tutuklanan Vedat Sümercan, Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılan itirazın ardından kefaletle tahliye edildi, tutuksuz yargılanacak.
1991- Cem Dergisi’nin 3.sayısındaki “Hacıbektaş’ta Alevi Olmak” başlıklı yazının HEP Diyarbakır İl Başkanı Vedat Aydın’ın öldürülmesiyle ilgili bölümünde “bölücülük propagandası” yapıldığı gerekçesiyle yargılanan Cemal Şener, Abidin Özgünay ve Reha Çamuroğlu beraat etti.
1992- Tekel deposunu soyduğu iddiasıyla gözaltına alınan 6 kişiden TİKB üyesi Remzi Basalak, Adana Emniyet Müdürlüğü’nde basına çıkarıldığında, önlerinde iki otomatik silah ve mermileri ile bol miktarda para ve “örgütsel doküman” konmuş bir masayı tekmeleyerek devirdi ve bağırarak işkence gördüğünü açıkladı. Remzi Basalak’ın o gece işkenceyle öldürüldüğü açılanırken, bel hizasına bile gelmeyen bir kalorifer peteğine kendini asarak intihar ettiği ileri sürüldü.
– 15 gündür kendisinden haber alınamayan Yıldız Üniversitesi Harita Mühendisliği öğrencisi Ayhan Efeoğlu’nun gözaltında kaybedilmek istendiğini ileri süren arkadaşları, Efeoğlu’nun ailesiyle birlikte Yıldız Üniversitesi’nin bahçesinde forum düzenledi.
– Gayrettepe’deki Telefon Müdürlüğü’nde çalışan Tüm Haber-Sen üyesi PTT çalışanları re’sen emeklilik uygulamasını protesto etti.
1993- Karun Hazinesi, 28 yıl sonra Türkiye’ye getirildi.
1995- Mahkum yakınları Ankara/ Yüksel Caddesi’ndeki basın açıklamalarında 23 cezaevinde 1.200 mahkumun açlık grevinin 30.güne girdiğine dikkat çektiler.
1997- ÖDP’liler, “Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık” eyleminde Çankırı Cezaevi’ne gönderilen Eşber Yağmurdereli’ye destek verdi.
– Vicdani retçi Osman Murat Ülke askere alındı, ancak askeri elbise giymeyi reddetti. Ülke’ye 10 ay hapis cezası verildi.
– Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in 1994’te ”Periler Ülkesinde” heykelini Altınpark’tan “tükürerek” kaldırdığı M.Aksoy maddi/ manevi tazminat davasını kazandı. Asliye Hukuk Mahkemesi heykeltraş Aksoy’a Gökçek’in 1 milyon 250 bin TL, Belediye’nin de 2 milyon 250 bin TL’yı faiziyle ödemesine hükmetti. 22 Mart 2005’de de Mehmet Aksoy’un “Periler Ülkesi” yapıtı tekrar Altınpark’taki yerine konuldu.
1998- Marmara Üniversitesi Nişantaşı Kampüsü’ndeki “Alternatif Şenlik” sonrası dağılan öğrencilerden 30’u Harbiye’de yürürken dövülerek gözaltına alındı.
– İstanbul Kağıthane yolu üzerinde asfalt kamyonunun, içinde bulunduğu minibüse çarpması üzerine, Ercan Eser (1973- Mazgirt) yaşamını yitirdi.
– Hapis cezası nedeniyle R.Tayyip Erdoğan’ın başkanlıktan alınması beklenen İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İçerenköy’de halen CHP’li Kadıköy Belediyesi’nin hizmet alanı olarak ayrılan yaklaşık 40 bin m2 alanı -1/5000’lik planı değiştirerek- satış için ihaleye çıkardı.
1999- Prof. Ahmet Taner Kışlalı’nın cenazesi Ankara’da TBMM, İletişim Fakültesi, Büyük Tiyatro ve Cumhuriyet Gazetesi’nde yapılan törenlerin ardından Karşıyaka Mezarlığı’nda toprağa verildi. İstanbul’da Cumhuriyet Gazetesi önünden Eminönü’ne yürüyüş yapıldı.
2000- Adana Kürkçüler E Tipi Cezaevi’nde nakillere karşı çıkan isyanda 21, Bayrampaşa Cezaevi’nde çıkan isyanda ise 16 gardiyan rehin alındı.
– Gönüllü avukatlar Eren Keskin, Ayla Akat, Fatma Karakaş ve Jutta Hermans’ın görev aldığı Diyarbakır’daki “Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Projesi”ne bugüne kadar 123 kadın başvurdu. Kadınlardan 47’si tecavüze, 75’i tacize uğradığını söyledi. Tecavüze uğradığını söyleyen 47 kadından 1’i intihar etti, 2’si öldürüldü, 1 kadın AİHM’de açtığı tazminat davasını kazandı.
2001- İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) “silah bırakacağını”açıkladı. Açıklama, İngiltere ile IRA’nın siyasi kanadı Sinn Fein arasında gözlemci olan Uluslarası Bağımsız Komisyon’un planı doğrultusunda Sinn Fein’in Genel Başkanı G.Adams’ın IRA’ya çağrısının ardından yapıldı.
– Bir Rus araştırma ekibi, nükleer Kursk denizaltısının enkazına 14 ay sonra ayak bastı. Denizaltı geçen Ağustos’ta 118 Rus denizciyle dibe oturmuş, denizciler kurtarılamamıştı.
2002- “Haksız malvarlığı edindiği” iddiasıyla 5 yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davanın 2. duruşmasına da “ishal olduğu” gerekçesiyle katılmayıp 5 günlük sağlık raporu gönderen AKP Genel Başkanı R.Tayyip Erdoğan, akşam AB büyükelçilerinin yemeğine katıldı.
– Rusya’da yarısı kadın 40-50 Çeçen militan, Moskova’da Kültür Sarayını bastı. 700 seyirci ile çalışanları rehin aldı. Çeçen eylemcilerin lideri Movsar Barayev, Rus işgalinin bir hafta içinde bitmemesi halinde binayı havaya uçuracaklarını söyledi.
2003- Petrol-İş ve Gıda-İş üyeleri ihaleye çıkarılan TÜPRAŞ ve TEKEL’in özelleştirilmesini protesto etti.
– TKP’li üniversiteliler, Irak’a asker gönderilmesine ilişkin tezkereyi Beyazıt Meydanı’nda protesto etti.
– İran son 30 yıldaki nükleer faaliyetlerini içeren belgeleri Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (UAEA) sundu.
2004- Hakkında kırmızı bülten çıkarılan, 7 TİP’linin katillerinden ülkücü Haluk Kırcı, Ukrayna’nın başkenti Kiev’de yakalandı. 19 Mart’ta “yanlışlıkla” tahliye edilmişti.
– Kosova’da 1999’da BM denetimine geçilmesinden sonra ikinci kez genel seçimler yapıldı. Seçimi İbrahim Rugova’nın lider olduğu Demokratik Kosova Birliği kazandı. Milliyetçi Kosovalı Sırplar seçimi boykot etti. Ilımlı Sırplar ise oy kullandı.
2005- Dünyada en çok cinayet işlenen ikinci ülke olan Brezilya’da silah satışının yasaklanması için referanduma gidildi. Yüzde 64 gibi ezici bir çoğunluk silah satışı yasağına “Hayır” dedi. Bu sonuçta, yoksul kesimlerin hem mafya hem de polise karşı savunmasız kalma kaygısının rol oynadığı ileri sürüldü.
2006- İspanya’da Mahkeme, Bask ülkesinin bağımsızlığı için mücadele yürüten Euskadi Ta Askatasuna’nın (Bask Vatanı ve Özgürlük-ETA) siyasi kanadı olmakla suçlanıp kapatılan Herri Batasuna (Halkın Birliği) Partisi lideri Arnaldo Otegi ve 37 Bastasuna üyesinin “silahlı örgüte üye olmak”tan yargılanmasına karar verdi.
– İsrail Başbakanı Ehud Olmert, aşırı sağcı parti İsrail Evimiz Partisi’nin (Israel Beitenu) başkanı Avigdor Lieberman ile koalisyon protokolu imzaladı. Lieberman, Arapların sürülmesini, Filistinlilerle görüşen İsrail vatandaşı Arap vekillerin idam edilmesini istemişti.
– Ezilenlerin Sosyalist Platformu, kapatılması kararına karşı fabrikayı terketmeyen Adana/Tekel işçilerine destek ziyareti yaptı.
2008- Devlet Bahçeli, Anayasa Mahkemesi’nin AKP’nin türban düzenlemesini iptaline ilişkin gerekçeli kararının ”TBMM’nin görev ve yetkilerine müdahale edip yargı ipoteği altına aldığını” söyleyerek Mahkeme’nin yetkilerini düzenleyen maddelerin değiştirilmesi çağrısında bulundu.
2009- Sanatçılar ve insan hakları savunucuları, Ceylan Önkol’un ölümünün ardından ”can güvenliği” gerekçesiyle olay yerine gitmeyen, otopsinin karakolda bilgisiz kişilerce yapılmasına izin veren Lice Cumhuriyet Başsavcısı ile karakol yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulundu.
– Uruguay’ın eski diktatörü G.Alvarez, 1973-1985 döneminde 37 komünistin öldürülmesinden 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
2010- Anayasa Mahkemesi’nin 4/C’ye ilişkin kararını bekleyen, 20 gündür Tek Gıda-İş Sendikası’nın 4.Levent’teki merkezi önünde direnişte olan bir grup TEKEL işçisi AKP hükümetini ve Tek Gıda-İş yönetimini protesto için Şişli AKP İlçe binasına meşaleli yürüyüş yaptı.
– SDP. ESP, TÖP ve EHP’liler, SDP Genel Başkanı Rıdvan Turan’ın da aralarında olduğu 13 kişinin serbest bırakılmasını istedi.
2011- Van’da meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 600’den fazla kişi öldü, 4000’den fazla kişi yaralandı.
2013- Hrant Dink cinayeti davasında hakkında yakalama kararı çıkarılan sanıklardan Erhan Tuncel, İstanbul’da yakalandı.
– Soma Uyar Madencilik’te işçiler “iş sağlığı ve güvenliğinin eksiksiz sağlanması” talebiyle madene inmedi.
– ODTÜ Kampüsü’nde toplanan Ankaragücü, Gençlerbirliği ve Göztepe taraftar grupları, ağaç kıyımı yapılan inşaat arazisinde futbol oynadı.
İstanbul Üniversitesi öğrencileri ODTÜ’lülere destek için Ana Kapı önüne fidan dikip oturma eylemi yaptı.
Ege ve Dokuz Eylül Üniversitesi öğrencileri, ODTÜ’de gece baskınıyla ağaç kıyımını protesto için iki ayrı noktada fidan dikimi yaptı. İki bine yakın İzmirli de akşam Alsancak’tan Basmane’ye sloganlarla yürüyerek fidan dikti.
– Rize/Fındıklı’da Gezi Direnişi’ne destek eylemleriyle ilgili görülen 48 kişi Savcılıkça sorguya çağrıldı.
2016- Taksim’deki Gezi Parkı eylemleriyle ilgili 7’si yabancı uyruklu 255 sanığın yargılandığı davada 244 kişi, 2,5 ay ile 1 yıl 2 ay arasında değişen hapis cezalarına çaptırıldı.
2017- 15 Temmuz darbe girişimi sırasında Gölbaşı’ndaki TÜRKSAT yerleşkesinde yayınları kesmeye çalışan 5’i sivil 17 kişinin yargılandığı davada, firari sanıkların dosyası ayrılırken, diğer sanıklara, “Anayasa’yı ihlal” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi. Asker sanıklar ayrıca TÜRKSAT personelleri Ahmet Özsoy ve Ali Karslı’nın öldürülmesi nedeniyle ikişer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aldı.
Yorumlar kapatıldı.