1857- FİFA ve İngiltere Futbol Federasyonuna göre dünyanın bugüne kadar gelen ilk futbol kulübü Sheffield kuruldu. Cambridge Üniversitesi de ilk futbol klübünün aynı yıl üniversite bünyesinde kurulduğunu iddia ediyor.
1882 – Alman biliminsanı Robert Koch, verem mikrobunu keşfetti.
1912 – Birinci Balkan Savaşı’nda Osmanlı ve Sırp orduları arasındaki Kumanova Muharebesi Sırpların galibiyeti ile sonlandı.
1923- Türkiye Büyük Millet Meclisi Hilafetin kaldırıldığı “1 Kasım 1922″nin yıl dönümünün Hakimiyet Bayramı olarak kutlanmasını kabul etti.
– İstanbul tramvayında bulunan haremlik – selamlık perdesi kaldırıldı.
1926- Ünlü illüzyonist Harry Houdini Detroit, Michigan’daki Garrick Tiyatrosu’nda son gösterisine çıktı.
1929- “Kara Cuma”: New York borsası iflas etti ve 1929 dünya krizi patlak verdi.
1935- İtalya Etiyopya’yı işgal etti.
1945- Güvenlik ve barışın sağlanması amacıyla, Birleşmiş Milletler Bildirgesi yayınlandı. Birleşmiş Milletler kuruldu.
– 2. Dünya savaşı sırasında, Nazilerin Norveç’i işgal etmesine yardım eden, daha sonra Hitler’in Norveç başbakanı yaptığı Faşist Parti lideri Vidkun Abraham Quisling kurşuna dizildi.
1947- Walt Disney, Amerikan Aleyhtarı Faaliyetler Komitesi (HUAC)’nde ifade vererek Komünist olduklarına inandığı bazı çalışanlarının isimlerini komiteye verdi. Walt Disney Komite’ye verdiği ifadede: “Komünistlerin Hollywood’a sızdığı bir gerçek.” dedi. Komite (HUAC), toplantılarına gelip ifade vermeyi reddeden Hollywood’dan 1 yapımcı, 2 yönetmen ve 7 senaristin “komünist”olduğuna karar verdi. ABD Temsilciler Meclisi, komünist olduğuna hükmedilen “Hollywood 10’lusu”nu 1 yıl hapis ve film endüstrisinde çalışmama cezasına çarptırdı.
1955- Bayındırlık Bakanı, Demokrat Parti İzmir Milletvekili Muammer Çavuşoğlu, 6-7 Eylül olaylarında zarar gören Yunanistan’ın İzmir Konsolosluğu’na gitti. Hükümetin geçmiş olsun dileklerini iletti ve hükümet adına konsolosluk gönderine Yunan bayrağı çekti.
1956- Macaristan’da ayaklanma sürüyor. 1955’de başbakanlıktan ve Komünist Parti’den uzaklaştırılan Imre Nagy tekrar başbakanlığa getirildi.
– Gazeteci Bedii Faik, cumhurbaşkanına hakaretten 6 ay hapse mahkum oldu.
1961- Malta bağımsızlığını ilan etti
1962- Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri’nin Küba’yı denizden ablukaya alma kararını kayıtsız şartsız desteklediğini açıkladı. Türkiye, ekonomik abluka kararını uygulayan ilk devlet oldu.
1964- Amerikalı sivil haklar savunucusu Martin Luther King Jr.’a Nobel Barış Ödülü verildi.
1965- Nüfus sayımı sonuçlandı. Türkiye’nin nüfusu 31 milyon 391 bin 207
1966- CHP’nin 18. Kurultayı ”ortanın solu” görüşünü savunanların zaferiyle sonuçlandı. Zonguldak Milletvekili Bülent Ecevit CHP Parti Meclisi’nin 43 üyesinden 31’inin oyu ile Genel Sekreter oldu. MYK’ya da “ortanın solu” açılımı yanlıları seçildi.
1968- AST’ın düzenlediği ”22-29 Ekim Orhan Kemal’e Saygı Haftası”nda, yazar her gün tiyatroseverlerle sahnede oyunları üzerine sohbet ediyor.
1969- Şair Behçet Kemal Çağlar 61 yaşında öldü.
1970- Şili’de 5 Eylül’deki seçimde % 36.3 oy alan sosyalist Salvador Allende, Kongre’deki oylamada büyük oy farkıyla Devlet Başkanı seçildi.
1972- Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) Anayasa profesörü Mümtaz Soysal, Ankara Sıkıyönetim Askeri mahkemesi’nce 6 yıl 8 ay hapse mahkum edildi. Soysal, “Anayasaya Giriş” kitabında Marksizm propagandası yaptığı gerekçesiyle yargılanıyordu.
– Hükümet Et ve Balık Kurumu grevini 30 gün erteledi.
1975- Türkiye’nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü Ermeni militanlarca öldürüldü.
– İzlanda’da hayat normal seyrinde akmayı bıraktı. Çünkü o gün ülkenin yarısını oluşturan kadınlar ellerini ne evlerinde ne de işyerlerinde bir şeye sürmediler.
– Bandırma’da Etibank’a ait Sülfürik Asit Fabrikası’nda sosyal hakları kesilen 325 işçi protesto yürüyüşü yaptı.
1976- Ankara Sinematek Derneği, Sovyet yönetmen Mark S.Donskoy’un Gorki Üçlemesi’nden uyarladığı ilk filmi “Çocukluğum”u gösteriyor.
1978- İzmit’te yol yapım şantiyesinde çalışan ve TKP/ML sempatizanı olduğu açıklanan Hasan Yaşar’ın (1958- Mazgirt) işyerindeki devrimci faaliyetlerinden dolayı, patronunun yönlendirmesi sonucu “ülkücü” militanlar tarafından öldürüldüğü açıklandı.
İstanbul’da da Gıyasettin Yörük’ün (Kars) “ülkücüler” tarafından öldürüldüğü bildirildi.
Elazığ cezaevinde, ülkücülerin saldırısı sonucu devrimci tutuklulardan Lütfü Engin (1955- Balıkesir Sındırgı) öldürüldü.
1979- Sıkıyönetim 19 İlde 2 ay daha uzatıldı.
– Devrimci Yol militanı Sedat Fırat (1958- Ankara) Eskişehir Vişnelik mahallesinde ülkücüler tarafından öldürüldü.
1980- Polonya’da Lech Walesa liderliğinde Komünist Parti’den bağımsız olarak kurulan “Solidarnosc”(Dayanışma Sendikası) resmen tanındı.
– Demirel ve Ecevit’in evlerinde ifadeleri alındı.
1982- Devlet Başkanı Org.Kenan Evren “Referanduma sunulacak yeni Anayasa’yı devlet adına resmen tanıtma” kampanyasına TRT’de başladı.
1983- “THKP-C Kurtuluş” üyesi 4 kişiyi ölüm cezasına çarptıran Askeri Mahkeme: “Varlıkları ile yoklukları arasında ülke çıkarları yönünden bir fark bulunmuyor.”
1984- Türkiye Yazarlar Sendikası’nı “yasadışı örgüte dönüştürdükleri” iddiasıyla Aziz Nesin ve arkadaşları 8-15 yıl hapis istemiyle yargılanıyor.
– Hükümlüler gibi, “tutukevinin düzenini bozan” tutuklu da -hakim kararıyla- hücreye konulabilecek. Değişiklik TBMM’de kabul edildi.
1987- Bir dönem Devlet Balesinde sanatçı olarak çalışan, Devrimci Yol militanı Aydın Erol (1956- Erzurum/ Oltu), Almanya Hamburg’ta Devrimci Yol ve Devrimci Solcular arasında çıkan bir tartışmada kaza kurşunuyla yaşamını yitirdi.
1989- Ankara’da görülen ”Yeşilyurt köylülerine dışkı yedirilmesi” davasının 2.duruşmasında, sanık binbaşının tutuklanması talebi reddedildi.
– Haftalık “2000’e Doğru” dergisinin son sayısı, başyazar Doğu Perinçek’in Abdullah Öcalan ile söyleşisinin yayınlanması nedeniyle DGM’ce toplatıldı.
1990- Danıştay, 1 Ağustos 1988 Genelgesi’nin tutuklu ve hükümlüler için getirdiği tek tip elbise zorunluluğunu tutuklular için iptal etti. Genelge’nin haberleşmeye getirilen kısıtlamaları daraltılırken, mahpusların avukatlarıyla görüşmelerindeki süre sınırı da kaldırıldı.
– Danıştay 2.Dairesi, Cumhurbaşkanı Özal için ayağa kalkmadığı gerekçesiyle görevden alınan SHP’li Çanakkale Belediye Başkanı İsmail Özay hakkında Çanakkale İl İdare Kurulu’nun “Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği” iddiasıyla aldığı “lüzum-u muhakeme” kararını yerinde bulmadı.
– Diyarbakır’da polis karakoluna 100 metre mesafedeki haftalık Yeni Ülke Gazetesi bürosu gece geç saatlerde kundaklandı.
1991- Dışişleri Bakanlığı gizli belgelerini açığa çıkarttıkları iddiasıyla “Kripto davası” olarak bilinen davada yargılanan gazeteci Uluç Gürkan ile Dışişleri Bakanlığı memuru Hande Mumcu beraat etti.
1992- Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, PKK’nın Kuzey Irak’taki Hakurk kampını imha ettiği açıklandı.
– Türkiye’nin ilk özel havaalanı olan Hezarfen, İstanbul Büyükçekmece’de hizmete girdi.
1993- PKK üyeleri tarafından 18 Ekim günü kaçırılanlardan TKP/ML taraftarı Mehmet Yeşil’in (1960- Ovacık) işkenceyle öldürüldüğü açıklandı.
1994- Tofaş stokların artmasını ve satışlardaki azalmayı gerekçe göstererek üretime bir hafta süreyle ara verdi. Yarı ücretli izne çıkarılan işçileri 31 Ekim’de işbaşı yapacak.
– DİSK, 15 gün sürecek “Sigortasız çalışma” kampanyasına Merter/Keresteciler Sitesi’nde başladı.
1996- Fethullah Gülen’in kurdurduğu “Asya Finans”ın açılışına katılan RefahYol koalisyon hükümetinin Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller: ”Evlatlarımın tümünü, hem oğullarımı hem kızlarımı davet ediyorum, burada yer alsınlar.”
– İtfaiye işçileri, Refah Partili Başkan R.Tayyip Erdoğan yönetimindeki İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin toplu sözleşmede yer aldığı halde fazla mesai ücretlerini Yargıtay kararına rağmen ödememesini protesto etti.
– Vehbi Koç’un cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’ndan çalındı.
1998- Cumartesi Annelerinin 150.buluşmasında da polis kitleyi dağıtıp 2’si gazeteci 24 kişiyi döverek gözaltına aldı.
2000- Ankara Ulucanlar Cezaevi’nde 20 Eylül 1999’da 10 tutuklunun ölümüyle sonuçlanan operasyonun davasında 86 mahpusun ”sanık” olarak yargılandığı davanın ilk duruşması başladı. Duruşmayı izlemek için Abdi İpekçi Parkı’nda toplanan 500 kadar mahpus yakınına polis copla müdahale etti: 25 yaralı, 46 gözaltı.
– Bayrampaşa Cezaevi’ndeki eylem sona erdirildi. Tutuklular rehin aldıkları gardiyanları serbest bıraktı.
– PEN’in öncülüğünde 13 ülkeden 267 yazar, tutuklu Avukat Eşber Yağmurdereli’nin serbest bırakılmasını istedi.
– TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Sema Pişkinsüt görevden alındı.
2001- IRA, Sinn Fein lideri Gerry Adams’ın ‘silahlarınızı bırakın’ çağrısına uydu. Uluslararası silahsızlanma komisyonunun üyelerinin gözü önünde silahlarını imha etmeye başladı.
– Yargıtay 2.Hukuk Dairesi, Fatih Altaylı’nın Yılmaz Güney’e iki yazısında hakaret ettiği gerekçesiyle Fatoş Güney’in açtığı manevi tazminat davasını reddeden yerel mahkeme kararını bozdu; yeniden görülen davada Altaylı F.Güney’e 1.200 TL tazminat ödemeye mahkum edildi. Yılmaz Güney Kültür ve Sanat Vakfı’ndan yapılan açıklamada, aynı doğrultuda yazılar yazan köşe yazarları Engin Ardıç ile Serdar Turgut’un da Beyoğlu 2. ve 3. Asliye Hukuk Mahkemeleri tarafından 1.000’er TL tazminat ödemeye mahkum edildikleri hatırlatıldı.
– Yargıtay 8.Daire, İstanbul DGM’de 14 sanığın 4-6 yıl arası hapis cezasına çarptırıldığı “Susurluk Çetesi” davasında sanıkların “gizli oturum” taleplerinin yerine getirilmediği gerekçesiyle verilen mahkumiyet kararlarını bozdu, dava yeniden görülecek.
– İstanbul Üniversite Öğrencileri Koordinasyonu üyesi öğrenciler Merkez kampüs ana giriş kapısı önünde YÖK’ü, savaşı, ekonomik kriz-IMF/Dünya Bankası’nı ve F tipi cezaevlerinde tecriti protesto etti.
2003- Özelleştirme sürecindeki TÜPRAŞ rafinerilerinde çalışan işçiler şirketin ihaleyle satışı için teklif verilmesinin son gününde Türkiye genelinde iş bıraktı.
– Concorde’un son uçuşu New York ile Londra arasında yapıldı.
– Yönetmen Oliver Stone’un Küba’da iki gün içinde çektiği “Comandante” adlı Fidel Castro belgeseli Türkiye’de vizyona girdi.
2004- Irak’ın Bakuba kenti yakınlarında enselerinden vurularak öldürülmüş 49 acemi askerin cesedi bulundu. Eylemi Ürdünlü Ebu Musab Zarkavi’nin Kaide’nin Irak’ta Cihad Grubu “dönekleri vurduk” diyerek üstlendi.
2005- Milli Güvenlik Kurulu toplantısında, yeni Milli Güvenlik Siyaset Belgesi uygun bulunarak, bu konudaki tavsiye kararının Bakanlar Kurulu’na bildirilmesine karar verildi.
– İslami Cihad örgütünün Batı Şeria’daki lideri Luay Saadi İsrail güçlerinin yaptığı operasyonla öldürüldü.
– ABD’de sivil haklar hareketinin simgelerinden, insan hakları savunucusu Rosa Parks (d.1913) yaşamını yitirdi.
2007- Öğrenci Kolektifi üyeleri, öğle üzeri Taksim’in 3 ayrı noktasında (Atatürk Anıtı, AKM ve Gezi Parkı) AKP iktidarını protesto edip pankart açtı; 8 öğrenci dövülerek gözaltına alındı.
Beşiktaş’ın Liverpool ile İnönü Stadyumu’ndaki Şampiyonlar Ligi maçında Çarşı grubu Kazdağları’nda siyanürlü altın arama faaliyetlerine karşı pankart açtı.
– Türk-İş İstanbul Şubeleri Yürütme Komitesi, 10 gündür grevde olan Türk Telekom işçilerini ziyaret etti.
2008- Meksika’da kamuya ait petrol şirketinin özelleştirilmesine karşı çıkan binlerce kişi polisle çatıştı.
– Engin Çeber’in ölümüyle ilgili olarak açılan soruşturmada 90 polis yüzleştirme için Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı’na götürüldü. Çeber’le birlikte gözaltına alınan 3 kişiyle yüzleştirilen polislerden 15’i teşhis edildi.
– Samsun’da üniversitenin akademik yıl açılışına gelen Cumhurbaşkanı Gül’ü protesto etmek isteyen 41 öğrenci gözaltına alındı.
2009- Aralıkta Kopenhag’da yapılacak İklim Zirvesi öncesi devlet ve hükümet başkanlarına seslerini duyurmak isteyenler 181 ülkede, atmosferdeki karbondioksit miktarının yaşamın devamı için kritik olan 350 parça/milyonun altında tutulması talebiyle eylemler düzenledi.
– Samsun Çevre Birlikteliği “Karadeniz Enerji Çöplüğü Olmayacak” yürüyüş ve mitingini Samsun’da gerçekleştirdi.
– Hava-İş üyeleri, Sabiha Gökçen Havalimanı’nda sendikada örgütlendikleri için 230 işçinin işten çıkarılmasını protesto etti.
– SES üyeleri, radyasyonla çalışan sağlıkçıların çalışma sürelerini 9 saate çıkaran genelgenin iptalini istedi.
– Çeçenistan Cumhuriyeti’nin Devlet Başkanı Ramazan Kadirov’a yönelik bir suikast girişimi engellendi.
2010- İzmir Barosu’nda yedi aday içindeki tek kadın olan Sema Pekdaş seçimi kazandı. Pekdaş, 1908 yılında kurulan ve 102 yıllık geçmişi olan İzmir Barosu’nun ilk kadın başkanı oldu.
– Grup Yorum, Levent’teki Gıda-İş Sendikası önünde direnişlerini sürdüren TEKEL işçilerini ziyaret etti.
2012- BDP İstanbul İl Kadın Meclisi üyelerinin 3 günlük açlık grevi için Bakırköy Kadın Cezaevi önünde toplanmalarına polis engel oldu.
2013- DİSK yeni kıdem tazminatı düzenlemelerine karşı düzenlediği kampanyanın ilk adımlarını Ankara ve İstanbul’da attı.
– İstanbul Park Forumları, ağaç sökümüne direnen ODTÜ’lülere destek için akşam Kadıköy’de yürüdü.
2015- HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş Batman’da belediye tarafından düzenlenen “Daha Tutuklanmamış Belediye Eş Başkanları İle Buluşma” konulu toplantıya katıldı.
2017- IKBY Parlamentosu 1 Kasım’daki başkanlık ve milletvekili seçimlerini 8 ay erteledi.
Yorumlar kapatıldı.