Belleğimizde: 26 Ağustos

M.Ö. 55 Roma İmparatoru Julius Caesar, Britanya’yı ele geçirdi. 
1071- Sultan Alparslan komutasındaki Selçuklu orduları Malazgirt’te Bizans ordularını yendi.
1789- 14 Temmuz’da Bastille’e hücum ile ateşlenen Fransız İhtilali’nin oluşturduğu Kurucu Meclis 17 maddelik “İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi”ni kabul etti. Bildiri, 1791’de kabul edilen Fransız Anayasası’na önsöz olarak eklendi.
1880- 20. yüzyıl başlarında Fransa’da sanat ve edebiyat alanındaki bütün öncü akımlar içinde yer alan ve şiiri daha önceden bilinmeyen alanlara yöneltişiyle tanınan şair Guillaume Apollinaire doğdu.
1895- Yeni Asır Gazetesi yayın hayatına başladı.
1914 – Şair Fazıl Hüsnü Dağlarca doğdu.
1920- Amerika Birleşik Devletleri’nde kadınlara oy kullanma hakkı Anayasal güvenceye kavuştu.
1922- Yunan ordularına karşı “Büyük Taarruz” başladı.
1924- Türkiye İş Bankası kuruldu. İlk genel müdürü eski İktisat Vekili, Mübadele İmar ve İskan Bakanlığından ayrılan Celal (Bayar) Bey oldu. İş Bankası’nın kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı.
1926- İttihatçılar davasında 4 idam kararı verildi. Atatürke “suikast girişimi” gerekçesiyle açılan”İttihatçılar Davası”nda eski Maliye Nazırı Cavid, İttihad ve Terakki eski Genel Merkez Üyesi Fenerbahçe Başkanı Dr. Nazım ve eski katiblerden Nail, eski Ardahan mebusu Hilmi Beyler idama mahkum edildiler, sonraki sabah Ankara, Cebeci’de asıldılar.
1932- Türkiye’de ilk kez yüzme yarışları yapıldı. Büyükdere’de yapılan yarışmayı İstanbul ekibi kazandı.
1936- İngiltere’yle yapılan anlaşma sonucu Mısır -Süveyş Kanalı dışında- bağımsızlığına kavuştu.
– İngiliz yayın kuruluşu BBC ilk televizyon yayınını gerçekleştirdi.
1937- Kozlu Kömür İşletmeleri devletleştirildi.
1940- 25 Ağustos’ta Alman uçakları Londra’yı bombalamaya başlamıştı. Bir gün sonra, İngiliz savaş uçakları Berlin’e karşı saldırıya geçti.
1950- İstanbul’daki Elektrik, Motorlu Taşıt İşçileri Sendikası “Komünizmi Tel’in” mitingi düzenledi.
1957- Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1927’de yalnızca 7 olan radyo alıcısı sayısı, 1950’lerde 300 bini aştı.
1968 – Ressam Cemal Tollu öldü.
1969- İsmet İnönü, “Sıhhatim henüz size hizmet edecek kadar verimlidir” dedi ve seçim kampanyasını başlattı. İnönü o sıra 85 yaşındaydı.
1969- Nusret Suman, profesör ünvanını alan ilk heykeltıraş oldu.
1970- Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi’nde görülen duruşmada, 15/16 Haziran İşçi Direnişi’nde “halkı hükümet aleyhine isyana teşvik” suçlamasıyla DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler ve Genel Sekreteri Kemal Sülker ile 24 sendikacının 3-7 yıl arası hapsi istendi
1972- Gün gazetesinin eki olarak verilmekte olan Gırgır, Oğuz Aral yönetiminde mizah dergisi olarak yayınlanmaya başladı.
1975- Tarsus’ta 183 gündür CUMİTAŞ’ta grevde olan DİSK/Maden-İş’li işçilerin Tarsus’tan Mersin’e, “Üçüncü Dünyacı” gençlik örgütlerinin de NATO ve Varşova paktlarına karşı “Bağımsız ve Bloksuz Tam Bağımsız Türkiye İçin İncirlik Yürüyüşü” İskenderun’dan Adana’ya başladı.
1976- Milliyetçi Cephe hükümetinin Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’nca düzenlemesi, Ümit Utku’nun yönetiminde Film Sanatçılarını Güçlendirme Vakfı’na (Film-San) verilen ”1.İstanbul Uluslararası Film Festivali”ne Türk Sinematek Derneği ve Sinema Televizyon Enstitüsü katılmayacak.
1978- İngiltere’de yayımlanan The Economist dergisinde, “Türkiye Ortadoğu’nun manavı, kasabı, sütçüsü olursa hem kendisi için, hem de bölge için daha yararlı olacak” dendi.
– Yakalanan cezaevi firarisi ülkücü Ferhat Tüysüz: “Dışarda 6 kişiyi daha öldürdüm. Sıkıldığımda komünist avına çıkardım.”
– Avukat Devrim Çelenk’in cenazesi yapılan tören ve yürüyüşle memleketi Diyarbakır’a gönderildi.
1980- Ankara Etlik’te akşam polis süsü vererek bir evi basan ülkücüler 2’si kardeş 3 kişiyi kurşuna dizdi.
– Davutpaşa Kışlası’nda tutulan yakınlarına baskı ve işkence yapıldığı iddiasıyla aileler sıkıyönetim karargahının bulunduğu Selimiye Kışlası nizamiyesine yürüyerek komutanla görüşmek istedi. Bir grup tutuklu yakını da İstanbul Barosu’nda toplantı yaptı.
1983- Cumhuriyet’te Anayasa taslağı üzerine yazdığı bir yazıdan dolayı 3 ay hapse mahkum edilen yazar Oktay Akbal cezaevine girdi.
1986- Kamerun’da volkanik gölden çıkan karbondioksit ve hidrojen gazlarının karışımı sonucu 1500 kişi öldü.
1989- Cumhuriyet Kitap Kulübü’nün Beyoğlu Mis Sokak’taki “Kitap Günleri” sergisine gelen 3 kişi kitapları benzinle ateşe verip kaçtı.
1990- Metris Cezaevi eski İç Güvenlik Müdürü, emekli binbaşı A.Özbey silahlı saldırıda ağır yaralandı, Dev-Sol üstlendi.
– İskenderun Demir-Çelik’te yaklaşık 5 bin işçi, Bağımsız Çelik-İş’in % 10 işkolu barajını geçemediği gerekçesiyle Çalışma Bakanlığı’nca toplu sözleşme yetkisinin düşürülmesini ve durumun Mahkeme’ce onayını protesto etti.
1991- İstinye Tersanesi kapatıldı.
1993- Gazeteciler Cemiyeti’nin adı Türkiye Gazeteciler Cemiyeti olarak değiştirildi.
1994- RP’li İstanbul Belediyesi’nin SUSER’i kapatmasıyla işten çıkarılan işçilerin direnişine CHP ve Emekçi Kadınlar Birliği destek verdi.
1995- 335 İtalyan sivilin katlinden sorumlu görülerek Arjantin’de tutuklanan eski Nazi subayı E.Priebke Almanya’ya iade edilecek.
1995- Cumartesi Anneleri’nin Galatasaray’daki oturma eyleminin 14.haftasında, 4 yıl önce gözaltında kaybedilen Hüseyin Toraman anıldı.
1996- İşten atılan ve direnişte olan Kopuzlar Deri işçilerine jandarma dayağı üzerine Tuzla Organize Sanayi’de Deri-İş üyesi 3 bin işçi 3 gündür çalışmıyor.
1997- Siyanürle altın çıkarılmasına karşı mücadele veren 250 Bergamalı Boğaz Köprüsü’nde eylem yaptı. 3 otobüsle geldikleri Boğaz Köprüsü’nün ortasında inip 1.5 saat süreyle köprünün korkuluklarına tek sıra dizilen ve halatla bağlanan 250 kadar Bergamalı köylü, 7 yıldır mücadele ettikleri Eurogold maden şirketinin altın madenini tamamen kapatmasını istedi.
– Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı, Gazi olayları sırasında Ümraniye’de 5 kişinin ölümüne neden oldukları ileri sürülen 234 polis-jandarma hakkında 2 yıldır sürdürdüğü soruşturmada “kurşunların hangi silahtan çıktığının belirlenemediği“ gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi.
1998- Alparslan Türkeş için açılan taziye defterine: “Başbuğum, ne öğrendiysem sizden öğrendim” yazan eski emniyetçi Ordu Valisi Kemal Yazıcıoğlu, 12 Eylül sonrası DAL’da (Derin Araştırma Laboratuarı)yürütülen işkencelerin başında yer almasını yerel televizyonda savundu.
– 1 Eylül’deki “Barış Şenliği”nin tanıtımı Taksim’de ve İHD binası önünde engellenince, bina içinde yapıldı.
1999- Pişmanlık Yasası çıktı.
2000- Tutuklu ve hükümlü yakınlarının G.Saray’da yapmak istediği F tipi cezaevleri protestosunu polis yine engelledi.
2001- Adli Tıp Kurumu, 19 Aralık 2000 tarihinde düzenlenen operasyonlarda, Bayrampaşa Cezaevi’nde ölen üç tutuklunun savcı denetiminde yapılan otopsisinde, cesetlerin, mermi çekirdekleri çıkarıldıktan sonra Adli Tıp’a teslim edildiklerinin ortaya çıktığını açıkladı.
2002- İspanya’da Yargıç Baltasar Garzon, Bask halkının kendi kaderini tayin hakkını savunan Batasuna Partisi’ni üç yıllığına kapattı.
-Devlet Bakanı Tunca Toskay, 2000 genel nüfus sayımının kesin sonuçlarını açıkladı: Türkiye’nin nüfusu 67 milyon 803 bin 927.
– Yeni Zelanda’da, ülkenin ilk Müslüman milletvekili olan Pakistan doğumlu bilim insanı Eşref Şudhari, Kuran üzerine yemin ederek göreve başladı.
– İlki 1992’de yapılan ‘Yeryüzü Zirvesi’ Güney Afrika’nın başkenti Johannesburg’da başladı. Resmi adı ‘Sürdürülebilir Kalkınma İçin Dünya Konferansı’nı Greenpeace “Zenginlerin lehine sahneye konulmuş kötü bir komedi” diye niteledi.
2003- “Paradigmanın İflası” adlı kitabından dolayı 2.kez yargılanan Doç.Dr.Fikret Başkaya ile yayıncı İsmet Erdoğan beraat etti. Ankara DGM’deki davada Savcı, TMY 8.maddesinin 6.Uyum Paketi ile kaldırıldığı için fiilin suç olmaktan çıktığı gerekçesiyle beraat istedi.
2004- Dini lider Ayetullah Sistani’nin kuşatılan Hz.Ali Türbesi’ni kurtarmak amacıyla Necef’e yürüyüş çağrısına onbinlerce Şii katıldı. Irak polisi Şii’lere saldırdı; 100 kişi öldü, 400 kişi yaralandı.
– Şili’de Meclis, eski diktatör Augusto Pinochet’in dokunulmazlığını kaldırdı. 88 yaşındaki diktatörün yargılanmasının önündeki son engel de kalktı.
2006- Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, aşiret lideri Navab Ekber Bugti ve yandaşlarının saklandığı Belucistan eyaleti başkenti Ketta’ya operasyon düzenledi. 79 yaşındaki Bugti ile 30 aşiret savaşcısı öldürüldü. Bugti özerklik ve doğal kaynaklardan pay istemişti.
2007- KESK’liler hükümetle toplu görüşmelerde net bir sonuç elde edilememesini Ankara/ Sakarya Caddesi’nde protesto etti.
2010- Rize’nin merkeze bağlı Gündoğdu beldesinde sağanak yağış sonucu meydana gelen sel ve heyelan nedeniyle 12 kişi yaşamını yitirdi, 6 kişi kayboldu.
2011- Deniz Feneri e.V soruşturmasını 3 yıldır yürüten Nadir Türkaslan ile 2 savcı görevden alınıp yerlerine 2 yeni savcı atandı.
– “İmamın Ordusu” kitabı basılmadan gözaltına alınıp iddianamesiz 5 aydır tutuklu bulunan Ahmet Şık AİHM’ne başvurdu.
2013- HDK Şişli İlçe Meclisi üyeleri, Feriköy ve Kurtuluş’ta Ermeni ve trans yurttaşlara yönelik saldırıları protesto etti. Eyleme LGBT’ler de destek verdi.
2015- Davutoğlu’nun seçim hükümetinde bakanlık teklifini kabul eden Tuğrul Türkeş kesin ihraç talebiyle MHP Disiplin Kurulu’na sevkedildi, Meral Akşener teklifi kabul etmedi. CHP’den 5 isimden 4’ü teklifi reddederken, Deniz Baykal cevabını daha sonra bildireceğini söyledi.
– “TSK ve devlet yöneticileri Alevi şehitlerin Cemevlerindeki cenazelerine katılmıyor, ayrı bir resmi tören düzenliyor.”; Şehit yeğeninin cenazesinde “Kardeşi kardeşe kırdırıyor, Cumhurbaşkanı bunu bilsin” diyen Ömer Bulur Terörle Mücadele Şubesi’nden ifadeye çağrıldı.
– Güney Sudan Hükümeti, iç savaşı sona erdiren barış anlaşmasını imzaladı.
2016-Şırnak’ın Cizre ilçesinde polis kontrol noktasına PKK’lılar tarafından bomba yüklü araçla saldırı düzenlendi. 11 polis yaşamını yitirdi, 78 kişi yaralandı.
– Tüm askeri sağlık kuruluşları, bugün saat 17.00’de ülke genelinde eş zamanlı olarak Sağlık Bakanlığına bağlandı.
– Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü, CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve bazı eski MHP milletvekillerine ait olduğu öne sürülen görüntülerle ilgili soruşturma kapsamında, Fetullah Gülen’in de arasında bulunduğu 96 kişi tutuklama kararı verildi.