1492- Kristof Kolomb Küba’yı keşfetti ve İspanya adına el koydu.
1806- Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu Berlin’e girdi.
1810- ABD, eski İspanyol kolonisi olan Batı Florida’yı ilhak etti.
1904- New York metrosu açıldı.
1922- Müttefikler Ankara ve İstanbul hükümetlerine Lozan’da konferans toplanması çağrısı yaptı.
– Faşist Parti lideri Benito Mussolini kara gömlekli milislerle birlikte Napoli’den “Roma yürüyüşü”ne başladı. İtalya’nın birçok yerinden Roma’ya yürüyen 40 bine yakın faşist uğradıkları şehirlerde resmî binaları da işgal etti. Hükümet istifa etti.
1924- Sovyetler Birliği’nde Özbekistan’ın kuruluşu.
1945- Birleşmiş Milletler örgütü kuruldu
1953- İngiltere, Güney Avustralya’da Totem 2 adını verdiği bir nükleer deneme yaptı.
1954- ABD Hava Kuvvetlerine atanan ilk siyahi general Benjamin O. Davis Jr. oldu.
– Walt Disney’in ilk TV programı, ‘Disneyland’ başlığı altında ABC’de yayınlandı
1957- Genel seçimler. Demokrat Parti, oyları düşse de, 610 milletvekilliğinin 424’ünü kazanarak iktidarını korudu. Cumhuriyet Halk Partisi 178 milletvekili çıkardı.
1958- Pakistan’ın ilk cumhurbaşkanı İskender Mirza, General Eyüp Han tarafından düzenlenen kansız bir darbeyle görevden uzaklaştırıldı. Eyüp Han, 20 gün önce bizzat Mirza tarafından sıkıyönetimin başına getirilmişti.
1960- Milli Birlik Komitesi, 147 profesör, doçent ve asistanı görevden aldı. Gerekçe “tembel”, “yeteneksiz”, “reform düşmanı” olmalarıydı. Üniversitedeki tasfiye tartışma ve tepkilere yol açtı. Öğretim üyeleri, Mart 1962’de görevlerine dönebildiler.
1962- SSCB lideri Kruşçev: “Küba’daki Sovyet nükleer füzelerinin sökülmesi karşılığında, Türkiye’deki Amerikan üslerinde konuşlu füzeler de sökülsün”
1965- İlk Demirel hükümeti kuruldu.
1966- CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit: “CHP nasıl ortanın solunda olduğunu belirterek aşırı sola bir duvar çekmişse, AP de ortanın sağında olduğunu bildirerek sağ uçtan gelebilecek tehlikelere karşı bir duvar çekmelidir.”
1967- Bolivya’da “gerillalara katıldığı” iddiasıyla tutuklu olan Regis Debray’ın duruşması başladı; savcı 30 yıl hapis cezası istedi.
1968- Londra’da yaklaşık 50 bin kişi Vietnam Savaşı’nda ABD’ye karşı Vietkong’a destek için yürüdü.
1970- Ekmek-İş Sendikası 203 işyeri için “süresiz grev” kararı aldı.
1971- Harun Karadeniz, Sabahattin Eyüboğlu, Azra Erhat ve Vedat Günyol’un da aralarında bulunduğu 21 kişinin “Gizli TKP’ye üye oldukları” iddiasıyla 8 ile 15 yıl arası hapis istemiyle yargılanmasına başlandı.
– Kongo Cumhuriyeti’nin adı Zaire cumhuriyeti olarak değiştirildi
1974- CHP-MSP hükümet programında yeralan halk sektörü yaratılmasıyla ilgili ilk çalışmalar sonunda “Halk Yatırımları Holding Anonim Ortaklığı” adı altında büyük bir yatırım holding kuruldu. Holdingin 9 ortağı Etibank, Sümerbank, TPAO, İPRAŞ, THY, İş Bankası, Emekli Sandığı, Türk-İş ve DİSK, Holding’in 1 milyarlık sermayesi 100 bin paya bölünecek.
1975- Paris büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü, Ermeni militanlar tarafından öldürüldü.
1976- TPAO yönetimi, DİSK’in MC’ye ve DGM’lere karşı genel direnişi nedeniyle oluşan zarardan ötürü DİSK yöneticilerine 52 milyon TL’lık tazminat davası açacağını bildirdi.
– İstanbul’da 30 lisenin temsilcilerinin bulunduğu grup Cağaloğlu’ndaki İl Milli Eğitim Müdürlüğü önünde Milliyetçi Cephe iktidarının bastırdığı “gerici-Amerikancı yeni ders kitapları”nı protesto etti.
1977- “Ülkücü komandolar”, İstanbul Ayazağa’da bulunan Işık Mühendislik Yüksek Okulu’nda Ayhan Gökdemir adlı solcu bir öğrenciyi, bıçaklayarak öldürdüler.
1978- Nobel barış ödülünü Mısır devlet başkanı Enver Sedat ve İsrail başbakanı Menahem Begin paylaştılar.
1979- Bayrampaşa’da bir kahvehaneyi basan “ülkücüler”, içerdekileri duvara dizip yaylım ateşi açtı: 6 ölü 6 yaralı.
– CHP hükümetinin Kültür Bakanı Ahmet Taner Kışlalı’nın girişimiyle, Yaşar Kemal ve Server Tanilli’nin de aralarında bulunduğu sanat ve düşün adamlarını ve Türkiye’nin turistik-kültürel değerlerini tanıtacak ”Kısa Film Senaryoları Yarışması”nı kazananlar açıklandı.
– Zülfü Livaneli’nin bazı şarkıları Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) Denetim Kurulu tarafından yasaklandı. “Nazım’ın Türküsü” ve “Atlının Türküsü”nden bazı parçaları TRT’de yasaklanan Zülfü Livaneli için Köln radyosu 45 dk’lık program yaptı.
– TANSA Genel Müdürü, “Yoksul halk çocuklarının ihtiyacını gidermek amacıyla” belediyelerin Tanzim Satış Mağazaları’nda satılmak üzere yaklaşık 1 milyon ucuz defter üretildiğini açıkladı.
1980- “Geçici Anayasa” açıklandı: Yeni bir Anayasa yapılıncaya kadar, kapatılan Meclis’in yerini alan Milli Güvenlik Konseyi’nin çıkaracağı karar, bildiri ve yasaların yürürlükteki 1961 Anayasasına aykırılığı ileri sürülemeyecek.
– Siyasi Partiler ve Sendikalar dışındaki kuruluşlara Kayyum tayinini öngören yasa, MGK’da kabul edildi.
1981- Prof. Sadi Irmak, 12 Eylül askeri darbesinin ardından atanan üyelerden oluşan Danışma Meclisi başkanı seçildi.
– 67 ilin “başarılı” muhtarlarını Çankaya Köşkü’nde kabul eden Devlet Başkanı Kenan Evren: “Devletin bir kolu olan, devletten maaş alan muhtarların devletçe atanmasının doğru olduğu inancındayım.”
1982- Anayasa Referandurumu’nda “Evet”e destek için Diyarbakır’da konuşan Devlet Başkanı K.Evren: “Diktatörlük heveslisi değiliz”.
“Anayasa Referandumu” için “Hayır” kampanyası yaparken yakalanan”sol ve sağ (Akıncılar) örgüt üyesi” toplanan 50 kişi basına gösterildi.
– Çin, nüfusunun 1 milyarı aştığını açıkladı.
1983- Yayıncı İlhan Erdost’un Kasım 1980’de Mamak Askeri Ceza ve Tutukevi avlusunda askeri araç içinde dövülerek öldürülmesi davasında karar: 1 astsubay ve 4 ere 8 yıl ile 10 yıl 8 ay arası, 1 ere de 2 ay 20 gün hapis cezası. Astsubay Şükrü Bağ TSK’dan çıkarıldı ve tutuklandı. Temyize götürülen davada, Askeri Yargıtay’ın 14 Mart 1984’de Astsubay Şükrü Bağ’ın 10 yıl 8 aylık hapis cezasını bozmasının ardından yeniden yargılanan Bağ, 27 Kasım 1986’da bu kez yalnızca “görevi ihmal”den 3 yıl hapis ve ömür boyu memuriyetten men cezasına çarptırıldı.
1984- Ankara’da “işçi çıkarma yasağı” kaldırıldı. Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı, işçileri işten çıkarmayı yasaklayan 13 nolu bildirisi ile grev ve lokavt yetkilerinin kullanılmasını izne bağlayan 17 nolu bildirisinin 3. maddesini yürürlükten kaldırdı. Ankara’da artık grev ve lokavt için sıkıyönetimden izin alınmayacak.
1986- Süleyman Demirel’in Isparta’da konuşmasına izin verilmedi. Demirel’in şehir meydanına girişini engellemek için polis barikatı kuruldu.
– Tokyo’da Narita havalimanının genişletilmesine karşı çıkan 2.500 çiftçi ve öğrenci gösteri yaptı.
1989- Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde bir grup öğrenci yemek fiyatlarındaki artışı protesto için yemekhane önünde oturdu.
– Dev-Sol duruşmasında Sinan Kukul, Dursun Karataş ve Bedri Yağan’ın kaçış öncesi yazıp imzaladığı 2 sayfalık bir dilekçeyi okudu. Dev-Sol duruşmasında Karataş ve Yağan’ın kaçışları vesilesiyle basın mensuplarına “özgürlük çikolatası ve sigarası” ikram edildi.
1990- Sosyaldemokrat Halkçı Parti, İzmit’te “Savaşa Hayır” mitingi düzenledi. Mitinge on binlerce insan katıldı; miting sonrası 155 kişi gözaltına alındı. Mitingde konuşan Genel Başkan Erdal İnönü Körfez Savaşı’na ve idam cezalarına karşı olduğunu vurgulayarak Başbakan Turgut Özal’ı ABD’nin peşine takılmakla suçladı.
1991- Hüseyin Toraman evinin önünden silahlı-telsizli 3 sivil tarafından zorla 1 araca bindirilerek götürüldü, hala akıbeti bilinmiyor. 14 Ekim 2011’de açılan soruşturma sonucunda ”şüphelinin bulunamaması ve 20 yıllık zamanaşımı süresinin dolması” gerekçesiyle dosya kapatıldı.
– Türkmenistan, Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazandı.
1992- Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş Kuzey Irak’ta süren operasyonla ilgili bir açıklama yaptı. Operasyona 20 bin askerin katıldığını, 9 erin öldüğünü ve binlerce PKK militanının öldürüldüğünü söyledi.
1993- Ankara/ Balgat’ta polisçe basılan bir evde Dev-Sol üyesi oldukları ileri sürülen 2 kişi öldürüldü.
– Özlük haklarının iyileştirilmesi için sağlık çalışanlarının “beyaz eylem”leri sürüyor. Hastanelerde acil servisler ve kanser ameliyatları dışında hizmet verilmiyor.
– Ahmet Zeki Okçuoğlu, Azadi Gazetesi’nde yayınlanan “T.C. Kürtlerle Barışmak İstemiyor” yazısından dolayı yargılandı.
1995- Terörle Mücadele Yasası’nın 8. maddesini değiştirip terör suçunun kapsamını daraltan düzenleme Meclis’te kabul edildi.
– K.Çekmece Belediyesi’nde çalışan DİSK/Genel-İş’li 940 işçi, toplu sözleşme farklarının ödenmemesini yürüyüşle protesto etti.
– Litvanya, üyelik için Avrupa Birliği’ne başvurdu.
1996- İstanbul’da gecekondu olarak başlanılıp 5-10 katlı hale gelmiş binalar olduğunu söyleyen Büyükşehir Belediye Başkanı R.Tayyip Erdoğan: ”İstanbul’da 1 milyon kaçak bina var, bunları ben yıkamam. Bizim teklifimiz: devlet, bedelini alarak bu arazileri vatandaşa satsın.”
Beykoz, Sarıyer ve Üsküdar’ın SİT Alanı olmaktan çıkarılmasını isteyen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı R.Tayyip Erdoğan: ”Koruma Kurulu’nun varlığına dahi karşıyım. Koruma Kurulu bir istişare kurulu olarak kalabilir, ama bir icra kurulu olarak kalması yanlış.”
– Yeni Trafik Kanunu yürürlüğe girdi.
1998- Gerhard Schröder, Almanya başbakanı seçildi.
1999- Parlamento oturumu sırasında otomatik silahlı kişilerce yapılan saldırıda Ermenistan Başbakanı Vazgen Sarkisyan ve sekiz üst düzey yetkili öldü.
– Direniş sonuç verdi: Beykoz Deri ve Kundura Fabrikası’nın 1 Kasım’da kapatılma ve yaklaşık 750 işçinin ihbar tazminatları ve ücret alacakları ödenerek işten çıkarılma kararı askıya alındı, işçiler akşama doğru işbaşı yaptı.
Belediye-İş ve Genel-İş’li işçiler, alacaklarını ödemeyen İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerini Saraçhane’deki İBB binası önünde protesto etti.
– İstanbul ve İzmir’de avukatlar Ahmet Taner Kışlalı suikastı ile faili meçhul kalan cinayetleri cüppeleriyle yürüyerek protesto etti
2000- Fazilet Partisi’nde “yenilikçiler” biraraya gelerek toplantı yaptılar. Yenilikçilerden Recep Tayyip Erdoğan, “takiye yapıp halkı kandırıyorlar, yeter artık. Oğuzhan Asiltürk ve perde arkasındakilerle siyaset bitmiştir” dedi.
– İstanbul Üniversitesi öğrencileri DSP-MHP-ANAP hükümetinin IMF’ye endeksli politikalarını ve IMF Türkiye Masası Şefi Cottarelli’yi Merkez Kampüs önünde protesto etti.
2002- İşçi Partisi’nin adayı “Lula” lakaplı Luiz Inacio Lula da Silva ikinci turda yüzde 62 oyla Brezilya devlet başkanı seçildi. Latin Amerika tarihinde ilk kez bir işçi devlet başkanlığına geldi.
– ÖDP, Kadıköy İskele Meydanı’nda “Irak’ta Savaşa Hayır” mitingi yaptı.
ABD, Almanya, İrlanda, İtalya, İspanya, Japonya ve Meksika’daki gösterilerde ABD’nin Irak’a yönelik müdahale hazırlıkları protesto edildi.
– DEHAP ve destekçisi sol parti ve gruplar, 3 Kasım milletvekili genel seçimleri öncesi Eyüp’te yaklaşık 200 bin kişinin katıldığı miting yaptı.
2003- CHP lideri Deniz Baykal, Almanya Başbakanı Gerard Schröder, Britanya Başbakanı Tony Blair, İsrail İşçi Partisi lideri Şimon Peres ve Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis’le birlikte, Sosyalist Enternasyonal Başkan Yardımcılığı’na seçildi. Erdal İnönü’den sonra Türkiye’den bu göreve getirilen ikinci sosyal demokrat oldu.
2004- TBMM, eski Başbakan Mesut Yılmaz’ı 14’e karşı 419 oyla, eski Devlet Bakanı Güneş Taner’i de yediye karşı 403 oyla Yüce Divan’a sevk etti. Gerekçe; Türkbank ihalesine fesat karıştırmak.
– SSK hastanelerinin Sağlık Bakanlığı’na devrine karşı Emek Platformu bileşenleri İstanbul/Perpa’dan Okmeydanı Hastanesi’ne yürüdü.
2005- Ankara 2.İş Mahkemesi Eğitim-Sen için açılan kapatma davasında, kapatmaya konu olan “anadilde öğrenim” ifadesinin, Sendika tüzüğünden çıkarılması nedeniyle ”kapatmama”kararı aldı. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, İş Mahkemesi’nin kapatma talebini reddetmesini 2.kez bozmuştu.
– Paris’te iki müslüman çocuğun ölümüyle birlikte şiddetli protesto hareketleri başladı.
– Hayata Dönüş sonrasında haklarında dava açılan 167 tutuklu ve hükümlü için Bayrampaşa Cezaevi’nde 5 yıl sonra yapılan keşif sonrası mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda, operasyon sırasında idare blokundan mahpus koğuşlarına ateş açılmış olduğu belirtildi.
2006- Uluslararası Fransız Radyosu “Radio France International” (RFI) 1971’den beri sürdürdüğü Türkçe yayınlara son verdi.
– Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Milletvekili Seçimi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yasa’yı onayladı. Milletvekili seçilme yaşı 30’dan 25’e indirildi.
– Karikatürist Semih Balcıoğlu, 78 yaşında yaşamını yitirdi. Yazısız karikatürleriyle tanınan Balcıoğlu yedisi yurtdışında olmak üzere 70’den fazla sergi açtı. 28 karikatür kitabı var.
2007- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler Çanakkale’de Bergamalı köylüler ve çevre örgütlerinin katıldığı, “Kaz Dağları ağlar, Bakan güler”sloganlarının atıldığı panelde “Maden Yasası’nın yeniden ele alınacağı ve bölgede referanduma gidilebileceği” sözünü verdi.
2008- Çağdaş Gemik (18), gezdiği motosikletle “dur ihtarına rağmen durmadığı” iddiasıyla 1 polis tarafından ensesinden vurularak öldürüldü. Ç.Gemik’e tabancayla ateş ederek ölümüne sebep olan polis memuruna 4.yargılamada verilen 13 yıl 4 ay ceza 30 Ocak 2017’de Yargıtay’ca onandı.
– KESK’e bağlı Büro Emekçileri Sendikası’nın “Yargıda adalet-Bağımsız Demokratik Türkiye” için Samsun-Ankara yürüyüşü başladı.
– AKP Genel Merkezi’ne yürüyerek basın açıklaması yapan ve Başbakan Erdoğan ya da AKP’li bir yetkiliyle görüşme talep edip oturma eylemi yapan Halkevleri üyesi 27 kişi gözaltına alındı.
Halkevciler Hopa halkını 2 Kasım’daki “Aklamıyoruz, Haklıyoruz” mitingine davet için Hopa Devlet Hastanesi’nden Cumhuriyet Meydanı’na yürüdü. Hopa AKP İlçe Binası’na “Çay-Kur’umuzu, derelerimizi, ülkemizi satanları Aklamıyoruz, Haklıyoruz” pankartı asıldı.
2009- Özgür Doğan ve Orhan Eskiköy’ün “İki Dil Bir Bavul” filmi gösterime girdi.
– DTP’li Aysel Tuğluk, 3 Eylül 2006’da Diyarbakır Dünya Barış Günü mitingindeki konuşmasından dolayı 1 yıl 6 ay hapse mahkum edildi.
– Batı Şeria ve Gazze’deki 180 bin Filistinli’nin “akan suya” erişimi yok. Suyun % 80’ini Yahudi yerleşimciler kullanıyor.
– İstanbul Tabip Odası, Eczacı Odası ve Dişhekimleri Odası’nın da aralarında bulunduğu çok sayıda meslek örgütü, İstanbul Üniversitesi’nden çeşitli sebeplerden toplam 14 yıl 9 ay uzaklaştırma cezası alan 52 öğrencinin Merkez Kampüs önünde kurdukları çadıra destek ziyareti yaptı.
2010- “Milli Güvenlik Siyaset Belgesi” revize edildi: “İrticai Faaliyetler” İç Tehditler’den çıkarılıp “Dini istismar eden örgütler” konuldu.
2011- Arjantin’de cunta döneminde asker ve polis memuru olarak görev yapan 12 kişi ömür boyu; dört kişiyse 18 ila 25 yıl hapse hapse mahkum edildi. Ömür boyu hapis cezasına çarptırılanlar arasında “Ölümün Kan Meleği” olarak da anılan 59 yaşındaki Alfredo Astiz’in de bulunuyor. Uruguay’da Devlet Başkanı J.Mujica, dikta döneminde insan haklarını çiğneyenlerin dokunulmazlıklarını kaldırdı.
– ÇHD, ÖHD ve ÇAG üyesi avukatlar, Van Depremi’nin ardından yaşananlarda ihmalleri bulunduğu gerekçesiyle tüm devlet erkanı ile TV kanallarındaki söylemlerinden dolayı Müge Anlı ve Duygu Canbaş hakkında suç duyurusunda bulundu.
– Haydarpaşa Dayanışması üyeleri “Haydarpaşa Garı gar olarak kalsın, yüksek hızlı tren ve tüm trenler Haydarpaşa Garı’na gelsin” talebiyle Kadıköy İskelesi’nden Haydarpaşa Garı’na yürüdü.
2012- Alman komünist opera ve bale bestecisi Hans Werner Henze (86) hayata veda etti. “Dans FloB der Medusa” adlı requiem’ini Che Guevara’ya adamıştı.
2013- ODTÜ’de ağaçların sökülmesine karşı eylem yapanlara saldıran polis, Öğrenci Kolektifleri üyesi Y.Çıracı’yı darp ederek kurulan barikatta yakılan ateşe itti, 2.derece yanıkları oluşan Çıracı hastanede tedavi altına alındı.
Haydarpaşa Dayanışması üyeleri “Haydarpaşa Garı gar olarak kalsın, yüksek hızlı tren ve tüm trenler Haydarpaşa Garı’na gelsin” talebiyle Kadıköy İskelesi’nden Haydarpaşa Garı’na yürüdü.
2015- Koza İpek Holding’in Ankara/Merkez binasındaki yetkililere kayyım atanması kararını tebliğ etmek isteyen polis kapıyı kırarak içeri girdi. Dışarıda protesto edilen topluluğa tazyikli suyla müdahale edildi.Holding’e muhalefetten destek ziyaretleri yapıldı.
2016- BM, Irak’ta terör örgütü DEAŞ’ın elinde tuttuğu Musul’u kurtarma operasyonunun onuncu gününde 10 bin 500’den fazla kişinin yerinden edildiğini açıkladı.
2017- İspanya’nın Katalonya özerk yönetimi parlamentosu, tek taraflı bağımsızlık ilan etti. Katalonya Parlamentosu’nda bugün yapılan seçimlerde, bağımsızlık için 70 evet, 10 hayır oyu çıktı. İki vekil oylamaya katılmadı.
2018- Kanal D’deki Beyaz Show’a Diyarbakır’dan telefonla bağlanarak, “Yazık; insanlar ölmesin, çocuklar ölmesin, anneler ağlamasın” diyen öğretmen Ayşe Çelik’e “terör örgütü propagandası”ndan verilen 1 yıl 3 aylık hapis cezası kesinleşti.
Yorumlar kapatıldı.