1521- Portekizli kâşif Ferdinand Magellan Dünyanın dörtte üçünü kat ettikten sonra, Filipinler’de Maktan adasında yerlilerle giriştiği çatışmada öldürüldü.
1640- Evliya Çelebi’nin seyahat programı Bursa-İstanbul-İzmit güzergâhı ile başladı.
1865 – Sultana isimli ve 2300 yolcu taşıyan buharlı gemi Mississippi Nehrinde infilak ederek battı: 1700 kişi öldü.
1871- Komün Yönetimi, patronların işçi ücretleri üzerinden ceza ve kesinti yapma uygulamasını yasakladı.
1909- Osmanlı Meclis-i Mebusan’ın kararıyla, 33 yıl padişahlık yaptıktan sonra II. Abdülhamid tahttan indirildi; yerine V. Mehmed tahta geçti.
1917- 1.Petrograd Şehir Konferansı toplandı. 5 Mayısa kadar süren Konferans’ta Lenin’in “Geçici hükümete karşı tavır alınması” önerisi kabul edildi.
1927 – Türkiye’de ilk radyo yayını başladı. Türk Telsiz Telefon A.Ş. adıyla çalışmalarına başlayan özel kuruluş, yayınlarını 1938’de devlet radyosu kurulana kadar sürdürdü.
1929- Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Bey İtalya’da Başbakan Benito Mussolini ile görüştü.
1934- Haftalık resmi tatil, cuma gününden pazara alındı.
1935- Resmi tatil günü Cuma’dan Pazar’a alındı.
1937 – Adolf Hitler’in İspanya’da ayaklanan Falanjist güçlerin lideri Francisco Franco’ya gönderdiği uçaklar Guernica’yı bombalamayı sürdürüyor.
– İtalya Komünist Partisi’nin kurucu üyesi, marksist kuramcı Antonio Gramsci 46 yaşında öldü.
1938 – Türkiye ile Yunanistan arasında dostluk antlaşması imzalandı.
1945- Yurtdışına kaçmaya çalışan B.Mussolini, metresi ve beraberindeki heyet, Como gölü yakınlarında komünist partizanlara yakalandı.
1960 – Tahkikat Encümeni’nin yetkilerini sınırsız arttıran kanun Demokrat Partili milletvekillerinin oylarıyla Meclis’ten geçti; İnönü ve 12 CHP’li milletvekiline 3-6 celse arası Meclis oturumlarına katılmama cezaları verildi.
– Togo, Fransa’dan bağımsızlığını kazandı.
1961 – Sierra Leone, İngiltere’den bağımsızlığını kazandı.
1965 – Amerika’nın Vietnam Savaşı’na giderek artan bir şekilde katılması Fransa’da Paris sokaklarında protesto edildi.
1966- “Hiç bir ülkenin kabul etmediği saçı-sakalı karışmış garip kılıklı 70 sefil turist” İstanbul’a geldi.
1968- Fransa’da Nanterre Üniversitesi baskınında öne çıkan öğrenci liderlerinden Daniel Cohn Bendit, ırkçı bir öğrenci derneği liderinin dövülmesi olayından gözaltına alınıp serbest bırakıldı.
– Adana’da beş kadın yol kesip şoför soydu.
1971 – İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı “anarşik ve yıkıcı özlü” film ve tiyatrolar ile siyasi toplantılar ve sendika seminerlerini yasakladı; bir bildiri ile basını uyardı.
Ankara’da gece sokağa çıkma yasağı başladı. Aynı gün Dev-Genç, Ülkü Ocakları ve DDKO (Devrimci Doğu Kültür Ocakları) kapatıldı.
1974 – Merkez Bankası bir rapor yayınladı. “Türkiye’de işsiz sayısı 1 milyon 760 bin.”
– TSİP (Türkiye Sosyalist İşçi Partisi) ‘in Altındağ İlçe Merkezi ülkücülerin saldırısına uğradı.
1977- Gümüşhane/ Şiran’da Ecevit’in seçim konvoyuna silahlı-taşlı saldırı: 7 kişi yaralandı, konvoydaki 30 araç tahrip edildi.
– Tiyatro ve sinema oyuncusu, oyun yazarı/yönetmen Güner Sümer (41) hastalığına yenildi. Altmışlı yıllarda Ankara Sanat Tiyatrosu’nda (AST) Bozuk Düzen, Ayak Bacak Fabrikası, Küçük Burjuvalar gibi oyunları yönetmişti.
1978- Ankara Valisi Tekin Alp, Ülkü Ocakları’nın kapatılması istemiyle Cumhuriyet Savcılığına başvurdu. Vali Tekin Alp, Ülkü Ocakları’nın tüm yurtta yasadışı faaliyetlerde bulunduğunu ve Milliyetçi Hareket Partisi’yle ilişkisinin belgelerle saptandığını bildirdi.
– Afganistan’da Devlet Başkanı Muhammed Davud Sovyetler Birliği’nin desteklediği bir darbeyle iktidardan uzaklaştırıldı.
1981- Besteci ve ses sanatçısı Münir Nurettin Selçuk, İstanbul’da öldü. “Dönülmez Akşamın Ufkundayız, Vakit Çok Geç”, “Endülüs’te Raks”, “Aziz İstanbul” sanatçının unutulmayan besteleri arasında.
1984 – Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi Türkiye Alt Komitesi üyeleri Mamak ve Diyarbakır askeri cezaevlerinde incelemede bulundu.
1986 – Ankara’daki Amerikan Subay Kulübü’ne bomba koymak isterken yakalanan iki Libyalı Devlet Güvenlik Mahkemesi’nce tutuklandı.
1987- Caretta Caretta cinsi kaplumbağaların yumurtlama alanı olarak ünlenen Dalyan/İztuzu kumsalı kenarında temeli atılan otel inşaatına karşı çevre gönüllülerinin başlattığı nöbet ve açlık grevi 2.gününde.
1988 – Polonya’da 4 bin çelik işçisi greve başladı.
– Sovyetler Birliği’nde yaşayan Kürtler, Saddam ordusunun Irak’ta Halayaba Köyüne yönelik kimyasal silahlı saldırısını Kızıl Meydan’da protesto etti.
1989- 1 Mayıs’ta gösterilere izin vermeyeceklerini açıklayan Başbakan Turgut Özal SHP Genel Başkanı Erdal İnönü’nün “1Mayıs’ta yürüyeceğim” sözüne karşılık: ”Kanunsuz yaptığı takdirde mani oluruz. İsterse milletvekili olsun.” dedi.
1990 – Türkiye’de toplam sigortalı işçi sayısının 3 milyon 564 bin, sendikalı işçi sayısının ise 1 milyon 834 bin olduğu açıklandı.
1992- 1985’de Bingöl/ Genç’in köyünde öğretmen Sıddık Bilgin’in işkencede öldürüldükten sonra “kaçarken öldü” süsü verecek şekilde taranıp karakol bahçesine gömülmesinden yargılanan 1 yüzbaşı, 2 astsubay ve 1 er 1’er yıl hapis cezasına çarptırıldı.
– ABD’nin San Fransisco eyaletinin Los Angeles kentinde bir siyah şoförü dövmekten yargılanan 4 polis beraat etti. Bu karar üzerine siyahlar ayaklandı. Olaylar sonucu 13 kişi öldü, 170 kişi yaralandı.
– Sırbistan ve Karadağ Yeni Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ni ilan ettiler.
1993 – Ankara Devlet Tiyatrosu “kamyon tiyatrosu” uygulamasına başladı.
1995 – Yapı Kredi Bankası’nın davetlisi olarak Türkiye’de bulunan dağılan SSCB’nin son Devlet Başkanı Gorbaçov ODTÜ’de protestoya uğradı. Gorbaçov, ODTÜ’ye konferans vermek üzere geldiğinde Lenin ve Stalin posterleri taşıyan gençler Gorbi’ye taş ve yumurta fırlattılar, “Go Home” sloganları attılar. Gorbaçov “Eğer liberal teorisyenler yaşanan gelişmelere bakarak sosyalizmin öldüğünü savunuyorlarsa, donkişotluk yapıyorlar” dedi.
– Gözaltında kaybedilen Hasan Ocak için 5 gündür CHP İstanbul İl Merkezi’nde sürdürülen işgal eylemi bitirildi.
– Yemen’de seçimler sırasında olaylar meydana geldi; 16 kişi öldü. 1994 yılında iki ay süren iç savaştan bu yana yapılan ilk seçimdi.
1996- ÖDP’nin 1 Mayıs afişinin Valilikçe yasaklanma kararının İdare Mahkemesi’nce yürürlükten kaldırılmasının ardından, ÖDP’liler Beyoğlu’nda afiş astı.
– Grevde 318.günü dolduran Nakliyat-İş’li Aras Kargo işçileri, işverenin grevi kırmak için işyerini Ayazağa’ya taşımasına karşın terkedilen Alibeyköy işyeri önünde gözcülüğü sürdürüyor. İşveren,grev kırıcı işlemleri için aleyhine verilen yargı kararlarını uygulamıyor.
1997- Türk Milli Futbol Takımı İsviçre’yi 2-1 yendi. Sokaklara taşan kutlamalarda silah da kullanıldı. Biri İstanbul’da , diğeri Bilecik’te iki genç öldü.
1998- Ankara 8. Asliye Ceza Mahkemesi, eski milletvekili Hasan Mezarcı’yı 1,5 yıl hapis cazasına çarptırdı. Mezarcı, TBMM’deki basın toplantısında Atatürk için “veled-i zina” demişti.
1999- Vietnam’da ABD’nin bitki örtüsünü yok etmede kullandığı gazların hala sakat doğumlara, düşüklere yol açtığı açıklandı.
2001- Enerji Bakanı Cumhur Ersümer istifa etti. DGM’nin “Beyaz Enerji” iddianamesinde kendisine yöneltilen ihaleye fesat karıştırma, görevi suistimal ve devleti zarara uğratma suçlamalarını reddetti.
İstanbul Esenyurt Belediye Başkanı Gürbüz Çapan, çete kurarak yolsuzluk yaptığı suçlamasıyla tutuklandı.
2002- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 4754 sayılı ”23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun”un yayımlanmasını veto etti. Cumhurbaşkanı ilk Af Yasası’nı da veto etmiş, Meclis aynen kabul edince Anayasa Mahkemesi’ne gitmişti. Mahkemenin geçen yıl verdiği yasayı iptal kararı bugün yürürlüğe girdi.
2003 – Petrol-İş Sendikası eski Genel Başkanı Münir Ceylan, Uyum Yasası’na göre yeniden yargılandığı davada beraat etti. TCK’nın 312. maddesi uyarınca 11 yıl önce 20 ay hapis cezasına çarptırmıştı.
2004 – İspanya güçleri Irak’tan çekilmeye başladı. Başbakan Zapatero’nun seçimlerden önce verdiği söze uygun olarak Irak’taki İspanyol birlikleri, Divaniye’deki ana üslerine gitmek üzere Şiilerin kutsal kenti Necef’ten ayrıldılar.
2005- KESK üyeleri, “Sosyal Güvenlik Reformu” ile “Personel Rejimi Temel Yasası”nı değiştiren yasa tasarılarını protesto için iş bıraktı.
– İspanya Özerk Bask Ülkesi’nde kapatılan Batasuna partisinin lideri Arnaldo Otegi’ye terörü yüceltmek suçundan 15 ay hapis cezası verildi. Otegi ayrıca yedi yıl kamu hizmetlerinde görev alamayacak.
– Irak’ta kadın milletvekili Lamiye Amed Heduri evinin önünde öldürüldü.30 Ocak’ta seçilen 275 koltuklu mecliste 90 kadın vekil var.
2006 – Britanya’da 65 yaşındaki transseksüel bir kadın, emeklilik hakkı konusunda hukuk mücadelesini kazandı. Sarah Richards İngiliz İş ve Emeklilik Dairesi’den diğer İngiliz kadınlarına uygulandığı şeklinde kendisine maaşının 60 yaşından itibaren ödenmesini talep etti. Erkeklerin emeklilik yaşı olan 65’ine kadar beklemesi karşılığını alınca Avrupa Adalet Divanı’na gitti.
2007- TBMM Başkanı Bülent Arınç, CHP’nin itirazına rağmen 361 kişi ile oturumu açtı ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda, AKP’nin adayı Abdullah Gül 357 oy aldı. Oylamadan hemen sonra CHP 367 vekil bulunmadığı için ilk turun iptali ve yürütmenin durdurulması için Anayasa mahkemesi’ne başvurdu. Genelkurmay Başkanlığı’nın internet sitesinde saat 23.10’da e-muhtıra olarak nitelenen bir açıklama yayımlandı. Açıklamada okullardaki laik öğretimle bağdaşmayan kimi etkinlikler sıralandıktan sonra, “Atatürk’ün Ne mutlu Türküm diyen anlayışına karşı çıkan herkes Türkiye Cumhuriyeti’nin düşmanıdır, tavrımızı koyarız” deniyordu.
2009 – İstanbul’da sabaha karşı 60 ev ve işyerine baskınlar düzenlendi. Baskınların düzenlendiği evlerden biri olan, Bostancı Emanet Sokak’ta bir apartman dairesinde saat 05.30’da çatışma çıktı. 6 saat süren silahlı çatışmada Devrimci Karargâh yöneticisi Orhan Yılmazkaya, çatışma sırasında başından vurulan Mazlum Şeker ve polis amiri Semih Balaban öldü. Çatışmada aynı zamanda 7 polis de yaralandı.
2011- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, kamuoyunda “çılgın proje” olarak adlandırılan “Kanal İstanbul” projesini İstanbul Kongre Merkezi’nde tanıttı. Erdoğan, İstanbul’un, içinden iki deniz geçen bir şehre dönüşeceğini duyurdu. Erdoğan İstanbul’un Avrupa yakasında Karadeniz ile Marmara Denizi arasına, yaklaşık 45-50 kilometre uzunluğunda bir kanal yapacaklarını, “Kanal İstanbul” adlı projeyle İstanbul’un çevresinin, su kaynaklarının, hayvan ve bitki yaşamının korunacağını söyledi.
– İskenderun’da “Grup Direniş”, Anıt Alanı’nda verdiği konser ile YGS şifre skandalını protesto etti.
2012- Türkiye’de saatler 22.00’i gösterdiği sıralarda internet tüm Türkiye’de koptu. İnternetin neden kesildiğine dair ise herhangi bir bilgi veya açıklama yapılmadı.
– RedHack, “Taklacı Bakan” İdris Naim Şahin’e tepki olarak İçişleri Bakanlığı sitesinin bir bölümünü hack’ledi.
– Danıştay 10. Dairesi, Milli Eğitim Bakanlığının, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarının Ankara dışındaki illerde, sadece okullarda öğrencilerle kutlanmasını öngören genelgesinin yürütmesini durdurdu.
2015- MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ziyaret ettiği Almanya’da yaptığı konuşmada “Başkanlık Sistemi’ni bizzat ben kaleme aldım” diyen Başbakan Davutoğlu’nu “makamını inkar ettiği” gerekçesiyle aşağıladı.
2016- Bursa’da Ulu Cami batı kapısı civarında meydana gelen patlamada, intihar bombacısı olduğu belirlenen 1 kişi öldü, 13 kişi yaralandı.
2018- Şeker fabrikalarının satışına devam ediliyor. Bugün de Cumhuriyet tarihinin ilk şeker fabrikası Alpullu Şeker Fabrikası satıldı.
– Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile iki ülke sınırında yer alan Panmunjom Ateşkes Köyü’nde bir araya geldiği tarihi zirveden barış kararı çıktı
Yorumlar kapatıldı.