1730 – Lâle Devri’ni sona erdiren Patrona Halil İsyanı başladı.
1864- Uluslararası Emekçiler Birliği (1.Enternasyonal) kuruldu. Tüzüğünü ve manifestosunu K.Marx ve F.Engels yazdı.
1895- Fransız kimya ve biyoloji bilgini Dr.Louis Pasteur yaşamını yitirdi.
1922- Fransız diplomatı Franklin Bouillon ile Mustafa Kemal Paşa, İzmir’de görüşerek Boğazlar’a yönelik Fransız askeri harekatının durdurulması konusunda anlaştılar.
1927- Bakanlar Kurulu, Tan gazetesini 10 gün süreyle kapattı. Gazetede Anayasa’nın değiştirileceğine, seçimlerin yenileneceğine dair yazılar yayınlanmıştı. Aynı gün Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği bu tür yayınların asılsız olduğu bildirildi.
1931- Edirne’de Türk Cumhuriyet Amele ve İşçi Fırkası adlı bir siyasi parti kurulması için başvuruda bulunuldu. Başvuru reddedildi.
1932 – Şilili şarkıcı ve müzisyen Victor Jara doğdu.
1937- İtalya’nın faşist “Duçe”si Benito Mussolini ve Almanyanın Nazi “Führer”i Adolf Hitler, Berlin’de düzenlenen kitlesel bir gösteride “barışa inandıklarını” ileri sürdüler. Mussolini yaptığı konuşmada Almanya/İtalya paktının bolşevizme karşı daima silaha sarılacağını söyledi.
1944- Belgrad, Kızılordu ile Yugoslav ve Bulgar partizanlarının 2 hafta süren harekatı sonunda Nazi ordularının işgalinden kurtarıldı
1950- Birleşmiş Milletler emrine verilen Kore Birliği Türkiye’den yola çıktı.
1955- Yabancı ortaklı ilk büyük mağaza İstanbul’da hizmete başladı.
1956- Maliye Bakanlığı, İstanbul’da hazineye ait 10 bin arsa ve 500 binayı satışa çıkardı.
1961 – Cemal Abdül Nasır önderliğinde Mısır ile Suriye’nin birleşmesiyle oluşan Birleşik Arap Cumhuriyeti Suriye’deki askeri darbenin ardından sona erdi.
1965- Marmara Denizi’nde İstanbul, Üsküdar açıklarındaki küçük ada üzerindeki Kız Kulesi Milli Savunma Bakanlığı’na devredildi.
1966- Hükümetin petrol boru hattı inşaatı işçilerinin grevini ertelemesine rağmen 1000 işçi kanunsuz greve başladı.
– Fransız yazar ve şair Andre Breton öldü.
1968 – Linda Feunda Kerlihchi isimli Finlandiyalı eylemci kendisini Tekel Sigara Fabrikası’na zincirledi.
1972- Yılmaz Güney’in “Baba” filmi Adana/Altın Koza festivalinde en iyi film ve en iyi erkek oyuncu (Y.Güney) ödüllerini kazandı.
1976- DGM tasarısına karşı DİSK’in başlattığı direnişe katıldıkları için işten çıkarılanların sayısının 1.000’i aştığı açıklandı. DİSK/ Petkim-İş, Aliağa Rafinerisi’nin, çıkarılan işçilerin yerine yerleştirilen 100 kadar ülkücünün eğitim yeri haline geldiğini öne sürdü.
1978- Hapishanelerdeki İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) mahkumlarına ağır işkenceler yapıldığı açıklandı. “Adli mahkum” muamelesini kabul etmemekte direnen IRA mahkumları “siyasi mahkum statüsü” istiyor.
– Güney Afrika’da, ırk ayrımı yanlısı Pieter Willem Botha başbakan seçildi.
– Sosyalist Enternasyonal, Cumhuriyet Halk Partisi’nin üyelik başvurusunu kabul etti.
– Sovyetler Birliği, Kuzey Kutbu’nda nükleer denemeler yaptığını ilk kez açıkladı.
1979- Adana Emniyet Müdürü Cevat Yurdakul, ülkücülerin makam aracına düzenlediği silahlı saldırıda hayatını kaybetti. Pol-Der üyesi Cevat Yurdakul 6 ay önce getirildiği görevinde ilk günden beri MHP’nin boy hedefi olmuştu.
– Urfa’nın CHP’li belediye başkanı Feridun Yazar ve eşi ülkücülerin silahlı saldırısında ağır yaralandı.
– Karaman Ermenek ilçesinin Elmayurdu köyünde, MHP milletvekili İhsan Kabadayı’nın yürüttüğü seçim çalışmalarındaki kışkırtmalar sonucu, köyün gençlerinden öğretmen lisesi öğrencisi ve Devrimci Yol taraftarı Ahmet Güzel (1962) vurularak öldürüldü.
1981- Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP) davasında Doğu Perinçek: “Devlet Başkanı’nın (K.Evren) 12 Eylül 1981’de çizdiği tablo bizim tahlillerimize ulaşmaktadır. Biz mevcut devletin yasalarına uygun faaliyet gösteren bir partiyiz, mensuplarımız üzerine yürünmesi haksızlıktır.”
1982- Halk arasında Banker Kastelli diye anılan Abidin Cevher Özden Tunus’ta yakalandıktan sonra Türkiye’ye getirilerek tutuklandı.
1984- Eski bakanlardan, gazeteci yazar Cihat Baban öldü.
1990- 124 gündür grevde olan İzmir/ Betontaş firmasının işçileri çocuklarıyla birlikte gösteri yaptı.
1991- Demokratik Sol Parti (DSP) lideri Bülent Ecevit Trabzon’daki seçim mitinginde, Halkın Emek Partisi (HEP) ile seçim ittifakı yapma kararı alan Sosyaldemokrat Halkçı Parti’yi (SHP) suçladı: “SHP’ye verilecek oy HEP’e ve arkasındaki PKK’ye gidecek.”
1992 – Avrupa Birliği kuruldu.
1993- Cumhuriyet’in imtiyaz sahibi Berin Nadi ile Yazı İşleri Müdürü Celal Başlangıç’a Terörle Mücadele Yasası’ndan açılan davaya devam edildi. Başlangıç, 8 Mart 1993’de Ankara Emniyet Müdürlüğü DAL ekibinde görevli 3 polisin işkenceden hapis cezası aldığını haberleştirmişti.
– Yeltsin, direnişteki Parlamento üyelerini koruyan gönüllülere silahlarını teslim etmeleri için 24 saat mühlet verdi.
1994- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı R.Tayyip Erdoğan’ın ”ticari sır” gerekçesiyle açıklamadığı İETT duraklarının reklam panoları ile otobüs ve tramvaylardaki reklam yerlerini 9 gün önce kurulan bir şirkete ihaleye çıkmaksızın büyük ayrıcalıklarla tahsis ettiği ortaya çıktı.
– Erzincan’da askerlerle girdikleri çatışmada, TKP (ML)- TİKKO mensupları Ali Ekber Gözoğlu (1970- Ovacık), Özlem Ayhan (1975- Hozat), Gülşah Candan (1971- Kemah), Pir Ahmet Küçük (1971- Hozat) ve Deniz Ayata (1965- Hozat) öldürüldü.
– Estonya feribotu; hava koşulları nedeniyle Baltık denizinde battı; 912 kişi öldü.
1995- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat ile İsrail Başbakanı Yitzak Rabin Batı Şeria’nın Filistin yönetimine devri konusunda anlaştılar.
1996- MKP Davasından yargılanan Kazım Tunç, beynindeki ur tanısı konulmasına karşın, tedavisinin Nevşehir Cezaevi yönetimince engellenmesi nedeniyle yaşamını yitirdi.
– 72.haftada bir araya gelen Cumartesi Anneleri Diyarbakır Cezaevi Operasyonu’nda “faili meçhul biçimde” öldürülen 10 mahkumu andı.
– Prof.Dr. Türkan Saylan:”Şeriatçı akımlar güçlenirken bizim görevimiz sadece ders vermekmiş, sınav yapmakmış diye düşünüyoruz. Kendilerini demokrat olarak gören, çağdaş yaşamdan asla vazgeçmemek gerektiğini düşünenler de böyle. Bunu demokrasi olayı olarak görüyor.“
– SSCB yanlısı Afganistan Demokratik Cumhuriyeti’nin son devlet başkanı Necibullah, Taliban tarafından Kabil’de yakalandı ve işkence edilerek öldürüldü.
1998- Başbakan Vekili Ecevit 1992’de Alaattin Çakıcı’ya gönderdiği “Sayın Çakıcı, ulusal birlik konusundaki görüşlerinizi takdirle karşılıyorum. Teşekkür ederim.” ifadesinin yer aldığı mektupla ilgili olarak gazetecilerin sorularına “Ben o zaman bu ismi hiç duymamıştım” dedi.
1999- Ulucanlar’da öldürülen 10 mahkumun otopsi tutanakları avukatlara verildi: 3’ü bir tür av tüfeğiyle olmak üzere, tamamı kafa, boyun, göğüs gibi hayati bölgelerde mermi çekirdeği kaynaklı ölümler. Hürriyet Gazetesi Ulucanlar Cezaevi operasyonuna gerekçe olarak “Cezaevlerini terör örgütleri yönetiyordu” başlığıyla yapılan haberdeki fotoğrafların başka bir cezaevinde çekildiği ve 5 yıl öncesine ait olduğu ortaya çıktı. CHP Genel Başkanı Altan Öymen Ulucanlar için, “Hükümet acizliğini kapatmak için zorbalığa başvuruyor; insanları vura vura öldürmüşler”dedi. Sultanahmet’te basın açıklaması yapmak isteyen İHD’liler ve mahpus yakınlarından yaklaşık 100 kişi dövülerek gözaltına alındı.
2000- Rusya Federasyonu yönetimi isyancı Çeçen komutan Mumadi Saideyev’i yakaladıklarını açıkladı. Saideyev, Çeçenya Devlet Başkanı Aslan Mashadov’a yakınlığıyla biliniyor
2001- Tokat Almus Kadıvakfı köyünde askerlerle çıkan çatışmada TKP/ML- TİKKO mensupları Mehmet Şahin (1974- Tokat) ve Cihan Fındık (1979- Pertek) öldürüldü.
– F -Tipi cezaevlerini protesto için sürdürülen ölüm orucunda eylemi dışarıda sürdüren Ayşe Baştimur 343. gününde, destek eylemi yapan TAYAD üyesi Özlem Durukcan da 72. günde aynı evde yaşamını kaybetti. Polis eve gelen tutuklu ve hükümlü yakınlarının tümünü gözaltına aldı. Ölüm orucunda hayatını kaybedenlerin sayısı 40’a yükseldi.
– Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısında Amerika’ya “Türkiye’nin menfaatlerini zedelemeyecek her türlü desteği verme” kararı alındı. Ancak istense bile asker desteği verilmeyecek.
– Kazım Öz’ün ilk uzun metrajlı filmi “Fotoğraf”, 6’ıncı Milano Film Festivali’nde “En İyi Film” ödülünü aldı.
2003- Avrupa, Ay’a ilk aracı, insansız SMART-1’i gönderdi.
– Brezilya Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula da Silva ile Küba lideri Fidel Castro, Brezilyalı firmalara pazar açan ve Küba’nın Brezilya’ya olan borcunu ihracatla ödemesi için iki anlaşma imzaladı. Lula “Küresel dünyada gelişmiş ülkelerle rekabet için birleşmeliyiz” dedi.
– Kayseri doğumlu, Rum asıllı ABD’li yönetmen ve yazar Elia Kazan yaşamını yitirdi. “Rıhtımlar Üzerinde”, “İhtiras Tramvayı”, “Cennet Yolu” gibi sinema tarihine geçen filmleri yönetmişti. Elia Kazan, Kayseri kökenli bir Rum ailenin çocuğu olarak İstanbul’da doğmuştu.1952 yılında McCarty döneminde Amerikan Karşıtı Faaliyetler Komitesi’ne verdiği ifade sonucu arkadaşlarının kariyerlerinin sona ermesine neden olmuştu.
2006- Bergama/Ovacık‘ta altın madeni sahasını yabancı şirketlerden satın alan -Fethullah’a yakın- Koza Altın firmasının Kazdağları’ndaki Havran-Küçükdere bölgesinde altın arama sahalarına karşı 15 belediyeden oluşan ”Körfez Belediyeler Birliği” konuyu yargıya taşıyor.
– Bireysel silahlanmaya karşı Umut Vakfı’nca düzenlenen “Sessiz Ayakkabıların Yürüyüşü” İstanbul Beyoğlu’nda yapıldı.
2008- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, dört yıl önce yayımlanan “Kandil’de kadın bilinci Kürtçülüğü aştı” röportajı nedeniyle Hürriyet gazetesi muhabiri Sebati Karakurt ve sorumlu müdürler Hasan Kılıç’la Necdet Tatlıcan’ı “terör örgütü açıklamalarını yayımlamak” ve “terör örgütü propagandası” iddiasıyla toplam 100 bin YTL para cezasına çarptırdı.
2009- Lice’nin Şenlik köyü mezrasında koyun otlatan Ceylan Önkol (12) karakoldan atıldığı ileri sürülen 1 patlayıcı ile hayatını kaybetti.
2010- Devrimci Karargah Örgütü soruşturması kapsamında yakalanan Eski Emniyet Müdürü Hanefi Avcı, tutuklanarak cezaevine gönderildi.
– Atatürk’ün yaşamının son döneminde bir süre kullandığı Savarona Yatı’nı kiralayan şebekenin, tarihi yatı fuhuş için kullandığı belirlendi.
2011- Küba’da vatandaşların otomobil alması ve satması yasal hale getirildi.
2012- 1 Eylül Dünya Barış Günü’nde Roboski’den Ankara’ya Barış Yürüyüşü başlatan vicdani retçi Halil Savda, yürüyüşünün 28. gününde 700. kilometrede Osmaniye girişinde polisler tarafından durduruldu. Savda, yürüyüşünü sürdürdüğü beş kişiyle birlikte oturma eylemi başlattıktan sonra polis araçlarına alınarak Adana’ya götürüldü.
2013- Gezi Direnişi’nde tutuklanan gençlerin aileleri, çocuklarının serbest bırakılması için yine Galatasaray’daydı.
– Tuzluçayır’da inşasına başlanan “cami-cemevi”ne karşı çıkan mahallelinin inşaata yürüyüşüne polis “Allah Allah” diye saldırarak, yine müdahale etti.
– “Tecrite Karşı Mücadele Platformu” G.Saray’da basın açıklaması yaptı: “Cezaevlerinde 142’si ağır 450’ye yakın hasta mahkum var.”
2014- Köy enstitüsü kökenli eğitim emekçisi, öykü ve roman yazarı Talip Apaydın (88) hayata veda etti.
2015- Adana’da motosikletli silahlı saldırıda 2 polis memuru hayatını kaybetti.
Bismil’de bir eve isabet eden roketle hayatını kaybeden 8 yaşındaki Elif Şimşek için Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi:”PKK sivil yaşam alanlarında çatışmaya girmesin,ağır silah kullanmasın.”
2016- Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesi, Zirve Yayınevi’nde 3 kişinin öldürülmesine ilişkin davada, 5 sanığı “tasarlayarak adam öldürme” suçundan 3’er kez ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum etti.
2017- BM, 25 Ağustos’tan bu yana Myanmar’daki şiddet olaylarından kaçarak Bangladeş’e sığınan Arakanlı Müslümanların sayısının 501 bine ulaştığını bildirdi.
Yorumlar kapatıldı.