1793 – Fransa’da Devrim Mahkemesinin kararı gereği Olympe de Gouges devrim karşıtlığı suçundan giyotine vuruldu.
1895 – Rus şair Sergey Yesenin doğdu.
1897 – Fransız yazar Louis Aragon doğdu.
1906- Berlin’de toplanan I. Telsiz Telgraf Kongresi’nde ‘S.O.S’ tehlike sinyali olarak kabul edildi.
1912 – Sırbistan, Karadağ, Yunanistan ve Bulgaristan, Osmanlı Devleti’nden 3 gün içinde Arnavutluk ve Makedonya’ya özerklik verilmesini istediler. Osmanlı, bu notayı reddedince 8 Ekimde I. Balkan Savaşı başladı.
1922- Mudanya Konferansı başladı. Lozan Barış Antlaşması’nın yolunu açan Mütareke, 11 Ekim 1922’de imzalandı.
– İlk ”faks” (facsimile photo) Washington DC’de telefon hattı üzerinden gönderildi.
1926- Mustafa Kemal’in ilk heykeli İstanbul Sarayburnu’na kondu.
1929- Yugoslavya Krallığı, “Güney Slavlarının Ülkesi”, kuruldu. Krallık, Sırbistan, Karadağ, Slovenya, Hırvatistan, Bosna, Hersek ve Makendonya’yı kapsıyordu.
1931- Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası faaliyete geçti.
1932- Bağımsızlığını kazanan Irak, Milletler Cemiyeti’ne katıldı.
1951- ”Bebek” adlı hikayesini Cumhuriyet’in başyazarı Nadir Nadi’ye gönderdikten sonra gazetede işe alınan Yaşar Kemal’in hikayesi Cumhuriyet’te yayınlanmaya başladı.
1952- İngiltere ilk atom bombası denemesini Monte Bello adasında yaptı.
1953- 4 Nisan 1953’te Çanakkale açıklarında İsveç Bandıralı Naboland gemisiyle çarpışarak batan ve 81 denizcinin ölümüne neden olan Dumlupınar denizaltısı kazasıyla ilgili dava sonuçlandı. Naboland kaptanı 6 ay ağır hapse mahkum edildi, Dumlupınar komutanı yüzbaşı Sabri Çelebioğlu beraat etti.
1960- Yüksek Adalet Divanı Yassıada’da çalışmalarına başladı.
1965 – Küba lideri Fidel Castro, Che Guevara’nın emperyalizme karşı savaşmak için Küba’dan ayrıldığını açıkladı. Castro Havana/ Devrim Meydanı’nda Nisan 1965 tarihli “Veda Mektubu”nu okudu.
– Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel:”Türkiye’de sınıf kavgası olmayacaktır.”
1967- Vietnam Demokratik Cumhuriyeti Amerika Birleşik Devletleri’nin barış görüşmeleri önerisini reddetti.
1971- SSCB ile ABD arasında kısa adı SALT olan Stratejik Silahları Sınırlama Antlaşması imzalandı.
– Sinematek’te 4-10 Ekim tarihleri arasında Yılmaz Güney’in Bir Çirkin Adam, Kurbanlık Katil, Ağıt, Acı, Umutsuzla, Seyit Han ve Umut filmlerinin gösterimi yapılacak.
– TV’de ilk naklen spor yayını İzmir’den yapıldı.
1973- DİSK Yönetim Kurulu 14 Ekim’de yapılacak ara seçimlere ilişkin DİSK’in takınacağı tavrı belirlemek için yaptığı toplantı sonucunda: “Tabanının (gövdesinin) ilerici, demokrat unsurlardan oluşması nedeniyle, faşizme karşı mücadelede önemli görevler yapabilecek olan CHP’ye oy verilerek desteklenmesi” kararını açıkladı.
– 75 yıldan beri petrol aranan Trakya bölgesinde ilk petrol bulundu. Lüleburgaz yakınlarındaki yüksek graviteli petrolü TPAO çıkardı. Verim günde 1200 varil.
1978- MHP İstanbul İl Başkanı ve oğlu silahlı saldırıda öldürüldü; eylemi MLSPB (Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği) üstlendi.
1979- TÖB-DER’in faşist saldırılarda öldürülen öğretmenlerin anısına ülke genelinde uyguladığı “1 Günlük Yas” eylemi özellikle tek ders sınavlarının yapılacağı okullarda etkili oldu. Diyarbakır’da okula gitmeyen yaklaşık 1.000 öğretmenden 150’si gözaltına alındı.
– Marksist sosyolog ve felsefeci Nicos Poulantzas (d. 1936) yaşamını yitirdi.
1980- Eski başbakanlardan Nihat Erim’i öldürenlerin yakalandığı açıklandı. Erim, 19 Temmuz 1980’de öldürülmüştü.
– Koç Holding Başkanı Vehbi Koç 12 Eylül darbesinden 21 gün sonra cuntanın lideri Org.Kenan Evren’e bir mektup göndererek yapılması gerekenlere ilişkin telkinlerde bulundu ve “Emrinize amadeyim” dedi.
1981- Belfast’ta, İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) tutuklularının yaptığı açlık grevi bitti. Açlık grevi 7 ay sürmüş ve aralarında efsanevi militan Bobby Sands’in de bulunduğu 10 IRA üyesi ölmüştü.
– Bilge Olgaç’ın yönettiği, senaryosunu Yılmaz Güney’in yazdığı “Bir Gün Mutlaka” filminin Kuzey Kıbrıs’ta gösterimi yasaklandı.
1984- Devrimci-Yol davasında yargılanan ve idam cezasına çarptırılan Hıdır Aslan ve İlyas Has’ın cezası Meclis’te onaylandı.
1985- Bayrampaşa Cezaevi’ndeki Barış Derneği tutuklularını ziyarete giden Atıf Yılmaz, Hale Soygazi ve Tarık Akan’a görüşme izni verilmedi.
– Doç.Dr.Yalçın Küçük “Bir Yeni Cumhuriyet İçin” adlı kitabından aldığı toplam 8 yıl hapis cezasını bozan Askeri Yargıtay Daireler Genel Kurulu’nun yeniden yargılama istediği 1.5 yıllık “komünizmi övme” kısmından dolayı hapis ve 6 ay Bursa’da sürgün cezasına mahkum oldu.
1990- Doğu ve Batı Almanya birleşti. Eski Almanya Demokratik Cumhuriyeti (Doğu Almanya) toprakları eski Almanya Federal Cumhuriyeti (Batı Almanya) topraklarına katıldı.
– Dersim Pülümür Kocatepe’de, TİKKO’ya katılmak için Dersim’e gittikleri açıklanan Ayhan Altunbaş, Yılmaz Talayhan (1968- Elazığ), Halil Erciyas (Yozgat) ve Medet Hoşafçı (1968- Kangal) kolluk güçlerinin yaptığı baskında öldürüldü.
1993- Rusya’da parlamentonun Yeltsin’in yerine devlet başkanı olarak atadığı Rutskoy halka ayaklanma çağrısı yaptı, çatışmalarda 12 kişi öldü.
– Meksika’da 1968’deki Tiatelolco Meydanı katliamının yıldönümünde o dönemin öğrenci liderleri yürüdü.
– Diplomat, yazar ve Türkiye Barış Derneği başkanı Mahmut Şerafettin Dikerdem yaşamını yitirdi.
1994- Adana’da HADEP Yüreğir İlçe Başkanı ile bir yönetici silahlı saldırıda hayatını kaybetti; 1 hafta önce de başka bir yönetici öldürülmüştü.
– II. Nükleer Karşıtı Kongre İstanbul’da toplandı.
1996- Yargıtay 9.Ceza Dairesi, 124 sanıklı Sivas Katliamı Davası’nda Ankara DGM’nin temyiz edilen kararını bozarak, ”olayın laik devlet düzenini yıkmaya yönelik şeriatçı bir başkaldırı olduğu” görüşüne vardı. Daire 42 sanığın idamını, 39 sanığın da 15 yıla kadar hapsini istedi. Yargıtay 9.Ceza Dairesi DGM’nin aksine olayda “tahrik” olmadığı gerekçesiyle, Aziz Nesin’in konuşmalarına dayanarak sanıklara ceza indirimini de yerinde görmedi.
– Mahir Günşiray, Mart 1996’da “Düşünceye Özgürlük”adlı kitabın yayıncısı olarak DGM’ye verdiği ifadede Kafka’nın ”Dava” adlı romanından uyarlanan “Duruşma” oyunundan yaptığı alıntı yoluyla ”mahkeme heyetine hakaret”ten 6 ay ile 3 yıl arası hapis istemiyle yargılandı.
– TBMM’nin yeni yasama yılının Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası konseriyle açılmasını eleştiren ANAP Ankara Milletvekili Cemil Çiçek: “Dualarla açtığımız bir Meclis’ten, senfoni orkestralarıyla açılan bir Meclis’in çatısı altında olmak bana ıstırap veriyor.”
1997- Avrasya feribotunu kaçırmaktan mahkum Muhammed Emin Tokcan ile Viskhan Abdurrahmanov firar etti.
2001- Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 mahpusun ölümüyle sonuçlanan Hayata Dönüş Operasyonu sonrası haklarında dava açılan 162 mahpusun duruşmasında, operasyona katılan güvenlik güçleri için suç duyurusu dilekçelerini okumak isteyen kadın sanıklar dövülerek salondan çıkartıldı.
2002- Ankara 2 No’lu DGM, idam cezasına mahkum edilen Abdullah Öcalan’ın cezasını, AB’ye uyum amacıyla çıkarılan yasaları dikkate alarak müebbet hapse çevirdi. Abdullah Öcalan af ya da şartlı tahliyeden yararlanamayacak.
– İstanbul Üniversitesi’nin açılışında rektör Kemal Alemdaroğlu konuşurken protesto gösterisi yapan 20 öğrenci gözaltına alındı.
2003- Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, Kuran’ın Kürtçe’ye çevrilmesinin “İslamın siyasallaştırılması” anlamına gelmeyeceğini belirtti.
– Irak’a asker gönderilmesine dair tezkerenin yeniden gündeme alınmasına karşı Ankara Savaş Karşıtları Platformu Meclis’e yürüdü.
– Suudi Arabistan’da ilk kez bir kadın dekanlık görevine atandı. Maha Abdullah Arkubi, Arap Açık Üniversitesi’nin Cidde’deki fakültesinin dekanı oldu.
2004- Grup Yorum, Haklar ve Özgürlükler Cephesi ve birçok kitle örgütü, Nisan’dan bu yana tutuklu 82 kişinin serbest bırakılmasını Adalet Bakanlığı’ndan talep etmek için Okmeydanı’ndan Ankara’ya doğru yola çıktı.
– Çocuk psikolojisi alanında Türkiye’nin önde gelen isimlerinden Prof. Dr. Atalay Yörükoğlu vefat etti.
2005- Avrupa Birliği ile Türkiye arasında üyelik müzakereleri başladı.
– 12 Eylül döneminin Milli Güvenlik Konseyi üyelerinden emekli Orgeneral Nurettin Ersin öldü.
– Karikatürist Ömer Çam, Roma’da düzenlenen 8. Festival Humor Grafico’da birincilik ödülü kazandı.
2006- 12 Eylül sonrası açılan ve bozma kararı nedeniyle üçüncü kez görülen Devrimci Yol (Dev-Yol) davası 24 yıl sonra yeniden karara bağlandı. 20 kişiye müebbet hapis cezası verildi.
– THY’nin Tiran – İstanbul seferini yapan Boeing 737-400 tipi tarifeli uçağı Hakan Ekinci adlı hava korsanı tarafından 107 yolcu ve 6 mürettebatıyla kaçırıldı. Kaçırılan uçak, İtalyan ve Yunan savaş uçaklarının zorlamasıyla Brindisi Havaalanı’na indirildi. 4 saat süren kaçırma eyleminden sonra Ekinci’nin teslim olması ve gözaltına alınmasıyla kaçırma eylemi kansız sona erdi.
2008- PKK Şemdinli’de Aktütün karakoluna saldırdı; 15 asker ve 23 gerillanın öldüğü açıklandı.
2009- Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye devlet başkanlarının imzaladığı Nahçıvan Anlaşması ile Türk Konseyi kuruldu.
– İrlanda’da Avrupa Birliği’nin idari yapısında reform öngören Lizbon Anlaşması’yla ilgili yapılan referandumda seçmenin yüzde 67,1’i anlaşmaya evet oyu verdi.
2012- Suriye’nin Rakka kentine bağlı Tel Abyad ilçesinden ateşlenen top mermisinin Şanlıurfa’nın Akçakale ilçesine düşmesi sonucu 5 kişi öldü, 9 kişi yaralandı. Başbakanlık yaptığı yazılı açıklamada olayın ardından Suriye topraklarına top saldırısı yapıldığını açıkladı.
– Erdoğan’ın Ankara Üniversitesi’nin yeni öğretim yılı açılışına gelişini protesto etmek isteyen Gençlik Muhalefeti ve Genç-Sen üyesi 20’den fazla öğrenci gözaltına alındı.
2013 – Gambiya, İngiliz Milletler Topluluğu’ndan ayrıldığını açıkladı.
– İtalya’nın Lampedusa Adası açıklarında içinde 518 kaçak göçmenin bulunduğu teknenin batması sonucu 366 göçmen boğuldu.
– İzmir’de Kredi Yurtlar Kurumu’nun yurtlara son giriş saatini 23:00’den 21:00’e çekmesi kız öğrencilerce protesto edildi.
– Hasan Ferit Gedik’in cenazesi 3 günlük engelleme sonrası Armutlu’dan Gülsuyu’na, ardından Gazi Mezarlığı’na götürülerek toprağa verildi.
– Suriye’ye asker gönderme yetkisi veren tezkere G.Antep’te “Savaş Karşıtları Platformu”nca protesto edildi.
2015- Yüksek Seçim Kurulu, Doğu ve Güneydoğu’daki 69 ilçede sandıkların güvenlik gerekçesiyle taşınması/birleştirilmesine yönelik kurulların taleplerini 4’e karşı 6 oyla reddetti.
7 Haziran-1 Kasım seçmen listelerini kıyaslayan CHP, 1 milyon 73 bin kişilik seçmen hareketliliği saptadı. 7 Haziran’da oy kullanan 672 bin 649 seçmen 1 Kasım listelerinde yer almazken, 7 Haziran’da oy kullanmayan 400 bin 354 seçmen 1 Kasım’da oy kullanacaklar arasına girdi.
– Seçim beyannamesini açıklayan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli konuşmasında Erdoğan ve Davutoğlu için çok ağır ifadeler kullandıktan sonra, 1 Kasım seçimleri sonrası için “4 ilkemizi kabul eden HDP dışındaki her partiyle hükümet kurmaya hazırız” dedi.
– Sokağa çıkma yasağının sürdüğü Nusaybin’de YDGH’lilerle özel harekat polislerinin çatışması sırasında evinin önünde şarapnel parçalarının isabet etmesiyle hayatını kaybeden 54 yaşındaki Ahmet Sönmez‘in cesedi saatlerce kapı önünde kaldı.
2017- Eski Irak Cumhurbaşkanı ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Genel Sekreteri Celal Talabani, tedavi için bulunduğu Almanya’da 84 yaşında hayatını kaybetti.
Yorumlar kapatıldı.