İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 4 Mayıs

1814 – I. Napolyon, Elba Adasının Portoferraio kasabasına vardı ve sürgün hayatı başladı.

1904- Panama Kanalı’ın inşasına başlandı.

1912- İtalya, Rodos’u işgal etti.

1919- Çin Cumhuriyeti’nde yabancı mallarını boykotu savunan öğrenciler ayaklandı.

1926- İngiltere Sendikalar Birliği’nin çağrısıyla Britanya tarihinin ilk genel grevi başladı. 30 Nisan’da greve çıkan madencilere destek için 1 milyon 700 bin işçinin katıldığı genel grev 9 gün sürdü.

1932 – Al Capone, vergi kaçırma suçundan Atlanta’da hapse girdi.

1933- İstanbul eski Milletvekili Süreyya Paşa, “Gece Gelen Telgraf” kitabından dolayı Nazım Hikmet’i mahkemeye verdi.

1937- Bakanlar Kurulu “1937 Yılında Yapılan Tunceli Tenkil Harekatına Dair Karar”ı aldı. Karar, “Dersim Tertelesi”nin zemini oldu.

1943- Başbakanlık; II. Dünya Savaşı sırasında, şeker satışlarını durdurdu. Bir yıl sonra da, İstanbul’da nüfus başına iki kilo un verilmesine karar verildi.

1949- ABD’nin Marshall Planı dahilin de Türkiye’ye gönderdiği ilk yardım gemisi 4 Mayıs 1949 tarihinde İstanbul’a geldi. Bu ilk parti yardım tarım alet ve makinelerini kapsıyordu. Gelen yardım malzemeleri arasında 21 adette traktör yer alıyordu.

– Demokrat Parti milletvekillerinin teklifi ile İstiklal Mahkemeleri ile ilgili hükümler yürürlükten kaldırıldı.

1953- Ernest Hemingway, Yaşlı Adam ve Deniz adlı romanıyla Pulitzer Ödülü aldı.

1955- Türk Kadınlar Birliği’nin girişimleriyle, her yıl mayıs ayının ikinci pazar gününün Anneler Günü olarak kutlanılmasına karar verildi. Anneler Günü’ne ilişkin ilk resmi öneri, 1872’de ABD’li Julia Howe’dan geldi.

1959- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü İstanbul Topkapı’da bir grup Demokrat Partilinin saldırısına uğradı; olaya yayım yasağı kondu. Aynı gün Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilleri protesto amacıyla Meclis oturumuna katılmadılar. 4 gün önceki Uşak gezisinden ayrılırken bulunduğu vagon taşlanan CHP Genel Başkanı İsmet İnönü’yü İstanbul’a dönüşünde karşılamak isteyen CHP’lilere karşı DP teşkilatından kalabalık bir grubun organize saldırısında İnönü’nün arabasının camları kırılmış, polis seyirci kalmıştı.

1960- Yeni Sabah gazetesi 10 gün süreyle kapatıldı. Demokrat İzmir gazetesinden 16 kişi mahkum oldu.

1969- Yargıtay Başkanı İmran Öktem’in cenazesindeki olayları, kapatılan “Din Görevlileri Federasyonu” ve “İmam Hatip Okulları Mezunları Cemiyeti”nin tertiplediği ağırlık kazandı.

– Aziz Nesin’in “Üç Karagöz” oyununun oynandığı sırada Kadıköy İl Tiyatrosu’nu basan ülkücüler, sahneye çıkarak dekorları parçaladı, oyunculara ve seyircilere saldırdı.

1970 – ABD’nin Ohio eyaleti Kent Üniversitesi kampüsünde Vietnam Savaşı’nı protesto eden öğrencilere Ulusal Muhafızlar ateş açtı: 4 ölü, 9 yaralı.

1972- Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın idam edilmelerini önlemek isteyen dört kişi Jandarma Genel Komutanı Kemalettin Eken’i kaçırmak istedi. Polis müdahale etti. Orgeneral Eken ayağından yaralandı. Eylemcilerden üçü kaçmayı başarırken Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğrencisi Niyazi Yıldızhan öldürüldü.

Deniz’ler ile 3 devrimci tutuklunun serbest bırakılmaları için THY uçağını Sofya’ya kaçıran 4 THKO’lu, Bulgaristan’dan siyasi iltica sözü üzerine Bulgar polisine teslim oldu, kaçırılan uçaktaki yolcular Türkiye’ye getirildi.

1973- Çevre yolu yapımı için Edirnekapı’daki tarihi surların yıkımına başlandı.

1976- 1 Mayıs mitingine katıldıktan sonra ertesi gün boynu kesilmiş ve bıçaklanmış olarak bulunan Muş/Varto’lu Mehmet Kocadağ’ın cenazesi İstanbul’da düzenlenen tören ve yürüyüşün ardından memleketine gönderildi.

1977- 1 Mayıs’ta Taksim’de panzerin ezdiği Jale Yeşilnil’in (17) Kadıköy’deki cenazesine katılanlar yere yatırılarak üst araması yapıldı.

1978- Silahlı saldırıda felç olduktan sonra Haydarpaşa Hastanesi’nde tedavi gören Doç.Server Tanilli, uçakla Londra’ya gönderildi.

1980- Eski Yugoslavya Devlet Başkanı Mareşal Josip Broz Tito yaşamını yitirdi. 88 yaşında ölen Tito 1936’dan öldüğü güne kadar Yugoslavya Komünist Partisi’nin Genel Sekreteri’ydi. İkinci Dünya Savaşında Almanlara karşı gerilla savaşını örgütledi. 1945’de hükümet başkanı, 1953’de cumhurbaşkanı seçilen Tito ülkesinde özyönetime dayalı bir sosyalizm kurmaya çalıştı.

1981- DİSK Davası’yla ilgili olarak Ankara’da gözaltına alınan Prof. Sadun Aren ve Doç. Alpaslan Işıklı dahil 28 kişi İstanbul’a götürülerek Metris Kışlası’na konuldu.

1982- Türkiye‘nin Boston’daki fahri konsolosu Orhan Gündüz, Ermeni militanlar tarafından öldürüldü.

– Pahalılık ve İşsizlikle Mücadele Derneği (PİM) yönetici ve üyesi 7 kişinin yargılanmasına başlandı. 12 Eylül öncesinde ”Vatan Partisi paralelinde yasadışı faaliyet ve komünizm propagandası”ndan 1 sanık için ölüm, 6 sanık için 5-30 yıl arası hapis cezası isteniyor.

1984- DİSK/Sine-Sen’in Genel Sekreteri Semra Özdamar, Güler Ökten ve Zeki Ökten dahil 6 yönetici hakkında Askeri Mahkeme’de dava açıldı.

DİSK Davası’nda yargılananlardan Prof.Sadun Aren, Demirhan Tuncay ve Mehmet Mıhlacı tahliye edildi.

1985- “Terzi Fikri” olarak da bilinen, Fatsa eski Belediye Başkanı Fikri Sönmez, Fatsa Devrimci Yol davasından tutuklu olarak kaldığı Amasya askeri cezaevinde geçirdiği kalp krizi sonucunda öldü.

1987- SHP Milletvekili Bahriye Üçok, Ramazan ayında bazı bakanlık yemekhanelerinin kapatılması hakkında Meclis’te soru önergesi verdi.

– Nisan’da tek tip öğrenci derneği yasa tasarısına karşı yemek boykotu yapan Marmara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu öğrencilerinden 27’si hakkında okul idaresince soruşturma açıldı. Öğrencilerin adları okul panosuna asılan bir liste ile duyurulup savunmaları istendi.

Tek tip öğrenci derneği yasa tasarısını protesto ederken tutuklananlar için arkadaşları Sirkeci/ Büyük Postane’den telgraf çekti.

1988- Polonya’da Nisan’da başlayan grevler yayıldı, tersane işçileri de greve gittiler; Devlet Başkanı Wojciech (Voycies) Jaruzelski (Jaruselski) ile Dayanışma Sendikası arasında tartışmalar çıktı.

– İstanbul Üniversitesi rektörlük binasını işgal ettikleri için DGM’de sorgulanan 57 öğrenciye desteğe gelen arkadaşları sloganlarla Sirkeci’ye yürüdü.

– 6 yıldır süren 723 sanıklı Devrimci Yol Davası’nda Askeri Savcı 74 sanık için ölüm cezası istedi.

1989- ANAP’lı İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu SHP Diyarbakır Miletvekili Fuat Atalay’ın soru önergesine verdiği cevapta, Siirt’te belediye çöplüğü olan Kasaplar Deresi’ne 12 Eylül sonrası belediye tarafından 8 kişinin -halkın tepkisini göz önüne alarak- gömüldüğünü açıkladı.

– Bağımsız Çelik-İş ile MESS arasındaki toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine Karabük ve İskenderun Demir Çelik İşletmeleri’nde yaklaşık 20 bin işçi greve başladı. Yapı Kredi’de BANKS üyesi çalışanlar üç büyük ilde eylem yaptı.
İstanbul Odakule İş Merkezi önünde toplanan 300 kadar Yapı Kredi Bankası çalışanı ücret bordrolarını yaktı.

– 1 Mayıs’ta polis kurşunuyla hayatını kaybeden M.Akif Dalcı’nın cenazesinde polis terörü: 1’i ağır 15 gazeteci dövüldü.
1.000’e yakın ODTÜ’lü gözaltına alınan 50 öğrencinin bırakılması ve 1 öğrencinin burnunun kırılmasını protesto için Mühendislik Fakültesi’nde toplanıp sloganlarla rektörlüğe yürüdü; jandarma engelleyince kütüphane önünde basın bildirisi okundu ve geri dönüldü.

– İsveç’te yaşayan ve “Stockholm Öyküleri” adlı kitabıyla bu yılın Sait Faik Hikaye Armağanı’nı kazanan Demir Özlü, 200 bin TL olarak belirlenen armağan tutarını Tutuklu ve Hükümlü Yakınları Yardımlaşma Derneği’ne (TAYAD) bağışlayacağını bildirdi.

“Ateşten Köprü” kitabında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla yargılanan yazar Kerim Korcan beraat etti.

– Çin Halk Cumhuriyeti’nde 2 haftadır dersleri boykot eden yaklaşık 100 bin öğrenci Pekin’de Tien An Men Meydanı’na yürüdü.

1990- Türkiye Birleşik Komünist Partisi yöneticileri Haydar Kutlu ve Nihat Sargın tahliye edildiler. Kutlu ve Sargın 900 gün tutuklu kaldılar.

1 Mayıs’ta Dolapdere’de sol omuzuna isabet eden tek kurşun nedeniyle ömür boyu felç kalacağı bildirilen İTÜ Elektronik Fakültesi 2.sınıf öğrencisi Gülay Beceren’in ev arkadaşı da gözaltına alınan 244 kişi arasında yer alıyor.

– İstanbul’da 25 bin belediye işçisi Belediye-İş Şube Başkanı’nın 1 Mayıs’ta gözaltına alınmasını protesto için sabah 06:00-10:00 arası iş bıraktı.

– Cumhurbaşkanı Özal, Kumluca’da halka hitap etti: ”Bazıları var, hala alışamamışlar. Ben neye alışamadıklarını biliyorum. Totaliter ve otoriter cumhurbaşkanına alışmışlar. Demokratik seçimle gelmiş, halkın arasından gelmiş bir cumhurbaşkanına alışamadılar.”

1992- Cumhurbaşkanı Turgut Özal, “Televizyon ve radyodan Kürtçe yayın yapılmasına komutanlar sıcak bakıyor” dedi. Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş, Özal’ı cevapladı: “Hiç kimse Milli Güvenlik Kurulu’nda konuşulanları açıklayamaz, tutanaklarla ilgili bilgi veremez.”

– İHD ve Uluslararası İşçi Dayanışma Komitesi üyeleri, gözaltında ölen Agit Salman’ın işkence sonucu, Adana’da 3 Dev-Sol’cunun ise yargısız infaz ile öldürüldüğünü ileri sürdüler.

1993- Refah Partili İstanbul Kağıthane Belediyesi’nde işten çıkarılan 340 işçiden 120’si yürüyerek 22. günde Ankara’ya ulaştı, ancak Güvenpark’tan Bakanlıklar’a gitmelerine polis engel oldu.

1994- Filistin Kurtuluş Örgütü ile İsrail, Batı Şeria ve Gazze’de yaşayan Filistinlilere özerklik verilmesini öngören antlaşmaya imza attı.

– Çağlayan’daki 1 Mayıs mitingi sonrası kortejlerine yapılan polis saldırısına ilişkin olarak Sosyalist İktidar Partisi’nden Vali, Emniyet Müdürü ve diğer sorumlular hakkında suç duyurusu yapıldı.

– Belge yayınları sahibi Ayşe Nur Zarakolu, İsmail Beşikçi’nin bir kitabını yayınladığı için 5 ay hapis yatacak.

1996- Çeşitli sendikalara üye bir grup kamu çalışanı, 1 Mayıs sabahı Kadıköy’deki toplanma bölgesinde 2 emekçinin (Hasan Albayrak ve Dursun Odabaş) polis kurşunuyla öldürüldüğü yere karanfil bırakarak saygı duruşunda bulundu.

1997- Irak’tan Avrupa ülkelerine iltica etmek isteyen 25 kişiyi taşıyan iki tekne Ege Denizi’nde battı. 17 kişi boğuldu, 7 kişi kayboldu.

1998- Ülkücülerin bıçaklı saldırısında hayatını kaybeden Bolu İzzet Baysal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 3.sınıf öğrencisi Kenan Mak’ın cenazesi, memleketi Tunceli/ Pertek’te yaklaşık 5 bin kişinin katıldığı törenle toprağa verildi.

2002- Nijerya’da bir yolcu uçağı kalkıştan hemen sonra düştü: 148 kişi öldü.

2005- Ziya Selçuk’un başkanlığındaki Talim ve Terbiye Kurulu kararıyla, çıraklık ve yaygın eğitim merkezlerinde eğitim gören 185.000 çırağın da 2006’dan itibaren haftada 1 saat “Din Kültürü ve Meslek Ahlakı” dersi almaları kararlaştırıldı; ilgili ders 2000’de kaldırılmıştı.

– Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref’e düzenlenen suikast girişimlerinin planlayıcısı olmakla suçlanan Libyalı El Kaide üyesi Ebu Farrac el Libbi’nin Pakistan’da yakalandı.

2006- Anayasa Mahkemesi, yeni kurulan 15 üniversitenin kurucu rektörlerinin 2 yıl için Milli Eğitim Bakanı ve Başbakan’ın önereceği 3 isim arasından Cumhurbaşkanı’nca atanmasını öngören yasa hükmünü iptal etti.

2007- Birleşmiş Milletler’e bağlı Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin Bangkok’daki konferansında, dünyanın, iklim değişikliğinin en kötü etkilerini azaltacak bilgi ve mali kaynağa sahip olduğu sonucuna ulaşıldı.

2009- Mardin’in Bilge Köyü’nde yapılan bir düğün sırasında düğündekilere, kan davası yüzünden, aynı aileden olan insanlara ateş açıldı. Saldırıda 3 hamile kadın 6 çocuk toplamda 44 kişi öldü.

2012- Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz Türkiye’de son 10 yılda 934 askerin intihar ettiğini açıkladı.

– Deniz Feneri soruşturmasını yürütürken haklarında dava açılan 3 savcının “resmî belgede sahtecilik ve görevi kötüye kullanmak”tan Yargıtay’da yargılanmasına başlandı. Savcı Yaren: ”Susuzluktan insanları öldürmek gibi adaletsizlikten yargıyı da öldürmek mümkün” dedi.

– Samsun 19 Mayıs Üniversitesi’ne gelen Gençlik ve Spor Bakanı Suat Kılıç’ı protesto etmek isteyen TKP, Genç-Sen, Gençlik Muhalefeti ve ESP’liler dövülerek gözaltına alındı.

2015- Yüksek Seçim Kurulu, HDP’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “seçim yasaklarını açıkça ihlal ettiği gerekçesiyle uyarılması” istemiyle yaptığı başvuruyu oy birliğiyle reddetti.

2016- NATO, İsrail’in NATO Karargahında temsilcilik açma talebine olumlu yanıt verdi.

2017- 12 Eylül askeri darbesine ilişkin, dönemin Genelkurmay Başkanı, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile emekli Orgeneral Ali Tahsin Şahinkaya hakkındaki davanın, sanıkların ölmüş olmaları nedeniyle düşürülmesine karar verildi.

– HSYK tarafından “FETÖ” soruşturmaları kapsamında 107 hakim ve savcı meslekten ihraç edildi. Yunanistan Temyiz Mahkemesi, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası bu ülkeye kaçan askerlerden ikisinin iade edilmesine ilişkin Türkiye’nin talebini reddetti.

2018- Bugün yine dolar tarihi rekor kırdı. 4,25 TL’yi geçti. Borsa yine düşüşle 101bin seviyelerine geriledi. Dün enflasyon rakamlarının arttığı açıklanmıştı. 2 gün önce de Türkiye’nin kredi notunu BB-‘ye düşüren SP, yüksek enflasyon ile birlikte kötüleşen cari ve mali açık gibi makro ekonomik dengesizliklere vurgu yapmıştı.

Paylaş

Yorumlar kapatıldı.