1783 – Amerikan İç Savaşı: İngiltere ABD ile olan düşmanlığına son verdiğini resmen ilan etti.
1794 – Fransa tüm sömürgelerinde köleliği yasakladı.
1902 – Paris’te 1. Jön Türk Kongresi yapıldı.
1917- İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin önde gelen isimlerinden Talat Paşa, sadrazam oldu.
1926 – Yazar İskilipli Atıf Hoca şapka inkılabına muhalefetten Ankara’da idam edildi. Atıf Hoca “Frenk Mukallitliği ve Şapka” adlı risalenin yazarıydı.
1928 – Avusturyalı Naziler siyah sanatçı Josephine Baker’i protesto etti.
1945 – İngiltere, Rusya ve ABD’nin bir araya geldiği Yalta Konferansı’nda 1 Mart’a kadar Almanya ve Japonya’ya savaş ilan eden devletlerin San Francisco’da yapılacak konferansa katılmalarına ve BM’ye kurucu üye olabilmeleri kararlaştırıldı.
1947- Hatay ilinde yer adlarının Türkçeleştirilmesine karar verildi.
– Isparta Senirkent’te jandarmanın bazı vatandaşlara işkence yaptığı ortaya çıktı.
1948 – Ankara’da valilik ve belediye başkanlığının ayrılmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1954- İstanbul’da yakacak, et, ekmek ve çeşitli gıda maddeleri sıkıntısı bir türlü önlenemiyor. İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı Fahrettin Kerim Gökay, bir açıklama yaparak halktan yardım istedi: “Evlerinizde odun, kömür istifçiliği yapmayın, haftada iki defadan fazla et yemeyin, yiyebileceğinizden fazla ekmek almayın” dedi.
1957 – Malûliyet, İhtiyarlık ve Ölüm Sigortalarına ilişkin kanun kabul edildi.
1960- Küba Başbakanı Castro ve Merkez Bankası Başkanı Che, SSCB Başkan Yardımcısı Mikoyan’ı Küba’da ağırlıyor. Mikoyan’ın ziyaretinde Küba ile SSCB arasında 5 yıllık bir ticaret anlaşması için ana konularda mutabakat sağlandı.
1963- Kavel Kablo’da işten çıkarılan işçiler polislerce kordon altına alınan fabrika önünde çadır kurarak geceyi çadırlarda geçirdi. Fabrikada çalışan memurlar ve yeni işe başlayacak işçiler sabah çalışmak için geldiklerinde direnişçi işçilerce fabrikaya sokulmadı.
1964 – 20-21 Mayıs olayları sanıklarından Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Osman Deniz ve Erol Dinçer’in ölüm cezaları Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde onaylandı.
1968- Adalet Partisi İstanbul İl Gençlik Teşkilatı Başkanı: “Şuurlu milliyetçi gençlik bütün yurt sathında icabederse komünist avına çıkacaktır.”
– Meclis’te Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesi üzerinde Milli Birlik Grubu adına konuşan Kadri Kaplan: “Meclis Başkanı’nın -Ferruh Bozbeyli- resmi bir yerde resmi para ile iftar yemeği vermesi laikliğe aykırıdır.”
1969- ABD Büyükelçisi Komer’in aracının ODTÜ’de yakılmasının ardından bildiri dağıtan öğrencilerden 3’ü 2 ay 15 gün hapis ve para cezasına çarptırıldı, cezalar tecil edildi.
– Torbalı/ Atalan köylüleri, ağaların elindeki Hazine topraklarından 300 dönümü daha işgal edip sürmeye başladı. Göllüce köylüleri de Adnan Menderes’in halasının elindeki hazine topraklarının ardından meraya da girerek hayvanlarını otlatmaya başladı.
1970- İzmir’de TÖS ve İLKSEN’in düzenlediği “genel öğretmen boykotu”na ilişkin açılan kovuşturma tamamlandı; müfettişlerce ifadeleri alınan 1.500 öğretmenin dosyası -daha sonra savunmalarını yapmaları için- il ve ilçe yönetim kurullarına iletildi.
1971 – Toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmaya varılamaması üzerine Petrol-İş Sendikası Mobil, BP ve Shell şirketleri işyerlerinde greve gitti. Grev bu şirketlerin benzin, mazot, fuel-oil, gaz, motoryağı satışlarını durdurdu. Türkiye’nin akaryakıt ihtiyacının yüzde 69’unu bu üç şirket karşılıyor.
1972 – Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) parti liderlerine bir brifing verdi. “Siyasi suçlarda idam affının” sol bir slogan olduğu belirtildi. CHP Genel Başkanı İnönü Meclis kürsüsünden siyasi suçlarda idam cezasına karşı olduğunu söylemişti.
1974 – Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu. Kuruluş beyannamesini Valiliğe Yaşar Kemal, Bekir Yıldız ve Adnan Özyalçıner sundu.
1975- İngiltere’de Muhafazakâr Parti genel başkanlığına Margaret Thatcher seçildi.
– Türkiye çapında 1,5 saat süreyle elektrik kesintisi uygulanmaya başlandı.
1976 – Yeşilköy Çınar Oteli’nde DİSK’e bağlı Turizm-İş Sendikası tarafından 180 gündür sürdürülen grev bugün imzalanan toplu sözleşmeyle sona erdi.
– İstanbul/ Divanyolu’nda sol yayınların satıldığı Öncü Kitabevi’ni tahrip eden yangının kundaklamadan ileri geldiği ileri sürüldü.
– Guatemala ve Honduras’daki 7,5 şidettindeki depremde 22.778 kişi öldü.
1977- Türkiye Sivil Havacılık Sendikası’nın (HAVA-Yİ) Türk Havayolları’nda aldığı grev kararı dolayısıyla THY’nin bütün iç ve dış seferleri durdu.
– İTÜ İnşaat Fakültesi öğrencisi ve İMO üyesi Zeki Erginbay törenlerle toprağa verildi. Beşiktaş’taki tören ve yürüyüşün ardından arabalı vapurla Üsküdar’a geçirilen cenaze, Kadıköy’e ve Bağlarbaşı’na yapılan yürüyüşlerin ardından Kısıklı Mezarlığı’nda toprağa verildi.
1978- ODTÜ Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı Doç.Dr.Yakup Kepenek Kızılay’da aracına binerken kurşunlandı, yara almadan kurtuldu.
– Senaryosunu Vedat Türkali’nin yazıp Süreyya Duru’nun yönettiği, başrollerinde Aytaç Arman, Hakan Balamir ve Semra Özdamar’ın oynadığı “Güneşli Bataklık” filminin Sansür Kurulu’nca reddedilmesi, Başbakan ile İçişleri ve Kültür Bakanlarına çekilen telgrafla protesto edildi.
1979- Abdi İpekçi düzenlenen törenlerin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi.
1980- Antbirlik’te DİSK/Tekstil, Gıda-İş ve Sosyal-İş üyesi yaklaşık 5 bin işçinin fabrikalardaki direnişi jandarma kuşatması altında 4 gündür sürüyor. DİSK direnişe destek için 2 saatlik iş bırakma ve ardından bir miting düzenleme kararı aldı.
– Ankara’da 60 kadar ülkücü öğle saatlerinde Bayındırlık Bakanlığı’nı bastı, çalışanlara hakaret etti ve yemekhanede bedava yemek yiyerek bakanlıktan ayrıldı. Polis daha sonra gelerek çalışanların üzerini arayıp kimlik kontrolü yaptı.
– İstanbul’da vapur ulaşımına yapılan yüksek oranlı zammı protesto eden Adalar halkı Sirkeci İskele’den Valiliğe yürüdü.
1981 – İngiltere’de Margaret Thatcher özelleştirme çalışmalarının hızlandırıldığını açıkladı.
1985- Başbakan Turgut Özal resmi bir ziyaret için Cezayir’e gitti. Cezayir’i ziyaret eden ilk Türk başbakanı olan Turgut Özal, 1958’de Birleşmiş Milletler’de Cezayir’in bağımsızlığı aleyhinde oy kullanan Türkiye’nin hatalı olduğunu açıkladı.
1987 – Yazar Aziz Nesin, Cumhurbaşkanı Kenan Evren aleyhine tazminat davası açtı. Aziz Nesin, “bir yurttaşın devlet başkanına dava açması Türkiye’de ilk kez görülüyor, ancak bir devlet başkanının yurttaşına vatan haini demesi de dünyada ilk kez görülen bir olaydır,” dedi.
– 1402 sayılı yasa ile Gazi Ünv’ndeki görevinden uzaklaştırılan Doç.Dr.Yalçın Küçük, 6.İdare Mahkemesi’nde açtığı davanın dilekçesinde “Kamu görevlisi olma hakkının, idari kararla atanan bir korgeneralin emri ile ortadan kaldırılmayacağına karar verilmesini” istedi.
1989- 9 sosyalist derginin “Birleşik Sosyalist Kampanya” adı altında yerel seçimlerde destekledikleri bağımsız sosyalist adaylarla İstanbul Tabip Odası’nda düzenledikleri ortak basın toplantısı polis tarafından engellendi.
– İstanbul’da Kadın Kültür Evi açıldı. Şener Macit, Canan Toksöz, Selma Atabek, Nermin Coşkun, Saadet Özkol, Munise Sökmen kurucularıydı. İstanbul Tünel’deki lokalde Medeni Yasa Kampanyası, Cinsel Tacize Karşı Kampanya organize edildi, çeşitli toplantılar ve etkinlikler düzenlendi.
1990- TBKP’nin Sarıyer ve Beşiktaş İlçe örgütleri üyelerinin açık çalışmaya geçtikleri açıklaması yaptıkları Ortaköy Meydanı’nda konuşma yapan eski TKP’lilerden TBKP MK üyesi Mehmet Bozışık ve İdris Erdinç’in konuşmalarınını ardından polis İdris Erdinç’i gözaltına aldı.
– Adana’da Harb-İş’in düzenlediği “İşçi kıyımını protesto mitingi”nde konuşan Türk-İş Genel Başkanı Şevket Yılmaz sürekli yuhalandı.
1991- Körfez Savaşı’na karşı 2 Şubat mitingleri 2 ay ertelenen 8 muhalefet partisinin İstanbul İl başkanları SHP İl merkezinde ortak bildiri yayınladı. İl başkanları savaşa karşı yeni bir miting başvurusunda bulunma, Taksim ve Eminönü’de birlikte bildiri dağıtma kararı aldı.
– ANAP hükümeti, 2932 sayılı “Türkçeden Başka Dillerle Yapılacak Yayınlar Hakkındaki Kanun”u yürürlükten kaldırarak sınırlı Kürtçe serbestliği getiren yasa tasarısını TBMM’ne sundu. Tasarıda Türkçenin “anadil” olması hükmü kaldırılarak ”resmî dil” olması hükme bağlanıyor.
– Yaklaşık iki yıldır “Konstantıniyye Haberleri” adıyla çıkan aylık gazete, İstanbul Valiliği’nin 16 Ocak 1991 tarihli “ Bizans’ı hatırlattığı için Basın Kanunu’na aykırı görüldüğü” uyarısı üzerine adını “Bizim Şehir Haberleri” olarak değiştirdi.
1992- Fransız Haber Ajansı AFP muhabiri Ragıp Duran, avukat Eşber Yağmurdereli ve Hava-İş Sendikası Başkanı Atilay Ayçin İHD’nin 8Eylül1991’de İstanbul’da düzenlediği mitingdeki konuşmalarında ”bölücü propaganda” yaparak Anti-Terör Yasası’na muhalefet etmekten yargılandı.
1993- “Burdur Gölü SOS Komitesi”, Organize Sanayi Bölgesi’nin başka bir yerde kurulması için gösteri yaptı.
1995- Gözaltında kaybedilen ve faili meçhul cinayetlere kurban gidenlerin aileleri, Düşünce Özgürlüğü Platformu’nun İstanbul Tabip Odası’nda düzenlediği toplantıda SHP, CHP ve YDH’li milletvekili ve yöneticilerle bir araya gelerek atılması gereken adımları konuştular.
– Yargıtay 4.Dairesi İçişleri Bakanlığı’nın açtığı davada, yerel mahkemenin memur sendikasının (Tarım-Sen) kuruluşunun kabul edilen uluslararası sözleşmelere uygun olduğu kararını temyiz eden Bakanlığın talebini reddederek memur sendikalarının yasal olduğu kararına uydu.
1996- Yıldız Teknik Üniversitesi’nde harçlara karşı açlık grevi yapmakta olan öğrenciler Taksim’de yaptıkları mitingin ardından İstiklal Caddesi’nde polisle çatıştı.
– Kültür Bakanı Fikri Sağlar Cumartesi Anneleri için heykeltraş Metin Yurdanur tarafından yapılıp G.Saray Lisesi’nin duvarına asılan “utanç rölyefi”ni Fadime Göktepe ile birlikte açtı.
1997 – Sincan Belediyesi’nin 2 Şubat’ta düzenlediği “Kudüs Gecesi”nin ardından, 15 tank ve 20 askeri zırhlı personel taşıyıcısı, Sincan’dan geçerek Yenikent’teki tatbikat alanına gitti. Genelkurmay 2. Başkanı Org. Çevik Bir bunun “Demokrasi’de Balans Ayarı” olduğunu söyledi. Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız İçişleri Bakanlığı’nca görevden alındı.
1998- Ali Nesin, Haluk Bilginer, Derya Alabora, Şule Aras, Zeki Demirkubuz, Orhan Alkaya, Yıldırım Türker ve Lale Mansur, önceki suç duyurularında sadece Şanar Yurdatapan’a dava açılan ”Düşünceye Özgürlük-2″ kitapçığı için kendilerini tekrar DGM savcılığına ihbar ettiler. “Düşünceye Özgürlük-2” adlı kitapçıkta, Avukat Eşber Yağmurdereli ile sendikacı Mehmet Konuk’un hüküm giymelerine neden olan konuşma metinleri de yer alıyor.
2000- İran’da 22 yıl sonra Kiş Adası’nda Kozmetik fuarı açıldı. İran, Ortadoğu’nun en büyük kozmetik pazarı.
2002 – Alternatif küreselleşme yanlılarının Brezilya’nın Porto Alegre kentinde düzenlediği Dünya Sosyal Forumu’nda kurulan dışborç mahkemesi yoksul dünyanın zenginlere olan toplam 1.8 trilyon dolarlık borcunu yasadışı ilan etti ve affedilmesi gerektiğine karar verdi.
– İstanbul’da Tüm Bel-Sen üyesi 1.000’i aşkın zabıta memuru ücretsiz ulaşım haklarının kaldırılmasını yürüyüşle protesto etti
– Nijerya’nın Lagos kentinde çogunluğu oluşturan Hıristiyan Yorubalarla azınlıktaki Müslüman Hausalar arasında çatışma çıktı. Binlerce kişi kentten kaçarken sokaklar cesetlerle doldu.
2003 – Sırbistan ve Karadağ’dan oluşan federasyonun, gevşek bir birlik olmasını öngören anlaşma federal parlamentoda onaylandı. Böylece, Bosna-Hersek, Hırvatistan, Makedonya ve Slovakya’yı son 10 yılda savaşlarla yitiren Yugoslavya Federasyonu kuruluşundan 74 yıl sonra sessiz sedasız tarihe karıştı.
– AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan partisinin grup toplantısında Irak’a ABD müdahalesine Türkiye’nin desteği için AKP milletvekillerini ikna etmeye çalıştı: “Türkiye mutlaka Irak’a müdahale sürecinin karar mekanizması içinde yer almalıdır.”
2004- Pakistan’da nükleer teknolojinin önemli ismi Abdülkadir Han, İran, Libya ve Kuzey Kore’ye nükleer teknoloji transferini itiraf etti. Devlet Başkanı Pervez Müşerref’ten af, halktan özür diledi.
– Şair Mustafa Suphi Nuri İleri, 51 yaşında öldü. Türkiye Komünist Partisi üyesi İleri yazar Nasih Nuri İleri’nin oğluydu. ‘Yeni Edebiyat ve Sosyalist Gerçekçilik’ ve ‘Şiir Antolojisi’nin yanı sıra ‘Duvarsız Şehrin İnsanları’, Erguvanname’ adlı şiir kitapları yayımlandı.
2005 – 24 Ekim 2004’te Ukrayna’da yakalanan Haluk Kırcı, Türkiye’ye getirildi ve Kartal Cezaevi’ne konuldu. Bahçelievler davasında yedi kez müebbet hapis cezası alan Kırcı, Yargıtay’ın verdiği kararla 18 Mart 2004’te tahliye edilmiş, Yargıtay Başsavcılığı’nın itirazı üzerine 13,5 yıl daha cezaevinde kalması gerektiği ortaya çıkmıştı.
– Irak Bağdat’ta İtalyan IL Manifesto gazetesi muhabiri 56 yaşındaki Giuliana Sgrena Felluceli mültecilerle röportaj yaparken kaçırıldı. Gazeteciyi kaçıran İslami Cihat örgütü, İtalyan askerlerinin 72 saat içinde Irak’tan çekilmesini istedi.
– Ukrayna’da ‘Turuncu Devrim’in ‘Demir Lady’si diye anılan Yulia Timşenko başbakanlığa getirildi.
2006- İlk kez bir Müslüman ülkede Ürdün’de haftalık Arap gazetesi Şihan ‘Neyi protesto ettiğinizi bilin’ başlığıyla Hz. Muhammed’in karikatürleri yayımlandı. Editör işten atıldı. Şihan toplatıldı. Suriye’nin başkenti Şam’da, Hz.Muhammed karikatürlerini protesto eden binlerce kişi Danimarka ve Norveç büyükelçiliklerini yaktı.
– Castro ve Chavez, nükleer programı nedeniyle BM Güvenlik Konseyi’ne sevkedilen İran için güçbirliği yapacaklarını açıkladılar.
– Grup Yorum, Yeni Melek Gösteri Merkezi’nde konser verdi.
– Filipinler’in başkenti Manila yakınlarındaki bir stadyumda meydana gelen izdihamda 88 kişi öldü, 280 kişi yaralandı.
2009- Malatya’da Zirve Yayınevi’nde üç kişinin öldürülmesiyle ilgili olayda sanık Emre Günaydın’ı azmettiren kişi olduğu iddia edilen Varol Bülent Aral Malatya’da tutuklandı.
– İlk kadın halk müziği solisti ve ilk kadın şefi, Neriman Altındağ Tüfekçi öldü.
2010- 4-C uygulamalarına karşı TEKEL işçilerine destek amacıyla Türkiye çapında destek yürüyüşleri yapıldı.
2011- TRT’deki “Büyük Takip” adlı TV Programı’nda ÇYDD ve Türkan Saylan hakkında “bölücülere burs verdiği” vb.iddialar ortaya atıldı.
2012- Taksim Dayanışma Platformu, açıklanan “Taksim Yayalaştırma Projesi”ne karşı web sitesi üzerinden imza kampanyası başlattı.
– Tunuslu bir yetkili, Humus’ta gerçekleştirildiği iddia edilen “kanlı katliam” nedeniyle Suriye’nin Tunus Büyükelçisi’ni sınır dışı etme kararı aldıklarını açıkladı.
2013- Taksim Dayanışması: “Gezi Parkı projesi için Koruma Kurulu’nun “ret” Kararı’na Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yorumu, Park’ın yok edilme niyetinden vazgeçilmediği şüphesi uyandırdı.”
Başbakan Erdoğan: “Üst Kurul Topçu Kışlası’nı reddetmiş. Biz reddi reddedeceğiz, Topçu Kışlası’nı yapacağız.”
2014- Yemekhanede işlerinden atılıp 22 gündür direnen DİSK/ Dev Sağlık-İş’li taşeron Cerrahpaşa işçileri kazanıp işbaşı yaptı.
– İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürü Sedat Selim Ay’ın, kendisine köşe yazısında “işkenceci” dediği gerekçesiyle Nihat Behram hakkında açtığı davanın ilk duruşması görüldü. Behram’ın 2 – 8 yıl arası hapsi isteniyor.
– Fransa’da sosyalist hükümet, kilise ve sağcı sivil toplum örgütlerinin şiddetle karşı çıktığı eşcinsel evlilik ve evlat edinme hakkını da tanıyan aile politikasıyla ilgili yasa tasarısını geri çekti.
Yorumlar kapatıldı.