Belleğimizde: 5 Aralık

1791- Wolfgang Amadeus Mozart, Viyana’da vefat etti.
1904- Japonlar Port Arthur’da Rus donanmasını yok etti.
1920- TBMM’de “Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Grubu” kuruldu; Mustafa Kemal grup başkanlığına seçildi.
1921- Britanya İmparatorluğu, İrlanda devrimci grubu Sinn Fein ile anlaşmaya vardı ve İrlanda bağımsız bir devlet oldu.
1932- Almanya doğumlu İsviçreli fizikçi Albert Einstein Amerikan vizesi aldı.
1933- ABD’de 14 yıldır devam eden içki yasağı kalktı.
1934- Türkiye’de kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanıyan kanun kabul edildi.
1941- İngiltere, Finlandiya, Macaristan ve Romanya’ya savaş ilan etti.
1942- Erbaa ve Niksar’da meydana gelen depremde 500 kişi öldü.
1945- Bermuda Şeytan Üçgeni’nde bir uçak kayboldu.
1950- Milli Savunma Bakanlığı, Kore’deki askerlerin yüzde 10’unun öldüğünü açıkladı. Radyo Gazetesi’ne göre, 150 asker öldü, 150 kayıp, 200 ile 300 yaralı var.
1953- Bektaşi Şeyhi Sırrı Baba, Bakanlar Kurulu kararıyla sınırdışı edildi.
1957- Sukarno tüm Hollandalıları Endonezya’dan sınırdışı etti.
1965- İzmir’de Kula Yün ve Mensucat, Taç Sanayi ve Şark Sanayi fabrikalarında yaklaşık 6 bin işçi greve başlıyor.
1969- Dışişleri Bakanlığı’nın yalanladığı söylentiler Alman Haber Ajansı tarafından ileri sürüldü: “NATO’nun emrindeki 7 bin nükleer savaş başlığının bir kısmı Türkiye, Yunanistan, İtalya, İngiltere ve Almanya’da.”
1970- İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu’nda 2 öğrenci vuruldu.
1972- Milli Eğitim Bakanı Sabahattin Özbek: “12 Mart 1971 muhtırasından bu yana soruşturma açılan-ceza verilen 848 öğretmenin 767’si aşırı solcu, 81’i aşırı sağcıdır”.
1975- 3 Kasım’dan bu yana ülkücülerin işgali altında olan, okul yönetimi Vilayet’e başvurduğu halde işgali kaldırmak için harekete geçilmeyen Şişli Siyasal Bilimler Yüksek Okulu’nda dersler yapılamıyor.
– Mengü Ertel, Paris Uluslararası Sinema Festivali’ne paralel Film Afişleri Yarışması’nda “Büyük Ödül”ü kazandı.
1978- İlerici Kadınlar Derneği (İKD), kamu kurumlarında kreş-çocuk yuvaları açılması için Meclis’e 60 bin imzalı dilekçe verdi.
– Cem Karaca, Selda Bağcan ve İskender Doğan’ın da katıldığı basın toplantısında, 18 Kasım’da İzmir’de yapılan “1.Kırmızı Karanfil Şarkı Festivali”nin Türkiye’deki ilk politik içerikli festival olduğu, her yıl tekrarlanacağı açıklandı.
– Sovyetler Birliği, Afganistan’la 20 yıllık dostluk anlaşması imzaladı.
1986- Pınar Kür’ün “Bitmeyen Aşk” romanı “halkın ar ve haya duygularını incittiği” gerekçesiyle toplatıldı.
1987- 16 Kasım’da TBKP’yi kurmak için Türkiye’ye dönüşte havaalanında gözaltına alınan TKP Genel Sekreteri Haydar Kutlu (Nabi Yağcı) ile TİP Genel Sekreteri Nihat Sargın DGM’ce tutuklandı. Kutlu ve Sargın cezaevine götürülürken “işkence gördük” diye seslendi.
– Cibali Tütün Fabrikası yandı.
1989- 6 yıldır görev yapan Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin görevi sonlandı. 12 Eylül 1980’darbesinin ardından 5 kuvvet komutanının yönetiminde faaliyet gösteren Milli Güvenlik Konseyi, 6 Aralık 1983’den itibaren Cumhurbaşkanlığı Konseyi ismiyle göreve devam etmişti.
1990- Toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin anlaşmazlıkla sonuçlandığı SEKA’da Selülöz-İş 10.700 işçi için grev kararı aldı ve işyerlerine astı.
1992- Yaklaşık 25 bin kamu çalışanı grevli-toplu sözleşmeli sendika hakkı için İstanbul, İzmir ve Zonguldak’ta iş bırakarak alanlara çıktı. İstanbul Gaziosmanpaşa Meydanı’ndaki mitingde polis ayrı kortej yapan bazı grupları ve miting sonunda tertip komitesini copladı.
– 42 tabip odasından hekimler “meslek onurunu korumak, özlük haklarını güvence altına almak, sağlıkta herkese eşit fırsat tanınmasını sağlamak” amacıyla Ankara’da bir araya gelerek “Beyaz Yürüyüş” yaptı.
1994- Bombalanan Özgür Ülke Gazetesi Kadırga merkez binasının önünde HADEP üyeleri ve SİP’liler protesto gösterisi yaptı.
1995- MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş, “Cumhuriyetimizin ilk dönemlerinde olduğu gibi ezan Türkçe okunsun” diyen eski Devlet Güvenlik Mahkemesi başsavcısı Nusret Demiral’ın istifasını istedi.
1997- 16 Mart 1978 Katliamı davasına bakan avukatlar “yargı yolunun tıkandığı” gerekçesiyle çekilme kararı aldı. Avukatlar, Emniyet’in katliamda sorumluluğu olan polisler hakkındaki evrakı yok etmesi, MİT’in bilgi vermemesi ve dava açması vb. engellemeleri gerekçe olarak sundu.
– Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), 2.kuruluş yıldönümünü İstanbul Abdi İpekçi Spor Salonu’nda düzenlediği şenlikle kutladı.
1998- Galatasaray Lisesi önünde 15 haftadır polisçe engellenen Cumartesi Anneleri 196.buluşmalarını İHD İst.Şubesi önünde gerçekleştirdi.
– KESK İstanbul Şubeler Platformu üyeleri, Aksaray Metro durağı önünde 1999 yılı maaş zammını protesto etti.
2000- Başbakan Ecevit:”Cezaevlerinde devlet otoritesi yok edilmek isteniyor. Hiç bir devlet buna katlanamaz. F tipine geçmekte kararlıyız.”
Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nun cezaevlerindeki açlık grevleri/ölüm oruçları için oluşturduğu alt komisyona girmek istemeyen MHP Milletvekili Mehmet Aslan: “Bırakalım gebersinler”.
TAYAD’lılar, Hücrelere Karşı Sanatçı Girişimi ve SİP’liler Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde toplanarak cezaevlerinde 48.güne giren ölüm oruçları için yürüdü.
2002- Oslo’da yapılan barış görüşmelerinde Sri Lanka’da 19 yıl süren savaştan sonra Tamil gerillaları ile hükümet arasında federal iktidar paylaşımı konusunda gelişme sağlandı.
2003- İntihar bombacıları güney Rusya’da bir trene saldırdılar: En az 46 kişi öldü.
– Türk Telekomünikasyon AŞ’nin hızlı internet uygulaması ADSL kullanıma açıldı.
2007- TGS üyeleri, basında “yıpranma hakkı”nı kaldıran Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nu protesto için Galatasaray’a yürüdü.
2008- Ankara Üniversitesi Cebeci Kampüsü yemekhanesinde işten çıkarılan işçilerin 17 gündür süren işgali, sabaha karşı polis baskınıyla sonlandı. İşçiler ve destek veren öğrencilerden 44 kişi gözaltına alındı.
2009- İstanbul Halkevi, Öğrenci Kolektifleri ve Liseli Genç Umut üyeleri metrobüs ücretine yapılan %33’lük zammı Tünel’den Taksim’e yürüyüşle protesto etti.
2010- Başbakan Erdoğan’ın rektörlerle buluşmasını protesto ederken gözaltına alınan arkadaşları için Genç-Sen ve Ekim Gençliği üyeleri Taksim’de gösteri yaptı.
– “Toplum, Kent ve Çevre İçin Haydarpaşa Dayanışması Platformu” platformu bileşenleri, Gar yangınının 1.haftasında protesto yürüyüşü yaptı.
2011- Hrant Dink davasında ailenin avukatları Mahkeme Heyeti’ne sundukları metinde, suikastın ardında “hesap sorulamayan ve dokunulamayan bir yapı olduğu”nu belirtti.
– KTÜ’de Öğrenci Kolektifi üyesi bir grup, Hopa AKP mitingindeki olaylardan ötürü tutuklanan arkadaşlarına destek için saçlarını kestirdi.
– Vicdani reddin temel bir insan hakkı olarak tanınması için, vicdani retçi Mehmet Tarhan’ın girişimiyle kampanya başlatıldı.
2012- Şirket kapatılıp tazminatları ödenmeden işten çıkarıldıkları için 300 gündür direnen Hey Tekstil işçilerinin Levent’teki TOBB Genel Merkezi önüne yapmak istediği yürüyüşe polis engel oldu.
– HDK üyeleri BDP’li ve bağımsız milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılması için fezleke hazırlanmasına karşı Ankara ve İstanbul’da eylem yaptı.
– “Tıp öğrencileri davası”nda 13’ü tutuklu 43 üniversite öğrencisinin “terör örgütü üyeliği”nden yargılanmasına başlandı. 6 aydır tutuklu olan 13 öğrenci tahliye edildi.
2013- Gezi Direnişi sırasında Erdoğan ile görüşen heyette yer alan Taksim Dayanışması üyesi Cem Tüzün, ÇYDD’ne yaptığı bağıştan dolayı müfettiş tarafından sorgulandı.
– İTÜ/ Maslak Kampüsü’nde 300 kadar öğrenci, rektör Mehmet Karaca’nın “yandaş ve baskıcı” yönetimini protesto etti.
– Türk Tabipler Birliği, Meclis’te görüşülmekte olan Tam Gün Yasası’nı ülke genelinde protesto etti. Ankara’da Sağlık Bakanlığı önündeki protestoya diğer sağlık meslek kuruluşları ve sendikalar da destek verdi.
– Güney Afrika’nın efsanevi lideri Nelson Mandela, 95 yaşında hayata gözlerini yumdu. Irkçı beyaz rejim tarafından 1962’de ömür boyu hapse mahkum edildi, yürütülen etkin kampanyalar sonucu 1990’da salıverildi. 1994’de ırk ayrımını sonlandıran seçimlerde ANC’nin başında devlet başkanı seçildi.
– Ahmet Şık CJFE’nin (İfade Özgürlüğü İçin Kanadalı Gazeteciler Örgütü) kendisi için değer gördüğü “2013 Yılı Uluslararası Basın Özgürlüğü Ödülü”nü Toronto’da törenle teslim aldı. Ödül’ün Eritre’li üç gazeteciyle birlikte Ahmet Şık’a verilmesine karar verilmişti.
2017- Halk oyunları yarışması için Macaristan’a giden 16 kişilik ekipten 11’i iltica etti. Türkiye’ye 5 kişi döndü.