İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 5 Kasım

1388- Osmanlı orduları Sofya’yı ele geçirdi.

1605 – Guy Fawkes İngiltere’de Westminster Sarayı’nı havaya uçurmaya kalkıştı. Fawkes ve arkadaşları idam edildi. (Barut komplosu)

1638- IV. Murat komutasındaki Osmanlı ordusu Musul’a girdi.

1757- Prusya Kralı II. Frederic, Yedi Yıl Savaşları’nda Fransa’yı Rosbach’da yendi.

1791- Besteci Wolfgang Amadeus Mozart, Viyana’da hayatını kaybetti.

1840- Afganistan, İngilizlere teslim oldu.

1854- İngiliz- Fransız Birleşik Donanması Kırım savaşında Rus donanmasını yenilgiye uğrattı.

1895- New York Rochester’dan George B. Selden, benzinle çalışan otomobil için ilk ABD patentini aldı.

1912- Selanik Osmanlı yönetiminden çıktı.

– ABD başkanlık seçimlerini Woodrow Wilson kazandı.

1914- İngiltere, Osmanlı’ya savaş ilan etti. Kıbrıs’ın yönetimi Osmanlı İmparatorluğu’ndan İngiltere’ye geçti.  

1918- Kars’ta Milli İslam Şurası Cemiyeti kuruldu.

1919- Fransızlar Gaziantep’e girdi.

1922- İsmet İnönü başkanlığındaki TBMM Delegasyonu, Lozan görüşmelerine katılmak üzere, İsviçre’ye hareket etti.

1924- Çin’de “küçük imparator” Pu Yi, krallık sarayından çıkarıldı. Mançu unvanları iptal edildi.  

1925- İtalya’da Benito Mussolini  bütün sol partileri kapattı.

1930- İlk televizyon reklamı Londra’da gösterildi.

1934 – Devlet Tiyatroları kuruldu.

1936- Eski adı Mekteb-i Mülkiye olan Siyasal Bilgiler Okulu, İstanbul’dan Ankara’ya taşındı.  

1940- Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerini Franklin D. Roosevelt kazandı.   

1942- 2. Dünya savaşı günlerinde, savaş ekonomisi kapsamında lokanta ve birahanelere ekmek verilmesi yasaklandı.

1952- Dwight D. Eisenhower, ABD Başkanı oldu.   

1956- Sovyet tankları Macaristan’daki ayaklanmayı bastırdı; Janos Kadar başkanlığında yeni bir hükümet kuruldu.   

1957- Vatan Partisi Genel Başkanı Dr. Hikmet Kıvılcımlı tutuklandı. Hikmet Kıvılcımlı dini siyasete alet ederek komünizm propagandası yapmakla suçlanıyordu. Vatan Partisi’nin 15 Ekim 1957’de İstanbul Eyüp Meydanı’nda düzenlediği mitingde Hikmet Kıvılcımlı islamdan  verdiği örneklerle halka seslenmişti.

1964- Türkiye-Sovyetler Birliği Kültür Antlaşması imzalandı.  

-Çalışma Bakanı Bülent Ecevit, Bonn’da yaptığı basın toplantısında önümüzdeki 3 yıl içinde 300 bin işçinin daha başta Batı Almanya olmak üzere muhtelif Batı Avrupa ülkelerine çalışmaya gideceğini açıkladı.

1966- Üniversiteye giremeyen lise mezunu 300 öğrenci İstanbul Üniversitesi rektörlüğünü işgal etti.  Çağrılan polis copla gençleri Üniversite dışına çıkardı.

1968- “Samsun-Ankara Mustafa Kemal Yürüyüşü”ndeki gençler Sungurlu’ya ulaştı. 1 gün önce Ankara’ya gönderilen bir gencin bastırıp getirdiği 1.500 bildiri Sungurlu’da halka dağıtıldı.

– Richard Nixon ABD Başkanı oldu. 

1969- Tek Gıda-İş’in binası TEKEL Cevizli ve Cibali sigara fabrikalarında çalışan 80 işçi tarafından işgal edildi.

1972- İsmet İnönü Cumhuriyet Halk Partisi’nden istifa etti. Genel Başkan Bülent Ecevit “İnönü’ye esenlik ve uzun ömür dilerim” dedi.  

– Hükümet üyeleriyle, işçi ve işveren temsilcileri Ankara’da Başbakan Ferit Melen’in başkanlığında toplandı. Türk-İş Genel Başkanı Seyfi Demirsoy, teşkilatın bu gibi toplantılara önem verdiğini belirterek, “Toplu sözleşme, hür sendikacılık ve grev hakları gibi konularda asla taviz vermemeye kararlı olduklarını” ifade etti. Toplantı daha sonra basına kapalı olarak sürdü.

1973- Gelir vergisi ödemeleri içinde memur ve ücretlilerin ödedikleri vergi oranının artarak yüzde 66’ya yükseldiği açıklandı.

– Geleneksel Türk tiyatrosunun son temsilcisi, Ortaoyunu ve Tuluat sanatçısı  İsmail Dümbüllü 86 yaşında öldü.

1977- Sinema emekçilerinin “Yeni sansür yönetmeliğini protesto yürüyüşü” İstanbul Taksim’de başladı. Yürüyüş, İstanbul’dan Ankara’ya yapılıyor. Sinema emekçileri sabah 09:00’da Beşiktaş Barbaros Anıtı önünde toplanıp Taksim’e yürüdü ve Atatürk Anıtı’na siyah çelenk koydu. Taksim’den sonra araçlarla Üsküdar’a geçen yaklaşık 200 sinema emekçisi buradan araçlarla gittikleri İzmit’te sessiz bir yürüyüş yaptı.

1978- Sarıkamış’ta ülkücülerin TÖB-DER Şubesi’ne açtıkları ateşte, bina önündeki öğretmen çocuğu lise öğrencisi T.Aydemir hayatını kaybetti.
– Devrimci Öğretmen Mansur Gündüz, öğrencilerini soğuğa terketmemek için, köyün ormanında okulu için odun toplarken geçirdiği kaza sonucu yaşamını yitirdi.

1979- Ayetullah Humeyni ABD’yi en büyük şeytan ilan etti.

1980- Fatsa Yalvaç köyü civarında Kurşunçal ormanındaki bir sığınakta askerî birliklerle çatışmaya giren Devrimci Yol militanı Özgüç Tuncay öldürüldü.

1982- Siyasi mülteci olarak Hollanda’da yaşayan TKP/ML militanı Nubar Yalım’ın, evinde MİT tarafından öldürüldüğü açıklandı.

1984- Güney Afrika’da ırkçılığa karşı genel grev yapıldı.  

1985- Sıkıyönetimin kalkması sonrası üniversitelere dönmek isteyen 1402’liklere YÖK’ün rektörlüklere gönderdiği 14 Ağustos 1985 tarihli”sıkıyönetim komutanlıklarınca görevden alınanların bir daha kamu hizmetine dönemeyeceği”ne ilişkin bir yazıyla engel olduğu ortaya çıktı. 

1986- YÖK Yasası’nın 44.maddesinin değiştirilmesi için İzmir ve İstanbul’dan Ankara’ya yürüyen öğrenciler Eskişehir’de buluştu.  Ankara’da 4 öğrenci derneğinin üyeleri YÖK binasının önüne siyah çelenk bıraktı. 

– Yanmasından 45 yıl sonra İstanbul Ortodoks Fener Patrikhanesi’nin yeniden yapımına izin verildi.  

– Askeri Yargıtay, Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP) yöneticileri hakkındaki 5 ila 8 yıl arasındaki hapis cezalarını onayladı. Cezası onaylanan partililer arasında genel başkan Doğu Perinçek de var.   

1988- Sakıp Sabancı komünist parti için “kontrollü müsaade” önerdi.

– Ankara’daki Devrimci Yol Davası’ında “Politik tutuklulara özgürlük”, “Genel Af” ve “Dev-Yol” pankartları açarak slogan attıklarından gözaltına alınan 22’si Yunanistan 6’sı Federal Almanya yurttaşı 28 kişiden 24’ü sınırdışı edildi; Yunan uyruklu 4’ü DGM’ye çıkarılacak. 

– Dev-Sol davasında sanıkların ortak savunmalarından: “Sol içi çatışmalar, halk nezdinde devrimcilerin prestij kaybetmesine yol açtı.”

1989- Zülfü Livaneli’nin “Sis” filmi, Valencia Festivali’nden sonra, Fransa’da düzenlenen Akdeniz Festivali’nde de büyük ödülü kazandı.

1991- 20 Ekim milletvekili genel seçimlerinde Refah Partisi’nden İstanbul 6.Bölgede ipi göğüsleyen MKYK üyesi Recep Tayyip Erdoğan’ın, “tercihli oyların” hesaba katılmasının ardından 11 gün sonra az bir farkla milletvekilliğini başka bir adaya kaptırdığı anlaşıldı.

– Bayrampaşa’daki Yeni Tekstil’de işten atılan 49 işçi işyerini terk etmeme eylemine başladı.

1993- DEP Şanlıurfa İl örgütü kurucularından ve HEP eski yöneticisi eczacı Eyüp Gökoğlu silahlı saldırıda hayatını kaybetti.

– YÖK’ü protesto için birçok üniversitede öğrencilerin yaklaşık yarısı okulu boykot etti. Bazı üniversitelerde öğrenciler dövüldü.

1994- Etiler’deki Kadın Sığınma Evi’ni kapatan ANAP’lı Şişli Belediye Başkanı Gülay Atığ’ı, Mor Çatı’dan kadınlar protesto etti.

– 45 yaşındaki George Foreman, Michael Moorer’ı nakavt ederek “en yaşlı ağır sıklet boks şampiyonu oldu.

1997- DİSK’e üye oldukları için Kartal Belediyesi’nin taşeronu Albayrak’tan atılan 67 temizlik işçisinin direnişi 151. gününde.

– Öğrenciler İstanbul Ünv. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde YÖK karşıtı pankart açıp halay çekti.

1998- Danıştay, 10 aylık hapis cezası kesinleşince, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı başkanlıktan düşürdü.   

1999- YÖK’ü protesto etmek isteyen öğrencileri polis Vezneciler ve Beyazıt’ta döverek dağıttı, 147 öğrenci gözaltına alındı.

– Fikret Kızılok’un ilk dönem parçalarının bir araya getirildiği “Gün Ola Devran Döne” albümü çıktı.

2000- SİP’liler, “Nazım Hikmet’e Vatandaşlık Hakkı” kampanyasında toplanan 500 bin imzayı Kadıköy Postanesi’nden Başbakanlığa gönderdi.

– Troçki’nin İstanbul/ Büyükada’daki sürgün yıllarını anlatan Turan Yavuz’un belgeseli, Milano Film Festivali’nde birinci oldu.

2001- Polis, F tipi cezaevlerini protesto etmek amacıyla bir yılı aşkın süredir ölüm orucu eyleminin devam ettiği İstanbul Küçükarmutlu’daki iki eve panzerler, iş makinaları, göz yaşartıcı bombalarla operasyon yaptı; Arzu Güler, Sultan Yıldız, Bülent Durga ve Barış Kaş yaşamını kaybetti, ikisi ağır 10 kişi yaralandı. Küçükarmutlu’ya polis saldırısında ölenlerle birlikte Aralık 2000’deki “Hayata Dönüş Operasyonu’ndan bu yana ölüm oruçlarında hayatını kaybedenlerin sayısı 77’ye yükseldi.

2002- İran lideri Ali Hamaney, “rejim karşıtı propaganda yapmak” suçundan beş yıl hapse mahkum edilen reformcu eski İçişleri bakanı Abdullah Nuri’yi affetti.   

2003- Sağlık çalışanları “sağlık haktır, satılamaz” sloganıyla 1 günlük iş bırakma eylemi yaptı.

2004- Che’nin günlüklerinden Walter Selles’in sinemaya uyarladığı “Motosiklet Günlüğü” Türkiye’de gösterime girdi. 

2005- Paris’te göçmen isyanı devam ediyor. Bir günde 800 araç ve çok sayıda bina yakıldı. 250 kişi gözaltına alındı. Muhalefetteki Sosyalist, Komünist ve Yeşil Parti, eylemcileri “pislikler”, “ayaktakımı” diye nitelendiren İçişleri Bakanı Nicholas Sarkozy’nin istifasını istedi. Sarkozy ise “Banliyöleri yaygın suçtan kuvvet hortumuyla temizleyeceğiz” dedi.   

2006- Devrik Irak lideri Saddam Hüseyin, hakkında açılan ilk davada 1982’de 148 Şii’nin öldürüldüğü “Duceyl davasında”, “insanlığa karşı suç işlediği” gerekçesiyle “asılarak idam”a mahkum edildi.  

-Nikaragua’da devlet başkanlığı seçimini 16 yıl sonra yeniden Sandinist lider Daniel Ortega yüzde 40.1 oyla kazandı. Sandinistler 1979 devrimiyle iktidara gelmiş, 1990 yılında Ortega seçimi kaybetmişti. ABD’nin desteklediği muhafazakar banker Eduardo Montealegre yüzde 32.7 oy aldı.

– Eski başbakanlardan, eski DSP genel başkanı Bülent Ecevit, 172 gündür yoğun bakımda tedavi tedavi görmekte olduğu GATA’da (Ankara) 81 yaşında yaşamını yitirdi.

2007- Marmara Çevre Platformu’nun (MARÇEP) Çanakkale’de düzenlediği 28.bölge toplantısının sonuç bildirgesinde Kaz Dağları’nda verilmiş olan sondaj, ön işletme ve işletme ruhsatlarının derhal iptal edilmemesi halinde ses getirici eylemlere başlanacağı açıklandı.

2009- 10.Uluslararası Antalya Piyano Festivali’nde Fazıl Say’ın Nazım Hikmet konserine Genco Erkal şiirlerle katıldı.

– İtalyan çizer Rodolfo Marcenaro’nun “Çizgilerle Komünist Manifesto” kitabı Nail Satlıgan ve Kaan Emek’in çevirisiyle “Yordam Kitap’tan yayınlandı.

2012- Taksim Yayalaştırma Projesi kapsamında Cumhuriyet Caddesi trafiğe kapatıldı. Taksim Dayanışması, her gün 2 saat süreyle ”nöbet eylemi” kararı aldı.

2013- Silopi/Görümlü’de 1993’de 6 köylünün gözaltında öldürülmesiyle ilgili dönemin Jandarma Sınır Tugay Komutanı dahil 5 subayın yargılanmasına başlandı, dava”güvenlik” gerekçesiyle Ankara’ya alındı. Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi “Adalet Bakanlığı suç işlemiştir” dedi.

– “Gazetecilik İçin Ayağa Kalk Günü”nde basın mensupları Galatasaray’da adalet yürüyüşü ve basın açıklaması yaptı.

2014- İsrail askerleri Mescid-i Aksa’ya girmek isteyenlere gaz bombası ve plastik mermiler ile saldırdı. Camiye sığınan Müslümanları tartakladı, cami içine zarar verildi.

2016- Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu’nun da aralarında bulunduğu 9 kişi tutuklandı.

2017- Suudi Arabistan’da Kraliyet Muhafızları Bakanı Prens Mutab bin Abdullah ve Prens El-Velid bin Talal ile çok sayıda prens, bakan ve iş adamı gözaltına alındı.

Suudi Arabistan’da Asir bölgesi Emir Yardımcısı Prens Mansur bin Mukrin ve beraberindeki 8 üst düzey yetkiliyi taşıyan helikopter düştü, kurtulan olmadı.

Paylaş

Yorumlar kapatıldı.