İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Belleğimizde: 6 EYLÜL

1422 – II. Murat, İstanbul kuşatmasını sona erdirdi.
1915 – Bulgaristan, İttifak Devletleri’yle antlaşma imzaladı ve I. Dünya Savaşı’na dahil oldu.
1923- İstanbul’da mürettipler (dizgiciler) Türkçe yayınlanan 8 gazetede (İkdam, Akşam, İleri, Tercüman-ı Hakikat, Tevhid-i Efkar, Tanin, Vatan ve Vakit) iş bıraktı; grev 15 gün sürdü.
1930- Arjantin’in radikal Başkan Hipolito İrigoyen askeri darbeyle devrildi.
1938- Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu kuruldu.
1939- Nazi Almanyası tüm Yahudi vatandaşların sarı Yahudi yıldızı taşımasını zorunlu kıldı.
1945- Memurlar Kooperatifinde yolsuzluk: 32 bin şeker karnesi kayboldu.
1946- İzmir’de çıkan İleri gazetesi yöneticileri tutuklandı.
1955- Atatürk’ün Selanik’te doğduğu evin bombalanması gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir’deki gösteriler, Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü; 4.214 ev, 1.004 işyeri, 73 kilise, 1 sinagog, 2 manastır, 26 okul tahrip edildi-yağmalandı, 30 kadına tecavüz edildi. Meclis’in İstanbul, Ankara ve İzmir’de sıkıyönetimi 6 ay süreyle uzattığı 12 Eylül 1955 tarihli toplantısında Başbakan Adnan Menderes’in 6/7 Eylül olaylarına ilişkin yaptığı konuşmadan: “Ortada Kıbrıs gibi kutsal bir mevzu olmasaydı, hareketi ilk anda önleme imkanı bulunurdu”. Sıkıyönetim sonrası 5.104 kişi tutuklandı. İlerleyen günlerde “malum komünistler” hakkında dava açıldı ve beraatle sonuçlandı. Sonradan, Atatürk’ün Selanik’te doğduğu evin MİT tarafından bombalandığı açığa çıkan
1957- Aziz Nesin’in İtalya’daki uluslararası mizah yarışmasında 2. kez Altın Palmiye ödülünü kazandığı “Kazan Töreni” kitabındaki bir hikayesinden dolayı hakkında kamu davası açıldı.
1958- Başbakan Adnan Menderes, muhalefeti eleştirdi; “İdam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya” dedi.
1961- Kısa adı Eminsu olan Emekli İnkılap Subayları Derneği süresiz kapatıldı.
1962- Iğdır’da deprem: 5 bin ev yıkıldı, 25 bin kişi evsiz kaldı.
1969- İstanbul Erenköy’deki bir gece kulübünü basan ülkücüler dans pistine molotof kokteylleri atıp içerdekileri tehdit ettikten sonra kaçtı.
1975- Diyarbakır, Lice’de deprem: 2385 kişi öldü.
1976- Filistin Kurtuluş Örgütü FKÖ, Arap Birliği’ne tam üye oldu
1977- Adana Yumurtalık’tan dış ülkelere ilk petrol sevkıyatı başladı.
1979- K.Maraş Katliamı Davası’nda bir tanık: “İmam M.Yıldız namaz sonrası camide ‘1 Alevi öldüren 5 sefer hacca gitmiş gibidir’ dedi.”
– Adana’da duvarlardaki “siyasi yazı ve sloganlar” nedeniyle Sıkıyönetim Komutanlığı’nca gözaltına alınan muhtar sayısı 18’e yükseldi; muhtarlar ertesi gün serbest bırakıldı.
1980- Demirel’in azınlık hükümetinin kurulduğu Kasım 1979’dan bu yana -1’i milletvekili 3’ü il başkanı- 29 CHP yöneticisi öldürüldü.
– Petrol-İş Sendikası Genel Kurulu’nda konuşan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Bülent Ecevit işçilere hitaben; “Tribünlerden sahaya ininiz” dedi.
– Necmettin Erbakan liderliğinde Konya’da binlerce kişinin katılımıyla “Kudüs’ü Kurtarma” yürüyüşü yapıldı. Bu yürüyüş 12 Eylül 1980 darbesinden sonra MSP davasında önemli bir kanıt olarak kullanıldı.
– Adana’da Sabancı Holding’in Sasa Fabrikası’ndan gerekçesiz olarak 7 işçinin atılmasının ardından Sasa ve destek olarak Bossa-1, Mensa ve Teksa fabrikalarında 8.000’e yakın İşçi direnişe geçti. 1.000 kadar İşçi gözaltına alınıp 890’ı bırakıldı.
– Barış Derneği’nin, Bulgaristan’daki “Barış İçin Dünya Halkları Parlamentosu”na delege seçimi için düzenlediği Genel Kurul yasaklandı.
– Sovyetler Birliği, Güney Kore havayollarına ait Boeing 747 uçağını düşürdü, 249 kişi öldü.
1982 – Yazar Azra Erhat (d. 1915) yaşamını yitirdi.
1986- İstanbul’daki Neva Şalom Sinagogu’na saldırı. 21 Musevi öldü, 4 yaralı.
1987- Siyasal yasakların kaldırılması için referandum: 89 bin 251 farkla yasaklar kalktı. Böylece, Süleyman Demirel, Bülent Ecevit gibi 12 Eylül askeri darbesi sonrası kapatılan partilerin liderlerine siyaset yolu açıldı.
1988- Milliyet yazarı M.Ali Birand ile Sorumlu Müdür E.Güvener hakkında “İşte Apo, işte PKK ” dizisi nedeniyle dava açıldı. Milliyet gazetesinin 17 Haziran tarihli nüshası dizi nedeniyle yasaklanmıştı.
– Irak hükümeti, Celal Talabani güçleri dışındaki Kürtler için af ilan ettiğini açıkladı.
– Grevde 75.gününü dolduran Darphane’nin 271 işçisi Basın-İş Sendikası tarafından sağlık kontrolünden geçirildi.
– SEKA’nın 9 fabrikası, genel müdürlük ve 3 alım müdürlüğünde çalışan Selülöz-İş üyesi yaklaşık 10.200 işçi greve başladı.
1989- Başbakan Turgut Özal açtığı yayın yoluyla ya da sözlü 35 ”hakaret” veya”kişilik haklarına saldırı” davasında 50’ye yakın kişiden şikayetçi oldu. Açılan ceza davalarında büyük çoğunluğu gazeteci 12 kişi “hakaret”ten toplam 4 yıl 10 ay 7 gün hapis cezasına çarptırıldı.
– Siirt’te 8 kişiyle başlayan ve büyük tepki toplayan “OHAL Bölgesi dışına sürgün” uygulaması İçişleri Bakanı’nın telefon talimatıyla geçici olarak durduruldu. Sürgünleri protesto eden bir grup Sirkeci Büyük Postane’den Başbakan T.Özal ve OHAL Valisi’ne telgraf çekti.
– Bir grup öğrenci, yüksek öğrenim harçlarını %100 arttıran Bakanlar Kurulu Kararı’nı İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü önünde protesto etti.
– Adana/Aladağ İlçesi’ndeki Pınar Madencilik Lisesi son sınıf öğrencisi Emine Tükenmez’e, Tarih kitabının arasında tuttuğu “SHP’nin Türkiye’de milletvekilliği kazandığı iller haritası” ve “Erdal İnönü’yü öven şiir” nedeniyle “1 yıl okuldan uzaklaştırma cezası” verildi.
1990- Turan Dursun için İstanbul Cağaloğlu’nda yazarı olduğu ”Yüzyıl” dergisi önünde ve Ankara’da törenler yapıldı. Ankara/Cebeci Mezarlığı’ndaki defin sonrası polis Yüzyıl’ın Ankara Bürosu İstihbarat Şefi Soner Yalçın ve 4 kişiyi döverek gözaltına aldı, gazetecileri tartakladı.
1991- Seçim çalışmalarına başlayan liderlerden enflasyonu düşürme sözü. Liderler, TÜSİAD’ı ziyaret ederek seçimi kazanmaları halinde izleyecekleri ekonomik politikaları anlattılar. DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, enflasyonu 500 gün içinde yüzde 10’a düşüreceğini söylerken, SHP Genel Başkanı Erdal İnönü rakam vermedi, ancak iki yılda enflasyonu düşürecekleri vaadinde bulundu. 
– Sovyetler Birliği’nden ayrılan Estonya, Letonya ve Litvanya resmen tanındı. Gorbaçov ve Yeltsin Amerikan ABC televizyonuna konuştu: “Komünizm güzel olmakla birlikte ütopik bir düşünceydi, yaşadığımız deney de güzel bir idealin trajik sonudur.”
– Yıldız Üniversitesi’nde Mart 1990’da “TDKP’nin 11.kuruluş yıldönümü için” düzenledikleri forum sırasında bir sivil polisi dövüp silahını alan ve ardından polis operasyonunda gözaltına alınıp DGM’de yargılanan 102 öğrenciden 99’u 2’şer yıl hapis cezasına çarptırıldı.
1993- Tüm Yargı-Sen İzmir ve İstanbul şubeleri, yargının sorunlarını dile getiren “alternatif adli yıl açılışı” yaptı.
1994- Tokat Almus’ta askerlerle çıkan çatışmada TKP (ML)- TİKKO mensupları Kazım Ekici (1958-59? Hozat), Dilek Varol (1972- Hozat), Fatma Turgut (1975- Avanos) öldürüldüler.
1995- DİSK/ ASİS’in kurucularından ve Genel başkanlarından Cenan Bıçakçı geçirdiği ani bir rahatsızlık sonucu yaşama veda etti. Bıçakçı, DİSK yönetim kurulu üyeliği görevinde de bulunmuş; daha sonra Sosyalist Devrim Partisi (SDP) adını alacak olan Sosyalist Parti’nin kurucuları arasında yer alarak, M.Ali Aybar’ın ayrılmasından sonra parti Genel Başkanı olmuştu.
1995- Gümüşhane Barosu Başkanı Ali Günday’ın öldürülmesiyle ilgili davaya Gümüşhane Ağır Ceza’da başlandı. Cinayeti işleyen İzzet Kıraç ile azmettirme ve yardım etme suçlamalarından 2’si Refah Partisi üyesi 5 sanık hakkında ölüm cezası isteniyor.
– Eğitim-Sen’liler İstanbul ve Ankara başta olmak üzere birçok ilde velilerden”katkı payı”alınmasını protesto etti.
1997- ÖDP Kağıthane İlçe Örnektepe’de “Barış Şenliği” düzenledi, sunuculuğunu Orhan Aydın yaptı.
1998- Japon sinema yönetmeni Akira Kurosawa (DY-1910) yaşamını yitirdi.
1999- Yargıtay’daki “Adli Yıl Açılış Töreni”nde konuşan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Eralp Özgen: “Fethullah Gülen için müsamaha gösterilip hakkında hiç bir işlem yapılmaması, başında olduğu tarikatin devlet destekli olduğu kuşkusunu uyandırmaktadır.”
2000- Türkiye’yi tam üyeliğe hazırlama sürecine ilişkin yönetmelik, Avrupa Birliği (AB) Genel Kurul oturumunda kabul edildi. Türkiye’ye verilecek 1 milyon Euro mali yardıma siyasi şart koyuldu. Kürt sorununun çözümü ve azınlıkların demokratik haklarına bakılacak.
2001- Ankara DGM, Tüm Yargı-Sen Genel Başkanı Tekin Yıldız’ın da aralarında bulunduğu 16 yargı çalışanını 3 yıl 9’ar ay hapis cezasına mahkum etti: Gerekçe F tipi cezaevleriyle ilgili görüş açıklamak.
– Tokat’ta askerlerle çıkan çatışmada TKP/ML- TİKKO mensubu Sinan Günel öldürüldü.
2003- Filistin’de Başbakan Mahmud Abbas istifa etti. İsrail, Hamas’ın kurucusu ve dini lideri Şeyh Ahmet Yasin’e suikast girişiminde bulundu, Yasin yaralandı.
– Emek, Barış ve Demokrasi Bloku ve ESP’liler, 6/7 Eylül 1955’i Beyoğlu Rum Hastanesi önünde andı.
2004- Kuzey Osetya’nın Beslan kentinde Çeçen eylemcilerin rehine eyleminde çoğu çocuk 348 kişinin ölümünün fotoğraflarını basan İzvestiya gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Raf Şakirov işinden atıldı.
– İskenderun Körfezi’nde 4 yılı aşkın süredir bekletilen ”MV Ulla” adlı gemi, taşıdığı 2 bin 200 ton ”toksik atık” yüküyle battı.
2005- Mersin’in Erdemli ilçesine bağlı Ayaş beldesinde (Elausa Sebaste) kazı çalışması yapan Roma La Sapienza Üniversitesi ekibi, M.S. I. yüzyılda Romalılarca yaptırıldığı sanılan, bölgenin en büyük tapınağını buldu.
2007- Pankreas kanseri tedavisi gören İtalyan tenor Luciano Pavarotti 71 yaşında öldü.
2009- Pir Sultan Abdal Kültür Derneği ve Alevi-Bektaşi Gençlik Platformu üyeleri zorunlu din derslerini protesto etti.
– Grup Yorum’un Açık Hava Tiyatrosu konserinde bir hastanenin mahkum koğuşunda kalan kanser hastası Güler Zere’nin mektubu okundu.
2010- ÖSYM, KPSS sınav sorularının çalındığı iddiaları nedeniyle ortaöğretim ve lisans mezunlarına yönelik KPSS ile Tıpta Uzmanlık Sınavı’nı (TUS) erteledi.
– İran’da daha önce “zina” suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılan Sakine Aştiyani’ye, The Times Gazetesi’nde yayımlanan başı açık bir fotoğrafı nedeniyle 99 kez kırbaçlanma cezası verildi.
– Barış Derneği kurucularından Prof. Dr. Metin Özek öldü.
2011- Devrimci 78’liler Federasyonu tarafından düzenlenen “12 Eylül Utanç Müzesi” Çankaya’da açıldı.
– Hakkari İl Genel Meclisi, Çukurca’ya bağlı Narlı Köyündeki “Çetin Doğan Köprüsü”ne, oybirliğiyle 28 Ağustos’taki oturma eylemine yapılan polis müdahalesinde aynı yerde ölen Yıldırım Ayhan’ın adını verdi.
2012- İzmir’in Menderes İlçesi’ne bağlı Ahmetbeyli beldesinde, Avrupa’ya gitmek isteyen ve içinde çoğu çocuk ve kadın 120 mültecinin bulunduğu balıkçı teknesi kayalıklara çarparak battı, 61 kişi öldü.
2013- ODTÜ’de ağaçların yol gerekçesiyle kesilmesine karşı nöbet tutanlara polis şafak vakti saldırdı.
– Gezi Direnişi’nde hayatını kaybeden 3 gencin anneleri Güvenpark’taki “Savaşa Hayır” eylemine katıldı.
– 20 Ağustos’ta Taksim’e çıkmaları polislerce engellenen “Adalet Yürüyüşçüleri” yine engellendi.
– Ortanca Forumu, Tatavla Dayanışması ve HDK İstanbu Meclisi üyeleri, 6/7 Eylül’ü Şişli ve Taksim’de andı.
2015- Hakkari Çukurca ilçesi Dağlıca bölümünde PKK saldırısında tabur komutanı ve 15 asker hayatını kaybetti. Olayı TV’de canlı yayında öğrenen Erdoğan’ın daha önce telaffuz ettiği “400 milletvekili verilseydi..” sözünü tekrarlaması tepki topladı. Erdoğan: ”Yeni mevzuatta polis rahat, vur emri var” dedi.
Diyarbakır Sur’da 2 polisin hayatını kaybetmesinin ardından sokağa çıkma yasağı ilan edildi. İlçe’ye girmeye çalışan HDP milletvekilleri engellendi, bazıları polislerce darp edildi, gazetecilere tazyikli su sıkıldı. Cizre’de 2, Silopi’de 1 sivil daha hayatını kaybetti.
2017- New York Güney Bölgesi Başsavcılığı, Ekonomi eski bakanı Zafer Çağlayan, Halk Bankası eski genel müdürü Süleyman Aslan, Genel Müdür Yardımcısı Levent Balkan ile Abdullah Happani hakkında, ABD’nin İrana karşı uyguladığı ambargoyu delme suçlamasıyla dava açtı.
– Sosyolog ve siyaset bilimci Prof. Dr. Şerif Mardin (90), İstanbul’da bir süredir tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.

Paylaş