769 – FMU (French Mason Union) kuruldu.
1099 – Birinci Haçlı seferi: Haçlı ordusu Kudüs kalesi önüne geldi ve Kudüs Kuşatması başladı.
1557- Mimar Sinan tarafından inşa edilen Süleymaniye Camisi açıldı.
1832- Quebec’te Asya kolerası salgını: yaklaşık 6000 kişi öldü.
1856- Dolmabahçe Sarayı kullanıma açıldı.
1863- Mexico City, Fransız birliklerince ele geçirildi.
1866- Anadolu’da kurulan ilk demiryolu hattı olan İzmir-Aydın demiryolu açıldı.
1893 – Gandhi, ilk sivil itaatsizlik ve pasif direniş eylemine başladı.
1905 – Norveç parlamentosu İsveç ile olan birliğinden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. 13 Ağustos’ta düzenlenen referandum ile bağımsızlık onaylandı.
1914- Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanusu birbirine bağlayan Panama Kanalı gemilere açıldı.
1929- Vatikan bağımsız devlet oldu.
– Ramsay MacDonald İngiltere’nin ikinci İşçi Partisi hükümetini kurdu.
1939- CHP İdare Heyeti, devlet ve parti yönetimini yeniden ayırmaya karar verdi.
1942- Etimesgut fabrikasında yapılan ilk Türkiye uçağı havalandı.
– II. Dünya Savaşı: Midway Muharebesi, ABD’nin kesin zaferi ile resmen sona erdi.
1943- İstanbul’da tifüs salgını başladı, bazı sinemalar kapatıldı ve eskicilerin satış yapması yasaklandı.
1945- Çalışma Bakanlığı kuruldu. Türkiye’nin ilk Çalışma Bakanı Konya Milletvekili Profesör Sadi Irmak oldu.
– Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan tarafından imzalanan ve dörtlü takrir olarak anılan önerge, CHP Meclis Grubuna verildi. Rıdvan Nafiz Ergüer, Kasım Gülek ve Ahmet Kutsi Tecer Cumhuriyet Halk Partisi genel yönetim kurulu üyeliğinden istifa ettiler.
1956- Demokrat Parti hükümetinin hazırladığı yeni Basın Kanunu Mecliste kabul edildi. Hürriyet Partisi adına konuşan Turan Güneş, “Bu kanunla, değil basın özgürlüğü, basın bile kalmayacak” dedi.
1957- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü “Dini siyasete alet etmeyi bazı politikacılar bir vasıta zannediyorlar” dedi.
1962- İstanbul’a gelen 100’e yakın “mevsimlik hamal” kendilerine Meyve-Sebze Hali’nde iş verilmediği gerekçesiyle Vilayet’e yürüdü.
1964- 26 ilde kısmi senato seçimleri yapıldı. Adalet Partisi 31, Cumhuriyet Halk Partisi 19, bağımsızlar 1 senatörlük elde etti.
1967 – İsrail birlikleri Kudüs’e girdi (Altı Gün Savaşları).
1968- Fransa’da Radyo ve Televizyon kurumundaki grevin zorla kırılmasına karşı -6 gün sürecek- protestolar başladı.
Jandarmalarca boşaltılan Renault-Flins fabrikası işçi ve öğrencilerce yeniden işgal edildi, çatışmalar sürüyor.
1970- Sağlık personeli Personel Yasa Tasarısı’na karşı Beyazıt’tan Sultanahmet’e yürüdü.
1971- Akşam Gazetesi karikatüristi Turhan Selçuk’a gözaltındayken hakaret edip döven toplum polislerine soruşturma açıldı.
1972- Prof.Uğur Alacakaptan, Asistanlar Uğur Mumcu ve Adil Özkol’un da dahil olduğu 9 sanığın Ankara Sıkıyönetim 1 No’lu Mahkemesi’nde yargılanmasına başlandı. Savcı sanıklar için 3 ay ile 15 yıl arasında hapis cezası istedi.
1974- Piyasadaki tüpgaz sıkıntısını önlemek amacıyla ithal edilen 20 bin tüpgaz piyasaya dağıtıldı.
1972- Türk-İş, Başbakan Ferit Melen’e yazılı bir muhtıra vererek, sıkıyönetimin uygulandığı 11 ilin dışında “Tabii afete uğramış veya afet etkisi altında kalmış olduğu” gerekçesiyle grev yasağının sürdürüldüğü 8 ilde bu yasağın kaldırılmasını istedi.
– Prof.Uğur Alacakaptan, Asistanlar Uğur Mumcu ve Adil Özkol’un da dahil olduğu 9 sanığın Ankara Sıkıyönetim 1 No’lu Mahkemesi’nde yargılanmasına başlandı. Savcı sanıklar için 3 ay ile 15 yıl arasında hapis cezası istedi.
1975- Bağ-Kur üyelerine 100 bin lira konut kredisi verecek. Krediler yüzde 5 faizli olup 20 yılda geri ödenecek.
– İlerici Kadınlar Derneği (İKD) Genel Başkanı Bakiye Beria Onger derneğin amacını ve yürüteceği çalışmaları anlattı.
1976- Türkiye Emekçi Partisi’nin (TEP) 33 yöneticisi ve kurucusunun TCK 141.maddeden yargılanmasına başlandı.
– CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit grup konuşmasında: “Bir Allende olmak istemem. Düzeni çarkı durdurarak değil, çark dönerken değiştireceğim.”
1977- İşadamı Vehbi Koç “Hükümeti Cumhuriyet Halk Partisinin kurması yararlı olur” dedi.
– Semiha Yankı 13. Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması’nda birinci oldu.
1978- TKP- ML Önderi İbrahim Kaypakkaya’nın sorgulamasını yürüten Hakim Binbaşı Yaşar Değerli, otomobiline konulan bombanın patlaması sonucu ağır yaralandı.
– CHP hükümetinin Bakanlar Kurulu nükleer santralin Mersin/Akkuyu’da kurulmasına karar verdi.
1979- Malatya’da evlerine giderken ülkücülerin ateş açtığı TÖB-DER üyesi Gazi Lisesi öğretmenlerinden Nevzat Yıldırım kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti, ağır yaralı Mustafa Cankulu’nun tedavisi sürüyor.
1980- ABD’li yazar Henry Miller hayata veda etti
1981- İsrail savaş uçakları, Irak’ın bir nükleer reaktörünü nükleer silah üretiminde kullanılıyor gerekçesiyle imha etti.
– Başbakan Bülend Ulusu, Devlet Başkanı Kenan Evren’in katıldığı her türlü toplantıda “selamlanması” konusunda bir genelge yayınladı; her zaman ve her yerde Evren’in gelmekte olduğu yöne doğru cephe alınıp durarak selamlanılacak.
1982- Türkiye’nin Lizbon Büyükelçiliği İdari Ateşesi Erkut Akbay uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü.
– 12 Eylül öncesi fabrikada sürdürülen işçi kıyımlarını protesto için direniş yapan Sabancı Holding’e bağlı Adana SA-SA fabrikası işçilerinden 85’i 2.5’şar ay hapis cezasına çarptırıldı. İşçilerin savcılığa gelerek teslim olmaları gerektiği bildirildi.
– Birinci basımı 1976’da yapılan Pınar Kür’ün “Yarın..Yarın..” adlı romanı için Sıkıyönetim’ce toplatma kararı verildi.
1983- Milli Güvenlik Konseyi kısa adı HP olan Halkçı Parti ve kısa adı ANAP olan Anavatan Partisi’nin 7’şer kurucu üyesini veto etti.
1984- İstanbul’da, 12 Eylül’den sonra imzalanan ilk toplu sözleşmeyle Akbank çalışanlarına yüzde 66 zam yapıldı.
– Başbakan ve ANAP Genel Başkanı Turgut Özal’ın Tanzim Satış Mağazaları’nın kapatılacağını açıklamasının ardından İstanbul’daki 32 mağazadan 5’i “zarar ettiği” gerekçesiyle kapatıldı, kalanların ise mal alımları durduruldu.
1985- Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Yönetim Kurulu, parlamento dışındaki partilerin etkinliklerini yayınlamama kararı aldı.
– Mehmet Ali Ağca, kendisini hapisten eski Tekel Bakanı Tuncay Mataracı’nın kaçırdığını söyledi.
– Aydınlar Dilekçesi Davası’nda Askeri Savcı, “Siyasal içerikli bildiri hazırlayıp yayınlanmasına iştirak etmek suretiyle sıkıyönetim komutanlıklarının emirlerine aykırı davranmak”tan 56 sanık için 3’er aydan 1 yıla kadar hapis cezası istedi.
1988- “Kandıra Baskını” duruşmasında TKP/ML-TİKKO üyesi sanıkların çizimli işkence iddiaları kabul edilmedi.
1989 – Surinam havayollarına ait Douglas DC-8 tipi bir yolcu uçağı Johan Adolf Pengel havaalanı (Surinam) yakınlarında düştü: 168 kişi öldü.
1990- Sosyal Demokrat Halkçı Parti’den (SHP) istifa eden 10 milletvekili Halkın Emek Partisi’ni (HEP) kurdu. İlk Genel Başkan Fehmi Işıklar’dı. HEP 3 yıl sonra 14 Temmuz günü Anayasa Mahkemesi’nce kapatıldı.
– Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP), yüksek öğretimi paralı hale getiren ve devletin vakıf üniversitelerine maddi destek vermesini öngören KHK’nın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
– İstanbul’da 1 Mayıs’ta gözaltına alınan 221 kişi hakkında 5 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı. Polis kurşunuyla felç olan Gülay Beceren’in de aralarında olduğu 6 kişi için ”yasadışı Partizan örgütüne üyelik”ten 23 yıl hapis istemiyle ayrı bir dava daha açıldı.
1991- Kamu işçilerinin pasif eylemleri sürüyor. Küçükyalı Karayolları Bölge Müdürlüğü’nde 300 işçi yemek boykotu yaptı.
– İstanbul Küçükkçekmece’de bildiri dağıtan Genç Komünist Murtaza Kaya öldürüldü.
1992- Dersim Limek yöresinde, kolluk güçleriyle TİKKO mensupları arasında çıkan çatışmada öldürülen Hıdır Doğan (1971- Hozat) için düzenlenen cenaze töreni sırasında esnafın kepenk kapattığı açıklandı.
1994- Sosyetenin ünlü ismi Ayşegül Tecimer, tarihi eser kaçakçılığından gözaltına alındı.
– TKP (ML) TİKKO üyesi Gülbahar Göynek’in (Ovacık) yaşamını yitirdiği açıklandı.
– İHD İstanbul Şubesi: “1994’ün ilk 4 ayında 81 kişi gözaltında işkence gördü, 11 taciz 1 tecavüz yaşandı ve 7 ajanlık teklifi yapıldı.”
1995- Türk vatandaşlarına, bulundukları ülke vatandaşlığına geçme hakkı veren yasa TBMM’de kabul edildi.
– Evrensel Gazetesi yayın hayatına başladı.
– Ankara Musevi Cemaati Başkanı Profesör Yuda Yürüm arabasına konulan bombanın patlamasıyla yaralandı.
1996- Hükümeti kurma görevi 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan’a verildi.
– 33 cezaevinde başlatılan açlık grevlerine katılan tutuklu ve hükümlülerin sayısı artarken, İstanbul’da İHD ve ÇHD yönetimlerinin Sirkeci Postanesi’nden telgraf çekme ve bildiri okuma eyleminde İHD İstanbul Şubesi Başkanı Ercan Kanar dahil 5 yönetici gözaltına alındı.
ÇHD, Ağar genelgelerinin iptali için Danıştay’da dava açtı.
Cezaevlerindeki açlık grevleri için Taksim’de toplanan Emekçi Kadınlar Birliği’nden 25 kişi gözaltına alındı.
Basın açıklaması için Bayrampaşa Cezaevi önüne gelen kitleden KESK Genel Sekreteri ve Hava-İş, Deri-İş, Nakliyat-İş genel başkanları ile Tek Gıda-İş İstanbul Şube Başkanı’nın da bulunduğu 60 kişi gözaltına alındı.
1997- Genelkurmay’ın, ”İslami sermayenin finans ve eğitim stratejisi” konulu brifingine, yüksek yargı başkan ve üyelerinin yanı sıra Ankara DGM’deki 18 savcı ve hakim de katıldı.
– Cumartesi Anneleri 108.buluşmalarında, 1995’de gözaltında işkence edilerek öldürülen Rıdvan Karakoç’u andı.
1998- Hükümetin memur zammını protesto eden KESK üyesi sendikalar Ankara’da miting, İstanbul’da yürüyüş yaptı.
– DİSK ve Birleşik Metal-İş 167 gündür grevde olan Makina Kalıp işçileri için “Dayanışma Şöleni” düzenledi.
1999- Ankara Emniyeti’ndeki telekulak şebekesinin Başbakan Bülent Ecevit’in gizli ev telefonunu bile izlemeye aldığı ortaya çıktı.
– Ankara Emniyet Müdürlüğü İstihbarat Şubesi’nce hazırlanan “Fethullah Gülen Raporu”nda, “devleti en üst kademeden ve içten ele geçirerek şer’i düzeni kurma amacı” ayrıntılarıyla anlatılıyor. Rapor Teftiş Kurulu ve İDB’na sunulduktan sonra iç hesaplaşma başlamıştı.
– Heykeltraş Muzaffer Doğan Ertoran’ın Cumhuriyet’in 50.yıldönümü için 1973’de yapıp Tophane’ye dikilen işçi heykelinin sonunda kafası da koparıldı. Heykelin daha önce ilkin elleri, ardından balyozu koparılmış, ardından yüzü katranla sıvanmıştı.
2000- Yunanistan’da hükümet Avrupa Birliği’ne girildikten sonra verilecek yeni kimliklerde din hanesini kaldırma kararı aldı. Bu karar üzerine Yunan Ortadoks Kilisesi, geçen yıl bugün, halka protesto çağrısı yaptı.
2001 – KESK’e bağlı kamu çalışanları, toplu sözleşme ve grev içermeyen sendika öngören “Kamu Görevlileri Sendikaları Kanun Tasarısı”nın geri çekilmesi talebiyle Türkiye genelinde alanlara çıktı. Ankara ve Mersin’de polis gaz bombaları ve coplarla müdahale etti.
– Tony Blair başkanlığındaki İşçi Partisi İngiltere’deki seçimleri kazandı.
2005- Diyanet ile Çocuk Esirgeme Kurumu arasında imzalanan protokol gereği, İzmir’deki 8 çocuk yuvasında yaz döneminde “kuran kursu” verilmesi için vaiz ve vaizeler görevlendirildi. REFAHYOL döneminde başlatılan uygulama, 1997’de 28 Şubat sürecinde kesintiye uğramıştı.
– Tiyatro yönetmeni ve oyuncu Mehmet Ulusoy (63) hayata veda etti. 1968’de “Devrim İçin Hareket Tiyatrosu”nu, 1971’de Fransa’ya giderek “Özgürlük Tiyatrosu” nu kurdu. Nazım Hikmet ve Brecht’ten sahneye koyduğu oyunlarla ünlendi.
2006- Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi, Necmettin Erbakan’ın, ”Kayıp trilyon” davasında ”özel belgede sahtecilik” suçundan aldığı 2 yıl 4 aylık hapis cezasını yeniden yargılama sonunda değiştirmedi, ancak cezasını konutunda çekmesine karar verdi.
2007- 3 ilde güvenlik bölgesi oluşturuldu. PKK’ya yönelik operasyonların yoğunlaştığı, üç ildeki bazı bölgeler, geçici güvenlik bölgesi ilan edildi. Şırnak, Hakkari ve Siirt illerinde, geçici güvenlik bölgesi ilan edilen yerlerin koordinatları Genelkurmay Başkanlığı tarafından duyuruldu.
2008- Eğitim-Sen, Limter-İş ve ESP’liler lise dernekleriyle birlikte Kadıköy’de “ÖSS Duvarını Yıkalım” mitingi yaptı
2009- Kadıköy İskele’de toplanan ÖSS’ye Hayır Platformu üyesi öğrenciler protesto gösterisi yaptı.
2011- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi vicdani retçi Vahan Bayatyan’ın’nde başvurusuyla görülen yargılamada Ermenistan’ı düşünce, vicdan ve inanç hürriyetini düzenleyen 9. maddeyi ihlalden mahkum etti. Ermenistan AİHM tarihinde 9. maddeden mahkum edilen ilk ülke oldu.
– KESK, DİSK, SDP ve Hacı Bektaş Anadolu Kültür Vakfı üyeleri Madımak’ın”Utanç Müzesi” olması talebiyle Kültür Bakanlığı’na yürüdü.
2012- Başbakan Erdoğan’ın konuşması sırasında “Parasız eğitim” pankartı açtıkları için örgüt üyeliğinden yargılanan iki üniversite öğrencisine 8’er yıl 5’er ay 20 gün hapis cezası verildi.
– Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin’in sağ kolu olarak bilinen, özel kalem müdürü ve sekreteri “Orgeneral Abd Hmud” lakaplı Abdulhamid Mahmud El Tikriti idam edildi.
– Hukuk uyuşmazlıklarının ”arabuluculuk” yoluyla çözümünü öngören kanun tasarısı, TBMM Genel Kurulunda yasalaştı.
– SDP’li kadınlar Başbakan Erdoğan’ın kürtajla ilgili sözlerini protesto için AKP’nin Ankara İl Başkanlığı’na yürüdü.
– Londra Arkeoloji Müzesi’nden arkeologların çalışmaları sonucunda William Shakespeare’in ”Romeo ve Juliet”, ”5. Henry” gibi oyunlarının ilk kez sahnelendiği ‘Curtain Tiyatrosu’nun kalıntıları bulundu.
2013- İstanbul’da çeşitli üniversitelerden yaklaşık 2.500 öğretim görevlisi Gezi Direnişi’ne destek için İstiklal Caddesi’nden Taksim’e yürüdü. Bir grup kadın, Gezi Direnişi’nde “örtülü kadınların rahatsız edildiği” duyumlarına karşı D.Bahçe’den Gezi Parkı’na yürüdü. Bir grup sanatçı İstiklal Caddesi’nden Taksim’e Gezi Direnişi’ne destek yürüşü yaptı. Gezi Parkı Kolektifi, Taksim Meydanı’na kapatılmış olan 2. metro çıkışındaki engelleri temizleyerek kullanıma açtı. Adana’daki eylemler sırasında köprüden düşerek hayatını kaybeden komiser Mustafa Sarı’nın ismi Gezi Parkı’nın bir arterine verildi. Kuğulupark’ta akşam yine coşkulu kalabalık, Gezi Direnişi ile dayanışma eylemindeydi. Kurulan çadırlar polis müdahalesiyle kaldırıldı. Adana’da Atatürk Caddesi’nden AKP İl Binası’na yürümek isteyen protestocuları polis dağıttı. Alanya’da yaklaşık 50 avukat Gezi Direnişi’nde uygulanan polis şiddetini Adliye önünde protesto etti. Diyarbakır/Bağlar Ferhat Kemayer Eğitim Destek Evi öğretmen ve öğrencileri Gezi Parkı Kütüphanesi için kitap gönderdi. RedHack Skype üzerinden Halk TV’de canlı yayına bağlandı.
2015- Genel Seçimleri yapıldı. Tek başına iktidar olan parti yok. AK PARTİ: 258, CHP:132, MHP:80, HDP:80 milletvekili çıkardı.
2016- Milletvekillerinin yasama dokunulmazlığını kaldıran anayasa değişikliği Resmi Gazete’de yayımlandı.
– Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin temyiz başvurularını inceleyen 5 kişiden oluşan paneli, Demokratik Toplum Partisi ile ilgili Anayasa Mahkemesinin verdiği kapatma kararına yönelik itirazı reddetti.
– İstanbul Fatih ilçesi Vezneciler semtinde çevik kuvvet polisini taşıyan araçlara yönelik bombalı saldırıda 7’si polis 11 kişi hayatını kaybetti, 36 kişi yaralandı.
2017- Alman Bakanlar Kurulu İncirlik Üssü’nde görev yapan askerlerini geri çekmeyi kararlaştırdı. Alman birliğinin Ürdün’de konuşlandırılacağı bildirildi.
– Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, IKBY Parlamentosunda yer alan siyasi parti temsilcileriyle yaptığı toplantıda “bağımsızlık referandumu” için 25 Eylül tarihinin belirlendiğini açıkladı. Açıklama Türkiye’nin sert tepkisine neden oldu.
– Myanmar’da 108 yolcu ve 14 kişilik mürettebatı taşıyan askeri uçak Andaman Denizi açıklarında düştü. Düşen uçakta 90 kişinin cesedine ve uçağın enkazına ulaşıldı.
Yorumlar kapatıldı.