Belleğimizde: 7 Ocak

1610 – İtalyan astronom Galileo Galilei, Jüpiter’in dört uydusunu (İo, Europa, Ganymede, Callisto) tespit etti.
1714 – İngiliz mühendis Henry Mill daktilo makinesinin patentini aldı.
1785 – Fransız havacı Jean Pierre Blanchard ve ABD’li fizikçi John Jeffries, bir balonla Manş Denizi’ni geçtiler.
1789 – İlk Amerikan başkanlık seçimleri yapıldı. Seçmenler delegeleri, onlar da, bir ay sonra ülkenin ilk başkanını belirlediler: George Washington.
1913 – Ham petrolden benzin eldesi patentlendi.
1924 – Türkiye Millî Eğitim Bakanlığı yabancı okulların binaları içinde bulunan dinî simge ve işaretlerin kaldırılması için bir genelge yayımladı.
1927 – Okyanus aşırı ilk telefon görüşmesi New York’tan Londra’ya yapıldı.
1935 – İtalya diktatörü Benito Mussolini ile Fransa dışişleri bakanı Roma’da görüştü. Resmi açıklamaya göre iki ülkenin Afrika’daki çıkarlarıyla ilgili anlaşmalar yapıldı.
1942- Hamlet davası sonuçlandı. Muhsin Ertuğrul, Peyami Sefa ve Celaleddin Ezine’ye verilen cezalar ertelendi.
1943 – Halk ozanı Aşık Mahsuni doğdu.
– Sırp asıllı fizikçi Nikola Tesla öldü.
1946 – CHP’den ayrılan Celal Bayar ile Adnan Menderes, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan, Demokrat Parti’nin kuruluş başvurusunu yaptı.
– İlk başarılı yüksek hızlı elektronik bilgisayar “Eniac”, Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanıma girdi. Eniac, elektronik-dijital bilgisayara giden yolda atılmış büyük adımlardan biri olarak 1955’e kadar kullanıldı.
1948- 23 Aralık 1947’de Milli Eğitim Bakanlığı binasında çıkan yangınla ilgili soruşturmada, Isparta’nın Gönen Köy Enstitüsü Resim Öğretmeni Görgü Karamut tutuklandı. Gerekçe: Romen kökenli komünist şüphelisi Karamut’un yangın günü Ankara’da bir meyhanedeki konuşmaları.
1953 – Amerika Birleşik Devletleri başkanı Harry Truman, ülkesinin hidrojen bombası geliştirdiğini açıkladı.
1957- Milli Türk Talebe Birliği “rock and roll” ve “striptiz”in yasaklanmasını istedi.
1959 – Amerika Birleşik Devletleri, Fidel Castro’nun yeni Küba hükümetini tanıdı.
1963 – Cibali Tütün Fabrikası’nda 3500 işçi yemek boykotu yaptı.
1967- Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı açıklama yaptı: Türkiye’de 25 bin frengili, 10 bin cüzzamlı, 750 bin veremli var.
1969- ABD Büyükelçisi R.Komer’in arabasının yakılmasıyla ilgili olarak gözaltına alınan 18 öğrenciden 2’si tutuklandı. ABD, Büyükelçinin aracının yakılmasına ilişkin Türk Dışişleri’ne -tazminat da talep eden- bir muhtıra verdi.
1971- Üniversiteler için “sıkıyönetim” öngören hükümet tasarısı Meclis’e sunulacak.
1975- Yüksek Askeri İdare Mahkemesi 2.Dairesi Uğur Mumcu’nun açtığı davada, “kötü hal ve düşünce sahibi bulunduğu” gerekçesiyle askerlik görevi er olarak tamamlatılan Mumcu hakkındaki “Er çıkarma” işlemini oy birliğiyle iptal etti.
1976- Dün akşam Hacettepe Yurdu’nu basan ülkücülerin silahla yaraladığı Hacettepe Üniversitesi Alman Filolojisi bölümü son sınıf öğrencisi Şükrü Bulut hastanede hayatını kaybetti.
– Washington Post ve The New York Times’a göre CIA Aralık 1975’de İtalya’da komünistler dışındaki partilere 6 milyon $ yardım yaptı.
1978- CHP İzmir milletvekili Süleyman Genç’in Ankara’daki evine gece 01:00 civarı el bombası atıldı, evin salonu tahrip oldu. Süleyman Genç: “Atılan bomba askeri malzeme, kanımca kontr-gerillanın bir eylemi. Kesin olarak ölüm amaçlanmış.”
1979 – Vietnam birlikleri Kampuçya başkenti Pnom Penh’i ele geçirerek Kızıl Kmer rejimini ve Başkan Pol Pot’u devirdi.
– Karikatürcüler Derneği’nin 9.Olağan Genel Kurulu’nda başkanlığa Oğuz Aral’ın yerine Tan Oral seçildi.
– Hindistan’da yapılan seçimleri İndira Gandhi’nin Kongre Partisi kazandı.
1981- Tarsus Karabucak ormanında üslenen, Devrimci yol silahlı direniş birliklerine yönelik jandarma tarafından düzenlenen operasyonda Ayhan Alan (1963- İstanbul/ Pendik) yaralı olarak yakalanırken, Mustafa Özenç kaçmayı başardı. Yaralı olarak kaldırıldığı Mersin Devlet Hastahanesi’nde tedavisinin polis tarafından engellendiği ve işkence yapıldığı açıklanan Ayhan Alan yaşamını yitirdi.
1983 – YHK, 1983 yılı işçi zammını yüzde 20 artı 1500 lira olarak belirledi. YHK Başkanı zammın yüzde 25 net artış getirdiğini bildirdi. Yeni toplu sözleşme döneminde işçilerin yemek parası her gün için 100 lira, çocuk parası ise 200 lira oldu.
1984- Fotoğraf ve sinema sanatçısı Baha Gelenbevi öldü.
1990- Ferhat Tunç, Kayseri’deki konserinde Kürtçe şarkı söylediği gerekçesiyle çıkarıldığı mahkemede serbest bırakıldı. Organizatör Hasan Özhaşlamacı ise, konserde dağıtılan takvimde “devleti küçük düşürücü fotoğraflar bulunduğu” gerekçesiyle nöbetçi mahkemece tutuklandı.
– Sosyalistlerarası “Birlik Tartışmaları”nın halka açık 2.toplantısı Beşiktaş Anıl Düğün Salonu’nda yapıldı.
– The Times gazetesi: “Çavuşesku’yu deviren Ulusal Kurtuluş Cephesi Ordu ile bir süredir temas halindeydi.”
1991 – Maden işçilerinin yürüyüşünün dördüncü gününde, 201 işçi polis tarafından gözaltına alınarak, Gerede’ye götürüldü. Mengen’den tekrar yürüyüşe geçen işçiler yeniden barikat önüne ulaştılar. Burada bir süre bekledikten sonra şiddetli yağmurun başlaması nedeniyle yeniden Mengen’e dönüldü. Genel Maden-İş Başkanı Şemsi Denizer’in yürüyüşçü işçiler için Kızılay ve Kızılhaç’a yardım çağrısı yapmasının ardından, yurtiçi ve yurtdışından birçok sendika, kitle örgütü ve belediyeden para, erzak, çadır, battaniye vb. yardım yağmaya başladı. Zonguldak Madenci Anıtı önünde toplanan kadınlar eşlerinin Mengen’de barikatta bekletilmesi ve yardımların engellenmesini protesto etti. Cumhurbaşkanı Özal: ”Zorbalıkla hak alınmaz.” Başbakan Akbulut: “İşçiler geri dönmeden görüşme yapılmayacak.” Türk-İş Başkanı Yılmaz: ”Başkanlar Kurulu’nun büyük çoğunluğu yürüyüşe sıcak bakmıyor.” Genel Maden-İş Başkanı Denizer: ”Çatışmaya niyetimiz yok, oyuna gelmeyiz.”
1992- Cemal Süreya Şiir Ödülü Adnan Özer ve Süreyya Berfe’ye verildi.
– İzmit/ Yarpet’te çalışan 3.500 işçi, 1991 yılı toplu sözleşme farkının ücretlere yansıtılmamasını protesto için gece yürüdü. İstanbul’da 7 memur sendikasından 500’ü aşkın belediye memuru, hükümetin maaş zammını protesto için yarım gün süreyle iş bıraktı.
1995- Birleşik Sosyalist Parti’nin (BSP) Aziz Nesin’e destek için düzenlediği “Sivas Yangını ve Aziz Nesin” konulu panel/forumda bir araya gelen aydın ve sanatçılar, Sivas Davası’nda mahkemenin Aziz Nesin hakkında DGM’ye yaptığı suç duyurusunu konuştu.
1997 – Ereğli Demir Çelik Fabrikaları’nda 4200 işçiyi kapsayan 16. dönem toplu sözleşme görüşmeleri Türk Metal ile MESS’in anlaşmasıyla sonuçlandı. 1 Eylül 1996’dan geçerli olmak üzere işçi ücretlerine birinci altı ay yüzde 40.2, ikinci altı ay yüzde 31 oranında zam yapıldı. Ortalama işçi ücreti brüt 63 milyon liradan 131 milyon liraya çıkarıldı.
– Demokrat Türkiye Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Hüsamettin Cindoruk seçildi.
1998- Marmara Üniversitesi’nde ülkücü saldırıları nedeniyle Haydarpaşa Kampüsü’ndeki “genel ceza hukuku” sınavına avukatlarıyla birlikte gelen 150 öğrenci, sınav sonrası kendilerini desteklemeye gelen 80 öğrenci ile birlikte Haydarpaşa’dan Kadıköy’e yürüdü.
1999- ABD Başkanı Bill Clinton’ın azli istemiyle açılan dava başladı.
2000 – Bandırma Cezaevi’nde İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi (İBDA-C) tutuklularının başlattığı isyanı bastırmak için yapılan operasyonda bir mahkum öldü. Bandırma’daki isyana destek vermek için Metris’te 18 kişi rehin alındı. Eylem anlaşmayla bitti.
– Marco Bechis’in Arjantin’de Cunta döneminde kaybedilenleri konu edinen “Olimpo Garajı” adlı filmi gösterime girdi.
2002- Uğur Mumcu, Muammer Aksoy, Bahriye Üçok ve Ahmet Taner Kışlalı’nın öldürülmesi dahil 22 olayın failleri oldukları iddiasıyla “Umut” davasında yargılanan 22 sanıktan 3’ü idam, 15’i 12-18 yıl arası hapis cezasına çarptırıldı. Aileler karardan sonra “Gerçek katiller yok” diyerek tepki gösterdi.
2003- İsrail Tel Aviv’deki intihar saldırısının ardından İsrail’de çalışmaya giden 4 bin Filistinli işçiden sadece 1350’sine Gazze’den çıkış izni verdi.Filistinli bakanlar ve üst düzey yetkililerin bulundukları yerden ayrılmamaları talimatını verdi. İsrail donanması da Gazze açıklarına kurduğu barikatla, Filistinli balıkçıların Akdeniz’e açılmasını engelledi.
– Uluslararası Atom Enerji Kurumu Başkanı El Baradey, Irak’ta 26 Kasım 2002’de başlayan denetimlerde henüz olası savaşa gerekçe olabilecek somut bulgu elde edilmediğini açıkladı.Silah denetçileri ilk kez havadan denetime başladı.
2004- Avrupa Adalet Divanı transseksüellerin evlenmesi ve emekli maaşı almasını engellemenin AB hukukuna aykırı olduğuna hükmetti.
2005- Hakkında kesinleşmiş iki ayrı hapis cezası bulunan Milli Savunma eski Bakanı Ercan Vuralhan tutuklandı.
– SES Kayseri’de, Emek Platformu bileşenleri Zonguldak’ta SSK hastanelerinin Bakanlığa devredilme kararını protesto etti.
– Ceza İnfaz Kanunu’nu protesto için Kızılay’da gösteri yaparken polisle çatışan Ezilenlerin Sosyalist Platformu (ESP) üyesi 46 kişi hakkında “MLKP ile bağlantılı oldukları” iddiasıyla 22 yıl 6’şar aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.
– Yeşim Ustaoğlu’nun “Bulutları Beklerken” adlı filmi gösterime girdi. Film, 1916’da Karadeniz’den göç etmek zorunda kalan ve bir Türk ailenin kardeşiyle birlikte evlatlık aldığı küçük Rum kızı Eleni’nin (sonradan Ayşe) 70’lerdeki arayışını anlatıyor.
2006- Zapatista’nın kadın komutanlarından ve böbrek kanserinden hayatını kaybeden Ramona’nın cenaze töreninde Zapatista lideri Subcommandante Marcos, “Dünya kendisi için gerekli kadınlardan birini, Meksika ihtiyacı olan savaşçı kadınlardan birini ve biz, kalbimizin bir parçasını kaybettik” dedi.
2007- İHD, ESP, DTP ve Eğitim-Sen üyeleri 279 gündür ölüm orucunda olan Avukat Behiç Aşçı için İHD İstanbul Şubesi önünde oturma eylemi yaptı.
2008- İsrail askerlerinin Cebaleyi’de BM bayraklı bir okula ateş açıp 40’a yakın sivili öldürmesi, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde protesto edildi.
2010- “TEKEL Dayanışma Grubu” üyesi yazar, akademisyen ve siyasetçiler Türk-İş önünde direnişçileri ziyaret etti.
– Nazım Hikmet 108.doğum gününde Küba’da Türkiye’den yazar/ sanatçılarla anılacak ve 2.bir heykeli dikilecek.
– DİSK/Dev Sağlık-İş üyeleri, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’nda taşeron hizmet veren 54 personelin işten atılmasını protesto etti.
– Bahçeşehir Üniversitesi’nde konferans veren Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Öğrenci Kolektifi üyelerince alkışlı protesto ve sloganlarla protesto edildi.
2011- Salıverilen Hizbullahçılara Diyarbakır D Tipi Cezaevi’nde cezalarını çekerken “internet erişimli bilgisayar” sağlandığı ortaya çıktı. Hizbullah tutuklularının salıverilmesine ilişkin tepkileri yanıtlayan Yargıtay Başkanı: “Hizbullah dosyası Adli Tıp’ta 5 yıl bekletildi.”
– Üniversite öğrenci grupları tarafından düzenlenen, öğretim üyeleri dernek ve sendikalarının destek verdiği “Öğrenci Çalıştayı” sonunda 12 maddelik bir bildiri yayınlandı:”Atanan rektörler üniversiteleri temsil etmiyor”, “Eğitim her kademede eşit ve parasız olmalı”.
2012- Öğrenci Gençlik Sendikası (Genç-Sen) üyeleri tutuklu öğrencilere destek için yönetmenler Zeki Demirkubuz, Özcan Alper ve Semir Arslanyürek’in de katılımıyla Taksim’den G.Saray’a yürüdü.
2013- Tunceli Üniversitesi’nde ODTÜ’ye destek afişi asmak isteyen 20 öğrencinin gözaltına alınmasına karşı 700 öğrenci rektörü protesto yürüyüşü yapıp 1 haftalık boykot kararı aldı.
2014- Memet Ali Alabora’nın “Mesele sadece Gezi Parkı değil…” tweet’i için “takipsizlik” kararı çıktı.
2015- Fransa’da yayınlanan ve Hz. Muhammed’in karikatürünü yaptıktan sonra büyük tepki alan “Charlie Hebdo” dergisine saldırı düzenlendi. 10 ölü.
2016- Libya’nın kuzeybatısındaki Zlitan kentinde polis eğitim merkezine düzenlenen bombalı saldırıda en az 50 kişi öldü, 127 kişi yaralandı.
– Sabiha Gökçen Havalimanı’nda 23 Aralık’taki patlamaya ilişkin yürütülen soruşturmada, 4 havan mermisi atıldığı tespit edildi.
2018- Fatih Akın’ın son filmi “Paramparça/ In The Fade” ile 75. Altın Küre Ödül Töreni’nde “Yabancı Dilde En İyi Film” Altın Küre Ödülü’ne layık görüldü.