1683- Osmanlı Orduları, Viyana’yı ikinci kez kuşattı. Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasındaki kuşatma 7 Eylül 1683’e kadar devam etti.
1789- Fransızlar krallığa karşı ayaklandılar. Halk Paris Bastille Hapishanesi’ndeki siyasi tutukluları serbest bıraktırdı. Devrimin başlangıcı olarak kabul edlen 14 Temmuz Fransa’nın ulusal bayramdır.
1893- Dünyada ilk kez Fransa’da otomobillere plaka takıldı.
1904- Boer direniş lideri, Güney Afrika Cumhuriyeti (Transvaal) devlet başkanı Paul Kruger (d. 1824) yaşamını yitirdi.
1919- İngiliz yüzbaşı Willey, Duhok’a bağlı Amadiye kasabasında öldürüldü. İngiliz güçleri olayla ilgili olarak Berwari ve Amadiye kasabalarında tutukladığı çok sayıda Kürt aşiret liderini idam etti.
1922- Lenin’in fedasi Kamo olarak bilinen Semyon Arşakoviç Ter Petrosyan (d.1882), Tiflis/ Gürcistan’da bir kamyonun çarpması sonucu öldü.
1926- Mustafa Kemal’e yönelik İzmir Suikastı girişimi gerekçesiyle Ziya Hurşit ve arkadaşları idam edildiler.
1932- Diyanet İşleri ezanın Türkçe okunmasına karar verdi.
1933- Almanya’da Naziler muhalefet hareketlerini yasakladı.
1936- Türkiye, olimpiyatlarda ilk altın madalyayı aldı. Yaşar Erkan, Berlin Olimpiyatları’nda, güreşte 61 kiloda birinci geldi.
1937- Yeni ithalat rejimi başladı. İthalatın yüzde 90’ı serbest rejime tabi olacak.
1938- İtalya Yahudi karşıtı Nazi modelini kabul etti.
1942- Atılay denizaltısı eğitim dalışı yaptı; bir daha su yüzüne çıkmadı. 38 subay ve er öldü.
1948- Kapatılan Türkiye Emekçi ve Köylü Partisi lideri Dr. Şefik Hüsnü Değmer 5 yıl hapse mahkum edildi; 45 parti üyesi de çeşitli hapis cezalarına mahkum oldu.
– İtalya Komünist Partisi lideri Palmiro Togliatti parlamentodan çıkarken bir faşistin silahlı saldırısında ağır yaralandı.
– Yerli Film Yapanlar Cemiyeti’nce düzenlenen ilk film festivali açıklandı. Şakir Sırmalı’nın yönettiği “Unutulan Sır” en iyi film, Turgut Demirağ’ın yönettiği “Bir Dağ Masalı” en iyi ikinci film seçildi. Nevin Aypar en iyi kadın, Kadir Eroğan en iyi erkek oyuncu, Cahide Sonku ve Talat Artemel en iyi karakter oyuncusu dallarında ödüllendirildiler.
1950- Genel Af çıktı.
1955- Hükümet aldığı kararla birçok ihtiyaç maddesinin satışını yarın akşama kadar yasakladı. Satışı yasaklanan mallar arasında her çeşit oto lastiği, kalay, demir, boru, çivi, levha teneke, nal mıhı ve kauçuk var. Bu maddeleri ellerinde bulunduranlar 15 Temmuz Cuma akşamına kadar mülki amirlere stok bildiriminde bulunacak. İkinci bir emre kadar beyannamede gösterilen malların satışı, nakli, devri yasaklandı.
1958- Irak’ta General Abdülkerim Kasım yönetimindeki ihtilalci ordu birlikleri, kanlı bir darbeyle yönetimi ele geçirdi. Kral Faysal, Kral Naibi Prens Abdulilah ile Başbakan Nuri Said öldürüldü. Irak’ta Krallık devrilerek yerine Cumhuriyet rejimi ilan edildi ve General Abdülkerim Kasım, Irak Cumhuriyeti’nin Devrim Komuta Konseyi’nin başkanlığına getirildi. Yapılan ilk açıklamada, Irak’ın 3 asli unsurdan meydana geldiği, bunların Arap, Kürt ve Türkmenlerin olduğu ifade edildi. İhtilal öncesinde bir kısım Arap güçlerinin yanı sıra, Kürtlerin de desteğini alan General Kasım, iktidara geldikten sonra, Kürtleri önemli mevkilere getirir.
– ABD’nin uzay aracı Mariner-4 Mars’a ulaştı ve gezegenin yakın plan 24 fotoğrafını yolladı.
1960- Eski Konya Valisi Cemil Keleşoğlu, Yassıada’da intihar etti.
1964- Yazar Halide Edip Adıvar öldü (d. 1884).
1966- Meclis, Yassıada mahkumları ile siyasi firarileri affetti.
1968- Tuluat sanatçısı İsmail Dümbüllü bir jübile gecesiyle sahnelerden ayrıldı.
1970- Askerlik 20, yedek subaylık 18 aya indirildi.
1971- Kültür Bakanlığı kuruldu; ilk bakan Talat Halman.
– İstiklal Mahkemesi başkanlarından Kılıç Ali öldü.
1972- Askeri Yargıtay Daireler Kurulu, Askeri Mahkeme’ce yeniden 6 yıl 8 ay hapis ve 2 yıl 2 ay sürgün cezalarına çarptırılan SBF eski Dekanı Mümtaz Soysal’ın cezasını “eksik soruşturma” gerekçesiyle bozdu. Askeri Mahkeme bilirkişi tayin edip yeniden inceleme yapacak.
1973- Sinematek’te ilk bölümü 19 Ağustos’a kadar sürecek “Canlandırma Sineması Şenliği” başladı. Şenlikte ABD, F.Almanya, Danimarka, Bulgaristan, Çekoslovakya, Fransa, Kanada, Polonya, SSCB ve Türkiye’den filmler gösterilecek. İkinci bölüm 4-20 Eylül tarihleri arasında.
1977- Grevde 45. günü tamamlayan MESS üyesi işyerlerinde çalışan DİSK/ Maden-İş üyesi işçiler, işverenlerin kendilerine gönderdiği broşürleri yaktı.
– Çağdaş Hukukçular Derneği Başkanı Halit Çelenk: “Gözaltı süresinin 24 saatten 15 güne kadar uzatılması işkenceye olanak sağladı.”
1978- Kırşehir’de sabah güvenlik güçleri koruması altında okullarına gitmekte olan Eğitim Enstitüsü’nün devrimci öğrencilerinin üzerine Ankara Caddesi üzerindeki bir binadan ülkücülerce patlayıcı madde atıldı, 2’si ağır 18 öğrenci,1 polis ve 1 jandarma astsubayı yaralandı.
Öğrencilerin üzerine dinamit atılma olayından sonra öğlen Cuma namazının ardından Kapıcı Camii’nden çıkarken kışkırtılarak yürüyüşe başlayan cemaat, olay yerine gelen 3.Şube Şefi ve POL-DER eski Şube Başkanı A.Pamuk ve ekibindeki bir polisi döverek hastanelik etti.
– CHP hükümeti İçişleri Bakanlığı’nın Polis Derneği’ni (POL-DER) kapatma kararına karşı Türkiye Barolar Birliği, İstanbul Barosu, Ankara Barosu ve Çağdaş Hukukçular Derneği Başkanları’nca kapatma kararının iptali talebiyle Danıştay’a başvuru yapıldı.
– Çanakkale’deki öğrenci olaylarında güvenlik güçlerinin “yanlı ve katı tutumu” yürüyüşle protesto edildi.
1980- CHP Genel Başkanı Ecevit Fatsa’daki”Nokta Operasyonu”nda maskeli ülkücülerin kullanılmasına karşı konuştu: ”Fatsa’da iktidarın maskesi inmiş ve bu maskenin altından faşizm çirkin yüzü ile ortaya çıkmıştır.”
CHP, AP’li İçişleri Bakanı hakkında gensoru önergesi verecek.
DİSK Genel Sekreteri Fehmi Işıklar: “Demirel-Türkeş ikilisi faşizmi en açık biçimde gerçekleştirmek için son derece kararlılar.”
1981- TRT eski Genel Müdürü Doğan Kasaroğlu ile Ankara Radyosu eski Müdürü Gökçen Solok, Ankara Radyosu Dinsel Programlar eski Prodüktörü Turan Dursun’a 15’er bin TL tazminat ödemeye mahkum oldu.
1982- Banker Kastelli olayının patlak vermesinden sonra, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Turgut Özal, Maliye Bakanı Kaya Erdem ve İmar ve İskan Bakanı Şerif Tüten istifa etti. Özal’ın yerine Sermet Refik Pasin; Erdem’in yerine Adnan Başer Kafaoğlu ve Tüten’in yerine de Ahmet Samsunlu atandı.
– Diyarbakır Cezaevi’nde kalan PKK davasından 6 tutuklu duruşma için götürüldükleri mahkemede ölüm orucuna başladıklarını ilan ettiler. Bu eyleme daha sonra cezaevinden de katılımlar oldu. Ölüm Orucu’nda PKK davasından Kemal Pir 9 Eylül’de, M. Hayri Durmuş 12 Eylül’de, Akif Yılmaz 15 Eylül’de ve Ali Çiçek 17 Eylül 1982’de hayatını kaybettiler.
1983- Brüksel Büyükelçiliği’nde görevli Dursun Aksoy silahlı saldırıda öldürüldü. Olayı üç ayrı Ermeni örgütü üslendi.
1987- Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da sekiz ili bünyesinde toplayan Olağanüstü Hal Bölge Valiliği kuruldu.
– 117 işyerinde 21 gündür grevde olan Kazlıçeşme deri işçiler için bugün de Belediye-İş şubeleri yardım yaptı.
1990- “SHP’nin Doğu ve Güneydoğu Sorunlarına Bakışı ve Çözüm Önerileri” başlıklı 36 sayfalık Rapor açıklandı.
1991- Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS), 11 Temmuz’da greve giden kamuya ait 27 yem fabrikasında lokavt ilan etti. TÜHİS, 7 Temmuz tarihinde greve giden Et ve Balık Kurumu’nda da lokavt ilan etmişti.
– SHP Genel Başkanı Erdal İnönü Vedat Aydın’ın cenazesinde ağır biçimde dövülen HEP Milletvekillerinden Adnan Ekmen’i ziyaret etti.
1993- Anayasa Mahkemesi, “Halkın Emek Partisi’nin (HEP) faaliyetlerinin “Anayasa ile Siyasi Partiler Yasası’na aykırı olduğu” gerekçesiyle kapatılmasına ve TBMM Başkan Vekili SHP Diyarbakır Milletvekili Fehmi Işıklar’ın milletvekilliğinin düşürülmesine karar verdi.
– Memur aylıklarına üçer aylık dilimler halinde zam yapılması kararlaştırıldı, ilk dilimlik zam oranı yüzde 12 olarak belirlendi. Ancak zam oranını protesto eden memurlar, TBMM’ye yürüyüş yaptı.
1994- Anavatan Partisi’nin, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve Başbakan Tansu Çiller hakkında mal varlığını araştırma önergesi Meclis’te reddedildi. Buna karşılık, 1983’den o güne Meclis’te yer alan partilerin lider ve yakınlarının mal varlıklarının araştırılmasıyla ilgili önerge kabul edildi.
– İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ATV’de Cansu Akbel ile yaptığı söyleşide: ”Bir balerinin neler yaptığı, neler ortaya koyduğu ortada. Ben insanın bu noktada duyarlılığını belden aşağı indirecek olanın karşısındayım.”
1995- “Gözaltında kayıpları ve yargısız infazları” protesto için Galata Kulesi’ni 3 saat süreyle işgal ederek 19 kişiyi rehin alan, kuleye “Devrimci Halk Güçleri” yazılı bir pankart asan 9 kişi polisçe tanınan sürenin bitiminde eylemi sonlandırarak teslim oldu.
– Kapatılan Ortaköy Kültür Merkezi’nin çalışanları ve Grup Yorum üyeleri Merkez’in açılmasını istedi.
– Filozof ve yazar Bilge Karasu öldü. Karasu, “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı” kitabıyla 1971 Sait Faik Hikaye Armağanı’nı, 1991’de “Gece” adlı kitabıyla uluslararası Pegasus Ödülü’nü ve 1994’de “Ne Kitapsız Ne Kedisiz” adlı deneme kitabıyla da Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Yazarın “Usta Beni Öldürsene” adlı öyküsü 1997’de yönetmen Barış Pirhasan tarafından sinemaya aktarıldı.
1997- İstanbul Harbiye Orduevi’ne lav silahı ile ateş açıldı.
1998- Zammı yetersiz bulan kamu çalışanları Türkiye genelinde iş bıraktı.
2001- F Tipi cezaevlerine karşı devam eden ölüm orucunda 266 gündür devam ettiren Sevgi Erdoğan yaşamını yitirdi. Erdoğan, 1 Haziran 2001 tarihinde cezası ertelenerek tahliye edilmişti. Sevgi Erdoğan’la birlikte ölüm orucunda ölenlerin sayısı 29’a, Adalet Bakanlığı’nın “Hayata Dönüş” adını verdiği operasyonun ardından ölenlerin toplam sayısı 62’ye yükseldi.
– Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Resmi Gazete’de “Bitki Çeşitlerinin Tescil Edilmesine İlişkin Yönetmelik” yayımladı. Bitki tohumlarına ad verildi. Ekmeklik buğdaya ‘Alparslan’, ‘Altay 2000′ ,’Turan’ isimleri; mercimeğe ‘Malazgirt’, nohuta ‘Çağatay’ isimleri verildi. Tarım ve Köyişleri Bakanı MHP’li Hüsnü Yusuf Gökalp.
2002- F tipi cezaevlerinde tecritin kaldırılması için 100 bini aşkın imza toplayan TAYAD’lılar 10 otobüsle İstanbul’dan Ankara’ya hareket etti.
– İspanya’da Yüksek Mahkeme Yargıcı Baltazar Garzon, Bask ülkesinin kendi kaderini tayin hakkını savunan Batasuna partisinin mal varlığına el koyma kararı verdi.
2003- Uluslarası çevre örgütü Green Peace üyesi bir grup İZAYTAŞ (İzmit Atık ve Artıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A.Ş) tesislerinde eylem yaptı. Tesislerin kapatılmasını isteyen ikisi İngiliz 21 kişi gözaltına alındı.
– Başbakanlık önünde YÖK’ü ve AKP iktidarını protesto etmek isteyen öğrenciler dövülerek gözaltına alındı.
2004- ‘9.uyum paketi’ TBMM’de kabul edildi. Anayasa’da yapılan değişikliklere uyum sağlamak amacıyla hazırlanmıştı. Yasalardaki ölüm ve idam ibareleri “ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis” olarak değiştirildi.
– Organize suç örgütü elebaşı Alaattin Çakıcı, Avusturya’nın Granz kentinde, eski MİT mensubu Faik Meral adına düzenlenmiş pasaportla yakalandı.
– Yargıtay, Demokrasi Partisi (DEP) davasındaki mahkumiyet kararını sanıklar lehine bozdu, dava 3.kez görülecek.
2005- Nablus’ta El Aksa Şehitleri Tugayı’nın yerel lideri 24 yaşındaki Muhammed Elasi, bir Britanyalı gazeteciyle görüşürken evini basan İsrail askerlerince öldürüldü.
– Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Yücel Aşkın’ın kampüs içindeki lojmanında polis 13 saat süren arama yaptı. Çok sayıda evrakla pek çok tarihi esere el konuldu
2006- TBMM Başkanı Bülent Arınç’ın “Türkçe Olimpiyatları” töreninde F.Gülen’i övüp Türkiye’ye davet eden konuşmasıyla ilgili olarak CHP Milletvekili Mehmet Kesimoğlu’nun verdiği soru önergesi işleme konulmadan iade edildi.
2007- Amerikan Kongresi’nde ilk Müslüman olan Demokrat Parti Minnesota milletvekili Keith Ellison,11 Eylül’le ilgili “Reichtag yangınını hatırlatıyor. Reichtag yakıldıktan sonra Komünistler suçlanmış ve ardından Hitler istediğini yapabilecek yetkiyle donatılmıştı” dedi.
2008- İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Aykut Cengiz Engin, “Ergenekon Soruşturması”na ilişkin iddianamenin tamamlanarak mahkemeye sunulduğunu bildirdi. Ergenekon soruşturması kapsamında tutuklanan Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün ve Barbaros Hayrettin Altıntaş’ın serbest bırakılmasına karar verildi.
2009- 1 Mayıs 2008’de Şişli’deki DİSK Genel Merkezi önünde sendikacı ve işçilere yöneltilen polis şiddetiyle ilgili olarak “takipsizlik” kararı verildi.
– Uluslararası Engelli Hakları Sözleşmesi’nin onaylandığına dair Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.
2012- Santralistanbul’da yapılan 11. One Love Festivali’nde konser alanında içki satışı yasaklandı.
2013- 1 aydır hastanede yoğun bakımda olan Berkin Elvan’ın annesi Gülsüm Elvan: “Adalete, bu devlete güvenmiyorsak neden yaşıyoruz, kime güveneceğiz?”
Hatay’da Abdullah Cömert’in katlinin 40.gününde Uğur Mumcu Parkı’ndan yürümek isteyenler polisçe engellendi, çatışma çıktı.
Bodrum/Gümüşlük’te Gezi Direnişi’ne destek için yaklaşık 500 kişi “durup duru eylemi” yaptı, eyleme Nejat İşler de katıldı.
2015- HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş Habertürk TV’de, karakollar ve askeri amaçlı baraj yapımları nedeniyle ateşkesin bittiğini ilan eden KCK’nin “aceleci davranmaması ve hükümet görüşmelerine fırsat vermesini” isterken PKK’ye de silah bırakma çağrısı yaptı.
– TBMM Başkanlığı seçiminde MHP’nin AKP adayını seçtirmesinin ardından, RTÜK’teki “artık üye” seçiminde bu kez AKP’li üyeler HDP adayına karşı MHP’nin adayına oy verdi ve MHP adayı RTÜK’e seçildi.
2016- Fransa’nın güneyindeki Nice kentinde bir teröristin kamyonla 14 Temmuz Ulusal Gün kutlaması yapan kalabalığın içine dalması sonucu 84 kişi öldü, 200’e yakın kişi yaralandı. Ülkede üç günlük yas ilan edildi.
2017- Tutuklandıktan sonra dava dosyası güvenlik gerekçesiyle Hakkari’den Diyarbakır’a gönderilen HDP Hakkari Milletvekili Abdullah Zeydan’a, “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasıyla 8 yıl hapis cezası verildi.
Yorumlar kapatıldı.