1719- İlk İngilizce romanlardan biri olarak kabul edlen, Daniel Defoe’nun ünlü eseri ‘Robinson Crusoe’ yayımlandı. Daniel Defoe’nun Robinson Crusoe’nun Yaşamı ve Tuhaf Maceraları adlı romanı bir İskoçyalı gemicinin gerçek öyküsünden yola çıkarak, kazaya uğramış bir gemicinin bir adada 28 yıl boyunca geçirdiği serüveni dile getiriyordu.
1859- Kızıldeniz’le Akdeniz’i birbirine bağlayacak 163 km uzunluğundaki Süveyş Kanalı’nın kazılmasına Mısır’ın Akdeniz’deki kıyı kenti Port Said’de başlandı.
1871- Komün Yönetimi, terk edilen konutlara bombalamalar nedeniyle evleri yıkılanlar yararına el konulmasını kararlaştırdı.
1914– İngiliz–Fransız kuvvetleri, Çanakkale’ye çıkarma harekatı başlattı. Kara savaşları başladı.
1920 – San Remo’da imza edilen Musul petrolleri konusundaki anlaşma galip devletlerin petrol paylarını tespit etmekteydi. Buna göre, petrol şirketi devamlı olarak İngiliz yönetiminde kalacak, ayrıca İngiltere hisselerin %75’ine sahip olacak ve eski Alman hissesi olan % 25’lik pay ise Fransa’ya devredilecekti.
1925 – Mareşal Hindenburg, Almanya’nın halkoyuyla seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.
1926 – İran’da Rıza Han Pehlevi kendisini şah ilan etti.
– Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Merkezi İstatistik Dairesi” adıyla kuruldu.
1929- “Zabitler ve askeri memurların 25 yaşını ikmal etmeden evlenmemelerine” ilişkin kanun Türkiye Büyük Millet Meclis’inde kabul edildi.
1932- Başbakan İsmet İnönü Sovyetler Birliği’ne resmi bir ziyaret yapmak üzere Grouzia vapuruyla İstanbul’dan yola çıktı. Moskova ve Leningrad’ı kapsayan bu gezide SSCB Başkanı Josef Stalin ile görüşen İsmet Paşa 10 Mayıs’ta İstanbul’a döndü.
1941 – Üreticiler ellerindeki mısır stoklarını hükümete bildirmeye zorunlu tutuldu.
1945 – 46 ülkeden gelen delegeler Milletler Cemiyeti’nin yerini alacak olan “Birleşmiş Milletleri” kurmak üzere San Fransisco’da bir araya geldi.
– İtalyan Partizan birlikleri Nazi işgali altında kukla yönetimin hakim olduğu Milano’yu özgürleştirdi.
1951 – İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü, siyasi bildiri yayımladığı gerekçesiyle, Ord. Profesör Dr. Ali Fuat Başgil hakkında soruşturma başlattı.
1953 – Cambridge Üniversitesi’nde iki bilim adamı J.Watson ve F.Crick, kalıtsal özellikleri ebeveynden çocuğa taşıyan deoksiribonükleik asit (DNA) adını verdikleri molekül yapısına dair ilk bilimsel çalışmayı, Nature dergisinde yayınladılar.
1959 – CHP’li Kemal Satır’ın İskenderun’da yaptığı konuşmayı yayımladığı için hakkında dava açılan Ulus gazetesi yazı işleri Beyhan Cenkçi 10 ay hapis cezasına mahkum edildi. Ulus gazetesi bir ay süreyle kapatıldı.
1960- Demokrat Parti, Meclis Tahkikat Encümeni’ne “sınırsız yetki” getiren yeni bir kanun teklifini Meclis’e sundu.
1962- Anayasa Mahkemesi kuruldu.
1967 – “Kadınlar I-ıh derse,” oyununun sahnelenmesinin yasaklanması üzerine 11 Nisan’da açlık grevine başlayan sanatçı Lale Oraloğlu ağırlaşarak hastaneye kaldırıldı.
– Yunanistan’da Albaylar Cuntası yüzlerce siyasi mahkumu, 1946-1948 İç Savaşı’ndan sonra komünistlerin kapatıldığı 3 adaya nakletti.
1968 – Fransız romancı Andre Malraux’nun Türkçeye çevrilen, İspanya İç Savaşı’nı konu alan “Umut” adlı kitabı “komünizm propagandası” yapıldığı gerekçesiyle toplatıldı.
– Ses sanatçısı Safiye Ayla 33 yıl önce bugün servetini Türk Eğitim Vakfı’na bağışlayacağını açıkladı.
1969 – 1000 Türk işçisi Almanya’dan sınır dışı edildi.
1970 – İsrail Hava Yolları’nın İstanbul bürosuna bomba atıldı.
1974 – Portekiz’de “Karanfil Devrimi”; solcu”Yüzbaşılar Hareketi” diktatör Salazar’ın ardılı Caetano’yu devirdi. Lizbon alınmadan önce rejim güçlerinin halka ateş açıp 4 kişiyi öldürmesine rağmen darbeciler kan dökmemeye dikkat etti.
– İtalyan sinema oyuncusu Sophia Loren Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın konuğu olarak Türkiye’ye geldi.
1975 – Batılı ünlü işadamlarının katıldığı “Bilderberg” toplantısı Çeşme’de yapıldı.
– AST’ın “komünizm propagandası yapıldığı” iddiasıyla savcılık talebiyle sıkıyönetimce mühürlenmesine gerekçe olan “Ana” adlı oyun için tayin edilen bilirkişi heyeti, oyunda suç unsuru bulunmadığı yönünde görüş bildirdi.
1976 – Portekiz’de faşist diktatörlük sonrasında yapılan ilk serbest seçimleri Mario Soares liderliğindeki Sosyalist Parti kazandı.
– CHP Gençlik Kolları İstanbul ve İzmir’de “1.Gecekondu Kongresi” düzenledi.
1977 – Eczacıbaşı İlaç Fabrikası’nda devam eden grev serum sıkıntısına yolaçtı.
1979 – 13 ilde süren sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı ve 6 ilde daha sıkıyönetim ilan edildi. CHP, MHP, CGP kabul, AP ve MSP ret oyu verdi.
1980 – DİSK Araştırma Merkezi Müdürü, SBF’den emekli Prof.Sadun Aren, sabaha karşı Ankara’daki evinden gözaltına alındı. DİSK Araştırma Merkezi’nde bir süre önce arama yapılmış, kitaplar ve yayınlar filme alınmıştı.
– Madeni Eşya Sanayicileri Sendikası (MESS) Genel Başkanı Şükrü Er, DİSK/Maden-İş’in yürüttüğü grev için konuştu: ”Marx’ın tarifine uygun olarak özele ve sermayeye düşman olanlara komünist gözüyle bakıyor, onları vatan ve hürriyet haini komünistler olarak ilan ediyoruz.”
– Sinematek Derneği’nin Sıraselviler’deki lokali ve sinema salonu film gösterimi sırasında polisçe arandı; 7 Sovyet ve 1 Çek filmine el konuldu.
– Tarsus’ta 22 Nisan’da trafik kazasını protesto için Adana/ Mersin karayolunu kapatan Girne Mahallesi halkı ile polisin çatışmasında ölen 9 kişi için Tarsus’taki tüm orta dereceli okullar ile Mersin Atatürk Ticaret ve Tevfik Sırrı Gür Lisesi öğrencileri boykot yaptı.
– Zülfü Livaneli’nin altıncı uzuncaları “Günlerimiz”, Paris’te Sysmo Stüdyosu’nda kaydedildi. Uzunçalarda Tülay German’ın da eşlik ettiği “Günlerimiz”ve “Yiğidim Arslanım”ın dışında “Kardeşim Duymaz Eloğlu Duyar” ve “Memik Oğlan” dahil 5 parça yer alıyor.
– “Bir Düğün Gecesi” adlı romanıyla Madaralı Ödülü’nü kazanan Adalet Ağaoğlu, ödülünü törenle Fethiye Madaralı’nın elinden aldı.
– Irkçı beyaz yönetimin hakim olduğu Güney Afrika’da yaklaşık 100 bin siyah öğrenci boykota başladı. Bütçede her bir beyaz öğrenci için yılda 868$, melez için 370$ fon ayrılırken siyah için yalnızca 7$ ayrılıyor.
1981- DİSK Araştırma Merkezi Müdürü, SBF’den emekli Prof.Sadun Aren, sabaha karşı Ankara’daki evinden gözaltına alındı. DİSK Araştırma Merkezi’nde bir süre önce arama yapılmış, kitaplar ve yayınlar filme alınmıştı.
1983 – Askeri yönetimin hazırladığı ve siyasal faaliyete yurttaş katılımını önemli ölçüde kısıtlayan Siyasi Partiler Kanunu Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
İstanbul Eczacı Odası Başkanı ve Yönetim Kurulu üyeleri, “Anayasa taslağını referandum sürecinde halkın oyunu etkileyecek tarzda eleştirmek”ten 3 ay hapis cezası aldı.
1986- İstanbul Cumhuriyet Savcılığı “muzır neşriyat” kapsamına alınan “Playboy” dergisinin “poşete konulmasına” karar verdi.
1989 – TEKEL’de çalışan 20 bin işçi ülke genelinde 1 saat geç işbaşı yaptı. Cevizli Tekel işçileri de eylemdeydi.
Karayolları’nda çalışan Yol-Iş Sendikası’na üye 120 bin işçi Türkiye genelinde sabah servis araçlarına binmeyip “Çıplak Ayakla Yürüme” eylemi yaptı.
– TRT Genel Müdürü Cem Duna Başbakan Turgut Özal’ın isteği üzerine istifa etti.
1990 – 6 Nisan’da ölüm orucuna başlayan Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) yöneticileri Haydar Kutlu ve Nihat Sargın ölüm oruçlarına ara verdiler.
– Burdur’da caddede yürürken “Bizim Ocak” il yöneticisinin başında olduğu ülkücü bir grubun falçatalı, bıçaklı saldırısına uğrayan öğrencilerden Burdur Meslek Yüksek Okulu öğrencisi Arif Canyılmaz, kaldırıldığı Antalya Tıp Fakültesi Hastanesi’nde hayatını kaybetti.
1991 – 141. ve 142. maddelerin kalkması sonucu Ankara Dev-Genç davası düştü.
– Irak Başbakanı Sadun Hammadi, Kürdistan Yurtsever Birliği lideri Celal Talabani’nin Irak yönetimi ile Kürtlere otonomi verilmesi konusunda ilke anlaşmasına varıldığına ilişkin yaptığı açıklamayı doğruladı.
1993- Kürt Sorunu İçin Aydın İnsiyatifi Heyeti, Bismil’in Tepecik köyünde muhtar korucunun saldırısına uğradı.
1994- İstanbul’da yaklaşık 2 bin eczacı, emekli reçetelerinin zamanında ödenmemesini protesto için Sirkeci’den Maliye Bakanlığı’na telgraf çekti.
1995- ANAP’lı İstanbul Belediye Başkanı Dalan’ın Boğaziçi’ndeki gerigörünüm ve etkilenme bölgelerini ”talana açan” 1988 tarihli planlarının iptali için Mimarlar Odası’nın açıp 12 Ocak 1995’de kazandığı davada, R.Tayyip Erdoğan kararı temyiz etti ve ilçe belediyelerine 3 aydır tebliğ etmedi.
– “Mezarda Emeklilik Yasası’na Hayır” demek için Ankara’ya yürümeye başlayan DİSK Başkanlar Kurulu üyelerine yol boyunca destek var.
1996 – Bursa’nın Karacabey ilçesinde bir araya gelen üreticiler, hükümetin tarım politikasını eleştirip traktör yaktı. İki saat süreyle Bursa-İzmir karayolunu kapatan üreticiler, alıcı yokluğu nedeniyle kilosu 300 liraya düşen soğanları yollara döktüler.
1997- 38 kurucusu bulunan Sosyalist İşçi Partisi İçişleri Bakanlığı’na yapılan bildirimle kuruldu. Partinin ismi bir süre sonra Devrimci Sosyalist İşçi Partisi (DSİP) olarak değiştirildi.
1998 – 30 Avrupa ülkesinden Muhafazakar ve Hıristiyan Demokrat liderler Avusturya’da Avrupa Demokratlar Birliği (EDU) zirvesinde biraraya geldiler. Soldaki yükselişi engellemek için partilerde reform yapılmasına karar verdiler. Toplantıya, Anavatan Partisi adına Mesut Yılmaz katıldı.
– Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Başkanı Erdal İnönü, Anavatan Partisi’nin SHP Genel Merkezine dinleme araçları yerleştirdiğini iddia etti.
1999- Iğdır ANAP Milletvekili adayı A.Aşırım: “Merkez İlçe Beldiye Başkanlığı’nı HADEP’in almaması için seçim neredeyse açık oy-gizli sayımla yapıldı.”
2000 – Dersim Ovacık’ta kolluk güçleriyle girdikleri çatışmada TİKKO üyesi oldukları açıklanan Yusuf Ayata (1971- Ovacık), Hasan Akyol(1978- Karakoçan), Fehiman Bozgurt (1974- Şarkışla), Fikret Vural (1971- Balıkesir), Zeynel Erdoğan (1972- Kangal), Umut İl (1975- Pertek), Mustafa Toptaş (Nazımiye) öldürüldüler.
– MHP’nin aday göstermeme kararına rağmen cumhurbaşkanlığına aday olmak isteyen MHP’li Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu partililerce kavga- döğüş engellendi. Sadi Somuncuoğlu’nun partiden istifası istendi.
– Başbakan Bülent Ecevit, Ahmet Necdet Sezer’i cumhurbaşkanlığına aday gösterirken Genelkurmay’a danışmadığını açıkladı. Koalisyon liderleri toplantısında çaresizlik içinde düşünürken Sezer’in isminin gündeme geldiğini belirtti.
– Tüm Belediye Memurları Sendikası’na üye memurlar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ndeki baskı ve sürgün uygulamalarını protesto etti
2001 – F tipi cezaevlerine karşı süren ölüm orucunda DHKP/C davası tutuklusu Sedat Karakurt, ölüm orucunun 178. gününde, tutuklu ve hükümlülere destek vermek için eyleme katılan TAYAD’lı Erdoğan Güler 147.gününde yaşamını yitirdi.
– Merkez Bankası’na özerklik getiren yasa TBMM’de kabul edildi.
– Filipinler’in eski Devlet Başkanı Joseph Estrada, Manila’daki evinde ülkesinin 80 milyon dolarını hortumlamak suçlamasıyla yakalanarak tutuklandı.
2002- AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan, tutuklanmak istemiyle çıkarıldığı Ankara DGM Yedek Hakimliği’nce serbest bırakıldı. 1992’deki konuşması nedeniyle idam öngören 146. madde uyarınca hakim karşısına çıktı. Recep Tayyip Erdoğan, “10 yıl önceki sözlerdi, ben değiştim” dedi.
– Anayasa Mahkemesi’nin kısmen iptal ettiği 4616 sayılı şartlı salıvermeye ilişkin (af yasası) yasada değişiklik yapan yasa TBMM Adalet Komisyonu’ndan geçti. Değişiklik, Bahçelievler katliamı hükümlüsü Haluk Kırcı ile Milliyetin Genel Yayın Müdürü Abdi İpekçi’nin katili Mehmet Ali Ağca’nın afla serbest kalmalarının yolunu açacak.
2003 – Türkiye Tütün Müskirat Gıda ve Yardımcı İşçileri Sendikası (Tek Gıda-İş) TEKEL fabrikalarının özelleştirmesine karşı eylem başlattı. Cevizli Tekel Kartal’da, TEKEL Rakı Fabrikası Paşabahçe’de eylem yaptı. İşçiler sendikayı yeterli tepki göstermemekle suçluyor. TEKEL’in özelleştirilmesine karşı Ankara’da da Tek Gıda-İş’li işçiler, İçki Fabrikası önünden Çiftlik’teki Atatürk Evi’ne yürüdü. TEKEL işçileri İzmir’de Atatürk anıtı ve Diyarbakır’da TEKEL Müdürlüğü önünde toplandı, Tokat’ta esnafa bildiri dağıttı
– Güney Afrika’nın eski devlet Başkanı Nelson Mandela’nın eski eşi Winnie Madikizela- Mandela beş yıl hapse mahkum edildi. Afrika Ulusal Kongresi Kadın Birliği çalışanların adına sahte belgeyle kredi almak, 43 dolandırıcılık ve 25 hırsızlık vakasında suçlu bulundu. Mahkeme başkanı, Winnie’nin bir modern zaman Robin Hood’u olduğunu söyledi.
– Türkiye’de 2002’de 1.362 kişi işkence veya kötü muamele gördüğü gerekçesiyle Cumhuriyet Savcılıkları’na suç duyurusunda bulundu.
2005- Ankara’da KESK/Yapı-Yol Sen yöneticileri ve çeşitli illerden gelen şube temsilcileri, maaş düşüklüğünü protesto için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı önünde 29 Nisan’a kadar sürecek açlık grevine başladı.
– Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, ABD ile askeri işbirliğine son verdi. Amerikalı subayların, kendisi aleyhine kampanya yürüttüklerini bu nedenle Venezüella’yı terk etmelerini istedi.
– Çek Cumhuriyeti’nde Başbakan Stanislav Gross istifa etmek zorunda kaldı. Avrupa Birliği’nin en genç Başbakanı Gross, lüks evinin hesabını veremedi. Konut Bakanı Jiri Paroubek başbakan olarak atandı.
– Bulgaristan ve Romanya’nın, Avrupa Birliği’ne girişi için müzakereler başladı.
– Japonya’da tren raydan çıkarak apartmana çarptı. Kazada 107 kişi öldü.
2006- Uluslararası Yazarlar Örgütü’nün (PEN) düzenlediği “PEN Dünya Sesleri: New York Uluslararası Edebiyat Festivali” başladı. Festivalin açılış konuşmasını Orhan Pamuk yaptı. “Başka bir evde, başka bir masada oturan bir yazar özgür değilken, diğer yazarlar da kendilerini özgür hissedemezler” dedi.
– ABD Dışişleri Bakanı Condolezza Rice’ın Ankara ziyareti Ankara, İstanbul ve Adana’da yapılan gösterilerle protesto edildi.
2007 – Hizbullah üyesi altı kişi, aralarında Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan ve beş koruma polisinin öldürülmesi olmak üzere 24 kişiyi öldürmek, 31 kişiyi yaralamaktan müebbet hapis cezası aldı.
– Eğitim-Sen, Eğitim-İş ve Bağımsız Eğitimciler Sendikası üyeleri ek ders ve yönetici atamalarına ilişkin AKP hükümetinin son uygulamalarını protesto için Türkiye genelinde “sevk eylemi” yaptı, sevk evrakı alan eğitimcilerin bir kısmı da alanlara çıktı.
– Ankara’da Yurtsever Cephe üyeleri Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı adaylığını protesto etti.
– Sinan Cemgil’in hayatını kaybeden eşi Şirin Cemgil Yazıcıoğlu’nun cenazesi Karacaahmet’te geniş katılımla toprağa verildi.
2009- Dünya Sağlık Örgütü “domuz gribi” salgınının daha da yayılabileceği uyarısı yaptı. Meksika ve ABD’de ölenlerin sayısı 77’ye ulaştı.
2010- Çernobil’in 24.yıldönümünde Kadıköy’de nükleer enerjiye ve Nükleer Santrale Hayır yürüyüşü vardı.
ÖDP İstanbul İl Örgütü, 1 Mayıs’ı Taksim’de kutlamak için Galatasaray’dan Taksim’e “Çağrı yürüyüşü” yaptı.
2012- İHD İstanbul Şubesi Cezaevi Komisyonu üyeleri F Tipi cezaevlerindeki hak ihlalleri ve sorunlara dikkat çekmek ve TBMM’de görüşmeler yapmak için yol üzerindeki cezaevlerine de uğramak üzere Ankara’ya yürüyüşe başladı.
2013- Dicle ve diğer üniversitelerdeki saldırılara karşı “yurtsever öğrenciler” İstanbul Üniversitesi’nde gösteri yaptı.
2014- Deniz Feneri davasında Mahkeme Heyeti, eski RTÜK Başkanı Zahit Akman ve Kanal 7 Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Karaman’ın da aralarında bulunduğu 18 kişinin mal varlıkları üzerine konulmuş olan tedbiri kaldırdı.
2015- Nepal’de meydana gelen 7,8 büyüklüğündeki depremde 8 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
2016- IŞİD tarafından Suriye’den ateşlenen roket mermileri nedeniyle yılbaşından bu yana Kilis’e 49 roket mermisi isabet etti. Olaylarda 17 kişi öldü, 58 kişi yaralandı.
– Can Dündar, kaleme aldığı bir yazı dizisinde o dönem başbakan olan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan ile bazı iş adamlarına hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada 28 bin 650 lira adli para cezasına çarptırıldı.
2017- Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, Türkiye’yi siyasi denetim altına alma kararı verdi. Türkiye, 13 yıl sonra yeniden siyasi denetime alındı.
– Okmeydanı Cemevi bahçesinde cenaze beklerken, protestocu bir gruba polisin ateş açması sonucu Uğur Kurt’un yaşamını yitirmesiyle ilgili; 20 Mart 2015’de başlayan davanın görülen son duruşmasında, savcının”olası kastla adam öldürme”den 20 ile 25 yıl arası ağır hapis cezası istediği polis memuruna “taksirle ölüme neden olma”dan 1 yıl 8 ay hapis cezası verildi, ceza 12 bin 100 TL para cezasına çevrildi.
2018- Cumhuriyet gazetesi yönetici ve yazarları hakkında açılan davada karar açıklandı. Çok sayıda yönetici ve yazar ceza aldı.
Yorumlar kapatıldı.