Belleğimizde: 11 Ocak

1556- Divan şairi Fuzûli öldü.
1915- Osmanlı Devleti ile Almanya arasında İttifak Antlaşması imzalandı.
1922 – Kanada’nın Toronto şehrinde bir hastanede yatan 14 yaşındaki diyabet hastası Leonard Thompson, İnsülin zerkedilerek bu hastalığı tedavi edilen ilk hasta olma ünvanını kazandı. Zaten ertesi yıl insülinin eldesine yönelik kullanışlı bir yöntem buldukları için Toronto Üniversitesi’nden bir ekip Nobel ödülü aldı.
1927 – Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya arasında Ticaret ve İkamet antlaşmaları imzalandı.
1929 – Sovyetler Birliği’nde çalışma süresi 7 saate indirildi.
1939 – Aydın’da köylüye toprak dağıtıldı.
1943 – Kızıl Ordu, Almanların Stalingrad’da yaptığı kuşatmayı kırdı.
1944 – İtalya’da 5 kişi vatana ihanetten asıldı. Benito Mussolini’nin damadı Kont Ciano da asılanlar arasındaydı.
1946 – İtalya’nın 1939’daki işgalinde Kral’ın ülkeyi terkettiği Arnavutluk’ta monarşi lağvedilerek Arnavutluk Halk Cumhuriyeti ilan edildi.
1948 – Ankara Üniversitesi Senatosu bazı öğretim üyelerini sol eğilimli oldukları için, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ndeki görevlerinden uzaklaştırdı. Görevden alınanlar arasında Pertev Nail Boratav, Niyazi ve Mediha Berkes, Behice Boran, Adnan Cemgil ve Azra Erhat vardı.
– Bulgaristan’da “Vatan Cephesi” hükümet programını açıkladı: Bankalar, sigorta şirketleri ve dış ticaret devletleştirilecek, özel ve dini okullar kapatılacak.
1949- 20 gün önce sınırdan insan kaçıran bir çetenin üyesi olarak yakalandığı bildirilen Ali Ertekin’in, 8 aydır kayıp olan Sabahattin Ali’yi Nisan 1948’de Bulgaristan sınırına yakın bir yerde öldürdüğünü “itiraf ettiği” Emniyet tarafından basına açıklandı.
1962 – Peru’daki Nevado Huascaran volkanı faaliyete geçti: 4,000 kişi öldü;
toprak kayması sonucu da 3 bin insan öldü.
1963 – TBMM’de komünizmle mücadele amacıyla komisyon kuruldu.
1964 – Amerika Birleşik Devletleri sağlık bakanı Luther Terry, sigaranın sağlığa zararlı olabileceğine dair ilk raporu yayınladı.
1969- Jandarma Komutanı ODTÜ Öğrenci Birliği Başkanı’na “aranan öğrencileri 24 saat içinde teslim etmezlerse Üniversite’de arama yaptıracağını” söyledi. Jandarma komutanının direktifi, öğrencilerin ODTÜ’de yaptığı Forum’da görüşülüp reddedildi. Danıştay, ODTÜ Akademik Konseyi’nin Komer olayı sonrası aldığı “ODTÜ’nün 1 ay tatil edilmesi” kararını durdurdu.
– Türkiye’de ilk sinema grevi, İstanbul Şehzadebaşı’ndaki Yeni Sinema’da başlatıldı. Büfe ve sinemada 12 işçi için toplu sözleşme yapmak isteyen Oleyis sendikasının uyuşmazlık çağrısına gelmeyen işverene karşı greve gidildi.
– Singer Fabrikası’nda polis işçilere saldırdı; 9 polis ve 14 işçi yaralandı. Fabrika bir gün önce (10 Ocak’ta) işçiler tarafından işgal edilmişti.
1971- İş Bankası Ankara Emek Şubesi silahlı 4 kişi tarafından soyuldu. İçişleri Bakanlığı bankayı soyanların Deniz Gezmiş ile Yusuf Arslan olduğunu ileri sürdü.
1973 – İstanbul Türk Demir Döküm fabrikalarında 99 gün süren grev sona erdi.
1975 – Kıbrıs Harekâtı’nda 484 kişinin çatışmada kaybedildiği açıklandı.
1976- Türkiye Barolar Birliği AP, MSP, MHP ve CGP’nin kurduğu “Milliyetçi Cephe” koalisyon hükümetinin “örtülü otoriter rejimi”ne karşı aydınları ve demokratik kuruluşları yasal yollardan mücadeleye çağırdı.
1977 – Lockheeed uçak şirketi’nin Türkiye temsilcisi Nezih Dural tutuklandı.
– 5 gün önceki İYÖD baskınında gözaltına alınıp kaldırıldığı hastanede tedavi edildikten sonra taburcu edilen İstanbul Yüksek Öğrenim Derneği (İYÖD) Başkanı Paşa Güven “ruhsatsız tabanca taşıdığı” gerekçesiyle tutuklandı.
1980- Maraş Katliamı’nın yıldönümünde eylem yapan 16 öğretmenin açığa alındığı Güngören/ İzzet Ünver Lisesi’nde 500 öğrenci sabah direnişe geçti. Polis ve jandarma müdahalesiyle direniş kırıldı: Erkek öğrenciler betona yatırıldı, kızlar duvara dönük bekletildi: 500 gözaltı.
1982- 277 sanıklı Adana Devrimci Yol davası Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi’nde başladı.
1984- Ankara’da görülen Halkevleri davasında askeri savcı, 19 yöneticinin 1-4 yıl arası hapse mahkum edilmesini ve Halkevleri Derneği’nin kapatılmasını istedi.
– Michael Jackson, Thriller adlı albümüyle 8 Grammy ödülü aldı.
1990 – İstanbul Pangaltı’da yolu ateşe vererek “Liselerde Faşist Baskılara Son-Liseli Dev-Genç” pankartı altında korsan gösteri yapan bir grup “Gerici faşist eğitime son”, “Atılmalara son” yazılı dövizler taşıyıp slogan attı
1992- Ankara’daki üniversitelerden 465 öğretim üyesi Prof.Doğramacı’nın Cumhurbaşkanı Özal tarafından yeniden YÖK Başkanlığı’na atanmasına karşı Başbakan Demirel’e bir bildiri gönderdi.
– Türkiye Gazeteciler Sendikası “işverenin çalışanlara baskı yaparak sendikadan istifaya zorladığı” gerekçesiyle Milliyet gazetesini boykot çağrısı yaptı.
1994- Caz Sanatçısı Erol Pekcan 61 yaşında vefat etti.
1995- The Marmara Oteli pastanesinin 30 Aralık 1994’te bombalanması sırasında ağır yaralanarak tedavi altına alınan Cumhuriyet gazetesi sinema eleştirmeni, yazar Onat Kutlar öldü.
1996- Gözaltına alındıktan sonra dövülerek öldürülen Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Göktepe’nin cenazesi, yapılan törenler ve 10 binden fazla kişinin katıldığı 12 km’lik yürüyüşle İstanbul/ Esenler Mezarlığı’nda toprağa verildi. Metin Göktepe’nin otopsi raporu açıklandı. ÇHD’li avukatlar, 8 Ocak’ta Eyüp Spor Salonu’nda yüzlerce kişinin saatlerce dövülüp üzerlerine çıkılarak çiğnendiğini, birçok kişinin kolunun-bacağının kırıldığını, hakaret-küfür edildiğini, paralarının gasp edildiğini bildirdi
– Üsküdar (Ümraniye) E tipi cezaevine 4 Ocak’ta yapılan ve 3 mahpusun hayatını kaybettiği operasyonda ağır yaralanan Gültekin Beyhan da hayatını kaybetti. 4. mahpusun ölümünün ardından Adalet Bakanlığı, direnişçilerin 36 maddelik taleplerini kabul etti.
– Yaklaşan mimar-mühendis odaları seçimlerinde MÜSİAD’ın desteklediği “Meslekte Birlik ve Çağrı Grubu”nun yemekli toplantısına katılan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı R.T.Erdoğan: ”Başörtüsünü ve sakalı üye olmak için engel kabul eden bu kelaynaklardan kurtulalım.”
1997- Başbakan Necmettin Erbakan, tarikat tartışmalarının yoğunlaştığı bir sırada, 51 tarikat ve cemaat liderine iftar yemeği verdi.
1998- Malatya’da oruç tutmadığı gerekçesiyle 7Ocak’ta ülkücülerce bıçaklanan 2 öğrenciden İnönü Ünv.Tarih Bölümü öğrencisi Ümit Cihan Tarho (21) tedavi altına alındığı hastanede hayatını kaybetti. Tarho için Acil Servis önünden Merkez’e yapılan yürüyüşe 3 bin kişi katıldı.
– Erzurum Cezaevi’nde 170 tutuklu ve hükümlünün 53.gününe giren açlık grevine destek için yakınlarının Taksim’de yapmak istediği basın açıklamasına polis tekme ve coplarla müdahale etti.
1999 – Türkiye Cumhuriyeti’nin 56. Hükümeti kuruldu; Demokratik Sol Parti (DSP) azınlık hükümeti. Bülent Ecevit 4. kez başbakan oldu.
2001- Çek Cumhuriyeti’nde devlet televizyonu Ceske Televize’ye atanan genel yayın yönetmeni Jiro Hodac istifa etmek zorunda kaldı. Hodac atandığı gün televizyon gazetecileri protesto ederek televizyonu işgal etmişti.
2002 – Meclis Komisyonu’nda, BM Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’nin onaylanmasına, MHP ve DSP milletvekilleri karşı çıktı. Sözleşmenin “Türkiye Cumhuriyeti’nin temel ilkelerine aykırı” olduğunu gerekçe gösterdiler. Sözleşmenin 1. maddesinde; “Bütün halklar kendi kaderini tayin etme hakkına sahiptir” ifadesi yer alıyor. TBMM, BM tarafından hazırlanan 20 Mayıs 1999’da imzalanan “Terörist Bombalamaların Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme’nin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Yasa”yı bazı çekincelerle kabul etti.
– TBMM Başkanlık Divanı, Meclis’in kuruluşundan bu yana kadın personel ve gazetecilere uygulanan pantolon yasağını kaldırdı.
2003 – F Tipi Cezaevleri’ne karşı sürdürülen ölüm orucu eyleminde Özlem Öztürk yaşamını kaybetti. Öztürk’ün ölümüyle cezaevlerinde eylemi sürdüren 16 kişi kaldı.
– Türkiye’nin dört bir yanında ABD’nin olası Irak saldırılarına karşı protesto gösterileri yapıldı. İstanbul’da ABD Başkonsolosluğu’na yüründü, Bodrum’da “Barış Ormanı”na 2 bin fidan dikildi, İzmir’de savaşa karşı toplanan 30 bin imza Meclis’e gönderildi.
2004 – ABD’nin eski Hazine Bakanı Paul O’Neil, George W. Bush yönetiminin Irak’ı işgal kararını, 11 Eylül saldırıları sonrası değil, Bush’un yemin edip göreve geldiği Ocak 2001’den sonra aldığını söyledi. O’Neil, Bush’un vergi indirimlerine karşı çıktığı için 2002’de görevden alınmıştı.
2005- Kapatılan DEP’in milletvekili Leyla Zana ve iki arkadaşının AİHM’de açtığı davada dostane çözüme varıldı.Türkiye, Leyla Zana’ya 9 bin avro (16 bin 5200 YTL) ödeyecek.
– İtalya’da kamuya açık yerlerde sigara içiminin yasaklanmasını protesto edenler “Sigara İçiyorum” adlı kampanya düzenledi. Yasağın referanduma götürülmesi için 500 bin imza toplandı. Roma, Milano, Napoli ve Floransa’da bazı sinema sahipleri, yasağı protesto için sigara paketini gösterenlere bedava bilet dağıttı.
– Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref’e suikast girişiminde bulunmakla suçlanan Müştak Ahmed tutulduğu askeri üsten kaçtı.
2011- ”Kıvırcık Ali” olarak tanınan sanatçı Ali Özütemiz, Çatalca’da geçirdiği trafik kazasında 42 yaşında hayatını kaybetti.
2012- Milli Eğitim Bakanlığı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarının başkent dışında stadyumlarda değil, sadece okullarda kutlanmasını öngören genelge yayımladı.
– İHD İstanbul Şb. cezaevlerinde tecrite karşı açtığı kampanyada bir fotoğraf sergisi açtı. Sergide 36 yazar, oyuncu, müzisyen ve siyasetçinin demir parmaklıklar ardında çekilmiş fotoğrafları yer alıyor. KCK soruşturmasında tutuklanan eski DEP Milletvekili Mahmut Alınak mektup yazdı: “Kandıra Cezaevi’nde Guantanamo’yu aratmayan tecrit var.”
2013- ÖDP’nin düzenlediği “Hrant Dink’in Düşünsel Mirası” adlı etkinlik Harbiye Kenter Tiyatrosu’nda yapıldı.
– Sosyal Demokrasi Vakfı’nın “İnsan Hakları, Demokrasi, Barış ve Dayanışma Ödülü” 12 Eylül darbesi sonrası gözaltında -işkence görüp- kaybedilen Cemil Kırbayır’ın annesi 105 yaşındaki Berfo Kırbayır’a Cumartesi Anneleri adına verildi.
– Müzisyenler Şivan Perver ve İbrahim Tatlıses, Irak’ın Erbil kentinde 40 yıl aradan sonra bir araya geldi. Sanatçılara “Çözüm Süreci”ne katılma çağrısında bulundu.
– 7.sınıf öğrencilerine Muzaffer İzgü’nün “Zıkkımın Kökü” adlı kitabını özetlemelerini söyleyen Bursa Osmangazi Ziya Gökalp Ortaokulu Türkçe öğretmenine, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Komisyon’unca 28 Aralık’ta gönderilen uyarı yazısıyla başka bir kitap önermesi istendi
2014- Ortaya çıkan yolsuzluk ve rüşvet ilişkilerini ve üstünün örtülmesine yönelik AKP iktidarı adımlarını protesto için sendikalar ve diğer kitle örgütlerinin katıldığı “Bozuk düzende sağlam çark olmaz” mitingi Ankara’da yapıldı.
2015- Fransa’da 17 kişinin ölümüne neden olan saldırıları protesto etmek için Paris’te Cumhuriyet Meydanında yürüyüş düzenlendi. Yürüyüşe birçok ülkeden devlet ve hükümet başkanının katıldı.
– Birleşik Haziran Hareketi üyeleri “bilimsel ve laik eğitim” için ülke genelinde eylemler yaptı.
2016- 89 üniversiteden 1128 akademisyenin imzaladığı, “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı bildiri bir basın toplantısıyla açıklandı.
– Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Bürosu Başsavcı Vekili; Ayşe Çelik, Beyazıt Öztürk ve Beyaz Show program sorumlusu hakkında “terör örgütü propagandası”ndan soruşturma başlattı.
2018- HDP Ağrı Milletvekili Leyla Zana’nın milletvekilliği, devamsızlık gerekçesiyle düşürüldü.
– Suudi Arabistanda, Kadınlar artık stadyumlara girip futbol maçlarını izleyebilecek.